Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/490 Esas
KARAR NO : 2021/320

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2019
KARAR TARİHİ : 27/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde özetle; Müvekkili şirketin Malkara ilçesinde faaliyet gösteren şirket olduğunu, davalı … A.Ş. İle dava dışı …Nakliye, Petrol ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri Ltd. ŞTi arasında 18/08/2016 tarihinde ruhsat hakkı …Şirketine ait olan … İlçesi’nde bulunan linyit kömürü maden sahasının, davalıya devrine ilişkin Ruhsat Devir Sözleşmesi ile yine aynı tarihte, ayrıca… Sözleşmesi akdedildiğini, … sözleşmesinin ruhsat hakkının, davalı şirkete kaldığı süre zarfında devam etmesinin kararlaştırıldığını, ruhsat hakkının başta …Ltd. Şti’nin üzerine olan maden ruhsatının, davayı tarafından devralınmasının kabul edildiğini ve bu devralma gerçekleşmedikçe sözleşmenin hüküm ve sonuç doğurmayacağının kararlaştırıldığını, ancak, söz konusu sözleşme uyarınca, dava dışı…’e ait maden ruhsatının, davalı itisadi devlet teşekkülü tarafından devralınmadığını, bu devir muamelesinden vazgeçildiğini, …şirketine yazılı olarak bildirildiğini, sözleşmede belirtilen şekilde, davalıya ruhsat devrinin gerçekleşmesi halinde, sahada rödovansçı sıfatını haiz olacağından, …Şirketinin sözleşmede belirtilen tutarda yıllık 50.000,00 TL ve KDV miktarında bir… bedeli ödeyecek olduğunu, davalı tarafından saha devrinden vazgeçildiği bildirildiğinden, davalı idarenin de söz konusu… sözleşmesi gereğince herhangi bir bedel alacağının doğmadığını, davalı şirketin, Derya Madencilik’ten herhangi bir şekilde talebe hakkı olmadığını, ancak 26/04/2018 tarihli fatura ile KDV dahil 118.000,00 TL… bedeli için, …Şirketine bir fatura tanzim ettiğini, bunun üzerine, …tarafından iade faturası kesildiğini ve davalıya gönderildiğini, iade faturasının itirazi kayıt ile kabul edilerek geçici hesaplara alındığını, ancak, aradaki ihtilaf sonuçlanıncaya kadar fatura bedelinin cari hesaptan düşüldüğünü ve …şirketine fatura bedeli kadar ödeme yapılmayacağının bildirildiğini, Sözleşmenin 9/b maddesine göre ruhsat devri olmadığından taraflar arasındaki… sözleşmesinin de sona erdiğini, söz konusu sözleşme uyarınca, davalı idarenin …ve temlik alan müvekkili şirketten herhangi bir bedel alacağının doğmadığını, …şirketinin iade faturası tanzim etmesi üzerine, bu bedeli …şirketinden tahsil edemeyen davalının, müvekkilinin alacağı temlik aldıktan sonra, kömür teslim protokolünden doğan müvekkil şirketin hak edişinden kesinti yapmak sureti ile müvekkili şirketten tahsil cihetine gittiğini, davalı ile dava dışı …Nakliye arasında, ayrıca 25/09/2017 tarihinde bir protokol imzalandığını, İstanbul’un …, Kartal, Maltepe, Pendik, Tuzla, Çatalca, Üsküdar, Güngören, Küçükçekmece, …, …ve Silivri ilçelerine toplam 23.050 ton kömür dağıtılması öngörüldüğünü, nakliye dahil KDV hariç 5.347.600,00 TL bedel üzerinde mutabakata varıldığını, protokolün akdinden sonra dava dışı …ile müvekkili arasında 09/11/2017 tarihli bir temlikname düzenlendiğini ve …Şirketinin 25/09/2017 tarihli protokolden doğmuş ve doğacak 6.310.168,00 TL’ye kadar alacaklarının müvekkiline devredildiğini, temlikten sonra davalı şirkete müvekkili şirket tarafından 20.962,68 ton kömür teslim edildiğini ve KDV’li fiyatının 5.738.743,32 TL olduğunu ve davalı şirket tarafından 5.136.837,31 TL ödeme yapıldığını, bu nedenle müvekkili şirketin, 623.473,05 TL alacağı dışında kalan kısım için müvekkili şirketin feragatte bulunduğunun belirtildiğini, davalı tarafından kesilen 118.000,00 TL fatura bedelinin müvekkilinin 25/09/2017 tarihli kömür teslim protokolünden doğan hak edişlerinden mahsup edildiğini belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile, müvekkili şirketin hak edişlerinden haksız şekilde kesilen 118.000,00 TL’nin 26/04/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde, davacı tarafından talep edilen alacaklar için zamanaşımı ve husumet itirazında bulunduklarını, müvekkiline ödenmesi kararlaştırılan rödovansın kira bedeline ilişkin olduğunu, bu nedenle Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevsiz olduğunu, müvekkili ile dava dışı …Nakliye Ltd. Şti arasında 18/08/2016 tarihli… sözleşmesi imzalandığını, … sözleşmesinin niteliği itibari ile kira sözleşmesi olması nazara alındığında sözleşmenin geçerliliği için mülkiyet şartının bulunmadığını, taraflar arasında imzalanan 18/08/2016 tarihli sözleşmenin taraflarca fiilen uygulandığını, … sözleşmesinde müvekkili şirkete… bedeli olarak yıllık 50.000,00 TL+KDV ödeneceği hususunun kararlaştırıldığını, ruhsat devrinin gerçekleşmemesi halinde sözleşmenin sona ereceği şeklindeki düzenleme gereğince, sözleşmenin sona erdiği tarihe kadar dava dışı şirketin müvekkiline… bedelini ödeme yükümlülüğünün devam ettiğini, müvekkili şirket tarafından fatura düzenlendiğini, bu faturaya dava dışı şirket tarafından itiraz edilmediğini belirterek; davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, … sözleşmesinin ve ruhsat devrine ilişkin olarak davalı tarafça hakedişten haksız kesinti yapıldığından bahisle kesinti bedelinin istirdadına ilişkindir.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi kurulu raporlarında; davalı kurum ile dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan ruhsat devri ve… sözleşmesi yapıldığını, davalı şirketin davalı şirket adına 26.04.2018 tarih, GIB201800000019 nolu… bedeline ait 100.000,00 TL + 18.000,00 TL KDV – 118.000,00 TL bedelli e-Faturayı düzenlediğini, davacı şirketin; aynı gün 26.04.2018 tarihli, FYS201800000021 nolu KDV dahil 118.000,00 TL bedelli iade e-faturasını tanzim ettiğini, e-Fatura şeklinde/kapsamında düzenlenen mal ve hizmet bedeli ile iade faturalarının, taraflarca teslim alınmalarının zorunlu olduğundan; tarafların birbirlerine ihtarname çekmelerinde faturaların teslim-tebellüğü açısından e-faturanın yasal durumunu ortadan kaldırmayacağını, bir başka ifadeyle tarafların 8 günlük yasal itiraz süreleri içerisinde karşılıklı olarak yükümlülüklerini yerine getirdiklerini, davacı şirketin, davalı şirket adına düzenlemiş olduğu 26.04.2018 tarihli, FYS201800000021 nolu KDV dahil 118.000,00 TL bedelli iade e-faturasının; davalı şirketçe itiraz kaydı ile kabul edilmiş olduğunu, ihtilaf sonuçlanıncaya kadar; 26.04.2018 tarih, GIB201800000019 nolu… bedeline ait 118.000,00 TLTik fatura bedelinin davacının 320.01.157 nolu cari hesabından düşülmüş olduğunu, davalı şirket; davacı şirketten davaya konu… bedeli alacağını tahsil edinceye kadar, davacı şirkete yapacağı dava dışı diğer ödemeler toplamından 118.000,00 TL’lik tutarı ödemeyerek bloke ettiğini, taraflar arasında imzalanmış yazılı bir sözleşmenin mevcut olduğunu, davalı şirkete ait ticari defterlerin usulüne uygun tasdik ettirilip, işlendiği, birbiri ile uyumlu olduğunu, HMK ve TTK’ya uygun olduğunu, davalı tarafın, elektronik fatura kullanma ile ilgili Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında faturalandırma işlemlerini yaptığı anlaşılmış olduğundan, tarafların 8 günlük yasal itiraz süreleri içerisinde karşılıklı olarak yükümlülüklerini yerine getirdiklerini, davalı şirket; davacı şirketten davaya konu… bedeli alacağını tahsil edinceye kadar, davacı şirkete yapacağı dava dışı diğer ödemeler toplamından 118.000,00 TL’lik tutarı ödemeyerek bloke ettiğini, 18.08.2016-28.05.2018 tarihleri arasında ruhsat devrinin gerçekleşmediğini, uhdesi kendisinde bulunan ruhsat sahibi dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. Kendi maden ruhsatında rödovanscı olamayacağını, ruhsat devir ve… işlemlerinin Maden Kanunu Ve Uygulama Yönetmeliğine göre ayrı ayrı işlemler olduğunu, bu kapsamda 18.08.2016-28.05.2018 tarihleri arasında… ücretinin oluşmayacağını bildirmişlerdir.
Taraflar arasındaki 18.08.2016 tarihli… (Hasılat Kirası) başlıklı Sözleşmenin 18 madde 5 sayfadan oluştuğu, Sözleşme taraflarının ruhsat sahibinin davalı, işletmeci dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirtildiği ve imzalandığı, ayrıca Sözleşmede Maden Mühendisi Özgür Kaya imzasının da bulunduğu Sözleşmenin Sözleşmenin konusu başlıklı 2. maddesinde Ruhsat hukuku ruhsat sahibinde kalmak kaydı ile aşağıda bilgileri verilen ruhsatı saha sınırları içerisinde ve arama ruhsatı koordinatları dahilinde işletmeci tarafından çalıştırılması ve işletmesi ve değerlendirilmesidir.
Aynı Sözleşmenin İşe başlama başlıklı 4. maddesinde işletmeci taraf bu sözleşmenin onayından, işletme ruhsatı ve izni alındıktan sonra sahada işletme ve üretim faaliyetine başlamak zorundadır. İşletmeci sözleşme konusu sahada madencilik faaliyetlerinin Maden Kanunu, İş Kanunu, SGK Kanunu Çevre Kanunu ve ilgili Yönetmelikler ile diğer mevzuat hükümlerine göre sürdürecek ve teknolojinin gereklerine uyarak sahadaki maden varlığını değerlendirebilecek maden ve artıklarını israf ve tahribine meydan vermeyecektir. hükmü ile… başlıklı 9. maddesinde a İşletmeci rödavans bedeli olarak ruhsat sahibine yıllık 50.000,00 TL (elli bin Türk lirası)+KDV ödeyecektir. Sözleşmenin taraflarca uzatılması halinde bu miktar güncellenecektir. b) Ruhsat devri gerçekleşmemesi haliden bu sözleşme sona erer. c) İşletmecei sahada başka bir rödavansçı çalıştıramaz hükmünü içerdiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki 18.08.2016 tarihli 8 maddeden oluşan Ruhsat Devir Sözleşmesi akdedildiği ve Sözleşmenin konusu ve kapsamı başlıklı 2. amddesinde iş bu Sözleşmenin konusunun Tekirdağ ili Malkara ilçesi Ruhsat No: 51666 nolu… devradene ait linyit kömürü maden sahasınıı maden İşleri Genel Müdürlüğünde Maden Kanunu hükümlerine göre devralana devrine ilişkin olduğu, Ruhsat devri başlıklı 3/1. maddesinde…. linyit kömürü maden sahasını, saha üzerinde her türlü takyidat ve hacizden ari olarak iş bu sözleşmenin imzasını müteakip, 15 gün içerisinde, tüm devir masraf ve harçları deverdene ait olmak kaydıyla Maden İşleri Genel Müdürlüğünde 4 nolu bentteki bedel mukabilinde devralana devredilecektir. hükmünü içermektedir.
18.08.2016 tarihli Taahhütname ile maden sahasının tamamen devredilmesinden sonra devri masrafları karşılanmak kaydıyla …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.nin hiç bir süreye tabi olmaksızın ilk talebinde aynı bedel mukabilinde sahayı her zaman iade edeceğini gayri kabili rucu olarak taahhüt edildiğinin belirtildiği görülmüştür.
Davalı şirketçe ibraz olunan örnekleri dosyada mevcut, 26.04.2018 tarihli e- fatura ve Aynı tarihli iade faturası ve 26.12.2018 tarihli dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.ne e- faturası düzenlendiği anlaşılmıştır.
18.08.2016 tarihli tarafları davalı … A.Ş ile dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan ev protokolün konusu başlıklı işletme ruhsat sahasından …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından üretilen ve tane boyutu aynı maddede belirtilen kömürün TKİ kurumunun fakir ailelere kömür dağıtılması şartlarında özellikleri 4. madde de belirtilen logolu torbolarda, Çevre İl Müdürlüklerince kabul edilen değerlerde ilgili Valilik ve Kaymakamların belirleyeceği noktalara (depolara) yüklenici tarafından teslim edilmesi işi olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
18.08.2016 tarihinde yapılan ruhsat devri ve… sözleşmeleri davalı tarafında dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne 28.05.2018 tarih ve 112.01 sayılı yazı ile sahanın devir alınmasından vazgeçildiğine dair Yönetim kurul kararı ile sözleşmelerin feshinin gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.
09.11.2017 tarihli temlikname ile dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.nin 25.09.2017 tarihli protokolden doğan ve doğacak hak ve alacaklarını davacı şirkete devir edildiği anlaşılmıştır.
Davalı … A.Ş nin dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.ne 04.05.2018 tarih, 946.03 sayılı yazısına göre 26.04.208 tarihli bedelinin cari hesaptan düşüldüğünün bildirildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi kurulu raporu dosya kapsamı ve delil durumuna uygun olup, hükme esas alınmıştır.
Yargıtay …Dairesinin 29.12.2020 tarih, 2020/6127 Esas, 2020/7824 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere Anayasanın 168. maddesi ve 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 4. maddesi gereği devletin hüküm ve tasarrufu altında olup, arama ve işletme hakkının gerçek ve tüzel kişilere devri ancak kanunun öngördüğü şartlarda mümkündür.
Madenler üzerindeki hakların bölünmezliğini, devir ve intikalini düzenleyen Maden Kanun’un 5. maddesinde, madenler üzerindeki hakların hiç birisinin hisselere bölünemeyeceği ve her bir hakkın bir bütün halinde muameleye tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır. Anılan Yasal düzenleme kapsamında, ruhsat sahibi tarafından maden sahası üzerinde, ruhsatın verdiği yetkilerin tamamının yada bir bölümünün sözleşme ile 3. kişilere devri mümkün değildir.
Ancak, uygulamada, ruhsat sahipleri özel hukuk alanına giren kimi sözleşmelerle ve belirli bir bedel karşılığında maden çıkarma ve satış haklarını özel kişilere bırakmaktadırlar. … olarak adlandırılan bu yöntemle ruhsat sahipleri, taşeron olarak üretim yapan üçüncü kişilere süreli sözleşmeler ile maden çıkarma ve satış haklarını kiralamaktadırlar.
Günümüz literatüründe…, “maden ruhsat alanlarının, hukuki hak ve sorumlulukları kendisinde kalması koşuluyla hak sahibi tarafından sözleşme ile özel veya tüzel bir kişiye, bir süre tahsis edilmesi durumunda, maden ocağının işletilmesini üstlenen özel veya tüzel kişinin, esas ruhsat sahibine, ürettiği her bir ton maden için ödemeyi taahhüt ettiği meblağ” olarak tanımlanmaktadır.
… sözleşmesine Maden Kanunu’nda özel bir düzenleme olmadığı için Borçlar Kanunu’nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen “hasılat kirasına” ait hükümler uygulanır (Tandoğan 1985). Türk Borçlar Hukuku’nda sözleşmelerde şekil serbestisi geçerlidir. Yasada özel olarak bir şekle bağlanmayan sözleşmeleri taraflar istedikleri şekilde yapabilirler (Eren 1998). … sözleşmesi maden ruhsatının devri anlamına gelmediğinden, devir sözleşmesinin Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nde yetkili memur huzurunda yapılması zorunluluğu yoktur.
1990 yılında Maden Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 32. maddesinin son fıkrası değiştirilerek, üçüncü kişi ve kuruluşların ruhsat sahipleri ile yapmış oldukları…, kira, taşeron vb. sözleşmelere dayanılarak ruhsat sahasında faaliyette bulunabilmesi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının iznine bağlanmıştır. Ruhsat sahiplerinin, sözleşmeleri bir ay içinde Maden Dairesi’ne bildirerek uygun görüş alması şartı getirilmiştir. Ancak 03.02.2005 tarihinde yayımlanan Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin geçici 2. maddesindeki “Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra, ruhsat sahiplerinin Kanun kapsamındaki faaliyetleri ile ilişkili olarak üçüncü kişi ya da kuruluşlarla yaptığı sözleşmelerin Genel Müdürlüğe bildirilmesine ve görüş alınmasına gerek yoktur. Ancak ruhsat sahasındaki tüm faaliyetlerden Genel Müdürlüğe karşı ruhsat sahibi sorumludur.” hükmü gereği bildirim yükümlülüğü kaldırılmıştır.
Yargıtay …Dairesinin 23.03.2021 tarih, 2020/10357 Esas, 3760 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere Rödövans sözleşmesine ilişkin Maden Kanunu’nda özel bir düzenleme bulunmamakla birlikte Maden Kanunu’nun 28. maddesi gerekçesinde “ diğer taraftan bu süre zarfında madenci kendisine maddi destek arayabileceği gibi, işletme iznini bir başkasına kiralayabilecek ve Kanun karşısında teknik ve mali yönden tek sorumlunun ruhsat sahibi olacağı esası getirtilmektedir “ denilmek suretiyle dolaylı da olsa rödövans sözleşmesine işaret edilmekle davanın Mevzuatımızdaki dayanağının Maden Kanunu olduğunun kabulü gerekmektedir.
… sözleşmesi maden ruhsatının devri anlamına gelmediğinden devir sözleşmesinin Maden İşleri Genel Müdürlüğünde yetkili memur huzurunda yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır. Maden ruhsat sahibi (madenci) ile rödovansla sahayı işletecek olan (rödovansçı) … sözleşmesini isterlerse adi yazılı şekilde, isterlerse noter de düzenleme şekilde yapabilirlerse de Maden Yönetmeliğinin 32. maddesine göre üçüncü kişi ve kuruluşların rödövans, kira, taşeron ve benzeri sözleşmelere dayanarak ruhsat sahasında madencilik faaliyetinde bulunabilmeleri, Maden işleri Genel Müdürlüğünün iznine bağlıdır. Ruhsat sahibi rödövans sözleşmesini yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Maden İşleri Genel Müdürlüğüne bildirmek ve uygun görüş olmak zorundadır. Beyanda bulunma yetkisi ve zorunluluğu ruhsat sahibine aittir. Ruhsat sahibinin bir başvurusu olmadan, salt rödövansçının başvurusuna dayanılarak işlem yapılamaz. … sözleşmesinde ruhsat sahibi madenci, rödovansçının sahada maden işletmesi için gerekli bütün ortamı sağlaması gerekmektedir. Maden sahasında ruhsat sahibine ait olup da rödövans sözleşmesine dahil demirbaş eşya, iş makineleri, ulaşım araçları ve işletme tesisatı varsa bunların bir listesinin çıkarılarak listede yer alan alet ve makinelerin tamamı rödovansçıya teslim edilir. Maden ve diğer mevzuat uyarınca ruhsata bağlı bütün yükümlülükler ruhsat sahibine aittir.
… sözleşmesi ile devir sözleşmesi birbirinden farklı sözleşmeler olup Maden Kanunu Ve Uygulama Yönetmeliği’nde ayrı ayrı maddeler halinde açıklanmaktadır.
… sözleşmeleri, Maden Kanunu Ve Uygulama Yönetmeliği’nin 101. maddesi gereğince ruhsat sahibi ve işletmeci arasında bakanlık izni alınarak ve maden siciline işlenerek yapılmaktadır.
Ruhsat Devri ise aynı Yönetmeliğin 82. maddesine göre, maden ruhsatları ve sertifikaları talep halinde, hukuki bir sakınca bulunmadığı takdirde, Kanunun 6 ncı maddesindeki maden haklarını kullanma ile ilgili şartları taşıyan gerçek veya tüzel kişilere devredilebilir. Devir Bakanlık onayı ile gerçekleşir. Devir işlemi maden siciline şerh edilmesi ile tamamlanır.
Maden işletme hakkı devredilebilen bir haktır. Bu husus Maden Kanunu m. 5/2-3 fıkralarda düzenlenmiştir. Arama ruhsatı ve işletme ruhsatı devredilebilir. Bakanlık onayı ile birlikte devir, maden siciline şerh edilmektedir. Resmi şekil şartı, geçerlilik şartı olduğu için maden işletme hakkını devreden ve devralan kişinin haricen yaptığı devir sözleşmeleri geçersiz kabul edilmektedir. Maden Kanunu m. 44/2’ye göre, ipotekli işletme ruhsatını devreden kişi, devralanla birlikte sorumlu olacaktır.
… sözleşmesini, ruhsat sahibinin belirli bir kira bedeli karşılığında, belirli bir süreliğine maden işletme hakkından doğan haklarını üçüncü bir gerçek veya tüzel kişiye devretmesi, devralan kişinin de belirli bir kira bedeli ve belirli bir süreliğine ruhsattan kaynaklı haklarını devraldığı karma nitelikli bir özel hukuk sözleşmesi şeklinde tanımlanabilir. … sözleşmelerinde ruhsat sahibinin asli edimi kiralanan ruhsatının belirli bir süreliğine cevher çıkarmaya hazır hale getirme borcudur. … verenin asli edimi ise belirlenen miktar üzerinden kira ödeme borcudur. … sözleşmesi, bu özel durumu gereği, iki tarafa borç yükleyen, rızai, ivazlı, … verene kullanma ve işletme hakkı veren ve istisnaları olmak kaydıyla nispi bir hak doğuran sözleşmedir. … sözleşmesinin, Maden Kanunu’nda Ek-7.madde de anılması ancak tanımının yapılmaması ve hükümlerinin belirtilmemesi nedeniyle TBK ürün kirasına ilişkin hükümler uygulanması gerekmektedir.
Dosya içerisinde toplanan deliller, taraflar arasında kurulan sözleşmeler, bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre;
Somut olayda; davalı … A.Ş. İle dava dışı …Nakliye, Petrol ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri Ltd. ŞTi arasında 18/08/2016 tarihinde ruhsat hakkı …Şirketine ait olduğu anlaşılan … İlçesi’nde bulunan linyit kömürü maden sahasının, davalıya devrine ilişkin Ruhsat Devir Sözleşmesi ve… Sözleşmesi akdedildiği, … sözleşmesinin ruhsat hakkının, davalı şirkette kaldığı süre zarfında devam etmesinin kararlaştırıldığı, … sözleşmesinin ruhsat hakkının, davalı şirkette kaldığı süre zarfında devam etmesinin kararlaştırıldığı, Sözleşmenin 9/b maddesine göre ruhsat devri olmadığında taraflar arasındaki… sözleşmesinin de sona ereceğinin kararlaştırıldığı, ruhsat hakkının ancak, söz konusu sözleşme uyarınca, dava dışı…’e ait maden ruhsatının, davalı itisadi devlet teşekkülü tarafından devralınmadığı ve bu hususun dava dışı …Nakliye, Petrol ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri Ltd. şirketine yazılı olarak bildirildiği, sözleşmeye göre davalıya ruhsat devrinin gerçekleşmesi halinde, dava dışı dava dışı …Nakliye, Petrol ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri Ltd. Ştinin sözleşmede belirtilen tutarda borçlu olacağı ancak, davalı tarafından saha devrinden vazgeçildiği bildirildiğinden, davalı idarenin de söz konusu… sözleşmesi gereğince herhangi bir bedel alacağının doğmadığı hâlde dava dışı…’e ilk olarak 26/04/2018 tarihli fatura ile KDV dahil 118.000,00 TL… bedeli fatura tanzim edildiği ve 25.07.2016 ile devam eden yıl yapıldığı anlaşılan protokollere göre ödenmesi gereken hakedişten 118.000 TL bedelin davalı tarafından dava dışı …Nakliye, Petrol Ve Orman Ürünleri İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.ne 04.05.2018 tarih, 946.03 sayılı yazısına göre 26.04.2018 tarihli bedelinin cari hesaptan düşüldüğüne ilişkin yazı örneğine göre mahsup edildiği anlaşılmakla, 26.04.2018 tarihi temerrüt tarihi kabul edilerek söz konusu tarihten itivaren değişen oranlarda ticari faiziyle birlikte mahsup edilen bedelin tahsiline ilişkin davanın kabulüne karar vermek ve aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir
Anlatılan nedenlerle;
HÜKÜM :
1-Davanın Kabulü ile; 118.000,00 TL’nin temerrüt tarihi olan 26/04/2018 tarihinden itibaren değişen oranlarda ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 15.160,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Davacı tarafından yapılan, 4.000,00 TL bilirkişi ücreti, 50,80 TL başvuru ve vekalet ücreti, 191,20 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 4.242,00 TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
5-.Alınması gerekli 8.060,58 TL harçtan peşin alınan 2.015,15 TL harcın düşümü ile arta kalan 6.045,43 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Peşin alınan 2.015,15 TL harcın davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflar anlaşamadıklarından, Arabuluculuk Yönetmeliği 26/2 maddesi uyarınca Bakanlık bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/04/2021
Katip …

Hakim …