Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/420 E. 2021/21 K. 11.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/420 Esas
KARAR NO : 2021/21

Av. … – …
Av. … – …
: 2- … – …
Av. … -…
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/07/2018
KARAR TARİHİ : 11/01/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde özetle; dava dışı işçi …’ın kurumları bünyesinde … Şube Müdürlüğü …Ekip Şefliği açık yığın sahasında güvenlik görevlisi olarak anılan işyerinde çalışmakta iken işyeri tasfiyesi dolayısıyla yüklenici firmaya iadesi yapıldığından işçinin çalışmış olduğu hizmeti karşılığı kendisine kıdem tazminatı ödendiğini, müvekkili kurumun 6552 sayılı kanunun 8. maddesi ve 29261 sayılı yönetmeliğin geçici madde 1’in 2. fıkrasına göre dava dışı işçiye doğrudan ödemede bulunduğunu, ancak müvekkili kurumun ihale sözleşmeleri ve kıdem tazminatını düzenleyen 1475 sayılı kanunun 14. maddesi gereğince alt işverenlerden rücu hakkının saklı olduğunu, davacı ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmeleri akdedilmiş olup, bu sözleşmeler gereğince davalıların sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları tamamen yükleniciye ait olduğunu, bu nedenle işçiye ödenen kıdem tazminatından her alt işverenin endi sözleşme sürelerine tekabül eden miktar kadar sorumlu olduklarını, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 3.608,22 TL’nin ödeme tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalılardan sorumlu oldukları miktarlar kadar rücuen tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde, müvekkili şirketlerin adreslerinin Uşak ili sınırlarında olduğunu, ayrıca davacı ile müvekkilleri arasında imzalanan yetki sözleşmesinin mevcut olduğunu, bu nedenle mahkememizce yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, İş kanunun 2. maddesine göre asıl işverenin alt işveren ile birlikte sorumlu olduğunu, özellikle kamu sektöründe iş alan alt işverenlerin ihale konusu işin maliyetini hesaplarken kıdem tazminatını bu hesaplamaya dahil edemediği, sözleşme gideri veya genel giderler için ayrılan tutarın ise ihale bedelinin %3 ile sınırlandığı, dolayısıyla kıdem tazminatını ödemek isteyen alt işverenlerin dahi bu ödemeyi yapamadığını, bu nedenlerle haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, alt işverenlerin işçileri tarafından açılan işçilik alacağı davacı tarafından yapılan ödemeler ile ilgili davalı alt işverenlerin sorumlu olup olmadığına ilişkin rücuen alacak istemine ilişkindir.
Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin 05/03/2019 gün ve 2018/422 Esas 2019/109 Karar sayılı yetkisizlik kararı sonucu dosya mahkememize tevzii edilmiştir.
Sözleşme ve teknik şartname örnekleri, SGK kayıtları, ödeme dekotları, bilirkişi raporları ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Dava konusu edilen maddi ödence miktarının tespiti için dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir.
Bilirkişi 16/01/2020 tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; davalıların sorumlu olacakları miktarların 3.608,22 TL olduğu görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçelerini ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardır.
Taraf vekillerinin itirazları değerlendirilmek üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiş, bilirkişi 13/03/2020 tarihli ek raporunun sonuç kısmında özetle; kök raporunda belirtilen hususlarda değişiklik yapmamazı gerektirecek bir husus bulunmadığı, davalıların sorumlu olacağı miktarın 3.608,22 TL olduğu görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçelerini ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardır.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişi 25/11/2020 tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; Davacı İdare’nin dönemler halinde yüklenici Şirketler bünyesinde işçi olarak çalışan dava dışı…’a 13/11/2015-15/03/2016 tarihleri arasındaki dönemde yüklenici davalı Şirketler bünyesinde çalıştığı döneme yönelik (damga vergisi dahil) ödenmesi gereken kıdem tazminatı toplamının 3.608,03 TL olarak hesaplandığını, taraflar arasında akdedilen sözleşme ve ekleri ile kabul edilen hükümler gözetilerek, davalı Şirketlerin yapılan ödemeden dolayı (kendi dönemleri ile sınırlı kalmak kaydı ile) sorumluluklarının tam sorumluluk mahiyetinde mi? yarı yarıya sorumluluk mahiyetinde mi? olduğunun mahkemenin takdirinde olduğunu, Buna göre, davacı İdare’nin yaptığı 3.608,03 TL ödeme yönünden davalı Şirketlerin sözleşme dönemlerine isabet eden ödeme miktarlarının; I.Alternatifte yapılan (Davacı İdare tarafından yapılan ödemeler yönünden yüklenici şirketlerin sorumluluklarının 13/11/2015-15/03/2016, 13/11/2015-31/12/2015 ve 16/03/2016-31/07/2016 tarihleri arasındaki dönemler yönünden sorumluluklarının tam sorumluluk mahiyetinde, 01/01/2016-15/03/2016 ve 01/08/2016-19/06/2017 tarihleri arasındaki dönemler yönünden sorumluluklarının bulunmadığı kabulüne göre hesaplamanın benimsenmesi halinde; yüklenici şirket sorumluluk … … Ltd.Şti. & … Özel Güv. Hizm. Ltd.Şti. İş Ortaklığı 1.083,05 TL, II.Alternatifte yapılan (Davacı İdare tarafından yapılan ödemeler yönünden yüklenici Şirketlerin sorumluluklarının tüm dönemler yönünden tam sorumluluk mahiyetinde olduğu kabulüne göre) hesaplamanın benimsenmesi halinde; yüklenici şirket sorumluluk … Oz.Güv.Dan.Eğ.Aİ.Cih.San.ve TicLtd.Şti. 480,64 TL, … …Ltd.Şti. & … Özel Güv. Hizm. Ltd.Şti. İş Ortaklığı 3.127,39 TL, III.Alternatifte yapılan (Davacı İdare tarafından yapılan ödemeler yönünden yüklenici Şirketlerin sorumluluklarının tüm dönemler yönünden yarı yarıya sorumluluk mahiyetinde olduğu kabulüne göre) hesaplamanın benimsenmesi halinde; yüklenici şirket sorumluluk …Oz.Güv.Dan.Eğ.Al.Cih.San.ve Tic.Ltd.Şti. 240,32 TL, Has … Ltd.Şti. & Ulusoy Özel Güv. Hizm. Ltd.Şti. İş Ortaklığı 1.563,69 TL olarak hesaplandığını, Hükmedilecek rücuan alacaklara hangi tarihten itibaren faiz yürütüleceği ve yürütülecek faiz türü yönünden değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğu görüşünü bildirmiştir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 21.12.2020 tarih ve 2019/2279 esas, 2020/4436 karar sayılı ilamı)
Yukarıda yazılı açıklamalar ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacı yanın, dava dışı işçi…’a 13/11/2015-19/06/2017 tarihleri arasındaki hizmet dönemi için 03/08/2017 tarihinde 3.580,83 TL kıdem tazminatı ödediği, eldeki dava ile de; ödemiş olduğu kıdem tazminatı alacağını alt işverenlerden rücuan tahsilini talep ettiği görülmüştür. Dosyaya kazandırılan delillerden davacı ile davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu, dava dışı işçinin, davalı şirketlerin çalışanı olduğu anlaşılmıştır. Ödeme yapılan dava dışı işçi…’ın ödemeye esas 13.11.2015-31.12.2015 tarihleri arasında Has … Ltd. Şti. & …Hizm. Ltd. Şti.’de 48 gün, 01.01.2016-15.03.2016 tarihleri arasında …Özel Güv. Danış. Eğit. Alarm Cihaz San.ve Tic. Ltd. Şti.’de 75 gün, 16.03.2016-31.05.2016 tarihleri arasında Has … Ltd. Şti. & …Hizm. Ltd. Şti.’de 75 gün, 14.06.2016-31.07.2016 tarihleri arasında Has … Ltd. Şti. & …Hizm. Ltd. Şti.’de 46 gün, 01.08.2016-31.08.2016 tarihleri arasında Has … Ltd. Şti. & …Hizm. Ltd. Şti.’de 30 gün, 01.09.2016-31.10.2016 tarihleri arasında Has … Ltd. Şti. & …Hizm. Ltd. Şti.’de 60 gün, 01.11.2016-19.06.2017 tarihleri arasında Has … Ltd. Şti. & …Hizm. Ltd. Şti.’de 229 gün olmak üzere toplam 563 gün çalışmasının olduğu bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.
Ayrıntılı, açıklamalı ve denetime elverişli bulunarak hükme esas alınan bilirkişi Orhan Erdem tarafından hazırlanan 26.11.2020 tarama tarihli rapor ile; davalı şirketlerin sorumluluklarına ilişkin alternatifli olarak hesaplama yapılmış, davalıların sorumluluk miktarları dönemsel olarak tespit edilmiştir. Dosyada mevcut sözleşme ve şartnamelerde 01.01.2016 – 15.03.2016 ve 01.08.2016 – 19.06.2017 tarihleri arasındaki dönem hariç olmak üzere yapılan ödemeden davacı asıl işverenin sorumlu olacağına dair hüküm bulunmamaktadır. 01/01/2016 – 15/03/2016 ve 01/08/2016 – 19/06/2017 tarihleri arasındaki dönem için akdedilen sözleşmelerin eki “Teknik Şartname’lerin “kullanımı gereken kılık, kıyafet, gereç ve donatım kullanımına tahsis edilecek gereçlere ilişkin yüklenicinin yükümlülükleri” başlıklı 17. maddesinde ise, yüklenicinin yürürlükteki İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Mevzuatı hükümlerine göre çalıştıracağı güvenlik görevlilerinin her türlü özlük haklarını karşılamak zorunda olduğu, mevzuata göre işçi alınması, işçi çıkarılması, işçi haklarının ödenmesi ve sair konularda tüm sorumluluğun kıdem tazminatı hariç olmak üzere yükleniciye ait olduğu kararlaştırılmıştır. Bu halde, davacı tarafından dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatından; 01/01/2016 – 15/03/2016 ve 01/08/2016 – 19/06/2017 tarihleri arasındaki dönem için davalı şirketlerin sorumluluğunun bulunmadığı, diğer dönemler için ise davalı şirketlerin sorumluluğunun tam olduğuna ilişkin I. Alternatif olarak yapılan hesaplamaya dair bilirkişi görüşü Mahkememizce uygun bulunarak davanın raporda belirlenen miktarlar üzerinden kısmen kabulüne, hüküm altına alınan tazminat kalemlerine ödeme tarihinden itibaren avans faiz işletilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın kısmen kabulüne, 1.083,05 TL’nin 03/08/2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılılar …Özel Güv. Dan. Eğit. Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile…Güv.Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Fazlaya dair istemin reddine,
3-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 1.083,05 TL vekalet ücretinin davalılılar …Özel Güv. Dan. Eğit. Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile…Güv.Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 2.525,17 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davalılara ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan (başvuru harcı, vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta, istinaf yoluna başvuru harcı) olmak üzere toplam 1.782,10 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 534,92 TL’nin davalılılar …Özel Güv. Dan. Eğit. Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile…Güv.Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
7-Alınması gerekli 73,98 TL harçtan peşin alınan 61,62 TL harcın düşümü ile arta kalan 12,36 TL harcın davalılılar …Özel Güv. Dan. Eğit. Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile…Güv.Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
8-Peşin alınan 61,62 TL harcın davalılılar …Özel Güv. Dan. Eğit. Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile…Güv.Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafların yokluğunda miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/01/2021
Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır