Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. … 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
… GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/877 Esas
KARAR NO : 2021/212

Av. … -…
4- …
5- … – …
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 05/12/2018
KARAR TARİHİ : 12/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde özetle; müvekkilinin 233 sayılı KHY hükümlerine tabi iktisadi devlet teşekkülü olduğunu, Genel Müdürlüğün hizmet personel alımının 2010 ve 2017 yılları arasında imzalanan sözleşmeler ile davalı şirketlerin üstlenmiş olduğunu, söz konusu yıllar arasında davalıların işçisi olarak çalışan işçi…’ın kıdem tazminatı talebi ile… Arabuluculuk bürosuna başvuru yapıldığını, 07/02/2018 tarihinde yapılan arabuluculuk görüşmesi ile anlaşmaya varıldığını ve söz konusu meblağın 08/02/2018 tarihinde dava dışı işçinin hesabına yatırıldığını, bu tutarın idari ve teknik şartnameler ve sözleşmeler incelendiğinde kıdem tazminatı ödemesinden de yüklenicinin firmaların sorumlu olduğunu müvekkili tarafından ödenen kıdem tazminatı ödemesinden davalıların rücuen tahsili gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 10.668,41 TL’nin ödeme tarihin olan 08/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı …Akaryakıt İnş. Hayv. Ürün. Nak. Gıda Mad. Day. Zir. ve Orm. Ürünleri Maden Temizlik Özel Güven. Taş. Tah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. yetkilisi… 24.12.2008 tarihli cevap dilekçelerinde özetle; davacı taraf ile imzalanan sözleşmenin kanun ve yasaya aykırı olamayacağını ve verilmeyen ücretin istenemeyeceğini, davayı kabul etmediklerini, davanın zamanaşımına uğradığını, davacının talebinin net ve anlaşılır olmadığını, davalı şirketten ne kadar talep edildiğinin belli olmadığını, mahkemenin yetkisiz olduğunu, yetkili mahkemenin… Mahkemeleri olduğunu, davacı asıl işverenin işçilerin tüm alacağından tek başına sorumlu olduğunu, İşçilerin muvazaalı biçimde çalıştırıldığını burada gerçek anlamda bir alt işveren asıl işveren ilişkisinden söz edilemeyeceğini, kaldı ki kıdem tazminatını kamu kurum ve kuruluşlarının ödeyeceğinin 6552 sayılı kanunun 8. maddesi ve İlgili yönetmelik ile düzenlendiği, idari şartnamenin 25. Maddesinde teklif fiyata nelerin dahil olduğunun açık ve net olduğunu, kıdem tazminatı için kendilerine bir ödeme yapılmadığını, asıl işverenin muvazaalı eleman çalıştırdığının açık ve net ispatı olduğunu, şirketlerinin işveren sıfatının bulunmadığını bu nedenle şirketlerine husumet yöneltilemeyeceğini savunmuş davanın reddine karar verilmesi istemiştir.
Davalılar…Taahhüt…A.Ş. ve …Temizlik Hiz…. A.Ş. Vekili cevap dilekçesin özetle : yetkili mahkemenin… Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, 6552 sayılı Kanun 6. Ve 8. Maddelerinin huzurdaki davaya etkisinin değerlendirilmesi gerektiğini, işbu kanun gereği davanın reddi gerektiğini, müvekkili şirketin alt işveren değil işveren vekili konumunda olduğunu, gerçek işveren konumunda olan ihaleci kurumun dava dışı işçinin talep ve iddiaları konusunda asli derecede sorumlu olduğunu, ihale sözleşmesinin ilgili hükümleri değerlendirildiğinde davacı işçinin taleplerinin tek muhatabının son ve gerçek işveren konumundaki davalı kurum olduğunun anlaşılacağını, müvekkilinin somut olayda alt işveren değil işveren vekili olduğunu, yapılmış olan istihdam faaliyetlerinin işveren vekili sıfatı ile gerçek işveren konumundaki ihaleci kurum nam ve hesabına yapıldığını, ayrıca işyeri devri hükümlerinin uygulanması ger ektiği, işyerinin devri hükümleri çerçevesinde 4857 sayılı kanunun 6. Maddesine göre işyerini devreden işverenin işyerine ait hak ve borçlardan en fazla 2 yıl süre ile devir alan işverenle birlikte sorumlu olduğu, müvekkili şirket yönünden sorumluluğunun gerek dava dışı işçi gerekse davacı kurum açısında sona ermiş olduğunu, sözleşme bedeline dahil olmayan tüm hususlardan ya davacı kurumun sorumlu olması gerektiğini ya da davaya konu edilen işçi alacaklarının sözleşme bedeline ilaveten davalı şirketlere ödenmesi gerektiğini, davacının davasının bir an için haklı kabul edilse dahi her bir işveren açısından sorumluluk tutarlarının ayrı ayrı belirlenmiş ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiğini, faiz başlangıç tarihinin dava tarihi olabileceğini savunmuş davanın reddini istemiştir.
Davalı… Petrol Nak. Gıda ve Hayvancılık San. Tic. Ltd. Şti. Vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkili şirketin davacının alt işvereni olmadığını, işveren vekili konumunda olduğunu bu bakımdan dava dışı işçinin davalı son ve gerçek işvereni olmadığı için müvekkiline husumet yöneltilmesinin doğru olmadığını, gerçek işveren konumundaki davacının işçinin talep ve iddiaları konusunda asli derecede sorumlu olduğunu, asıl işveren-alt işveren ilişkisinin mevcut olduğu düşünülse dahi,4857 sayılı kanunun 2/6. Maddesine göre asıl işveren alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak kanunda sözleşmeden doğan yükümlülüklerden alt işveren ile birlikte sorumludur, burada gerçek işverenden ihale ile iş alan şirketler şeklen işçilerin alt işvereni gibi görünse de işçiler gerçekte ihaleci kurumun işçileri olduğu, dava dilekçesinde belirtilenin aksine davacı kurum ile müvekkili arasında imzalanan ihale sözleşmesi incelendiğinde işin yürütülmesi ve planlanması ,kimlerin işe alınacağı, kimlerin işten çıkarılacağı konusunda davacının tek başına söz sahibi olduğunun anlaşılacağını, dava dışı işçinin taleplerinin tek muhatabının son ve gerçek işveren konumundaki davacı olduğu, yine hiçbir kabul anlamına gelmemek üzere, olayın işyerinin devri hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi halinde dahi, davacı işçinin taleplerinin tek muhatabının son ve gerçek işveren olduğunu, işçi alacakları için davalıya rücu etmesinin kabul edilemeyeceğini, her işverenin sorumluluk tutarının ayrı ayrı belirlenmesi gerektiğini, davacı kurum ile müvekkili arasında yapılan alt işverenlik sözleşmesinde kıdem tazminatı ödemesinin rücu edilebileceği hükmü açıkça yer almadığından ,bu kısım için karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesini savunmuş açılan davanın reddini istemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, rücuen alacak istemine ilişkindir.
Sözleşme ve teknik şartname örnekleri, SGK kayıtları, ödeme dekotları, bilirkişi raporları ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Dava konusu edilen maddi ödence miktarının tespiti için dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir.
Bilirkişi rapor ve raporunun sonuç kısmında özetle; davacının dava dışı işçi…’a 08/02/2018 tarihinde kıdem tazminatı olarak ödediği 10.668,41 TL’yi dönemleriyle sınırlı olarak davalı alt işverenlerden yasal faizi ile birlikte rücuen talep ettiği, 7166 sayılı kanunun 11 inci maddesiyle 4857 sayılı İş Kanunun 112 nci maddesine beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen fıkra gereği 11/09/2014- 31/10/2017 dönemine ait 4.994,28 TL’nin alt işverenlerinden rücuen istenemeyeceği, 20/07/2012- 30/11/2013 dönemi hizmet alım sözleşmesinin davacı tarafından dosyaya ibraz edilmemesi nedeniyle 2.179,01 Tl’lik kıdem tazminatından hangi alt işverenin sorumlu olduğunun tespit edilemediği, 335,57 TL’yi… Hayvancılık Tic.Ltd.Şti.’den, 795,34 Tl’yi …Grup İnşaat Harfiyat Nakliye Ltd.Şti. ‘den 616,66 TL’yi… Petrol Tic. Ltd.Şti.& … Ürünleri Nakliye Orman Ürünleri İnşaat Tekstil Ltd.Şti. ‘den 08/02/2018 tarihiden itibaren yasal faizi ile birlikte rücuen talep edebileceği görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçelerini ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardır.
Taraf vekillerinin itirazları değerlendirilmek üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiş, bilirkişi 10/02/2020 tarihli ek raporunun sonuç kısmında özetle; davacının dava dışı işçi…’a 08/02/2018 tarihinde kıdem tazminatı olarak ödediği 10.668,41 TL’yi dönemselleriyle sınırlı olarak davalı alt işverenlerden yasal faiziyle birlikte rücuen talep ettiği, Yargıtay ve BAM kararların göre davacının davalılardan tam ve yarı yarıya rücuen talep edebileceği miktarların, 335,98 TL’nin davalı… Tem. Taah. … A.Ş.’den , 890,13 TL’nin davalı …Tem. Hiz …. A.Ş.’den, 1.922,06 TL’nin davalılar …Akaryakıt …Ltd.Şti.’den, 796,31 TL ‘nin… Petrol … Ltd. Şti & … …. Ltd. Şti. İş ortaklığından, 796,31 TL’nin… …Ltd.Şti.’den, 593,42 Tl’nin… Ürünleri Nak…Şti& Zorluoğlu Tic. İnş. Nak…Şti. İş ortaklığından olmak üzere toplam 5.334,21 TL talep edilebileceği bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçelerini ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardır.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi 11/02/2021 tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; Davacı idareye bağlı olan “Dalaman Tarım İşletmesi Müdürlüğü bünyesinde çalıştırılmak üzere 2010-2017yılları arasında çeşitli tarım işçilikleri hizmet alımı ihaleleri’’ yapıldığı ve davacı ile davalı şirketler arasında çeşitli tarihlerde sözleşmeler imzalandığı ve dava dışı işçi…’ın bu sözleşmelere konu işlerde davalı şirketler işçisi olarak davacı asıl işveren işyerinde çalıştırıldığı, İşçinin davalı kurum aleyhine başlattığı Dava Şartı Zorunlu Arabuluculuk Süreci sonunda 07.02.2018 tarihinde anlaşma belgesi düzenlendiği, buna göre “Tarafların kıdem tazminatı için toplam 10.750-TL ödenmesi konusunda anlaştıkları”, ödemenin …nce yapılacağının kararlaştırıldığı, dosyaya sunulan 08.02.2018 tarihli banka dekontundan … tarafından 10.668,41-TL nin… hesabına ödendiği anlaşılmaktadır. Mahkemece iç ilişkideki sorumluluğun davalılara ait olduğuna karar verildiği taktirde , davacının davalılara rücu edebileceği alacağın her bir davalı yönünden şu şekilde olabileceği hesaplandığı, davalı… Tem.Hiz.Taah.İnş.Nak.Hayv. … LtdŞti. 303 gün 1.322,11-TL, …İnş.Tem.Hiz…. Ltd.Şti. 348 gün 1.518,46-TL, … Ltd.Şti & … Ür.Ltd.Şti İş Ortaklığı 377 gün 1.645,00-TL, … Ltd.Şti & … Ür.Ltd.Şti İş Ortaklığı 422 gün 1.84134-TL, …Akaryakıt… Ür.Ltd.Şti. 365 gün 1.592,63-TL, … Ürünleri… Nak.Ltd.Şti. 630 gün 2.748,87-TL olmak üzere toplam 2445 gün 10.668,41 -TL olduğu, davacının davalılara rücu edebileceği toplam alacağın 10.668,41-TL olduğu, her bir davalının münhasıran kendi döneminden bedellerle sınırlı sorumlu olduğu,iş ortaklığını oluşturan şirketlerin kendi dönemlerinden müşterek müteselsilen sorumlu olduğu, Arabuluculuk süreci davalı şirketlere ihbar edilmemiş olduğundan davalı şirketlerin,dava tarihinden (05.12.2018) itibaren faiz ile sorumlu olabileceği, dava dilekçesinde yasal faiz talep edildiği görüşü bildirilmiştir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (Yargıtay… Dairesinin 21.12.2020 tarih ve 2019/2279 esas, 2020/4436 karar sayılı ilamı)
Yukarıda yazılı açıklamalar ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacı yanın, dava dışı işçi…’ın 18/08/2010-31/10/2017 tarihleri arasındaki hizmet dönemi için 07/02/2018 tarihli arabuluculuk anlaşma belgesi uyarınca 08/02/2018 tarihinde kıdem tazminatı alacağı için 10.668,41 TL tazminat ödediği, eldeki dava ile de; ödemiş olduğu tazminatı alacağını alt işverenlerden rücuan tahsilini talep ettiği görülmüştür. Dosyaya kazandırılan delillerden davacı ile davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu, dava dışı işçinin, davalı şirketlerin çalışanı olduğu anlaşılmıştır. Ödeme yapılan dava dışı işçi…’ın ödemeye esas 18/08/2010-19/07/2011tarihleri arasında… …. A.Ş.’de 303 gün, … … A.Ş.’de 348 gün, … – … İş ortaklığın’da 799 gün, …Akaryakıt .. Ltd. Şti.’de 365 gün, … Ürünleri Nak. Ltd. Şti.’de 630 gün olmak üzere toplam 2445 gün çalışmasının olduğu bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.
11.02.2021 tarihli bilirkişi raporu ile davalı şirketlerin sorumluluklarına ilişkin hesaplama yapılmış, davalıların sorumluluk miktarları dönemsel olarak tespit edilmiştir. Dosyada mevcut sözleşme ve şartnamelerde ödenen işçilik alacaklarından davacı asıl işverenin sorumlu olacağına dair hüküm bulunmamaktadır. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; davalı yüklenicileri işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir. Bu halde, davacı tarafından dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatından; 18/08/2010-19/07/2011, 20/07/2011-31/08/2012, 03/09/2012-30/11/2013, 01/12/2013-31/01/2015, 01/02/2015-31/01/2016, 01/02/2016-31/01/2017, 01/02/2017-31/10/2017 tarihleri arasındaki dönem için davalı şirketlerin sorumluluğunun tam olduğuna ilişkin hesaplamaya dair bilirkişi raporu dosya ve delil durumuna uygun bulunarak davanın raporda belirlenen miktarlar üzerinden kabulüne, hüküm altına alınan tazminat kalemlerine ödeme tarihinden itibaren taleple bağlılık ilkesi uyarınca yasal faiz işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM :
1.Davanın kabulüne,
-1.322,11 TL’nin 08.02.2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı… Tem. Taah. … A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
-1.518,46 TL’nin 08.02.2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …Tem. Hiz …. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
-3.486,34 TL’nin 08.02.2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar… Petrol … Ltd. Şti & … …. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-1.592,63 TL’nin 08.02.2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …Akaryakıt … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-2.748,87 TL’nin 08.02.2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı… …. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,

2.Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin (505,62 TL’sinin davalı… Tem. Taah. … A.Ş.’den, 580,71 TL’sinin davalı …Tem. Hiz …. A.Ş.’den , 1.333,32 TL’sinin davalılar… Petrol … Ltd. Şti & … …. Ltd. Şti.’den , 609,08 TL’sinin davalı …Akaryakıt … Ltd. Şti.’den , 1.051,27 TL’sinin davalı… …. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Davacı tarafından aşağı da dökümü yapılan 2.472,40 TL yargılama giderinin(306,39 TL’sinin davalı… Tem. Taah. … A.Ş.’den, 351,90 TL’sinin davalı …Tem. Hiz …. A.Ş.’den , 807,95 TL’sinin davalılar… Petrol … Ltd. Şti & … …. Ltd. Şti.’den ,369,09 TL’sinin davalı …Akaryakıt … Ltd. Şti.’den, 637,07 TL’sinin davalı… …. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-Alınması gerekli 728,76 TL harçtan peşin alınan 182,19 TL harcın düşümü ile arta kalan 546,57TL harcın(67,73 TL’sinin davalı… Tem. Taah. … A.Ş.’den, 77,79 TL’sinin davalı …Tem. Hiz …. A.Ş.’den , 178,61TL’sinin davalılar… Petrol … Ltd. Şti & … …. Ltd. Şti.’den ,81,59 TL’sinin davalı …Akaryakıt … Ltd. Şti.’den ,140,85 TL’sinin davalı… …. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Peşin alınan 182,19 TL harcın (22,57 TL’sinin davalı… Tem. Taah. … A.Ş.’den, 25,93 TL’sinin davalı …Tem. Hiz …. A.Ş.’den , 59,53 TL’sinin davalılar… Petrol … Ltd. Şti & … …. Ltd. Şti.’den , 27,19 TL’sinin davalı …Akaryakıt … Ltd. Şti.’den , 46,97 TL’sinin davalı… …. Ltd. Şti.’den tahsili ile ) davalılardan tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalılar / vekillerinin yokluğunda miktar itibariyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.12/03/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

DAVACI YARGILAMA GİDERLERİ
Vekalet Harcı 5,40TL
Posta masrafı 431,10 TL
Başvurma harcı 35,90 TL
Bilirkişi ücreti 2.000,00 TL
TOPLAM 2.472,40 TL