Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … … TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
… GEREKÇELİ KARAR
… TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/873 Esas
KARAR NO : 2021/146

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 19/10/2012

BİRLEŞEN ANK. … ASLİYE TİC. MAHKEMESİNİN 2017/221E. 2019/1011 K. SAYILI DOSYASI,
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 23/03/2017
KARAR TARİHİ : 22/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan alacak davalarının yapılan açık yargılaması sonunda,
ASIL DAVADA :
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde, müvekkili şirketin taahhüdünde bulunan … ili … ilçesi 41739 ada 1 parsel … … Bahçe Konutları 202 Daire Konut inşaatı işi kapsamında inşa edilen K1 Bloka ait sözleşmenin 5.1 maddesinde kapsamları belirtilen iş kalemlerinin imalatın anahtar teslimi yapılması konusunda müvekkili şirket ile davalı yüklenici arasında 02/01/2012 tarihli sözleşme imzalandığını, sözleşme konusu her türlü malzemenin temini imalatı, nakliyesi, montajı ve çalışır vaziyette tesliminin yüklenici şirkete ait olduğunu, sözleşmenin 3. maddesi uyarınca yer tesliminin 25/01/2012 tarihinde işe başlanıp, 60 takvim günü sonunda boya dahil imalatın eksiksiz olarak tamamlanıp teslim edileceği, hiçbir şekilde ek süre istenilemeyeceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin 5.2.1 maddesi uyarınca 4 adet senedin davalı yüklenici şirkete verildiğini, müvekkili şirket tarafından defalarca uyarılmasına rağmen davalı şirketin işe başlayarak yüklendiği işi yerine getirmediğini, … … Hukuk Mahkemesinin 2012/19 D.iş sayılı dosyası ile yapılan tespit sonucu alınan 23/04/2012 tarihli bilirkişi raporunda, keşif tarihi itibariyle işin bitirilmesindeki gecikmenin 40 gün olabileceğinin tespit edildiğini, davalı şirketin sözleşme konusu işi 10/05/2012 tarihinde tamamlayarak 46 gün gecikmeli olarak teslim ettiğini, temerrüte düştüğünü, sözleşmenin 4. maddesi uyarınca KDV dahil sözleşme bedelinin binde beşi tutarında gecikme cezasının hak edişlerinden kesilmesi gerektiğini, sözleşme bedeli olan 230.302,00 TL üzerinden 46 gün gecikme cezası bedelinin 52.969,46 TL olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 15.000 TL gecikme cezası bedelinin 25/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde, davacı şirketin yer teslimini zamanında yapmadığını, 05/03/2012 tarihinde yer teslimi yapıldığını, 2012 yılı Ocak-Şubat-Mart aylarında hava koşullarının dış cephe mantolama imalatını imkansız hale getirecek şekilde olumsuz geçtiğini, müvekkilinin taahhüdündeki işin keşif bedelinin %50 oranında artması nedeni ile işin süresinin de 30 gün kendiliğinden uzadığını, müvekkilinin özverili çalışması sonucu işin bitim tarihi olan 02/06/2012 tarihinden 18 gün önce 14/05/2012 tarihinde bitirilerek geçici teslimin yapıldığını, müvekkilinin davacıdan 140.442,50 TL alacaklı olduğunu, davacının alacağının bulunmadığını savunmuş davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN ANK …. ASLİYE TİC. MAH.2017/221E. 2019/1011 K. SAYILI DOSYASI,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde, Müvekkil şirket tarafından davalı yana karşı … … Ticaret Mahkemesinin 2015/429 esas sayılı dosyası üzerinden işin sözleşmede belirtilen sürede geç teslim edilmesi nedeniyle, müvekkil şirket lehine sözleşmeden doğan gecikme tazminatının Fazlaya ve sair hususlarda ilişkin tüm dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile dava açtıklarını, … … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/429 esas 2017/77 karar sayılı dosyasında yargılama sırasında aldırılan bilirkişi ek ve kök raporlarında müvekkil şirketin gecikmeden kaynaklı zararının 28.787,75 TL olduğuna dair rapor aldırıldığını, bahsi geçen dosya yargılama sırasında Yargıtay’a gidip bozularak geldiği için taraflarınca ıslah yapılamadığı ve … … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/429 esas sayılı dosyasında 17/02/2017 günü 15.000,00 TL üzerinden davalarının kabulüne karar verildiği, bu nedenle bilirkişi ek ve kök raporunda belirtilen 28.787,75 TL’nin 15.000,00 TL’sinin tenzili sonucunda 13.787,75 TL’lik kısmı için işletilecek yasal faizi ile birlikte tahsili amacıyla iş bu ek davayı açtıklarını, açıklanan nedenlerle ve fazlaya ilişkin talep, dava ve faiz hakları saklı tutulmak kaydı ile … … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/429 esas 2017/77 karar sayılı dosyasına ek mahiyette olan bu davalarının kabulü ile bakiye 13.787,75 TL ‘nin işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçelerinde, davacı taleplerinin zamanaşımına uğradığını, taraflar arasında imzalanan 02/01/2012 tarihli sözleşme uyarınca müvekkilinin yapımını taahhüt ettiği dış cephe mantolama işi ile ilgili olarak işin tesliminin 05/03/2012 tarihinde yapıldığını, davacı tarafın yer teslimini süresinde gerçekleştirmediğini, davacı tarafça kurulması gereken iskeleler, zamanında ve işçi sağlığı ve güvenliğine uygun bir şekilde davacı tarafça kurulmadığını, olumsuz hava koşularının dış cephe mantolama imalatını imkansız hale getirecek şekilde olumsuz geçtiğini, müvekkilinin taahhüdündeki işin keşif bedeli %50 oranında arttığından işin süresinin de 30 gün kendiliğinden uzamış olduğunu, müvekkilinin özverili çalışmaları neticesinde taahhüdündeki işi bitim süresinden 18 gün önce 14/05/2012 tarihide bitirerek geçici teslimini yaptığını, işin süresinde yapılmadığına dair davacı iddialarının yasal dayanağı bulunmadığını savunmuş davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

YARGILAMA VE GEREKÇE :
Asıl ve birleşen davada dava; eser sözleşmesinden kaynaklanan yüklenilen işin geç teslim edildiği iddiası ile gecikme cezası istemine ilişkindir.
Dava, kapatılan … …Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/255 esas sayılı dosyasının mahkememize devredilmesiyle yukarıdaki esasına kaydedilmiştir.
… … Ticaret Mahkemesince, 17/02/2017 tarihinde, “davanın kabulüne, ….” karar verilmiş, bu karar davalının temyizi üzerine Yargıtay …Hukuk Dairesinin 20/09/2017 tarih 2017/1213 Esas 2017/3061 Karar sayılı kararıyla bozulmuştur.
Yargıtay kararında özetle, “… Sözleşmenin 3. maddesi 2. fıkrasında yüklenicinin çalışılmayan günlerin bulunduğu iddiası da dahil hiçbir nedenle ek süre talebinde bulunmayacağı, ek süre verilmesinin işverinin yazılı iznine bağlı olduğu kararlaştırılmıştır. İlave ve sözleşme dışı işler nedeniyle de ek süre verilmeyeceğine dair bir düzenleme yoktur. Maddedeki düzenlemenin sözleşmede kararlaştırılan işlerin yapımı ile ilgili olduğu ve bu işlerin yapımı için işsahibinin yazılı izni olmaksızın ek süre talebinde bulunulmayacağının kararlaştırıldığının kabulü zorunludur.
Bu durumda sözleşmenin 3. maddesinin 2. fıkrasındaki düzenleme sözleşme kapsamındaki iş ve imalâtla ilgili olduğu, sözleşme dışı ilave iş ve imalâtların bulunması halinde bunun teslim süresine etkisi saptanıp, teslim tarihine eklenmesi gerektiği ve uyulan bozma ilâmında da bu husus belirtildiğinden mahkemece fazla ve sözleşme dışı ilave iş ve imalât bedeliyle ilgil olduğu anlaşılan İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/1252 Esas 2015/774 Karar sayılı dosyası da celp edilip teknik bilirkişiden alınacak ek raporla davalının yaptığını kanıtladığı sözleşme dışı fazla imalâtların nelerden ibaret olduğu, bunun iş süresine etkisinin en kadar olacağı hesaplattırılıp bulunacak sürenin teslimi gereken süreye eklendikten sonra uzatılmış teslim tarihi saptanarak buna göre varsa gecikilen süreye isabet eden cezai şart alacağının hesaplattırılarak hüküm altına alınması yerine eksik inceleme ile ve sözleşmenin 3. maddesine yanlış anlam verilerek davanın kabulü doğru olmamış, ….” bildirilmiştir.
Usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
İnşaat Mühendisi bilirkişi 19/08/2019 ve 04/02/2020 tarihli ek raporlarının sonuç kısmında özetle; asıl ve birleşen dava yönünden, davacının davalıdan gecikme cezası talebinin yerinde olmadığı görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi ek raporları taraf vekillerine tebliğ edilmiş, taraf vekilleri rapora karşı beyan ve itirazlarının içerir dilekçelerini ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardır.
Dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi kurulu 22/01/2021 tarihli raporlarının sonuç kısmında özetle; işin bitirilmesi gereken tarihin 07/05/2012 olarak tespiti suretiyle davacı beyanına göre için bitirildiği tarihin 10/05/2012 olduğu anlaşıldığından; işin tesliminde 3 gün gecikme olduğu belirlendiği, davacının talep edebileceği gecikme cezası miktarının 3.454,53 TL olarak hesaplandığı, davacının talebinde, işin 25/03/2012 tarihinde bitirilip teslim edilmesi gerekirken teslim edilmediğinden, anılan tarihten itibaren ticari faizin uygulanmasını istediği, davadan önce davalının temerrüte düşürüldüğüne dair belgeye rastlanmadığından alacağa dava tarihinden itibaren avans faiz uygulanabileceği, birleşen davaya ilişkin hesaplanabilecek bakiye alacak bulunmadığı görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir. Taraf vekilleri rapora karşı beyan ve itirazlarının içerir dilekçelerini ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardır.
22.01.2021 tarihli bilirkişi raporu dosya kapsamı ve delil durumuna uygun olup, hükme esas alınmıştır.
Toplanan deliller, Yargıtay bozma ilamı ve tüm dosya kapsamından;
Davacı yan asıl davada, eser sözleşmesinden kaynaklanan gecikme cezasının tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı ise yer tesliminde gecikme olması ve keşif artışı nedeniyle süresinde işin tamamlandığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Birleşen davada ise; davacı, asıl davada bilirkişi raporu ile belirlenen tazminatı miktarını ıslah edemediğininden bahisle bakiye gecikme cezasının tahsiline karar verilmesini talep etmiş, davalı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Yanlar arasındaki uyuşmazlık; işin süresinde bitirilip bitirilmediği, yer teslimindeki gecikme, çalışılmayan günler ve keşif artışının teslim süresine etkisinin olup olmadığı, bu bağlamda davacının davalıdan gecikme cezası talebinin yerinde olup olmadığı, varsa miktarının ne olacağı noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen 02.01.2012 tarihli sözleşmeyle, davacının yükümlülüğünde olan konut inşaatlarının K-l bloktaki imalatlarının davalı tarafından sözleşmenin 5.1 maddesinde gösterilen kapsam ve fiyatlarıyla yapımı konusunda anlaşmaya varılmış olup, sözleşmenin 3. maddesine göre, işin süresinin 25.01.2012 tarihinde yer teslimiyle başlayacağı ve 60 takvim gününde tamamlanacağı aksi durumda sözleşmenin 4. maddesi gereği sözleşme bedelinin binde beşi tutarında gecikme cezası olarak ödeneceği kararlaştırılmıştır.
Dava dilekçesi ekinde sunulan yüklenici imzası bulunmayan tutanaklardan yer tesliminin 05.03.2012 tarihinde yapıldığı ve 06.03.2012 tarihinde de işe başlandığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 2. maddesinin son cümlesi uyarınca iskele temini ve kurulumu işveren’e aittir. Sözleşmeye konu imalatın binanın mantolanması ve denizliklerinin yapılması işi olduğu göz önüne alındığında, iskele kurulumu olmadan bu imalatların yapılamayacağı aşikardır. Bu durumda davacının iskele temini ve kurulumu ile ilgili edimini yerine getirmeden davalıya iş yerini teslim etmesi de mümkün değildir. Davacı, 14.02.2012 tarihli yazısı ile, sözleşmeye konu binanın batı cephesinde kurulan iskelelerden iş başlanılmasını davalıdan istemiş, davalı ise hava koşullarını öne sürerek, imalat yapılamayacağını, hava koşullarının imalat yapılacak duruma gelince işe başlanabileceğini belirterek, işe başlanılması istemine olumsuz bırakmıştır. Davalının sözleşmeyi kış mevsimi olan Ocak ayının sonunda imzalamış olduğu, sözleşmenin imzalandığı tarihte … ilinde ortalama sıcaklık değerlerinin oldukça düşük olduğu, davalının bu durumu bilerek sözleşme imzaladığı açıktır. Sözleşme ile belirlenen işe başlama ve teslim tarihlerinde … ilinde kış koşullarının inşaat yapımına elverişli olup olmadığını araştırmak ve ona göre hareket etmek yükümlülüğü bulunan davalının, kış koşullarını kabul ederek imzaladığı sözleşme nedeniyle hava şartlarının olumsuz olduğundan bahisle işe başlamaması basiretli tacir olmamın gereklerine aykırıdır. Öte yandan taraflar arasındaki sözleşmenin 3 nolu “işin teslimi” maddesinde “…25.01.2012 tarihinde yer teslim tutanağı imzalanması ile birlikte işe başlanılacaktır…” ve “… yüklenici çalışılmayan günlerin bulunduğu iddiası da dahil hiçbir nedenle ek süre talebinde bulunmayacaktır…” denilmektedir. Bu nedenle davalının kış koşullarını ileri sürerek işe geç başladığına dair savunmasın itibar edilemez.
Yukarıda izah edilen hususlar göz önüne alındığında işin başlangıç tarihinin davacının iskele kurulum edimini kısmen (davalının işine başlayabileceği kadar) tamamlamış olduğu 14.02.2012 tarihi olarak kabul edilmiştir.
Yüksek Mahkemenin 2017/1213 Esas ve 2017/3061 Karar sayılı bozma ilamı doğrultusunda, fazla ve sözleşme dışı ilave iş ve imalat bedeline ilişkin İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1252 Esas ve 2015/774 Karar sayılı dosyası da celp edilerek teknik bilirkişiden rapor alınmıştır. Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşme anahtar teslimi olarak imzalanmış birim fiyat usulü bir sözleşmedir. Sözleşme bedeli, imza aşamasında KDV hariç 195.171,25 TL olarak öngörülmüş, kesin hesabın yapılması ile ortaya çıkabilecek imalat azalış ve artışlarının kesin hesabın ortaya çıktığı tarihten en geç 30 gün içinde tarafların birbirlerine nakden ödeyeceği kabul edilmiştir. Ancak bu iş artış ve azalış oranı sözleşmenin 6.7 maddesinde %15 oranı ile sınırlanmıştır. Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmenin 6.7 maddesinde; işverenin sözleşme konusu iş ve malzeme miktarını %15 oranında arttırmaya ve eksiltmeye yetkili olduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda %15 oranında değişikliğe gidilmiş olan imalat kalemleri sözleşme içi imalat, imalat miktarında %15 den fazla değişikliğe gidilmiş imalatlar ise sözleşme dışı imalatlar olarak değerlendirilmiştir. Yapılan imalat miktarları için kesinleşen İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesi’nce 2014/1252 Esas sayılı dosyadaki ilave imalat miktarları esas alınarak hazırlanan teknik bilirkişi raporu dosya kapsamına ve delil durumuna uygun bulunarak hükme esas alınmıştır. Yüksek Mahkemenin bozma ilamında belirlenen ilke ve esaslar dairesinde, teknik bilirkişi tarafından tablo halinde sunulan ve %15 iş artışını geçen tutarın 73.364,99 TL olduğu, bu tutarın sözleşme dışı imalat olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Buna göre sözleşme dışı iş artışı nedeniyle verilmesi gereken ilave süre; 23 gün (73.364,99 / 195.171,25) x 60 gün) olup, ilave süre ile uzatılan işin bitirilmesi gereken tarih 07.05.2012 (14.02.2012 + 60 gün +23 gün) olarak hesaplanmış, dava dilekçesindeki davacı beyanına göre işin bitirildiği tarihin 10.05.2012 olduğu anlaşıldığından işin tesliminde 3 gün gecikme olduğu ve davacının talep edebileceği gecikme cezası miktarının 230.302,00 x 0,005 x 3 = 3.454,53 TL olduğu belirlenmiştir. Davadan önce davalının temerrüde düşürüldüğü ispat olunmadığından, alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına karar verilmiştir.
Açıklanan nedenler asıl davanın kısmen kabulüne, 3.454,53 TL’nin 19.10.2012 dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, birleşen davanın ise reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın kısmen kabulüne, 3.454,53 TL’nin 19.10.2012 dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 3.454,53 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından bozmadan önce ve sonra yapılan 4.134,55 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 952,20 TL’nin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından bozmadan önce ve sonra yapılan 221,10 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 170,18 TL’nin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
7-Alınması gerekli 235,98 TL harçtan peşin alınan ve ilk karar ile tamamlatılan 775,40 TL harcın düşümü ile arta kalan 539,42 TL harcın karar kesinleştiğinde istek halinde yatırana iadesine,
8-Peşin alınan 222,75 TL harcın davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
BİRLEŞEN ANK. … ASLİYE TİC. MAH.2017/221E. 2019/1011 K. SAYILI DOSYASI,
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Davalı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3,13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-Alınması gerekli 59,30 TL harcın, peşin alınan 235,47 TL harçtan düşümü ile fazla alınan 176,17 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra istek halinde yatırana iadesine,
Dair asıl ve birleşen dosya davacı vekilinin yüzüne karşı, asıl ve birleşen dosya davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içeresinde verilecek dilekçe ile Yargıtay yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.22/02/2021
Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır