Emsal Mahkeme Kararı Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/364 E. 2022/364 K. 02.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/364 Esas – 2022/364
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/364 Esas
KARAR NO : 2022/364

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/05/2018
KARAR TARİHİ : 02/06/2022
KARAR Y.TARİHİ : 24/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçelerinde, müvekkili İdare’ye bağlı olan … Tarım İşletmesinde 2006-2010 yılları arasındaki hayvan bakımı, bitki üretim işleri hizmet alım ihaleleri davalı taraflarca üstlenildiğini ve sözleşmeler imzalandığını, davalı Şirketlerin müvekkili İdare işletmesinde sözleşme süreleri boyunca işçi çalıştırdıklarını, bu işçilerden …’nun müvekkili İdare aleyhine … Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında açılan alacak davasının yapılan yargılaması sonucunda verilen kararla davanın kısmen kabul edildiğini, müvekkili İdare’nin istinaf talebinin Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nce reddedildiğini, yerel mahkeme kararının kesinleştiğini, anılan karara dayanılarak davalıların işçisi tarafından Eskişehir …İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında başlatılan takip nedeniyle müvekkili İdare tarafından 22.687,05 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını, müvekkili idare ile davalılar arasında imzalanan ihale sözleşmesi ve sigorta kayıtları incelendiğinde işçilerin işvereninin davalılar olduğunun tespit edileceğini, işçilerin işe alınması ve işten çıkarılmasının tamamen yüklenicinin tasarrufunda olduğundan, müvekkili idarenin bu konuda herhangi bir müdahalede bulunmasının söz konusu olmadığını, davalıların kıdem ve ihbar tazminatı gibi işçilik alacaklarını ödememesi gibi yasal yükümlülüklerini de yerine getirmemesi nedeniyle davanın müvekkili İdare aleyhine sonuçlandığını, yapılan ödemenin tamamıyla davalı yüklenici şirketlerin sorumluluğunda olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile toplam 11.343,53 TL’nin ödeme tarihi olan 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalılardan rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 12/06/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile 11.343,53 TL olan alacak istemini 22.687,05 TL olarak ıslah ederek işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı … … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; davacı idarenin yasal anlamda yapması gereken borcu ifa ettiğini, yapmış olduğu ödemeyi rücuen talep edemeyeceğini, asıl işverenin emir ve talimata yetkili olanın davacı idare olduğunu ve tüm işçilik alacaklarından sorumlu olduğunu, aksi halde dava dışı işçinin müvekkili şirket nezdinde çalışmasının belirli olduğunu, müvekkili şirketten sorumlu olduğu süreye isabet eden tutarın talep edilebileceğini, Yüksek Yargı kararlarının da bu yönde olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … İnş. Taah. (…) vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin şahıs şirketi olduğunu, tüzel kişiliğinin bulunmadığını, işçi tarafından açılan davanın müvekkiline ihbar edilmediğini, işçi tarafından açılan davanın çalıştığı birimlerden deliller toplanmadan hükme bağlandığını ve kesinleştiğini, bu suretle zararın davacı İdare’nin eylemi ile doğduğunu, ortaya çıkan zarardan müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, aksi halde dahi müvekkilinden asıl alacak dışında kalan fer’ilerin talep edilemeyeceğini, müvekkilinden habersiz bir şekilde yürütülen yargılama ve bu yargılama neticesinde başlatılan icra takibinden, ödeme anına kadar yaklaşık 1,5 sene geçtiğini ve söz konusu durumdan iş bu dava ile haberdar olunduğunu, aksinin iyiniyet, dürüstlük ve hakkaniyet kurallarına aykırı olacağını, müvekkilinin sorumluluğunun asıl davanın davcısı olan işçinin müvekkili Şirket bünyesinde çalıştığı süre ile sınırlı olduğunu, işçinin müvekkili tarafından işten çıkarılmadığını, bu nedenle işçinin alacaklarından müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, iş akdinin sonlandırılmasında müvekkilinin herhangi bir etkisinin bulunmadığını belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … … Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili aleyhine açılan davayı kabul etmediklerini, davacı İdare’nin işçinin tüm alacaklarından tek başına sorumlu olduğunu, işçilerin en başından itibaren davacı İdare işçisi olduğunu, işyerinde tüm emir ve talimatların asıl işverenin yetkili amirleri tarafından verilmekte olduğunu, müvekkili şirketin tasarrufunun bulunmadığını, işçilerin muvazaalı bir şekilde çalıştırıldığını, taraflar arasında imzalanmış olan sözleşme ve teknik şartname incelendiğinde müvekkili şirketin hiçbir zaman kendi adına bağımsız olarak hizmet alım işini yürütmediğini, müvekkili şirketin denetim yönetim hakkı bulunmadığını, dolayısıyla asıl işverenin davacı İdare olduğunu, İdari Şartnamenin 25.maddesinde teklif fiyata dahil olan giderler kalemlerinde kimlerin ne kadar ücret alacağı hangi kalemler üzerinden teklif verileceğinin tek tek yazılı olduğunu, bu kalemler arasında resmi tatil, hafta tatili, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı veya diğer tazminatlar için herhangi bir kalem belirtilmediğini ve teklif fiyata dahil olan giderler içinde de bulunmadığını, sözleşmenin kanuna aykırı olamayacağını, müvekkili Şirketin işverenlik sıfatı bulunmadığını belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılara usulüne uygun şekilde meşruhatlı davetiye çıkarılmış olup; dosyaya yazılı ve sözlü savunma bildirilmemiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, dava dışı işçiye mahkeme kararı gereğince ödenen işçilik alacağının rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Sözleşme ve teknik şartname örnekleri, ödeme dekontu, bilirkişi raporu ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Dava dışı işçi … tarafından … Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında 25/10/2010 tarihli haksız ve usule aykırı fesih nedeniyle hak etmiş olduğu işçilik alacaklarından olan kıdem ve ihbar tazminatı, sendikal tazminat, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile dini bayram günlerine ilişkin ücretine, ücret-agi ve yıllık izin ücretine ilişkin alacaklarının tahsili istemi ile … Tarım İşletmeleri Müdürlüğü aleyhine açılan alacak davasının yapılan yargılaması sonucu verilen 10/10/2016 tarih ve 2016/340 sayılı kararla; 4.074,82 TL net kıdem tazminatı alacağının iş akdinin fesih tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; 1.431,76 TL net ihbar tazminatı alacağının 10,00 TL’sinin dava tarihinden itibaren 1.421,76 TL’sinin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; 7.687,83 TL net sendikal tazminatı alacağının 10,00 TL’sinin dava tarihinden itibaren 7.677,83 TL’sinin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; Davacının ücret, AGİ, fazla çalışma, yıllık izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı talebinin reddine, …” karar verilmiş, kararın davalı … Tarım İşletmeleri Müdürlüğü vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin 27/04/2017 tarih ve 2017/1075-965 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan KESİN olarak reddi sonucu yerel mahkeme kararı kesinleşmiştir.
… tarafından anılan bu karara dayanılarak Eskişehir …İcra Müdürlüğü’nün … takip sayılı dosyasında, … Tarım İşletmeleri Müdürlüğü aleyhine 18.384,77 TL toplam alacak istemi ile 25/10/2016 tarihinde icra takibine geçildiği, davacı İdare tarafından 31/07/2017 tarih ve 14084 yevmiye nolu tahsilat makbuzu ile 22.687,05 TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 21.12.2020 tarih ve 2019/2279 esas, 2020/4436 karar sayılı ilamı)
Dosya üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmış olup; bilirkişi rapor ve ek raporları dosya içerisinde mevcuttur.
Somut olayda; davadaki uyuşmazlığın, alt işverenlerin bünyesinde çalışan dava dışı işçiye, davacı kurum tarafından, 03/05/2006-25/10/2010 tarihleri arasındaki 1433 günlük çalışma karşılığı olarak 31/07/2017 tarihinde ödenen 22.687,05 TL kıdem tazminatından davalıların sorumlu olup olmadığı, sorumlu iseler miktarı konularında toplandığı anlaşılmıştır.
Dosyaya kazandırılan delillerden davacı ile davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu, dava dışı işçinin, davalı şirketlerin çalışanı olduğu anlaşılmıştır. Davacı idare ile davalı yüklenici şirketler arasında düzenlenmiş sözleşmeler ve teknik şartnamelerde, işverenin, işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair hüküm bulunmadığı anlaşılmaktadır. İşverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması halinde, davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekmektedir (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 2019/766 E, 2020/295 K, sayılı ilamı).
Dava dışı işçinin tazminat ve hesaplamalara esas çalışma döneminin; 03/05/2006-2010 olduğu; davalılar yönünden kendi dönemlerine düşen kıdem tazminatı payı hesaplandığında; davalı … Akaryakıt İnş… Ltd. Şti’nin sorumlu olduğu tutarın 1.417,91 TL olarak hesaplandığı ancak taleple bağlılık ilkesi gereği 1.372,18 TL’nin; … ve … Tem. Taah. …Ltd. Şti ortak girişiminin sorumlu olduğu tutarın 1.652,59 TL olarak hesaplandığı ancak taleple bağlılık ilkesi gereği 1.600,87 TL’nin; … Gıda Market. …Ltd. Şti ve … … İnş. Ltd. Şti ortak girişiminin sorumlu olduğu tutarın 1.813,94 TL olarak hesaplandığı ancak taleple bağlılık ilkesi gereği 1.787,99 TL’nin; davalı … Tem…Ltd. Şti ‘den 1.549,92 TL’nin ; davalı …’den 16.252,69 TL’nin 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan rücuen tahsili ile davacıya ödenmesine dair davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın Kısmen Kabulü ile;
-Taleple bağlı kalınarak, 1.372,18 TL’nin 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … Akaryakıt İnş… Ltd. Şti’den alınarak davacı tarafa verilmesine
-Taleple bağlı kalınarak, 1.600,87 TL’nin 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … ve … Tem. Taah. …Ltd. Şti ortak girişimden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine
-Taleple bağlı kalınarak, 1.787,99 TL’nin 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … Gıda Market. …Ltd. Şti ve … … İnş. Ltd. Şti ortak girişimden müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine
-1.549,92 TL’nin 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı … Tem…Ltd. Şti ‘den alınarak davacı tarafa verilmesine
-16.252,69 TL’nin 31/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı …’den alınarak davacı tarafa verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan (davalı … Akaryakıt İnş… Ltd. Şti’nin 310,15 TL’sinden; davalı … ve … Tem. Taah. …Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 361,85 TL’sinden; davalı … Gıda Market. …Ltd. Şti ve … … İnş. Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 404,13 TL’sinden; davalı … Tem…Ltd. Şti ‘nin 350,32 TL’sinden; davalı …’in 3.673,55 TL’sinden sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine,
3-Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 87,34 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Tem. Ltd. Şti’ye ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 41,10 TL başvuru ve vekalet harcı, 1.250,00 TL bilirkişi ücreti, 1.394,25 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 2.685,35 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 2.670,74 TL’nin davalılardan (davalı … Akaryakıt İnş… Ltd. Şti’nin 162,42 TL’sinden; davalı … ve … Tem. Taah. …Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 189,49 TL’sinden; davalı … Gıda Market. …Ltd. Şti ve … … İnş. Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 211,63 TL’sinden; davalı … Tem…Ltd. Şti ‘nin 183,45 TL’sinden; davalı …’in 1.923,75 TL’sinden sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
6-Alınması gerekli 1.541,32 TL harçtan peşin ve ıslahla alınan 387,72 TL harcın düşümü ile arta kalan 1.153,60 TL harcın davalılardan (davalı … Akaryakıt İnş… Ltd. Şti’nin 70,15 TL’sinden; davalı … ve … Tem. Taah. …Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 81,35 TL’sinden; davalı … Gıda Market. …Ltd. Şti ve … … İnş. Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 91,41 TL’sinden; davalı … Tem…Ltd. Şti ‘nin 79,25 TL’sinden; davalı …’in 830,94 TL’sinden sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7-Peşin ve ıslahla alınan 387,72 TL harcın davalılardan (davalı … Akaryakıt İnş… Ltd. Şti’nin 23,58 TL’sinden; davalı … ve … Tem. Taah. …Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 27,51 TL’sinden; davalı … Gıda Market. …Ltd. Şti ve … … İnş. Ltd. Şti ortak girişiminin müştereken ve müteselsilen 30,72 TL’sinden; davalı … Tem…Ltd. Şti ‘nin 26,63 TL’sinden; davalı …’in 279,28 TL’sinden sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda davalı … yönünden kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık; davacı ve diğer davalılar yönünden KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.02/06/2022