Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/8 Esas – 2023/136
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA
… GEREKÇELİ KARAR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/8 Esas
KARAR NO : 2023/136

HAKİM : …
KATİP :…

DAVACI :…
DAVALI ….

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 16/12/2021
KARAR TARİHİ : 27/02/2023
G.K.YAZILDIĞI TARİH : 07.03.2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı bankaya ait “Etlik Şubesi” tarafından, tesis edilen kredi sözleşmesi çerçevesinde …adlı müşterisine teslim edilen 11 (onbir) adet çek, yasal sürelerinde davacı müvekkil şirket tarafından ibraz edilmiş olmasına rağmen, davalı bankaya ait “ETLİK ŞUBESİ”, ‘keşidecinin konkordato ilan ettiğini’ ileri sürerek ve ‘çeklerle ilgili başka bir işlem yapılmadığını’ belirterek, karşılığı bulunmayan çekler nedeniyle yasal olarak (5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesi gereğince) sorumlu olduğu miktarı ödemekten kaçındığı ve çeklerin arka kısımlarını kaşeleyerek imzaladığı, müvekkili, davaya konu çekleri yasal süresinde davalıya ibraz işlemini yerine getirdiği, Yukarıda da belirtildiği üzere, müvekkili şirket yetkilisi, davalıya daha önce süresinde ibraz edilen çekleri, konkordato talebinin reddi üzerine, önce 28.12.2020 tarihinde ikinci kez, 27.07.2021 tarihinde de üçüncü kez ibraz etmiş bulunmasına ve yasal olarak (5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesi gereğince) sorumlu olduğu miktarın ödenmesini talep etmesine rağmen, davalı banka, maddi ve hukuki gerçeklere aykırı olarak ve ‘çeklerin süresinde ibraz edilmediğini’ ileri sürerek müvekkili şirketin haklı talebini reddettiği, Davalı banka şubesinin, ‘konkordato talebinin reddi kararının ilanı tarihinden sonra on günlük içerisinde çeklerin ibraz edilmediği’ şeklindeki iddiası hukuka aykırı ve dayanaktan yoksun olduğu, TTK MADDE 796- (1) Bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir.” şeklindeki hükmü ile çeklerde ibraz müddetini düzenlemiş olup müvekkili şirket, on günlük sürelere uyarak söz konusu çekleri (her birini ayrı ayrı olmak üzere) süresinde davalıya ibraz ettiği, davalının Kanuna aykırı olarak ve haksız bir gerekçeyle borcunu ifa etmekten kaçınması dürüstlük ve iyiniyet kurallarına da aykırı olduğu, beyanları ile; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Belirsiz alacak davası” başlıklı 107. maddesi gereğince, (başkaca alacak kalemlerini de kapsamak üzere) istem, faiz, dava ve munzam zarar gibi fazlaya ilişkin her türlü hakkın ve ‘… alacağın miktarı veya değerinin … belirlenebilmesi mümkün olduğunda … talebin tam ve kesin olarak belirlenebilmesi’ hakkının saklı kalması kaydıyla; karşılığı bulunmayan (karşılıksız) çekler (11-onbir adet çek) nedeniyle davalı bankanın yasal olarak (5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesi gereğince) sorumlu olduğu miktardan şimdilik 22.330,- TL (Yirmiikibinüçyüzotuz Türk Lirası) ve 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesinin (7-b) fıkrası gereğince her bir çek yaprağı için ibraz tarihlerinden itibaren her geçen gün için binde üç gecikme cezası olarak şimdilik 10.000,- TL (Onbin Türk Lirası) olmak üzere toplam 32.330,- TL’nin (Otuzikibinüçyüzotuz Türk Lirasının) davalıdan müteselsilen tahsilini, yine, hüküm tarihinden ödeme tarihine kadar her geçen gün için de binde üç gecikme cezası uygulanmasını (gecikme cezasının davalıdan tahsiline) yargılama harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesini istemiştir.
Islah Dilekçesi: Davacı vekili 02.02.2023 tarihli ıslah dilekçesi ile banka sorumluluk bedeli olarak neticeten 22.330,00 TL’nin, gecikme cezası olarak 55.753,95 TL’nin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili bankanın, dava dışı borçlu şahıs …hakkında bir kısım krediler tesis edilmesinin yanısıra müşterisine çekle işleyen cari hesap açılması ve çek defteri tahsis edilmesi yönünde karar vererek çek defteri de teslim ettiğini, dava dışı borçlu şahıs Zülal Erdem’in … Batı ATM’nin 2019/383 E. sayılı dosyasından 22/07/2019 tarihinde konkordato talep başvurusunda bulunduğunu, söz konusu şahıs şirketi hakkında 24/07/2019 tarihi itibariyle konkordato geçici mühlet kararı verildiğini, dava dışı borçlu şahıs Zülal Erdem’in tüm eylem ve işlemlerinin “Konkordato Komiserlerinin” onayından sonra hukuken geçerlilik kazanacağı yönünde karar verildiğini, davacı şirketin, müvekkili bankaya 28.12.2020 tarihinde ibraz ettiği yargılama konusu çeklerin tamamında çeklerdeki keşide tarihleri dikkate alındığında keşideci Zülal Erdem’in, mezkur çekleri münferiden keşide etme yetkisinin bulunmadığının, çeklere mahkeme kararı gereği karşılıksız şerhi işlemi yapılamayarak davacıya iade edildiğini, davacının konkordato davasında keşideci hakkındaki tüm eylem ve işlemlerin, konkordato komiserinin onayından sonra geçerlilik kazandığı hususu bilgisine sahipken, dava dışı borçlu şahıs …hakkında konkordato kararının kaldırıldığının ilan edilmesi ile çekin hukuken geçerli bir çek niteliğine dönüştüğünü, çeklerin yasal süresinde, müvekkili bankaya ibraz edilmemesine sebebiyet verildiğini savunarak davanın reddini, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinini davacıya yükletilmesine karar verilmesini dilemiştir.
DELİLLER
-… Batı Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/383 E, 2020/567 K, Sayılı 04/11/2020 Tarihli Kararı: 2019/383 E, 2020/567 K, sayılı 04/11/2020 tarihli kararının dava dosyası muhteviyatına sunulduğu, kararda özetle; Dava konusu somut olaya ilişkin çeklerin keşidecisi dava dışı …hakkında 24/07/2019 tarihinde İİK’nun 287/1 maddesi gereği geçici mühlet kararı verildiği, 2 aylık geçici mühlet uzatma süresi verildiği, 23/12/2019 tarihinde kesin mühlet kararı verildiği, İİK’nu 297.maddesine aykırı davranan dava dışı firmanın İİK’nun 292.maddesi uyarınca konkordatonun tasdiki taleplerinin reddine karar verildiği, konkordato kapsamında konulan tüm tedbirlerin kaldırılmasına, komiser heyetinin görevinin sonlandırılmasına, kararın bir suretinin … Ticaret Sicil Memurluğu’na gönderilmesine, kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararın İİK’nun 288/son maddesi uyarınca ilan edilmesine…karar verildiği görülmektedir.
-Kesinleşme Şerhi: Mahkemece verilen 04/11/2020 tarihli hükmün 28/11/2020 tarihinde davacı vekiline, 28/11/2020 tarihinde müdahil vekillerine tebliğ edildiği, tarafların süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmadığından hükmün 09/12/2020 tarihinde kesinleştiğinin tasdik olunduğu, görülmektedir.
-Çek örnekleri
-Bilirkişi Raporu ve Ek raporu: TCMB Tebliği uyarınca 2019 yılı için bankaların çek yaprağı sorumluluk bedelinin 2.030,00 TL olarak belirlendiği, 11 adet çek yaprağı için banka sorumluluk bedelinin 2.030,00 TL x 11 adet çek yaprağı = 22.330,00 TL olduğu, ödenmeyen her gün için binde 3 gecikme cezası bedelinin 23.647,47 TL olarak hesaplandığı, davacı bankanın gecikme cezası olarak 10.000,00 TL talepte bulunduğu, talebe bağlı kalınarak toplam 32.330,00 TL olduğu belirtilmiştir.
-Bilirkişi 12.01.2022 tarihli ek raporunda özetle; 11 adet çek yaprağı için banka sorumluluk bedelinin 2.030,00 TL x 11 adet çek yaprağı = 22.330,00 TL olduğu, ödenmeyen her gün için %003 gecikme cezası bedelinin 55.753,05 TL olduğunu belirtmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; davacı çek hamili tarafından muhatap bankaya karşı açılan alacak ve gecikme cezasının tahsili talebine ilişkindir.
Davacı vekilince açılan dava ile; yetkili hamil sıfatı ile 11 adet çekin davalı bankaya ibra edilmesine rağmen yasal sorumluluk bedelinin taraflarına ödenmediği gibi karşılıksız şerhi işlemi de yapılmadığı ileri sürülerek 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesi gereğince şimdilik 22.330,00 TL ve 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesinin (7-b) fıkrası gereğince her bir çek yaprağı için ibraz tarihlerinden itibaren her geçen gün için binde üç gecikme cezası olarak şimdilik 10.000,00 TL olmak üzere toplam 32.330,- TL’nin davalıdan tahsili ile yine hüküm tarihinden ödeme tarihine kadar her geçen gün için de binde üç gecikme cezası uygulanmasına dair karar verilmesi talepli olarak eldeki davanın açıldığı, yargılama esnasında ise gecikme cezası talebinin 55.753,95 TL olarak ıslah edildiği anlaşılmaktadır.
Davalı vekilince, çeklerin dava dışı çek keşidecisi hakkında verilen konkordato mühlet kararı gereğince kendilerine ibraz edilmemesi gerekirken ibraz edilmiş olduğu bu nedenle karşılıksız işlemi yapılmadığı ve yasal sorumluluk bedelinin de bu nedenle ödenmediği savunularak davanın reddi talep edilmiştir.
Buna göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı tarafça bankaya çeklerin ibraz süresi içinde yöneltilen talebin geçerli olup olmadığı, bankaca yapılan geri çevirme işleminin yasal mevzuata göre haklı olup olmadığı buna göre yapılan işlem haksız ise bankanın sorumlu olacağı tutarın tespitine ilişkindir.
Mahkememizce taraf delilleri toplanmış bankacı bilirkişiden rapor ve ek rapor alınmıştır. Bankacı bilirkişi raporunda yer alan tespitler dosya kapsamına ve denetime uygun olmakla hükmün tesisinde esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
… Batı Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/383 E, 2020/567 K. sayılı 04/11/2020 Tarihli Karar içeriği incelendiğinde; dava konusu çeklerin keşidecisi dava dışı …hakkında mahkemece 24/07/2019 tarihinde geçici mühlet kararı, 23/12/2019 tarihinde kesin mühlet kararı verildiği, geçici mühlet kararı ile birlikte borçlu hakkında takip yapılmamasına ve evvelce başlamış icra takiplerinin ise durmasına, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarının uygulanmamasına dair karar verilmiş olduğu, 04/11/2020 tarih, 2019/383 E, 2020/567 K, sayılı kararı ile de İİK 297.maddesine aykırı davranan dava dışı firmanın İİK’nun 292.maddesi uyarınca konkordatonun tasdiki taleplerinin reddine karar verilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Eldeki davaya konu 11 adet çek görüntüleri üzerinde yapılan incelemede ise, söz konusu çeklerin keşidecisinin dava dışı Zülal Erdem, keşide yerlerinin …, lehtarının Özvatan Day. Tük. Bil. San. Ltd. Şti. olduğu, keşide tarihinin 25.07.2019—29.10.2019 tarih aralığına ilişkin olduğu, çeklerin arka yüzleri incelendiğinde, davacı firmanın 2.ciranta olduğu, söz konusu çeklerin keşide tarihleri incelendiğinde 25.07.2019—29.10.2019 tarih aralığına ilişkin olduğu, buna göre çekleri keşide tarihlerinin çek keşidecisi dava dışı …firması hakkında verilen geçici mühlet tarihinden sonraki tarihler olduğu belirgindir.
Dava konusu çeklerin keşideci firmanın konkordato süreci içinde takastan tahsile verildiği, takasa verilen çeklerin arka yüzünde yer alan “..ibraz tarihi itibarı ile hesabında 0,00 TL bulunan işbu çekin keşidecisi ile ilgili olarak … Batı Asliye Ticaret mahkemesinin 2019/383 esas sayılı dosyası ile “Davacıların keşidecisi olduğu çeklerin ”Karşılıksızdır işlemine tabi tutulmasının tedbiren önlenmesine şeklinde bir ihtiyati tedbir kararı bulunmakta olup başka bir İşlem yapılmamıştır” ibaresi ile karşılıksız işlemine tabi tutulmadığı/arkalarının yazılmadığı, takastan iade edildiği buna göre konkordato yargılaması devam ederken süreç içinde keşide edilen dava konusu çeklerin 10 günlük yasal süresi içinde davalı bankaya ibraz edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce … Batı Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/383 E, 2020/567 K, Sayılı 04/11/2020 tarihli kararı ile tedbir kararlarına ilişkin duruşma tutanak örnekleri dosya içerisine kazandırılmış yapılan incelemede ”Kambiyo taahhüdünde bulunulması ve/veya Kıymetli evrakın tanzimine ilişkin olarak getirilmiş bir sınırlama, Komiseler Kurulunun onayına tabi olma vb şeklinde tedbir kararı bulunmadığı” anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan ve bilirkişi tarafından tanzim edilen 12.01.2022 tarihli ek raporda belirlendiği üzere; 11 adet çek yaprağı için banka sorumluluk bedelinin (2.030,00 TL x 11 adet çek yaprağı) toplam 22.330,00 TL olduğu, her bir çek için ibraz tarihleri esas alınarak yapılan hesaplama neticesinde ödenmeyen her gün için %003 gecikme cezası hesabı ile ulaşılan toplam bedelin 55.753,05 TL olduğu anlaşılmakla, belirlenen bu tutarlar ile davacı vekilinin ıslah dilekçesi nazara alınarak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hükmün tesisi yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜNE, 22.330,00 Çek yaprak bedeli, 55.753,95 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 78.083,95 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, 22.330,00 TL çek yaprak bedelinin, dava tarihinden tahsil tarihine kadar işletilecek %003 (binde üç) gecikme cezası ile tahsiline,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 5.333,91 TL nispi karar ve ilam harcından dava dosyasında peşin alınan 552,12 TL ile tamamlama harcı 781,50TL olmak üzere toplam 1.333,62 TL harcın mahsubu ile kalan 4.029,00 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 1.333,62 TL harç giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 59,30 TL başvuru harcı, tebligat ve posta gideri, bilirkişi ücreti 1.090,05 TL olmak üzere toplam 1.149,35 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hükmedilen tutar üzerinden belirlenen 12.493,43 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00 TL zorunlu arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,

7-HMK 333. Maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine, iadesi yönünde başvurunun olmaması halinde arta kalan giderin iade edileceğinin davacıya meşruhatlı davetiye ile bildirilmesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/02/2023

Katip …
E-imzalıdır

Hakim ….
E-imzalıdır