Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/700 Esas – 2022/182
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/700 Esas
KARAR NO : 2022/182

HAKİM : …
KATİP :…

DAVACI : …
DAVALI …

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/12/2021
KARAR TARİHİ : 14/03/2022
G. K.YAZILDIĞI TARİH : 15.03.2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinden özetle, müvekkili tarafından, yapılan ticari iş nedeniyle … Toptan Gıda Ltd. Şti’ye T.C. Yapı Kredi Bankası A.Ş Yenimahalle/Ankara şubesine ait 7461905 seri numaralı, 16.11.2021 vade tarihli, 90.000 TL miktarlı çekin keşide edildiğini, işbu çekin … Gıda Süt Mamülleri Ticaret Sanayi Limited Şirketine ciro edildiğini ve Yapı Kredi Bankasından çek karşılığı kredi çekildiğini, ilgili çekin her ne kadar müvekkili şirket tarafından … Toptan Ltd. Şti’ye keşide edilmiş olsa da çek suretinden … şirketine ciro edildiğinin anlaşıldığını, ciro edilen … Şirketinin alacaklı davalı bankadan kredi karşılığı çek vermesine karşın ilamsız takipte taraf olarak yer almamasının hukuka ve yasalara aykırı olduğunu, yine çekin kredi karşılığı ilgili bankaya verildiğini ve kredi ekstrelerine göre ödemelerin gerçekleştiğinin açık olup müvekkili şirket aleyhine Ankara … İcra Dairesinin 2021/12677 Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinin haksız ve hukuka aykırı olarak başlatıldığını belirterek; … Bankası A.Ş Yenimahalle/Ankara Şubesine ait 7461905 seri numaralı, 16.11.2021 vade tarihli, 90.000 TL miktarlı çeke ilişkin ödemelerin yapılıp yapılmadığının tespiti ile İİK 72/2 maddesi uyarınca alacağın %15’i tutarı teminat mukabili icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne tebligat yapılmış ancak cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER
-Çek fotokopisi
-Ankara ….İcra Dairesine ait 2021/12677 E sayılı dosya örneği

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, Keşideci sıfatıyla davacı tarafından verilen çeki ciro silsilesi yolu ile edinen dava dışı … Gıda Süt Mamülleri Tic.San.Ltd.Şti’nin, davalı bankaya kredi temini için verdiği çek bedelini ödediğinin tespiti ile davalı banka tarafından çek bedelinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibi nedeni ile menfi tespit istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle çekin hukuki niteliğine ilişkin kuralların irdelenmesi gerekmektedir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 780. maddesine göre; Çek, senet metninde çek kelimesini ve senet Türkçe’den başka bir dilde yazılmışsa o dilde çek karşılığı olarak kullanılan kelimeyi, kayıtsız ve şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi, ödeme yerini, düzenlenme tarihini ve yerini, düzenleyenin imzasını içermelidir. Bu kayıtlar çekin zorunlu ve geçerliliğini etkileyecek olan zorunlu unsurlardandır. Buna göre çek, belli bir meblağın kayıtsız şartsız havalesini kapsayan bir ödeme aracıdır. Çek, bono / senet gibi belli bir müddet sonunda, senet bedelinin ödenmesi vaadi değildir. Bir havalenin ödenmesi için tediye emridir. Sıralanan şekil şartlarından da anlaşıldığı üzere, kambiyo senetleri temel hukuki ilişkiden bağımsız bir nitelik taşımakta ve soyut bir borç ikrarı içermektedir.
Davacı eldeki davada, dava dışı çek lehdarı ile yapılan ticari alışveriş kapsamında verilen verdiği çekin, ciro silsilesi yolu ile çeki elde eden yine dava dışı … Gıda Süt Mamulleri Tic.San.Ltd.Şti. tarafından davalıya bankaya kredi teminatı olarak verildiğini, kredi borcu ödenmesine rağmen, davalı banka tarafından çek nedeni ile kendileri aleyhlerine takip yapıldığını ileri sürerek eldeki davayı açmıştır.
Buna göre, davacı vekilince verilen çekin bedelsiz/hatır/teminat çeki olarak verildiği ileri sürülmediği gibi, çekin sahte olarak düzenlendiğine, imzanın sahteliğine ilişkin de bir iddia da bulunmamaktadır.
Davacının eldeki davadaki temel talebi, dava dışı … Gıda Süt Mamulleri Tic.San.Ltd.Şti tarafından davalı bankadan kullanılan kredinin ödendiğinin tespitine ilişkindir. Bu şekilde davacı kredinin ödendiğini tespit etmek suretiyle, çekin de bedelsiz kaldığını ve keşideci olarak kendisinin de borçlu olmayacağını ispat etmek istemektedir. Ne var ki ;
Bu talep özü itibariyle bir hukuki ilişkinin tespitine ilişkin olmayıp, maddi bir vakıanın tespitine ilişkindir. Zira davalı banka ile dava dışı firma arasındaki kredi ilişkisinin varlığı hukuki bir ilişki olmakla birlikte, bu kapsamda alınan/alındığı ileri sürülen kredi borcunun ödenip ödenmediğinin tespiti ise maddi bir vakıa olup, davacının bu yöndeki talebinde hukuki bir yararının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bir an için ‘kredinin ödenmiş olduğu” olgusu hukuki bir ilişkinin tespiti mahiyetinde kabul edilse dahi, az yukarıda izah edilen çekin hukuki niteliği (ödeme aracı olması) dikkate alındığında ”kredinin ödenmiş olduğu” hususunun tespitinde, davacının hukuki yararının bulunduğunu kabul etmek olanaklı değildir.
Bir an için eldeki davadaki diğer talebin Menfi Tespit olduğu da nazara alınarak bir değerlendirme yapılması halinde ise;
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun kambiyo senetlerine ilişkin hükümleri poliçe esası üzerine kurulmuştur. Kanun, kambiyo senetlerinin ortak olan hükümlerine poliçe başlığı altında yer vermiş; bono ve çek hakkında ise, ortak hükümlere yollama yapmakla yetinmiştir (TTK. 690, 730). TTK.nun 690. maddesi yollaması ile çeklerde de uygulanması gereken aynı yasanın 599. maddesi; “Poliçeden dolayı kendisine müracaat olunan kimse keşideci veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya mevcut olan münasebetlere dayanan defileri müracaatta bulunan hamile karşı ileri süremez; meğer ki, hamil, poliçeyi iktisab ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun. Alacağın temliki yolu ile yapılan devirlere ait hükümler mahfuzdur.” hükmünü içermektedir.
Görüldüğü üzere, poliçede şahsi defiyi düzenleyen yukarıdaki madde metninde kural olarak, şahsi defilerin, iyiniyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceği belirtilmiş; bu kuralın tek istisnası ise, hamilin bilerek borçlunun zararına hareket etmiş olması yani kötüniyetle senedi iktisap etmesi gösterilmiştir. Madde hükmüyle, kanun koyucu kambiyo senetlerine özgü katı kurallar karşısında, bir kapı aralayarak, kötüniyetin ispatına olanak tanımış ve bu konuda bir sınır da koymamıştır. (Yargıtay HGK, 2013/19/2238 Esas ve 2015/1062 K)
Eldeki dava çeki yetkili hamil sıfatıyla elinde bulunduran davalı/alacaklı bankaya karşı yöneltilmiş olup, davacı eldeki davada, davalı bankanın kötüniyetini de ileri sürmediği gibi, kötüniyetin varlığına yarar delilleri de somutlaştırmamıştır. Bu nedenlerle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hükmün tesisi yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL’nin davacı tarafından yatırılan 1.536,98 TL’den mahsubu ile bakiye 1.456,28 TL’nin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4–Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/03/2022

Katip …
E imzalıdır

Hakim…
E imzalıdır