Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. … 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/250 Esas – 2022/605
T.C.
… TÜRK MİLLETİ ADINA
6.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/250 Esas
KARAR NO : 2022/605

HAKİM : …
KATİP :….

DAVACI …
DAVALI : …

DAVA : Rücuan Tazminat Nedeniyle İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 16/04/2021
KARAR TARİHİ : 21/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ :
Mahkememizde görülmekte olan Trafik Kazasından Kaynaklı Rücuen Tazminat Nedeniyle İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; icra takibine giren alacağın müvekkili şirketin aracını kira sözleşmesiyle kullanan davalı şirketin şoförü tarafından trafik kazası meydana gelmesi neticesinde zorunlu mali mesuliyet sigortası kapsamı dışında yapılan ödemenin rücuen alacak davası hükümlerine göre davalıdan tahsili talebinden ibaret olduğunu, aracın müvekkili şirket tarafından davalıya kiralandığını, şoförün davalının çalışanı olduğunu, müteveffanın yakınları tarafından tazminat davası ikame edildiğini, Mahkeme Kararıyla 151.230,17 TL maddi tazminatın ve 135.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verildiğini, ilamın icra takibine konu edildiğini, Güneş Sigorta A.Ş. tarafından 265.486,95 TL ödeme yapıldığını, müvekkili şirketin toplam 298.033,72 TL ödeme yapıldığını, müvekkili şirketin yaptırdığı ihtiyari mali mesuliyet sigortası kapsamında kendisine toplam 244.875,00 TL ödeme yapıldığını, müvekkili tarafından uhdesinde karşılanan borç miktarının 53.185,72 TL olarak kaldığını, davalı tarafından şifahi olarak kısmi ödeme teklif edilmesi üzerine icra takibi başlatıldığını, Mahkemenin karar verdiği maddi ve manevi tazminat ile yargılama giderleri kapsamında zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortaları kapsamında sigorta şirketleri kapsamında karşılanmayan kısmın müvekkili şirket tarafından ödendiğini, müvekkili şirketin araç maliki sıfatıyla ödeme yapmışsa da araç davalı şirkete kiralandığından ödenen miktarın rücuen davalıdan talep edildiğini, icra takibine itiraz edildiğinden davanın açılması gereğinin hasıl olduğunu, uzun süreli kiralamada işleten sıfatının araç kiracısında olacağını, kira sözleşmesinin uzun süreli olması ve araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının bulunması gerektiğini, işletenlik vasfının uzun süreli kiralama sözleşmesiyle aracın kiracısı davalıya geçtiğini, şoför İsmail Bilici’nin davalının çalışanı olduğunu, davalı vekilinin icra müdürlüğüne verdiği dilekçede aracın proje kapsamında kiralandığı ve aralarında sözlü kira akdi bulunduğunun kesinlik kazandığını, davalı şirket yetkililerinin sigortanın karşılamadığı zarar olması durumunda karşılayacaklarını belirtmelerini beyan etmeleri nedeniyle tazminat davasının ihbarı yolunun kullanılmadığını, davalının itirazlarının iyi niyetten yoksun olduğunu, icra takibine konu alacağın davalı tarafından ödenmesi gereken borç olduğunu, arabulucu görüşmelerinde anlaşma sağlanamadığından davanın ikame edildiğini belirterek, şimdilik 10.000,00 TL’lik kısım için itirazın iptaline, icra inkâr tazminatına, karşı taraf aleyhine yargılama masraflarına ve vekâlet ücretine hükmedilmesi talep edilmiştir.
SAVUNMA
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; talebin zamanaşımına uğradığını, Mahkeme Kararında müvekkili şirketin taraf olmadığından kararın sonuçlarından sorumlu tutulamayacağını, müvekkili şirketin ihaleyle yürüttüğü proje kapsamında davacıdan kısa süreli taşıma hizmeti aldığını, taşıma hizmeti kapsamında davacının müvekkili şirkete taşıma yapacak aracı ve şoförünü temin etmeyi taahhüt ettiğini, taraflar arasındaki kısa süreli taşıma hizmetine taşımayı yapacak araç ve aracın şoförünün temininin dahil olduğunu, kazaya sebebiyet veren aracın davacıya ait olduğunu, aracın sürücüsünün … A.Ş. Firmasının sürücüsü olduğunu, müvekkili şirketin araç üzerinde fiili hakimiyeti olmadığını, kazanın iş sahası dışında meydana gelen trafik kazası olduğunu, iş kazası olmadığını, mağdurlar tarafından müvekkili şirkete dava açılmadığını, davanın ihbar edilmediğini, müvekkili şirketin dava sürecinin tarafı olmadığından gelişmeleri takip edemediğini, müvekkili şirketin icra takibiyle davadan haberdar olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini belirterek, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava; trafik kazası nedeniyle rücuan tazminat alacağı nedeniyle itirazın iptaline yönelik hususlarına ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu “madde 3:…İşleten : Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır…”
” Madde 85 – (Değişik fıkra: 17/10/1996 – 4199/28 md.) Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar….
MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT:
Madde 90-Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.
İKİNCİ BÖLÜM: SİGORTA MALİ SORUMLULUK SİGORTASI YAPTIRMA ZORUNLULUĞU:
Madde 91 – İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.” hükümlerini haizdir.
Dosyamız arasına icra dosyası ve … 13. ATM’nin 2015/142 E. Ve 2019/928 K. Sayılı ilamı, dava dışı hak sahiplerine yapılan ödemelere ilişkin dekontlar, taraflar arasında kira sözleşmesine ilişkin yapılan ödemeleri gösterir faturalar alınıp, incelenmiştir.
… 13. ATM’nin 2015/142 E. Sayılı dosyasının incelenmesinde, 12.06.2013 tarihinde İsmail Bilici sevk ve idaresindeki 06AN2245 plaka sayılı aracın 06SBH10 plaka sayılı araca çarpması neticesinde davacılar murisinin hayatını kaybettiğini, 150.730,17.TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 500.TL cenaze giderinin sigorta şirketi yönünden dava tarihinden diğer davalılar yönünden (davacı firma ile araç sürücüsü İsmail Bilici) olay tarihi olan 12.06.2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte alınarak davacıya verilmesine dair hüküm kurulmuştur. Davacı tarafından dava konusu miktar dava dışı Havva Karakuş’a ödenmiş, ödenen tutarın bir kısmı ihtiyari mali mesuliyet sigortasından karşılanmış, ödenmeyen tutar için … 17. İcra Müdürlüğü’nün 2020/8412 E. Sayılı dosyasından 53.158,72.TL üzerinden icra takibi başlatılmış, davalı tarafından itiraz edilmesi üzerine eldeki dava 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmıştır.
Davalının uzun süreli kiracı sıfatının bulunup bulunmadığı … 17. Hukuk Dairesi’nin 20.12.2018 tarih, 2018/1002 E. Ve 2018/12579 K. Sayılı kararı ışığında değerlendirilmiştir. Bu kararda “Somut olayda, davalı Hakan Sulayıcı kayıt maliki olup kayden işletendir ancak yukarıda açıklandığı üzere K.T.K. m.85 uyarınca işletenlik sıfatı değişebilmektedir. Mahkemece sunulan kira sözleşmesinin süresi nedeni ile 3 ay uzun süreli kira sözleşmesi olarak kabul edilemeyeceği gerekçesi ile davalı Hakan Sulayıcı aleyhine karar verilmiş ise de mahkemenin bu gerekçesi 85. madde karşısında doğru değildir. Dosya kapsamında bulunan kiralama sözleşmesi, bilirkişi tarafından incelenen ticari defterlere göre, kazaya karışan aracın uzun süreli kira sözleşmesi (3 ay) ile davacı tarafından kiralandığı anlaşılmaktadır. Buna göre, uzun süreli kiralama sözleşmesi ile zarar gören aracın işletenlik sıfatı dava dışı …Turizm Halıcılık Kuyumculuk San ve Tic AŞ’ne geçtiği göz önüne alınarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.” şeklinde değerlendirme yapılmıştır.
… 17. Hukuk Dairesi’nin kararında 3 aylık kira sözleşmesinin uzun süreli kira sözleşmesi olduğu kabul edilmiştir. Dosyamıza sunulan faturalar ve bilirkişi marifetiyle yapılan ticari defter incelemelerinde davacının … plaka sayılı aracı 01.01.2013 ile 31.12.2013 tarihleri arasında kiraladığı ve davalının kira bedellerini düzenli olarak davacı şirketin hesabına yatırdığı anlaşılmıştır. … kararlarında 3 aylık kira süresinin dahi uzun süreli kira sözleşmesi olduğu kabulüne istinaden dosyamızda 12 aylık kira süresinin bulunması nedeniyle davalının uzun süreli kiracı olduğu, işleten sıfatıyla sorumlu olduğu anlaşılmıştır. Bilirkişi marifetiyle icra müdürlüğü dosyası ve davacı tarafından yapılan ödemelerin … 13. ATM’nin kararı doğrultusunda yapılıp, yapılmadığı tetkik ettirilmiştir. Raporlarda,
Davacı vekili 28/06/2022 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; davanın kabulü ile, davaya esas tutar olan fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla işbu ıslah talebi ile şimdilik 53.158,72 TL’lik kısım için itirazın iptali ile birlikte … … 17. İcra Müdürlüğünde 2020/8412 Esas sayılı dosyadan duran takibin devamına, davaya esas tutar olan fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla işbu ıslah talepleri ile şimdilik 53.158,72 TL’nin yüzde yirmisinden (%20) az olmamak kaydıyla fazlaya ilişkin takdir Mahkemenizde olmakla birlikte icra inkâr tazminatına, karşı taraf aleyhine yargılama masraflarına ve vekâlet ücretine karar verilmesini talep etmiştir.
13/01/2022 Bilirkişi raporundan özetle; Yasa ve Yönetmelik maddeleri ile Emsal … Kararı çerçevesinde gerekli belgeler dava dosyasına sunulduğu takdirde Uzman Bilirkişi tarafından yapılacak inceleme sonucunda işletenin tespit edilebileceği, davalı tarafın işleten olduğu tespit edildiği takdirde davacı tarafın ödemek zorunda kaldığı tutarı davalı taraftan talep edebileceği görüş ve kanaatlerini belirtmişlerdir.
Dosyanın yeniden bilirkişiye tevdi edilerek ek rapor tanziminin istenilmesine, bilirkişiye davacının işletmesinin bulunduğu yerde inceleme yetkisi verilmesine, bulunduğu yerde davacının çalışma faaliyeti de incelenerek dava konusu sözleşmenin mahiyeti hakkında ek rapor tanzim edilmesi istenilmiş gelen bilirkişi ek raporu dosyamız arasına alınmıştır.
07/06/2022 Tarihli Bilirkişi Ek Raporunda Özetle; Dava dosyasına sunulan fatura örnekleri ve davacı şirket merkezinde resmi kayıtlar üzerinde inceleme yapıldığını, aracın uzun süreli kiralama yoluyla davalı firma tarafından kullanıldığı tespit edildiğini, davacı tarafın ödemek zorunda kaldığı tutarı davalı taraftan talep edebileceğini, konularındaki tespitlerini belirtmişlerdir.
Davacı tarafından … 13. ATM’nin ilamı doğrultusunda dava dışı hak sahiplerine kaza nedeniyle tazminat ödemesi yapıldığı, tazminatın büyük kısmının dava dışı sigorta şirketlerinin ihtiyari mali mesuliyet klozundan karşılandığı, icra takibindeki 53.158,72.TL’nin karşılanmadığı, davalının 06AN2245 plaka sayılı aracı 01.06.2013 ile 31.12.2013 tarihlerinde uzun süreli kira sözleşmesi ile kiraladığı, 2918 sayılı kanunun 3. Maddesi gereğince davalının işleten sıfatının bulunduğun kabulü ile davacı tarafından dava dışı hak sahiplerine ödenen tazminattan kalan tutardan rücuen sorumlu tutularak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Dava konusu bedel likit olmadığından yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatına hükmedilmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, … 17. İcra Müdürlüğünün 2020/8412 esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, takibin aynı şartlarla devamına,
İcra inkar tazminatının alacağın yargılamayı gerektirdiğinden reddine,
2-Sair hususların gerekçeli kararda açıklanmasına,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 3.631,27-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 794,30-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 2.836,97-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 İkinci Kısım İkinci Bülüm) göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 59,30-TL Peşin/nisbi Harcı, 735,00-TL Islah Harcı, 1.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 72,50-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.926,10-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Fazla yatan gider avansı ile delil avansı var ise 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Adalet Bakanlığı Hukuk Muhakemeleri Gider Avansı Tarifesinin 5.maddesine göre karar kesinleştikten sonra istek halinde İADESİNE,
-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/09/2022

Katip…

Hakim …

BU BELGE, GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞTIR