Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. …6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/18 Esas – 2022/879
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/18 Esas
KARAR NO : 2022/879

HAKİM :…
KATİP :….

DAVACI ….
DAVALI ….

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/01/2020
KARAR TARİHİ : 12/12/2022
G. K.YAZILDIĞI TARİH : 16.12.2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan Teminat senedi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı …Şirketi ile sürücülü araç kiralama hizmet alımına ilişkin sözleşme imzalandığını, sözleşme gereğince kendisine düşen tüm edimleri yerine getirdiğini, ancak davalı tarafın edimlerini yerine getirmediğini, sözleşmeye istinaden sürücülerin maaş farkları ve eksik olan maaş alacaklarını ödemediğini, sözleşmeye konu teminat senedini haksız olarak ciro edip icraya koyduğunu, senetteki vade ve düzenleme tarihlerinde tahrifat yaptığını, senedin sol kısmında “teminat senedidir” yazılan kısmı kestiğini belirterek, öncelikle kendisine yapılan tebligatın usulsüz olup olmadığı hakkında inceleme yapılmasını, 16/12/2017 tarihli sözleşmeye istinaden verilen senet “teminat senedi” olduğundan …26. İcra Dairesi tarafından 2019/12858 sayılı dosyasıyla başlatılan takibin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle: Dava konusu senedi alacağına binaen aldığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Davalı …Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkilinin davacının belirttiği sözleşmeden haberinin olmadığını, şirket yetkilisi tarafından düzenlenmediğini, müvekkilinin dava konusu bono ile fiili veya hukuki hiçbir bağının bulunmadığını savaunarak davanın reddini dilemiştir.
Davalı …Turizm…. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; Görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, diğer davalı …Temizlik Ltd.Şti ile ortaklığı bulunmadığını senedin kendileri ile ilgisi olmadığını, davacıdan teminat ya da başka ad altında senet alınmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Görevsiz …21.Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 11.02.2020 tarihli ara kararı ile teminat karşılığı tedbir kararı verilerek, ‘icra veznesindeki paranın ödenmemesine’ dair karar verildiği, davalı …’un 14.02.2020 tarihli dilekçesi ile tedbir kararına itirazı üzerine duruşmalı olarak yapılan incelemede, 22.09.2020 tarihinde itirazın reddine dair karar verildiği anlaşılmıştır.
DELİLLER
-Sözleşme örneği (fotokopi)
-Bono örneği: Keşidecisinin davacı … olduğu, Lehdarının dava dışı Hakan Pekcan olduğu, 14.12.2018 Tanzim, 15.12.2018 vade tarihli olup, 20.000,00 TL bedelli olduğu anlaşılmaktadır.
-İhtarname : Davacı tarafça davalı …temizlik…Ltd.Şti’ne gönderilen 15.01.2019 tarihli ihtarname ile bononun iadesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
-…26. İcra Dairesi tarafından 2019/12858 sayılı dosyası
-Kaymakamlık yazı cevapları
-Jandarma Kriminal Raporu
-Yemin : HMK 220 maddesi uyarınca davaya konu 16.12.2017 tarihli, tarafları Davacı … ile davalı …Temizlik Taşımacılık AŞ. olan Sürücülü Araç Kiralama İşine ait Sözleşme başlıklı sözleşme aslının davalı şirket uhdesinde bulunmadığına dair davalı …Temizlik …Ltd.Şti yetkilisi yemin etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davacı ile davalı …Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti arasında düzenlendiği ileri sürülen sözleşme kapsamında ve sözleşmeye ek olarak düzenlendiği ileri sürülen teminat senedi nedeni ile borçlu olunmadığının tespiti davasıdır.
Davacı eldeki davada; davalı …….Ltd.Şti ile sürücülü araç kiralama hizmet alımına ilişkin sözleşme imzaladığını, sözleşme gereğince kendisine düşen tüm edimleri yerine getirdiğini, davalının sözleşmeye konu teminat senedini sözleşme metninden keserek haksız olarak doldurduğunu, senedin sol kısmında “teminat senedidir” yazılan kısmı kestiğini, diğer davalı …Turizm…. Ltd. Şti’nin davalı …şirketinin ortağı olduğunu, kendisine mesaj(SMS) atarak teminat senedinin işleme konulacağını belirttiğini, diğer davalı… t’un ise bonoyu ciro yolu ile devralarak …26. İcra Dairesi tarafından 2019/12858 sayılı dosyasında takip başlattığını ileri sürerek, 16/12/2017 tarihli sözleşmeye istinaden verilen senet nedeni ile borçlu olmadığının tespitini istemiştir.
Mahkememizce deliller toplanmış, Senet aslı dosya içerisine getirtilmiş, ilgili idare birimlerine müzekkere yazılarak davacının ileri sürdüğü sözleşme kapsamındaki işlerin yapılıp yapılmadığı sorulmuş, Jandarma Kriminal Laboratuarından rapor alınarak dosya içerisine kazandırılmıştır.
Jandarma Kriminal Labaratuarı tarafından düzenlenen 20.09.2022 tarihli raporda; bono üzerinde yer alan imzanın ve 20.000,00 TL ibareli yazı dışındaki diğer yazıların davacı eli ürünü olmadığı, bononun A4 kağıdından kesilmek suretiyle oluşturulduğu , yine vade tarihi olan 15.12.2018 kısmında sondaki 8 rakamının dönüştürüldüğü belirtilmiştir.
Davaya konu Bononun incelenmesinde; Keşidecisinin davacı … olduğu, Lehdarının dava dışı Hakan Pekcan olduğu, 14.12.2018 Tanzim, 15.12.2018 vade tarihli olup, 20.000,00 TL bedelli olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı tarafça sunulan sözleşme fotokopisinin incelenmesinde; …Temizlik …Ltd.Şti ile davacı … arasında düzenlenmiş olduğu, davacının yüklenici sıfatıyla sözleşmede yer aldığı, sözleşmenin konusunun sürücülü araç kiralama işi olduğu, sözleşmenin 4.maddesinde ‘araçların araç kirası, sürücüsü ve sigortası dahil olmak üzere kiralandığının belirtildiği, sözleşmenin 12.maddesinde ise sözleşme bedeli kadar sözleşmeye ek teminat senedi verildiğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından sözleşme aslının davalı …Temizlik Ltd.Şti elinde olduğu ileri sürülmüş ve davalı tarafça da sözleşme aslının ellerinde olmadığı savunulmuş olmakla, Sincan ve Kazan Kaymakamlıklarının yazı cevapları nazara alınarak davalı …Temizlik …Ltd.Şti yetkili temsilcisine HMK 220 maddesi uyarınca davaya konu 16.12.2017 tarihli, tarafları Davacı Doğan Yıldı ile davalı …Temizlik Taşımacılık AŞ. olan Sürücülü Araç Kiralama İşine ait Sözleşme başlıklı sözleşme aslının davalı şirket uhdesinde bulunmadığına dair yemin verdirilmiş, davalı şirket yetkilisi sözleşme aslının kendilerinde olmadığı gibi sözleşmeden bilgileri olmadığına dair yemin etmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre ;
…Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Yönünden yapılan değerlendirmede;
Menfi tespit davalarında kural olarak davalı alacaklı alacağını ispatla yükümlü ise de, takibe konu bono kambiyo senedi vasfında olup illetten mücerret olduğu, bu durumda bonodan dolayı borçlu bulunmadığının ispat yükümlülüğünün davacıya ait olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre davacının öncelikle davalı …-Temizlik …Ltd.Şti ile aralarındaki akti ilişkiyi, akabinde dava konusu bononun bu akti ilişki kapsamında verilmiş olduğunu, en nihayetinde ise teminat senedi iddiasını ve borçlu bulunmadığını ancak usulüne uygun yazılı delil ile ispatlama zorunluluğu bulunmaktadır.
Az yukarıda ifade edildiği üzere, davaya konu Bononun incelenmesinde; Keşidecisinin davacı … olduğu, Lehdarının dava dışı Hakan Pekcan olduğu, davalı …Temizlik şirketinin bono üzerinde herhangi bir sıfatla yer almadığı gibi, teminat iddiasının da yine senet metninden anlaşılamadığı davalı şirket vekili tarafından da sunulan cevap dilekçesi ile davacıdan alacaklı olunmadığının savunulmuş olduğu, davalı şirket yetkiline yetkilisine mahkememizce verilen yeminin eda edilerek ”sözleşme aslının davalı şirket uhdesinde bulunmadığına dair” yemin edilmiş olduğu, buna göre taraflar arasındaki akti ilişkinin ve bononun akti ilişki kapsamında verildiği hususunun ispat edilemediği anlaşılmış olmakla, bu davalı yönünden davanın reddine dair karar vermek gerekmiştir.
Davalı … yönünden yapılan değerlendirmede;
6102 sayılı TTK.’nun 778. maddesi yollamasıyla bononun mahiyetine aykırı düşmedikçe poliçelerin cirosuna ait aynı yasanın 681-690 maddelerinin bonolar hakkında da uygulanacağı düzenlenmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, bono kanunen emre yazılı senetlerdendir. TTK’nun 648/1. maddesi uyarınca ”Bütün hallerde ciro, poliçenin cirosu hakkındaki hükümlere göre yapılır.” Poliçenin cirosu TTK’nun 681 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. TTK’nun 681/1. maddesinde ”Her poliçenin açıkça emre yazılı olmasa dahi, ciro ve teslim yoluyla devrolunabileceği hükme bağlanmıştır. Def’iler başlıklı TTK’nun 687. maddesinde ise; ”poliçeden dolayı kendisine başvurulan kimse, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkiye dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğer ki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun. Alacağın temliki yoluyla yapılan devirlere ait hükümler saklıdır.” hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun emre yazılı senetlerle ilgili 825. maddesinde de ”Borçlunun Def’ileri” kenar başlığı altında; ”Borçlu,emre yazılı bir senetten doğan alacağa karşı ancak, senedin geçersizliğine ilişkin veya senet metninden anlaşılan def’ilerle alacaklı kim ise ona karşı şahsen haiz bulunduğu def’ileri ileri sürebilir, Borçlu ile önceki hamillerden birisi veya senedi düzenleyen kişi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ilerin iler sürülmesi, ancak senedi iktisap ederken hamilin bilerek borçlunun zararına hareket etmiş olması halinde caizdir.” hükmüne yer verilmiştir.
Şahsi (kişisel) def’iler, emre yazılı senetlerdeki borç taahhüdünün objektif mevcudiyetine hiçbir etkisi olmayan, borçlunun belli bir alacaklı ile arasındaki hukuki münasebetten doğan def’ilerdir. Başka bir anlatımla, kişisel def’iler, taraflar arasındaki ilişkinin sonucudurlar. Şahsi, dolayısıyla belli bir alacaklıyla olan özel ilişkiden kaynaklanan bu def’iler, ancak bu alacaklıya karşı ileri sürülebilir; daha sonraki alacaklılara karşı ileri sürülemez. Şahsi def’ilerin ileri sürülmesi ile ilgili bu sınırlama, 6102 sayılı TTK’nun 687. maddesinde açıkça ifadesini bulmuş olup, bu maddeye göre, poliçe borçlusunun keşideci veya sonraki hamillerle doğrudan doğruya ilişkilerinden kaynaklanan def’ileri hamile karşı dermeyan etmesi mümkün olmayıp, dolayısıyla, ciro edene karşı haiz olunan kişisel def’iler, senedi devralana karşı ileri sürülemeyecektir.
Yukarıda yapılan açıklamaların ışığında somut olayın değerlendirilmesinde; takibe ve eldeki davaya konu bononun teminat senedi olduğuna ilişkin şahsi defi’yi, davacı keşidecinin kural olarak, davalı yetkili hamile karşı ileri sürebileceği kabul edilse de, bu definin davalıya karşı ileri sürülebilmesi için kötüniyetle iktisabının ispatı gerekmekte olup, davalının dava konusu bonoyu iktisap ederken kötüniyetle iktisap ettiğinin kanıtlanamadığı, davacı tarafça isimleri bildirilen tanıkların kötüniyetin ispatı hususunda değil başka hususlarda dinletilmek istendiği anlaşılmakla, davalı … yönünden yönünden davanın reddine dair karar vermek gerekmiştir.
Davalı …Turizm Taş. Ku. Bil. İşl. Hiz. Tem. İnş. Med. Gıd. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden yapılan değerlendirmede;
Davalı …Turizm…. Ltd.Şti’nin davalı …Temizlik şirketinin ortağı olduğu belirtilerek, eldeki davanın davalı şirkete de yöneltildiği anlaşılmakta ise de; az yukarıda ifade edildiği üzere, davaya ve icra takibine konu bono’nun keşidecisinin davacı … olduğu, lehdar’ının dava dışı Hakan Pekcan olduğu, davalı şirketin bono üzerinde herhangi bir sıfatla yer almadığı gibi, dosya içerisine sundukları cevap dilekçesiyle de davacıdan alacaklı olmadıklarını belirterek davanını reddini talep ettikleri, davacı tarafça davalı şirketin diğer davalı …Temizlik şirketi ile ortaklık ilişkisi bulunduğu ileri sürülmüş ve bu hususta davalı şirket tarafından gönderildiği ileri sürülen SMS metni delil olarak dosyaya sunulmuş ise de, ortaklık ilişkisine dair iddianın ispat edilememiş olduğu, bir an için ispat edilmiş olsa dahi davalı şirketin bono üzerinde herhangi bir sıfatla yer almadığı gibi, bu yönde bir alacak iddiasının ve talebinin de bulunmadığı anlaşılmakla, davalı …Turizm…. Ltd.Şti. Hakkındaki davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce tefhim edilen kısa kararda davalı …’un soy isminin ‘Yakup” şeklinde yazıldığı anlaşılmış ise de yazım hatası şeklindeki bu hata gerekçeli karar içeriğinde düzeltilerek aşağıdaki şekilde hükmün tesisi yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM. Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın davalı …Temizlik Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile …Turizm Taşımacılık Kuyumculuk Bilgi İşlem Hiz. Tem. İnş. Med. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti yönünden ve …. yönünden ayrı ayrı REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu 22. maddesi gereğince alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 241,25 TL’den mahsubu ile bakiye 160.55 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar vekille temsil olunduğundan AAÜT gereğince dava değerine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsiline, davalılara ödenmesine,
5-HMK 333. maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine, kararın iadesi yönünde başvurunun olmaması halinde arta kalan giderin iade edileceğinin yatıran tarafa meşruhatlı davetiye ile bildirilmesine,
Dair, davacı ve davalı …Temizlik vekillerinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde …Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/12/2022

Katip…
E imzalıdır

Hakim ….
E imzalıdır