Emsal Mahkeme Kararı Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/605 E. 2021/547 K. 08.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA
6.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/605 Esas
KARAR NO : 2021/547

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/12/2020
KARAR TARİHİ : 08/07/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı … Et Entegre Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. nin 09.12.2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; ” Müvekkili şirketin faaliyeti kapsamında, davalı şirket ile yapmış olduğu anlaşma ile 3 adet muhtelif tarihli Büyükbaş-Küçükbaş Karkas ve Kanatlı Etleri ile Kemiksiz Lop Et, Kıyma-Kuşbaşıların Şoklama ve donmuş Muhafaza Sözleşmesi imzalandığını, anılan sözleşmenin 1.maddesinde taraflar, 2.maddesinde sözleşmenin konusu, niteliği ve miktarı, 3.maddesinde kurum ve adresi, 4. maddesinde firma ve adresi, 5.maddesinde işin miktarı ve fiyatı , 6.maddesinde teminata ilişkin hükümler, 7.maddesinde işe başlama tarihi ve sözleşmenin süresi, 8.maddesinde ödeme şekli ve belgeler, 9.maddesinde firmanın sorumluğu,10.maddesinde sözleşme aşamasında ibraz edilmesi zorunlu belgeler, 11.maddesinde yetkili mahkemeler, 12. maddesinde sözleşmenin feshi, 13.maddesinde sözleşme ve masrafları, 14. maddesinde ise sözleşmenin imzalanması düzenlenmiştir. Yine anılan sözleşmenin 5.maddesinde ise düzenleme aynen deponun kurulu kapasitesi (m2):
Tahsis Edilen Depo Kapasitesi (m2): 2.000 ton
Dondurma Bedeli : 0,55 TL/Kg+KDV dir.
Donmuş Muhafaza Bedeli 0,45TL/Kg+KDV. dir.
Taze Sığır Karkas, Taze Küçükbaş Karkas Etleri, Kanatlı Etleri ile Kemiksiz Lop Et, kemiksiz lop etler, kıyma- kuşbaşıların dondurulması, donmuş muhafazası, boşaltılması, yüklenmesi, istiflenmesi ve aktarılması hizmetleri ve ürünlerin sigortalanması fiyata dâhildir.
Şoklama işlemi sonrası dondurulmuş karkasların imkan varsa tartılarak don muhafaza depolarına aktarılacak ve fireleri hesaplanacak, tartım imkanı yoksa Et ve Süt Kurumu Emtialar da oluşabilecek Fire ve Miktar Farklarına İlişkin Yönerge kapsamında belirtilen oranlar üzerinden peşin fire düşülerek ürünler depolara aktarılacağını,
Fiyatlandırma, fatura kesim tarihinde depoda muhafaza altında bulunan net ürün miktarı (donmuş muhafaza firesi düşülmüş miktar) üzerinden hesaplanacaktır. Ay içerisinde gelen partiler aylık ücretin günlüğe denk gelen miktarı ile hesaplanacaktır. Depodan çıkan emtia miktarları da buna göre hesaplanacağını, kurum isteği doğrultusunda emtialar üzerine sitokinet geçirilmesi istenirse, sitokinetler Kurum tarafından karşılanacağını, firmanın depolarında muhafaza edilecek ürünlerin ne kadar süre ile depoda muhafaza edileceği sözleşme süresini aşmamak kaydı ile Kurum tarafından belirlenecektir. Ürünler sözleşme bitim süresinden önce kurum tarafından tamamen çekildiği taktirde, kalan süre için Firma herhangi bir hak talep edeceğini, kurum uygun gördüğü kadar ürün depolayacak olup, tesisin Kuruma tahsis ettiği kapasitesinin tamamının kullanımı konusunda herhangi bir taahhüt altına girmeyeceğini, Firma bu yönde herhangi bir talepte bulunamayacağını, kurum, %20 iş artışı veya eksilişine gitme hakkına sahiptir, şeklinde düzenlemeye yer verildiğini, eldeki davanın görüm ve çözümünde öncelikle iki hususun çözüme kavuşturulması gerektiğini, taraflar arasındaki standart tip sözleşmenin 5.maddesi değerlendirildiğinde şoklama ve donmuş et muhafaza bedeli belirlenmiş ise de bunlara bağlı olarak sözleşme bedeli tartışmaya mahal vermeyecek kadar net ortaya konulmamıştır. Zira sözleşmenin 5.maddesinin sondan 2.fıkrası Kurum uygun gördüğü kadar ürün depolayacak olup, tesisin Kuruma tahsis ettiği kapasitesinin tamamının kullanımı konusunda herhangi bir taahhüt altına girmeyeceğini, Firma bu yönde herhangi bir talepte bulunamaz, Olup, ayrıca sözleşmenin 9. maddesinin sondan 3.fıkrasında, Depolara stoklanan emtiaların miktarı ile giriş ve çıkış zamanlaması Firma tarafından mesai mefhumu gözetmeksizin Kurum talepleri doğrultusunda belirlenecektir düzenlemesine yer verilmiş olmakla her iki hükümden anlaşılacağı üzere sözleşme kapsamında belli miktar yani parasal değerin açık ve tartışmaya mahal vermeyecek kadar net olmadığı anlaşılacağını, sözleşmenin incelenmesinde belli bir parayı ihtiva etmediği hususunda uyuşmazlık yoktur. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; belli bir takım matematiksel işlemlerle sözleşmede belli bir paraya ulaşılıp ulaşılmayacağı noktasındadır. Davalı idare tahsis edilen deponun kapasitesi ile muhafaza edilecek donmuş et bedelinin çarpımı neticesinde bulunan değerin üç ayrı sözleşme bakımından esas alınmak suretiyle matrahı bulmakta ve böylece vergi dairesi lehine tarh ve tahakkuk işlemini yaparak müvekkilden kesinti yapmaktadır. Ancak sözleşmenin 5.maddesinin sondan ikinci fıkrası deponun tamamının davalı idare lehine tahsis edilmediği belirli olduğu gibi, tahsis edilmiş olsa dahi idarenin tahsis edilen kısmın kullanılacak kısmını tek taraflı iradesiyle belirleme yetkisini saklı tutmuş olması karşısında tarafların müşterek iradesiyle belirli bedelden bahsedilmesine imkan olmadığını, Kaldı ki davalı idare sözleşmenin aynı hükmünde kapasite kullanımın bir taahhüt niteliğinde olmadığı belirterek belirlilik durumunu, tümden belirsiz hale getirtildiğini beyanla, müvekkilini hakedişinden 27/04/2020 tarihinde kesilen 383.940,00 TL nin şimdilik 50.000,00 TL. sinin kesinti tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı …’nün 22.01.2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkili kurum ile davacı arasında 27/12/2019 arasında üç adet “Büyükbaş-Küçükbaş Karkas Ve Kanatlı Etleri İle Kemiksiz Lop Et, Kıyma-Kuşbaşıların Şoklanma ve Sonmuş Muhafaza Sözleşmesi” akdedildiğini, sözleşme bedelinin belirlenmesinde esas alınacak en yüksek meblağ dikkate alınarak müvekkil kurum tarafından damga vergisi hesaplanacağı açıktır. Nitekim müvekkil kurum damga vergisinin hesaplanmasında, sözleşmenin 6. maddesinde yer alan ve teminat tutarının hesaplanmasında taraflarca benimsenen usulü benimsemiştir. Söz konusu teminat davacı tarafından müvekkil kuruma yatırılmıştır. Yani, sözleşmelerin 5.maddesinde yer alan; Tahsis edilen kapasite ve birim fiyat ile yine sözleşmelerin 7. maddesinde yer alan sözleşmenin süresi doneleri çarpılarak damga vergisi hesaplanmıştır [Ek: Hesaplama Tablosu. [Tahsis edilen kapasite x birim fiyat x bir yıl (12 ay). müvekkili kurum tarafından 27.12.2019 tarihli üç sözleşme için yapılan hesaplama neticesinde bulunan meblağ davacının alacaklarından kesilerek ilgili vergi dairelerine aktarıldığını, hukuka uygun bir şekilde hesapladığı ve ilgili vergi dairelerine aktardığı aşikar olup, davanın reddi gerekmektedir, Davacı tarafından müvekkil kuruma gönderilen 21.05.2020 tarihli dilekçede “…Depomuzda bulunan mallara ilişkin muhafaza bedeli olarak Kurumunuza 2020/Nisan dönemine kadar düzenlenen fatura toplamı kdv hariç 9.744.801,64 TL (damga Vergisiz 92.380,72-TL) olup, bu rakam üzerinden damga vergisi hesaplanması gerekmektedir… şeklinde beyanda bulunmuştur (Ek: 21.05.2020 tarihli dilekçe). Davacı iş bu beyanıyla dava dilekçesinde yer verdiği iddiaların aksine sözleşmelerin damga vergisi hesaplamaya uygun akitler olduğunu açıkça ve ayrıca ikrar etmiştir. Başka bir deyişle davacı tarafından müvekkil kurumca damga vergisinin hesaplanarak, alacaklarından kesilmesi usulü açıkça kabul edilmiş ancak hesaplanan meblağın fazla olduğu iddia ve itiraz konusu edildiğini, yapılacak yargılamada aksi bir kanaatin hasıl olması halinde, davacının müvekkil kuruma sunduğu dilekçeyle “92.380,72-TL” açıkça ve ayrıca kabul ettiği hususuyla, damga vergisinin yasal bir kesinti olması ve taraflarca akdedilen sözleşmelerde iade edilmesi gereken meblağlar yönünden “avans faize” ilişkin hüküm ihtiva etmemesi nedeniyle, davacının talep edebileceği faiz türünün yasal faiz olması gerektiği hususlarının da göz önünde tutulmasını yasal düzenlemeler ışığında işlemlerini yürüten müvekkil kurumun, damga vergisini farazi hesaplama yöntemiyle davacının alacaklarından kesinti yoluyla tahsil ettiği iddialarının hukuka aykırılığı aşikardır. Müvekkili kurum taraflarca akdedilen sözleşmenin hükümlerini, yasal düzenlemeleri nazara alarak işlem tesis edildiğini beyanla, hukuka ve gerçeğe aykırı açılan davanın reddedilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava; taraflar arasında imzalanan sözleşmeden kaynaklanan damga vergisinin istirdadına ilişkindir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu “
BİR KAĞITTA BİRDEN FAZLA AKİT VE İŞLEM BULUNMASI:
Madde 6 – Bir kağıtta biribirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların herbirinden ayrı ayrı vergi alınır.
Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır.
Ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işlemi de ayrıca vergiye tabidir.(Ek cümle: 09/08/2016-6728 S.K./24. md) Şu kadar ki; bir kâğıt üzerinde birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü bulunması hâlinde, ayrı ayrı olmak üzere bunlardan yalnızca birinden damga vergisi alınır.
(Ek fıkra: 09/08/2016-6728 S.K./24. md) Pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin müeyyidesi mahiyetinde olan taahhütlerden, başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça damga vergisi alınmaz.” hükümlerini haizdir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme, bilirkişi marifetiyle incelenmiştir. Bilirkişi tarafından sözleşmede yazılan en yüksek meblağlı işlemden damga vergisi tahakkuk ettirildiği tespiti yapılmıştır.
Davalı tarafından damga vergisi kanunun 6/2 maddesine uygun işlem tesis edildiği, bilirkişi raporu ile de durum tespit edildiği anlaşıldığından davanın reddi gerekmiştir.
07/06/2021 tarihli Mali Müşavir bilirkişi raporundan özetle, davacı … Et Entegre Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’ nin ve davalı …’nün, 27/12/2019 tarihinde aralarında yapmış oldukları üç adet “Büyükbaş-Küçükbaş Karkas Ve Kanatlı Etleri İle Kemiksiz Lop Et, Kıyma-Kuşbaşıların Şoklanma ve Donmuş Muhafaza Sözleşmesi” başlıklı sözleşmeye istinaden davalı kurumun sorumlu sıfatıyla 383.940,00- TL Damga Vergisi hesaplayarak, 03/2020 döneminde beyan ettiği ve bu tutarın davacının alacağından mahsup edildiği, sözleşmede, Teminat Mektubu Tutarını hesaplama kriterlerinin açık ve kesin olarak belirtildiği, hesaplanan teminat tutarının da sözleşmede yer alan en yüksek meblağ olduğu, dolayısıyla Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun “I. Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin; nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükmüne tabii olduğu, hesaplanan ve davacının alacağından mahsup edilen damga vergisi nedeniyle davacının davalıdan alacağının bulunmadığı, ” şeklinde kanaat bildirmiştir.
Bilirkişi raporu açık ve ayrıntılı olup, hükme esas alınabilecek niteliktedir. Aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 794,58-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 7.300,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
-HMK 333. Maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine, iadesi yönünde başvurunun olmaması halinde arta kalan giderin iade edileceğinin davacıya meşruhatlı davetiye ile bildirilmesine,
-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/07/2021

Katip …

Hakim …

BU BELGE, GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞTIR