Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/513 Esas – 2022/421
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA VERİLEN
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/513
KARAR NO : 2022/421

BAŞKAN : …
ÜYE :…
ÜYE :..
KATİP : ..

DAVACI ..
VEKİLİ : Av. A..
DAVALILAR : 1-…
VEKİLİ : Av. …
VEKİLİ : Av. ..
: 3- …
VEKİLİ …
: 4-…
5- ….
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/10/2020
KARAR TARİHİ : 02/06/2022
G. K.YAZILDIĞI TARİH : 02/07/2022

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
1.Davacı vekili iddiasında özetle; Müvekkilinin, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında KHK hükümlerine kurulmuş ve faaliyet gösteren bir iktisadi devlet teşekkülü olduğunu, davacının … Teşkilatının temizlik ve yemek hizmet alımı yaptığı müteahhitleri nezdinde alt işveren işçisi olarak çalışan…’nun emeklilik nedeniyle hak ettikleri “kıdem tazminatları” nın bünyesinde çalıştıkları alt işveren firmalarca ödenmemesi sebebi ile asıl işveren olarak kendilerince ödendiğini, ödenen kıdem tazminatlarının bir kısmının alt işverenlerin davacıdaki alacaklarından karşılandığını, karşılanamayan kısımlarının rücuen tahsili için bu dava açılmak zorunda kaldıklarını, dava dışı işçilere ödenen toplam 567.515,29 TL kıdem tazminatının bir kısmının davalıların teminat ve hakkedişlerden karşılandığını, geri kala tutarların firmalardan sorumlulukları oranında talep edildiğini ve firmaların temerrüde düşürüldüğünü, bu firmalardan sadece … firmasının 983,69 TL ödemede bulunduğunu, diğer firmaların herhangi bir ödeme dönüşünde bulunmadıklarını, 567.515,29 TL’den 145.422,79 TL nin davalılardan tahsil edildiğini, geriye 422.092,50 TL tahsil edilemeyen tutar olduğunu, dava dışı işçilerce arabuluculuk yoluna gidildiğini ve faiz ve sair alacaklar için 194.354,08 TL toplam olarak anlaşma yapıldığını, böylelikle ödenen bu tutarla birlikte (422.092,50 TL +194.354,08 TL =) 616.446,58 TL alacak toplamı oluştuğunu,… firmasının ticaret sicilden silinmesi üzerine 736,02 TL için dava açılmadığını, taraflarla imzalanan sözleşmelerde, kıdem tazminatı ödemelerinin tamamından alt işverenlerin sorumlu olduğunun düzenlendiğini, bu nedenlerle belirtilen üç işçi için ödenen kıdem tazminatından, teminat ve hakediş alacaklarından karşılanamayan ve rızaen de ödenmeyen toplam 615.710,56TL’nin sorumlu olan firmalardan sorumlulukları oranında rücuen tahsilini talep etmiştir.

2.Davalı … vekili savunmasında özetle; Müvekkilinin alt işveren olarak tanımlanmasının muvazaalı olduğunu, davacı tarafından daha önceden belirlenen personelin işe alındığını, personelleri kendilerinin seçmediklerini, bir önceki taşeronda çalışan işçilerin yeni ihaleyi alan taşeronda çalışmaya devam ettiklerini, bu nedenle İş Kanunun 2/6. maddesi çerçevesinde alt işveren statüsünde olmadıklarını, 6552 sayılı Yasanın 8.maddesi ile 4857 sayılı Kanunun 112. Maddesine eklenen fıkraların dikkate alınmadığını, şirketlerinin herhangi bir sorumluluğunun olmadığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerde, işçilere ödenen kıdem tazminatından kendilerinin sorumluluğunu doğuran düzenleme yer almadığını, imzalanan sözleşmelere müdahale imkanları olmadığını, maktu olarak hazırlamış sözleşmeler olduklarını savunarak davanın reddini istemiştir.

3.Davalı… vekili savunmasında özetle; Dava dışı işçilerin davacı nezdinde çalıştıklarını, davacı yetkililerinin emir ve talimatlarına göre iş yaptıklarını, bu nedenle asıl işverenin davacı taraf olduğunu, imzalanan sözleşmelerde kıdem tazminatları yönünden sorumluluğun kedilerine yüklendiğine dair herhangi bir madde olmadığını, Hizmet İşleri Alım Genel Şartnamesinde de böyle bir hüküm olmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla … kararları gereği müvekkili şirketin yalnızca kendi dönemleri bakımından ve son verilen ücretle sınırlı olmak üzere sorumluluklarının olabileceğini, ayrıca müvekkili şirketin bu dava ile söz konusu kıdem tazminatı ve ödemelerinden haberdar olduklarını, bu nedenle temerrüt tarihinin dava tarihi olabileceğini, yine kabul anlamına gelmemek kaydıyla, 4857 sayılı Kanunun 2.maddesi gereği asıl işveren ve alt işverenin birlikte sorumlulukları olduğunu, söz konusu dava dışı işçilerin müvekkilinde çalışmış oldukları dönemle sınırlı olmak üzere, davacının da 1/2 oranında sorumlu olduğunu savunmuş, davanın reddini istemiştir.

4.Davalı …vekili savunmasında özetle; Davacı tarafından önceden belirlenen personelin işe alındığını, personelleri kendilerinin seçmediklerini, bir önceki taşeronda çalışan işçilerin yeni ihaleyi alan taşeronda çalışmaya devam ettiklerini, bu durumda tek işverenin davacı taraf olduğunu, 6552 sayılı Yasanın 8. maddesi ile 4857 sayılı Kanunun 112.maddesine eklenen fıkralarda tüm sorumluluğun kamu kurum ve kuruluşlarında olduğunun düzenlendiğini, şirketlerinin herhangi bir sorumluluğunun olmadığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmelerde kıdem tazminatından sorumlu olduklarını gösteren bir madde olmadığını, imzalanan sözleşmelerin maktu olduğunu, kendilerinin sözleşme maddeleri üzerinde söz sahibi olmadıklarını, söz konusu ödemeleri kendilerinden talep edilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

5.Diğer davalılara dava dilekçesi usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen, yasal sürede davaya cevap vermemişlerdir.

6.Tarafların iddia ve savunmaları ile dosyaya sunulan delillerin değerlendirilmesi ve hükme esas gerekçe;
Dava; Üst işveren tarafından işçilere ödenen kıdem tazminatının alt işverenlerden rücuen tahsili davasıdır.

Davacı, davalılardan temizlik ve yemek hizmet alımı yaptıklarını, davalılar nezdinde çalışan işçilere ödenen kıdem tazminatının, alt işveren olan davalılardan tahsilini istemiş, cevap dilekçesi sunan davalılar, akdi ilişkiyi kabul etmekle birlikte, işçilerin kendi işçileri olmadığını, davacı nezdinde çalıştıklarını, taraflar arasındaki sözleşmede kendilerinin sorumluluğunu doğuran düzenleme bulunmadığını savunmuştur.

Tarafların dayandığı tüm deliller, işçilere ödemelere ilişkin kayıtlar getirtilmiş, davacı alacağının hesaplanması için bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.

Somut olayda tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Davacının, davalılar ile arasında hizmet alımına ait sözleşmeler imzaladığı, bu sözleşmeler kapsamında, davacıya ait işyerlerinde, davalı şirketlerde çalışan işçilerden … ‘ya emekli olmaları sebebi ile ödenen kıdem tazminatlarının davacı tarafından ödenmesi üzerine, ödenen bu kıdem tazminatlarının davalıların sorumlulukları oranında tahsili için davayı açtığı görülmüştür.

Davacı… ile sözleşme imzalayan davalı firmalar, ihale yolu ile işi üstlenmiş olup, davacı ile ihaleyi alan firmalar arasında 4857 sayılı İş Kanunun 2/6 maddesi gereğince asıl-alt işveren ilişkisi bulunmaktadır. Söz konusu işçilik alacaklarından asıl işveren olarak davacı ve alt işveren olarak işi yapan davalı firmaların müteselsil olarak sorumlu olduğu açıktır.

Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.

Taraflar arasındaki Sözleşmenin 22. Maddesi ve Teknik Şartnamenin 5. Maddesi uyarınca ödenen işçi alacaklarından tüm sorumluluğun davalı alt işverenlerde olduğu, yüklenicinin çalışanların alacaklarını ödememesi nedeniyle davacının her hangi bir ödeme yapmak zorunda kalması halinde, davalı yüklenicinin, davacının ödediği bedeli faiziyle birlikte derhal ödeyeceği düzenlenmiştir.

…’ın yerleşik içtihatları ile koyduğu kriterlere göre; İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. İşyeri devri halinde kıdem tazminatı bakımından devreden işveren kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücreti ile sınırlı olmak üzere sorumludur.

Hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan hesaplamada; “Davacı tarafından, işçilere toplam 761.869,37 TL kıdem tazminatı ödemesinin yapıldığı, bu ödemelerden, davalıların hakediş ve teminatlarından kesilen 145.422,79 TL düşüldükten sonra davacının 616.446,58 TL’nin davalılardan sorumlulukları oranında tahsilini istediği, hesaplamalarda dava dışı işçilerle ilgili ayrı ayrı ve son işveren hariç önceki işverenlerin devir tarihindeki son ödenen brüt ücretler baz alınarak yapıldığı, buna göre yapılan hesaplamada;
-Daval….’nden tahsili gereken toplam 82.172,63 TL’nin 58.436,51 TL’sine ödeme tarihi olan 05/06/2020 tarihinden itibaren, 23.736,12 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı…’nden tahsili gereken toplam 51.547,67 TL’nin 35.601,90 TL’sine ödeme tarihi olan 27/10/2020 tarihinden itibaren, 15.945,77 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 122.408,78 TL’nin 48.870,38 TL’sine ödeme tarihi olan 04/12/2019 tarihinden itibaren, 44.126,61 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 29.411,79 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı… .’nden tahsili gereken toplam 60.307,87 TL’nin 27.563,34 TL’sine ödeme tarihi olan 04/12/2019 tarihinden itibaren, 19.648,31 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 13.096,22 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı…..’nden tahsili gereken toplam 65.659,45 TL’nin 29.986,94 TL’sine ödeme tarihi olan 04/12/2019 tarihinden itibaren, 21.405,24 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 14.267,27 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı …’nden tahsili gereken 3.543,02 TL’nin ödeme tarihi olan 27/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı …’nden tahsili gereken toplam 21.123,14 TL’nin 7.703,25 TL’sine ödeme tarihi olan 11/12/2019 tarihinden itibaren, 8.052,59 TL’sine ödeme tarihi olan 16/07/2020 tarihinden itibaren, 5.367,30 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 10.758,94 TL’nin 4.075,98 TL’sine ödeme tarihi olan 10/12/2019 tarihinden itibaren, 4.010,10 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 2.672,86 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı…. İş Ortaklığı’ndan tahsili gereken toplam 10.758,94 TL’nin 4.075,98 TL’sine ödeme tarihi olan 10/12/2019 tarihinden itibaren, 4.010,10 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 2.672,86 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 16.336,24 TL’nin 6.202,78 TL’sine ödeme tarihi olan 05/12/2019 tarihinden itibaren, 6.080,57 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 4.052,89 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
-Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 164.686,83 TL’nin 42.145,70 TL’sine ödeme tarihi olan 09/12/2019 tarihinden itibaren, 44.121,95 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 78.419,18 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte,
Tahsil edilerek davacıya ödenmesi gerektiği” hesaplanmıştır.

Buna göre, taraflar arasındaki sözleşme ve teknik şartname hükümleri ve …’ın koyduğu kriterler gözetilerek, dosya kapsamına uygun denetlenebilir nitelikteki bilirkişi raporundaki hesaplamaya göre davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm verilmiştir.

HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye ve dosya kapsamına göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
a)Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 82.172,63 TL’nin 58.436,51 TL’sine ödeme tarihi olan 05/06/2020 tarihinden itibaren, 23.736,12 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
b)Davalı…nden tahsili gereken toplam 51.547,67 TL’nin 35.601,90 TL’sine ödeme tarihi olan 27/10/2020 tarihinden itibaren, 15.945,77 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
c)Davalı…’nden tahsili gereken toplam 122.408,78 TL’nin 48.870,38 TL’sine ödeme tarihi olan 04/12/2019 tarihinden itibaren, 44.126,61 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 29.411,79 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
d)Davalı….’nden tahsili gereken toplam 60.307,87 TL’nin 27.563,34 TL’sine ödeme tarihi olan 04/12/2019 tarihinden itibaren, 19.648,31 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 13.096,22 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
e)Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 65.659,45 TL’nin 29.986,94 TL’sine ödeme tarihi olan 04/12/2019 tarihinden itibaren, 21.405,24 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 14.267,27 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
f)Davalı …’nden tahsili gereken 3.543,02 TL’nin ödeme tarihi olan 27/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
g)Davalı….’nden tahsili gereken toplam 21.123,14 TL’nin 7.703,25 TL’sine ödeme tarihi olan 11/12/2019 tarihinden itibaren, 8.052,59 TL’sine ödeme tarihi olan 16/07/2020 tarihinden itibaren, 5.367,30 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
ğ)Davalı…i.’nden tahsili gereken toplam 10.758,94 TL’nin 4.075,98 TL’sine ödeme tarihi olan 10/12/2019 tarihinden itibaren, 4.010,10 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 2.672,86 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
h)Davalı …. İş Ortaklığı’ndan tahsili gereken toplam 10.758,94 TL’nin 4.075,98 TL’sine ödeme tarihi olan 10/12/2019 tarihinden itibaren, 4.010,10 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 2.672,86 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
ı)Davalı….’nden tahsili gereken toplam 16.336,24 TL’nin 6.202,78 TL’sine ödeme tarihi olan 05/12/2019 tarihinden itibaren, 6.080,57 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 4.052,89 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
i)Davalı ….’nden tahsili gereken toplam 164.686,83 TL’nin 42.145,70 TL’sine ödeme tarihi olan 09/12/2019 tarihinden itibaren, 44.121,95 TL’sine ödeme tarihi olan 14/07/2020 tarihinden itibaren, 78.419,18 TL’sine ödeme tarihi olan 27/08/2020 işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 41.621,52 TL nispi karar ve ilam harcından dava dosyasında peşin alınan 10.514,80 TL harcın mahsubu ile kalan 31.106,72 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 10.569,20 TL harç giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılan 1.391,20 TL tebligat ve posta gideri, 4.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.391,20 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre 5.335,10 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına takdir edilen 47.515,18 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
7-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davalılar … yararına takdir edilen 13.660,09 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
8-Arabuluculuk ücreti olarak suç üstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davalılardan tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
9-HMK 333. Maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine,

Dair, davacı vekilinin davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde .. Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan ..
(E-imzalıdır)
Üye ..
(E-imzalıdır)
Üye ..
(E-imzalıdır)
Katip …
(E-imzalıdır)