Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/388 Esas – 2022/343
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA VERİLEN
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/388
KARAR NO : 2022/343

BAŞKAN :..
ÜYE :..
ÜYE :…
KATİP
DAVACI :..
VEKİLLERİ : Av. ..
Av. …

DAVALI : … .
VEKİLLERİ : Av. …

DAVA : Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak
DAVA TARİHİ : 02/09/2020
KARAR TARİHİ : 12/05/2022
G. K.YAZILDIĞI TARİH : 12/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
1.Davacı vekili iddiasında özetle; Müvekkili ile davalı şirket arasında 20.07.2017 tarihinde …3600 mm) Tedarik Sözleşmesi” imzalandığını, sözleşme yürürlüğe girdikten sonra; tezgâhın montaj çalışmalarının 30.07.2018 tarihinde tamamlandığını, işletmeye alma çalışmalarına 06.08.2018 tarihinde başlandığını, işletmeye alma çalışmalarının tamamlanmasının ardından 12.06.2019 tarihinde performans test çalışmalarına başlandığını, ancak sözleşme ve şartnamedeki kapasite ve kalite parametrelerini karşılayamaması nedeniyle, tedarik edilen tezgâhın geçici kabulünün yapılamadığını, bunun üzerine davalı firmaya düzeltici faaliyette bulunması için süre verildiği, ancak tezgâhta herhangi bir düzelltici faaliyette bulunulmadığını, davalı firma tarafından tedarik edilen tezgâhın, taraflar arasında imzalanan Sözleşmeye aykırı olduğunun tespit edilmesi üzerine, sözleşmenin 22. maddesi uyarınca sözleşmenin feshedildiğini, 553.850,00 TL kesin teminat mektubunun gelir kaydedildiğini ve şirket hakkında 1 yıl süreyle kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına yönelik karar alındığını, sözleşmenin 22.1.24. maddesi uyarınca, avans ödemesi ve tezgâhın fabrikaya teslimi ile yapılan ödeme için TRLİBOR +% 2 faizi ile birlikte 9.198.842,88 TL, 4735 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22. maddesi uyarınca kesin teminat güncellenmesinden oluşan fark nedeniyle 284.507,53 TL, tezgâhın geçici kabulünün iş-zaman programına uygun olarak gerçekleştirilememesi nedeniyle gecikme cezası olarak 2.492.325,00 TL olmak üzere toplam 7.975.675,41 TL’nin, her bir ödemenin ihtar tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.

2.Davalı vekili savunmasında özetle; Davacı kurum tarafından talep edilen üretim şeklinin, fiili imkânsızlık içerdiğini, teknik şartnameye göre üretilen, söz konusu tezgâhın, bu talepleri karşılamasının mümkün olmadığını, … Kanunu gereği objektif imkânsızlık bulunduğunun tartışmasız olduğu, davalı şirketin, söz konusu tezgâhı teknik şartnameye uygun ve eksiksiz olarak ürettiğini, fakat davacı Kurumun, mümkün olamayacak bir taleple makinanın üretim yapmasını istediğini, söz konusu talebin, bu teknik verilere göre üretilmiş bir makinanın yerine getirmesinin mümkün olmadığını, buna göre, üretilen tezgâhın, Kurumun taleplerini karşılayamaması sorumluluğunun davalı şirkete ait olmadığının tartışmasız olduğunu, hiçbir şekil ve şartta kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacı kurumun talep etmiş olduğu alacak miktarlarının gerçeği yansıtmadığnı, gecikme faizinin 330 gün üzerinden yapılan hesabın hem sözleşmenin 13.maddesi, hem yasal düzenleme, hem de Yargıtay kararları çerçevesinde istenmesinin mümkün olmadığının açık olduğunu, akdin feshedilmesi halinde gecikme faizinin istenemeyeceğini, bir an için istense bile bunun karşı taraf için ağırlaştırıcı bir araç olmaması gerektiğini, davacı kurumun 330 gün üzerinden 105 gün kendi sebebiyet verdiği gecikmeyi düştüğünde 225 günlük bir gecikme istediğini, hem sözleşmeyi feshedip, hem de bu gecikmeyi bu kadar çok gün üzerinden istemesinin hukuken ve fiilen kabul edilebilir bir tarafının bulunmadığını, sözleşmenin objektif imkansızlık sebebiyle TBK md.27/1 gereği geçersiz olması gerçeği karşısında TRLİBOR+%2 faizi ile birlikte bedel iadesi, teminat mektubunun güncellemesinden doğan fark ve yukarıda belirttikleri gecikme faizi ile bunlara işleyecek faiz de istenemeyeceğinden, taleplerin tümünün reddine karar verilmesini savunmuştur.

3. Tarafların iddia ve savunmaları ile dosyaya sunulan deliller birlikte değerlendirildiğinde;

Dava; Eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.

Davacı iş sahibi, davalı yüklenicinin sözleşme ve şartnameye uygun üretim yapmadığını, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bu sebeple sözleşmeyi haklı sebeple feshettiğini iddia ederek, yapılan ödemenin, kesin teminat güncelleme bedelinin ve cezai şart bedelinin davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı yüklenici ise, sözleşmeye ve şartnameye uygun imalat yaptığını ve süresinde teslim ettiğini, davacı iş sahibinin istediği performansın sağlanmasında objektif imkansızlık olduğunu, davacının taleplerinin haksız ve dayanaksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Tarafların dayandıkları tüm deliller, icra dosyası, yapılan imalatlara ilişkin ödeme kayıtları getirtilmiş, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.

Bilirkişi heyetinin 29/06/2021 tarihli kök raporu ve 09/03/2022 tarihli ek raporda yapılan tespit ve hesaplama sonucunda özetle; “Davacı Kurum ve davalı firma arasında akdedilen davaya esas, … Merkezinin (3600 mm), daha kurulum (montaj) ve işletmeye alma testleri ile performans test çalışmaları esnasında, Teknik Şartname hükümlerini, karşılayamadığına dair, karşılıklı olarak gerekli tespitlerin yapıldığı ve bu süreçte; tezgâhtaki mevcut teknik olumsuzluklara davalı firmanın çözüm üretemediği, sözleşmede öngörülen makinanın teknik veriler ile çalıştırılmasının mümkün olmasına rağmen, Sözleşme hükümlerinde öngörülen teknik standartlara göre makinaya ilişkin sorunun giderilemediği, davacı Kurum tarafından tezgâhın temini için oluşturulan Komisyon’un aldığı ara kararı gereği, bahse konu tezgâh hakkında, daha ihale aşamasında hazırlanan Teknik ve İdari Sorulara davalı firmanın, “İstekli Firmalara Sorulan Sorular ve Firmaların Verdiği Cevaplar” başlığı altında sunduğu cevaplarda; anılan sorulardaki hususları tereddütte mahal bırakmayacak şekilde kabul ettiğinin çok açık ve net olduğu, davaya konu bu olayda; … İşleme Merkezine yerinde yapılan keşiflerde; “Makinenin fiziksel olarak kontrollerinin yapıldığı ve herhangi bir eksiklik saptanmadığı, daha sonra tezgâh çalıştırılarak, eksenlerinin – faal durumda olduğunun görüldüğü halde, Teknik Şartnamede belirtilen malzemelerin, cihazda üretilmesi aynı gün içinde mümkün olmadığından, tekrar bir deneme üretim safhası planlanmasına gerek duyulmadan incelemenin sonuçlandırıldığı, şeklinde müşterek tutanak tanzim edildiği, ayrıca, söz konusu “…(3.600 mm),” davalı firma tarafından yapılan performans test çalışmaları esnasında, Teknik Şartname…belirtilen Silah Gövdesi ile Kama Bloğu Kılavuzu ve Namlu için; Silah Gövdesi:Tedarik Sözleşmesi’nde tanımlanan ürün’ ün üretilemediğine dair Sonuç Raporu hazırlandığı,…: Firma, tezgâhta herhangi bir çalışma yapmadığı için Tedarik Sözleşmesi’nde tanımlanan ÜRÜNLER’ e ait herhangi bir Sonuç Raporunun hazırlanmadığı, Yani; … ait ÜRÜNLER’ in üretilemediği ve Teknik Şartnamede tanımlanan performans kriterlerinin tezgâh tarafından sağlanamadığı, Tezgâhın kabul işlemleri kapsamında; ….. Genel Müdürlüğü’ne sunduğu Raporda da; ..” de teknik resimleri tanımlanan girdi malzemelerden, aynı maddede tanımlanan tüm ürünlerin (1 set) üretileceği hükmü yer aldığı halde, ürünler hakkında hazırlanan Sonuç Raporlarında ürünlerin üretilemediği, davalı firmadan ispatlanması beklenen kapasite ve iş gücü gereksinimi tablosundaki, üretim kapasitesinin karşılanamayacağı, Ürün Kalitesir Performans test çalışmaları sonucunda tezgâhta üretilen ürünler; teknik resimlerdeki ölçülere uygun olduğu halde, tezgâhın… ürünler’i, Teknik Şartname ve Tedarik Sözleşmesi hükümleri kapsamında yapamadığı, şeklinde belirtildiği ve Teknik Şartnamede tanımlanan ürünler ‘den 1a – 1c,2a – 2b ile 4a- 4b’nin dönüştürülerek üretilebilmesi için, başka bir tezgâha ihtiyaç duyulduğu, buna göre aynı Teknik Şartnamede belirtilen bu parçaların, Kurumun mevcut diğer tezgâhlarında işlem gördükten sonra, 1 set’e ait üretimin tamamlanacağının anlaşılmıştır. Bu durum Muvacehedesinde; Davacı Kurum ve Davalı firma arasından karşılıklı anlaşmayla akdedilen Tedarik Sözleşmesi ve ekinde bulunan Teknik Şartname hükümleri uyarınca, davalı firma tarafından imal edilen _… /(3.600 mm), (tezgâhın), davacı Kurumun ihtiyaç duyduğu, Teknik Şartname Madde 2 de belirtilen ürünleri, davalı firmadan kaynaklanan olumsuzluklar yüzünden tek başına üretmekte yetersiz kaldığı ve Tedarik Sözleşmesi Madde 7.6’da, “yüklenici ürünler’in Ek 1 de belirtilen şekilde ve ek ll te belirtilen kapasitede üretilmesi ve cnc dik işleme merkezi’ nin geçici kabulü’nün başarılı bir şekilde tamamlanması için cnc dik işleme merkezi ile ilgili gereken tüm ilave kısım ve takımları iş bu sözleşme’ de belirtilmemiş olsa dahi, ilave bir borç yüklemeksizin bedelsiz olarak sağlamayı garanti eder. ” Şeklinde bulunan hükme uygun olarak, 1 set için gerekli olan ürünleri; söz konusu tezgaha ilave birimler (Tornalama, vargelleme ve planyalama gibi) eklemek suretiyle üretebileceği halde bunu gerçekleştirmediği, yani, Tedarik Sözleşmesi ile Teknik Şartname hükümlerine uygun şekilde yerine getirilmesi objektif veriler kapsamında teknik olarak mümkün olmakla birlikte bunun yerine getirilemediğinden, davacı …nun, bileşik faiz ile yapılan hesaplamaya göre 5.109.996,06 TL avans ödemesi, 285.921,69 TL kesin teminat güvence bedeli ve 2.492.325 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 7.888.242,75 TL zararının oluştuğu” belirtilmiştir.

Somut olayda tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasında akdi ilişkinin varlığı, davacının iş sahibi, davalının ise yüklenici olduğu, sözleşmenin 17/08/2019 tarihinde davacı iş sahibi tarafından feshedildiği ihtilafsızdır.

Davacı davasında, davalı yüklenicinin sözleşme ve şartnameye uygun üretim yapmadığını, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bu sebeple sözleşmeyi haklı sebeple feshettiğini iddia ederek, yapılan ödemenin, kesin teminat güncelleme bedelinin ve cezai şart bedelinin davalıdan tahsilini talep etmiş, davalı yüklenici ise, sözleşmeye ve şartnameye uygun imalat yaptığını ve süresinde teslim ettiğini, davacı iş sahibinin istediği performansın sağlanmasında objektif imkansızlık olduğunu, davacının taleplerinin haksız ve dayanaksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Yukarıda özetlenen bilirkişi heyet raporunda da belirtildiği üzere taraflar arasından yapılan Tedarik Sözleşmesi ve ekinde bulunan Teknik Şartname hükümleri uyarınca, davalı şirket tarafından imal edilen … İşleme Merkezinin /(3.600 mm), (tezgâhın), davacı Kurumun ihtiyaç duyduğu, Teknik Şartname Madde 2 de belirtilen ürünleri, davalı firmadan kaynaklanan olumsuzluklar yüzünden tek başına üretmekte yetersiz kaldığı ve Sözleşmenin 7.6. Maddesinde yer alan “yüklenici ürünler’in Ek 1 de belirtilen şekilde ve ek ll te belirtilen kapasitede üretilmesi ve cnc dik işleme merkezi’ nin geçici kabulü’nün başarılı bir şekilde tamamlanması için cnc dik işleme merkezi ile ilgili gereken tüm ilave kısım ve takımları iş bu sözleşme’ de belirtilmemiş olsa dahi, ilave bir borç yüklemeksizin bedelsiz olarak sağlamayı garanti eder. ” Şeklinde bulunan hükme uygun olarak, 1 set için gerekli olan ürünleri; söz konusu tezgaha ilave birimler (Tornalama, vargelleme ve planyalama gibi) eklemek suretiyle üretebileceği halde bunu gerçekleştirmediği, Tedarik Sözleşmesi ve Teknik Şartname hükümlerine uygun şekilde yerine getirmediği, davacını fesihte haklı olduğu anlaşılmıştır.

Davalı taraf her ne kadar sözleşme konusu makinenin üretim yapmasının objektif ifa imkansızlığı bulunduğu savunmasında bulunmuş ise de; TBK.’nin 472/3. Maddesine göre; “Eser meydana getirilirken, işsahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek başka bir durum ortaya çıkarsa, yüklenici bu durumu hemen işsahibine bildirmek zorundadır; bildirmezse bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur.” Davalı yüklenici, fesih öncesi bu yöndeki bildirimini ispatlayamamış, fesih tarihinden sonra davacı iş sahibine gönderdiği beyanı sunmuştur. Bu sebeple davalının bu yöndeki savunmasının, doğru olsa dahi davalıyı sorumluluktan kurtarmayacağı anlaşılmıştır.

Dosya kapsamına uygun, denetlenebilir bilirkişi raporundaki bileşik faiz ile yapılan hesaplamaya göre dava kısmen kabul edilerek, davacı Kurumun, 5.109.996,06 TL avans ödemesi, 285.921,69 TL kesin teminat güvence bedeli ve 2.492.325 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 7.888.242,75 TL zararının, fesih ve ödeme ihtarının tebliğ tarihi olan 03.10.2019’a ihtarnamede verilen 20 iş günü ilavesi ile süre bitiminden sonraki ilk iş günü olan 30.10.2019 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.

HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye ve dosya kapsamına göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
5.109.996,06 TL avans ödemesi, 284.507,53 TL kesin teminat güvence bedeli ve 2.492.325 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 7.886.828,59 TL’nin temerrüt tarihi olan 30/10/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 538.749,33 TL nispi karar ve ilam harcından dava dosyasında peşin alınan 136.204,60 TL harcın mahsubu ile kalan 402.544,73TL harcın davalıdan alınıp Hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 136.259,00 TL harç giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 256,5 TL tebligat ve posta gideri, 4.500 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.756,50 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre 4.703,51 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına takdir edilen 167.493,30 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir edilen 12.349,96 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
7-HUAK 18A/13 maddesi ile HUAK yönetmeliği 26/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinden sayılan 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,

8-HMK 333. Maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde… Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan …
(E-imzalıdır)
Üye ..
(E-imzalıdır)
Üye …
(E-imzalıdır)
Katip …
(E-imzalıdır)