Emsal Mahkeme Kararı Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/249 E. 2021/236 K. 05.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA
6.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO : 2019/249 Esas
KARAR NO : 2021/236

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 17/05/2019
KARAR TARİHİ : 05/03/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde; dava dışı … tarafından, işçilik alacaklarının tahsili talebiyle … Mahkemesinin … Esası üzerinden yürütülen davada davanın kabulüne karar verildiği ve kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini, davacı tarafından 21.01.2019 tarihinde davacıya 23.188,18-TL’nin ödendiği, davacı İdare tarafından …’na ödenmek zorunda kalınan bu tutarın, Kurumları ile sözleşme imzalayan davalı yüklenici şirketlerce, Borçlar Kanunu ve imzalamış oldukları sözleşmelerin amir hükümleri gereğince, ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte ödenmesi gerektiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin ilgili maddelerinde; 4857 sayılı İş Kanununu ve ilgili mevzuat hükümlerinden doğabilecek ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, vesair her türlü yasal yükümlülükler ile, vergi mevzuatı ve sosyal sigortalar mevzuatı ile ilgili vesair mevzuat hükümlerinden doğacak çalıştırılacak işçiye ait her türlü yasal yükümlülüklerin, yükleniciye ait olacağına, bu hususlarda idarenin hiçbir şekilde sorumlu tutulmayacağına ilişkin hükümlerin yer aldığını, …’ nun, Kurumlarından ihale ile hizmet işi alan davalı firmaların işçisi olduğunu, davacının hiçbir şekilde bu işçiler hakkında tasarruf yetkisinin olmadığını, Kurumlarının davalıların çalıştırdığı işçilere herhangi bir ödeme yapma yükümlülüğü olmadığını bu manada uğranılan zarardan davalı Şirketlerin sorumlu olduğunu, işçilik alacaklarının faiz ve tüm ferileri ile birlikte ödenen bedele ilişkin davalı şirketlere rucu etme zorunluluğu doğduğunu, davanın kabulü ile, davalı şirketler çalışanı olan …’na ödenen 23.188,18 TL’nin ödeme tarihi olan 21.01.2019 tarihinden itibaren işletilecek Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için öngördüğü avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Şirketler vekili cevap dilekçesinde özetle :Taraflar arasında imzalanan şartname veya sözleşmelerde, işçilerin İş Hukuku kaynaklı alacaklarından ihaleyi alan firma/firmaların sorumlu olacağına dair bir hüküm, yahut idarenin işçiye ödediği meblağı ihaleyi alan firmalardan rücuen isteyebileceğine ilişkin bir hüküm mevcut olmadığını, … Genel Müdürlüğü ile davalı firmalar arasında imzalanan Hizmet Alım Sözleşmesi’nde işçilerin tazminat ve yıllık izin ücreti alacaklarından yüklenicilerin sorumlu olacağına ilişkin bir hükme rastlanılmadığını, davalı şirketin bir sorumluluğu olmamakla birlikte; sorumluluk yükletilmesi halinde de, dava dışı işçiye yapılan ödemelerden yalnızca davalı şirketlerin alt işveren olarak bulunduğu sürelerle ilgili 1/2 oranında sorumluluğu söz konusu olabileceğini, davalı şirketin, yargılama giderlerinden de sorumlu tutulamayacağının açık olduğunu, bütün kayıtların üst işveren kurumun uhdesinde olduğunu, ihale yapan, personelin mesai saatlerini, ücretini, yıllık ücretli izinlerinin davacı tarafından belirlendiğini, bu sebeplerle yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet alımına dair sözleşme uyarınca dava dışı işçiye yapılan işçilik alacağına ilişkin ödemenin davalı şirketlerden rücuen tazmini istemine ilişkindir.
… Mahkemesi’nin 2016/1378 esas sayılı dosyasının celbi sağlanmış olup Uyap üzerinden Mahkememiz dosyası arasına kazandırılmıştır. Dosyanın incelenmesinde; davacısının …, davalısının … Genel Müdürlüğü ve … Prodüksiyon İnsan Kaynaklan Sos. Hiz. Inş. Araç Kiralama Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile davalılardan … Prodüksiyon İnsan Kaynaklan Sos. Hiz. İnş. Araç Kiralama Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nçe yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine, davacının karar kesinleştikten sonra yasal süre içerisinde başvurmasına rağmen süresi içinde davacıyı işe başlatmaması halinde davalıların müteselsilen ödemesi gereken tazminat miktarının davacı işçinin çalıştığı süre ve kıdemi nazara alınarak takdiren 5 aylık ücreti olarak belirlenmesine, davacının işe iadesi için işverene yasal süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aylık ücret ve sosyal, hakların davalılar tarafından müteselsilen davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verildiği görülmüştür.
Ankara SGK İl Müdürlüğünden …(TC:….)’nun hizmet dökümünün istenilmesine karar verilmiş olup, 20/06/2019 tarihli cevabi yazı dosyamız arasına alınmıştır.
Dosyanın mahkememizce re’sen seçilecen iş hukukunda uzman bilirkişiye tevdii ile tarafların iddia ve savunmalarını karşılar, taraflar arasında akdedilen hizmet sözleşmeleri ve ekleri çerçevesinde mahkememizce yapılan uyuşmazlık gereği var ise davacı alacağını belirler rapor alınmasına karar verilmiş olup, 08/11/2019 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi Raporunda Özetle: … Kurumu (…) ile … Prodüksiyon insan Kaynakları Sos.Hiz. Inş. Araç Kiralama Hiz. San. Ve Tic. Ltd. Şti arasında 01.07.2016 tarihinde imza edilen, kalifiye yardımcı hizmet alımı ve bu kapsamda çalıştırılacak personele mesai saatleri içerisinde, oryantasyon eğitimi verilmesi işi ile ilgili olarak Yardımcı Hizmet Alımı Sözleşmesinin, 3 7.4, 37.5 ve 37.14’ üncü maddelerinin “iç ilişki” mahiyetinde düzenleyici sözleşme hüküm1eri olduğu ve bu maddelere göre oluşacak zararlardan ya da İş mevzuatı gereğince ifa edilmesi gereken yükümlülüklerin tazmininden alt yüklenicinin sorumlu olacağı, hususları bir arada değerlendirildiğinde; … Genel Müdürlüğü tarafından …” na 21.01.2019 tarihinde (14.710,49 Iş güvencesi tazminatı, .477,09 boşşta geçen süre tazminatı) 23.188,18.-TL tutarındaki tazminat miktarının ödendiği, bu tutardan yüklenici … Prodüksiyon İnsan Kaynakları Sos. iliz. İnş.Araç Kiralama Hiz.San.ve I ic.Ltd.Şti. unvanlı işverenliğin sorumlu olduğu ve …’ nin hu rakam kadar alacaklı olduğu, ayrıca, 23.188,18.-TL anaparaya, ödemenin yapıldığı 21.02.2019 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi oranı infaz aşaması tarihi dikkate alınarak hesaplanması ve söz konusu faiz tutarı kadar davacı … Televiyon Kurumu Genel Müdürlüğüne davalı … Prodüksiyon İnsan Kaynaklan Sos. Hiz. İnş.Araç Kiralama Hiz.San.ve Tic.Ltd.Şti.’ den alacaklı olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
Taraf vekillerinin itirazlarını karşılar rapor tanzimi için dosyanın yeni bir iş ve sosyal güvenlik uzmanı bilirkişiye tevdiine karar verilmiştir. 08/10/2020 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır. Bilirkişi Raporunda Özetle: davalı şirketlerin sorumlu olabileceği miktarların aşağıdaki tabloda 3 ayrı alternatifli şekilde gösterildiği, Alternatif İşe Başlatmama ve Boşta Geçen Süre Tazminatından Sadece Son İşverenin Sorumluluğu Kabul Edildiğinde (23.188,18-TL),Alternatif İşe Başlatmama ve Boşta Geçen Süre Tazminatından Davacı… Genel Müdürlüğü ile Diğer Şirketlerin 14 Oramnda Sorumluluğu Kabul Edildiğinde (23.188,18-TL), Alternatif İşe Başlatmama ve Boşta Geçen Süre Tazminatının Tamamından Şirketlerin Sorumluluğu Kabul Edildiğinde (23.188,18-TL) ayrı ayrı hesaplama yapıldığını, dava dışı işçinin çalıştığı firmalar/şirketler arasında yer alan diğer işverenlerin davada taraf olarak gösterilmediği, bu nedenle hesabın sadece davada taraf gösterilen şirketler yönünden yapıldığının belirtildiği görülmüştür.
11.09.2014 gün ve 29116 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 6552 sayılı Kanun’un 8.maddesi ile bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatını düzenleyen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112.maddesinde; “…4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir…” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır. Dava konusu olayda da davacı ile davalı arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenlerin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenlerle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dava dışı işçiye karşı müteselsilen sorumludurlar. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide Borçlar Kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir.
Alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular, kendi aralarındaki iç ilişkide, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda bir anlaşma yapabilirler. Nitekim 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167.maddesinde düzenlenen, “Aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki hükümde de, müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir. Somut olayda, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 37.4,37.5 ve 34.14 maddelerinde sorumluluğun davalı yükleniciye ait olduğuna ilişkin açık hüküm bulunmaktadır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalılar arasında hizmet alımına ilişkin sözleşme imzalandığı, dava dışı …’nun hizmet alımına ilişkin davalı şirketler nezdinde belirli bir dönem içinde çalıştığı görülmüştür. Alınan 08/10/2020 tarihli bilirkişi raporu denetime elverişli, usul ve yasaya uygun olduğundan kısmen hükme esas alınmıştır. Dava dışı işçinin çalışmış olduğu her bir alt işveren, işçiyi çalıştırdığı dönemlerle sınırlı olmak üzere işçilik alacaklarından sorumludur. Bununla birlikte davacı üst işveren dava dışı işçiye ödemiş olduğu ihbar tazminatını, iş güvencesi tazminatını ve boşta geçen süre ücretini ancak son işverenden rücuen tahsilini talep edebilir. Davacının dava dışı işçiye ödediği işe başlatmama ve boşta geçen süre tazminatından son işveren olan davalı ….. Ltd. Şti. sorumludur. Hal böyle olunca; sözleşme ekinde işçilik ödemesi bakımından alt işverenin sorumluluğu konusunda açık hüküm bulunduğu, davalı 5M …Limited Şirketinin sorumluluğunun bulunmadığı, son işveren olarak davalı ….. Ltd. Şti. sorumluluğunun bulunduğu anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne asıl alacağa ödeme tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davalı 5M… Limited Şirketine yönelik açılan davanın reddine,
2-Davalı … Limited Şirketine yönelik açılan davanın kabulü ile 23.188,18 TL’nin 21/01/2019 tarihinden itibaren değişen oranlarda işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 1.583,98-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 396,00-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 1.187,98-TL harcın davalı … Limited Şirketinden alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T’ye göre hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalı … Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 44,40-TL Başvuru Harcı, 396,00-TL Peşin/nisbi Harcı, olmak üzere toplam 440,40TL harcın davalı … Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 1.300,00-TL Bilirkişi ücreti, 261,95-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.561,95-TL yargılama giderinin davalı … Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olarak suç üstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davalı … Limited Şirketinden alınarak hazineye irad kaydına,
Dair, davacı vekili ile davalılar vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/03/2021

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza