Emsal Mahkeme Kararı Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/671 E. 2021/649 K. 22.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C. TÜRK MİLLETİ ADINA VERİLEN
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/671
KARAR NO : 2021/649

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : ….
Av. … -….

DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … ….

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 06/10/2017
KARAR TARİHİ : 22/09/2021
G. K.YAZILDIĞI TARİH: 22/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
1.Davacı vekili iddiasında özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında SR-60 Model 1 adet paketli iş makinesinin 1 yıllığına kiralanması hususunda sözleşme imzalandığını, müvekkili şirket tarafından Ankara …. Noterliğinin 16256 yevmiye numaralı ve 30.05.2017 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiği ve sözleşme konusu iş makinesinin 16.06.2017 tarihi itibari ile müvekkili şirkete iadesinin ihtar edildiğini, davalı şirket tarafından verilen ihtarname cevabında “Sözleşme Süresi” başlıklı 3. Maddesine istinaden sözleşmenin uzatılması gerektiğini belirterek, kira sözleşmesinin feshi ve iş makinesinin iadesinin bu şartlarda kabul edilemez olduğunun belirtildiği ancak sözleşmenin uzatılmasının kiracının tek taraflı irade beyanına değil, kiracının ihtiyaç duyması ve kiralayanın uygun görmesi şartına bağlandığını, davalı şirketin sözleşmenin uzatılması için gerekli olan usule uygun davranmadığını ayrıca sözleşmenin yürürlükte kaldığı dönem içerisinde ödemesi gereken aylık kira bedellerinin bir kısmını da ödemediğini belirterek, iş makinesinin müvekkili şirkete iadesi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 1 aylık kira bedeli 41.500 TL ve 7.470 TL KDV olmak üzere toplam 48.970 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davacı vekili 18.06.2019 tarihli dilekçesi ile davasını ıslah ederek, talebini 498.884,63 TL yükseltmiş, talebinin 48.970.- TL’sine dava tarihinden, 449.914,63.-TL’sine ıslah tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesini istemiştir.

2.Davalı vekili savunmasında özetle; dava konusu iş makinesinin iklim şartlarından kaynaklı olarak istenildiği zaman kullanılamaması nedeniyle işin yetişmediğini, bu nedenle sözleşmenin bitiş tarihinde iş makinesinin teslim edilemediğini, kira sözleşmesinde yer alan “Sözleşme Süresi” başlıklı 3. maddesinin konulmasındaki amacın herhangi aksi bir durumda kiracının korunmasını sağlamak olduğunu, davacı şirket tarafından gönderilen ihtarnameye verdikleri cevapta kira sözleşmesinin feshi ve iş makinesinin iadesinin bu şartlarda kabul edilemez olduğunu bildirdiklerini, ancak ihtarnamelerine cevap verilmediğini, ihtarnameyi gönderdikten sonra makineyi istediklerine dair herhangi bir talepte bulunmadıklarını ve makineyi almaya gelmediklerini, dava dilekçesinde kira bedeli olarak talep edilen 48.970 TL’nin davacıya verilmesi yönünden davayı kabul ettiklerini, kira bedelinin davacı şirket tarafından fatura kesilmesi durumunda ödeme yapılacağını, sözleşmenin feshedilmesi ve iş makinesinin davacıya iade edilmesi yönündeki taleplerini kabul etmediklerini belirterek, davanın reddini talep etmiştir.

3.Deliller: Tarafların dayandıkları tüm deliller getirtilmiş, ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir ve dosyaya sunulan faturalara konu giderlerin mahiyetinin tespiti için makine mühendisi bilirkişi aracılığı ile inceleme yaptırılmıştır.

4.Tarafların iddia ve savunmaları ile dosyaya sunulan deliller birlikte değerlendirildiğinde; Dava, iş makinesinin operatörü ile birlikte kiralanması suretiyle hizmet alınması konulu sözleşme kapsamında, ödenmeyen kira bedelinin tahsili ve iş makinesinin iadesi taleplidir.

Taraflar arasında 16/06/2016 tarihli sözleşmeye dayalı akdi ilişkinin varlığı ihtilafsızdır. Davacı hizmeti sunan, davalı ise hizmetten faydalanandır.

Davacı, sözleşme kapsamında davalıya operatörü ile kiralanan iş makinesinin, sözleşme süresi dolmasına rağmen iade edilmediğini ve kira bedelinin de bir kısmının ödenmediğini belirterek, iş makinesinin iadesini ve sözleşme kapsamında ödenmeyen bedelin tahsilini istemiş, davalı ise, sözleşme kapsamında sürenin uzatıldığını belirterek, fatura kesilmesi halinde dava dilekçesinde belirtilen kira bedelini ödemeyi kabul ettiğini beyan etmiştir.

Dava konusu iş makinesinin, dava açıldıktan sonra 24/04/2018’de davacıya teslim edildiği her iki tarafın kabulündedir.

Taraflar arasındaki 16/06/2016 tarihli “İş Makinesi Kira Sözleşmesi” başlıklı sözleşmenin dava konusuna ilişkin hükümlerinde;

– “Sözleşmenin Süresi” başlıklı 3. maddesinde; Sözleşme süresinin 16/06/2016’da başlayacağı, 16/06/2017’de sona ereceği, kira süresinin 12 ay olduğu, bu sözleşmenin aksi belirtilmedikçe her ay otomatikman yenileneceği, kira süresinin aynı koşullarda kiracı tarafça ihtiyaç duyulduğunda 6 ay uzatılmasını kiralayan uygun gördüğünde kiralayanın kabul edeceğini, bunun kiralayana 15 gün önce bildirilmesi gerektiğini,
-“Kira Bedeli ve Ödeme Şekli” başlıklı 4. Maddesinde; kira bedelinin 41.500 TL/30 gün (KDV hariç) olduğu,
– “Aracın Teslimi ve Çalışma Koşulları” başlıklı 5. Maddesinde; …Kullanılan yakıttan ve çalışma şartlarından kaynaklanan arıza bedelinin kiracıya ait olduğu,
-“Diğer Şartlar” başlıklı 7/b. Maddesinde; ….Aracın teknik arızasından oluşacak zararların kiralayan tarafından tazmin edileceği düzenlenmiştir.

Mali müşavir bilirkişinin 24/02/2020 tarihi kök ve 10/08/2020 tarihli ek raporunda; davacının ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, tarafların birbirini doğrulayan kayıtlarına göre taraflar arası ticari ilişkinin başladığı Aralık/2015 tarihinden, sona erdiği Mayıs/2018 tarihi arasında davacı tarafından düzenlenen 32 adet fatura karşılığı davalının KDV dahil 1.255.043,34 TL borçlandığı, davalının iş makinesi için bakım, onarım ve tamir gideri için 24 adet yansıtma faturasını düzenlemek sureti ile davacıdan 226.098,92 TL alacaklı olduğu, davalının 979.974,42 TL ödeme yaptığı belirtilmiştir.

Makine Mühendisi bilirkişiden, davalının düzenlediği yansıtma faturaların mahiyeti konusunda aldırılan 17/06/2021tarihli raporda; Davalı yanca tanzim edilerek, davacı cari hesabı nezdinde alacak hesabında değerlendirilmiş 226,098,92 TL tutarındaki 25 adet faturadan; toplam KDV dahil 34.159,45 TL tutarındaki fatura içeriğinin “olağan bakım gideri”, KDV dahil 176.599,46 TL tutarındaki fatura içeriğinin “teknik arıza ve/veya makinanın kullanım ihtiyacına binaen yapılmış masraf kalemleri”, KDV dahil 15.340.00 TL tutarındaki fatura içeriğinin “münhasıran çalışma şartlarından kaynaklı” kalemler olduğu, kullanılan yakıttan kaynaklı bir bedel olup olmadığının tespitinin mümkün olamayacağı belirtilmiştir.

Somut olayda tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında akdi ilişkinin varlığı ihtilafsızdır. İş makinesini kiralayan davalı, sözleşmenin son bulma tarihi 16/06/2017 olmasına rağmen, iş makinesini 24/04/2018’de teslim etmiştir. Bu tarih itibari ile mali müşavir bilirkişinin raporunda belirttiği üzere tarafların birbirini teyit eden ticari defter kayıtlarına göre, davacının düzenlediği 32 adet fatura karşılığı davalıdan (KDV dahil) 1.255.043,34 TL alacağı bulunduğu, davalının 979.974,42 TL ödeme yaptığı anlaşılmıştır. Davalı, iş makinesi için bakım, onarım ve tamir gideri için toplam 226.098,92 TL bedelli 24 adet yansıtma faturası düzenlediği, faturaların davacının ticari defterlerine kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Bu faturalardan ne kadar miktarından davacının, ne kadar miktarından davalının sorumlu olduğu yönünden yapılan değerlendirmeye göre ise; taraflar arasındaki sözleşmenin 5. maddesine göre; “kullanılan yakıttan ve çalışma şartlarından kaynaklanan arıza bedelinin” kiracıya ait olduğu, sözleşmenin 7/b. maddesine göre ise; “aracın teknik arızasından oluşacak zararların” kiralayan tarafından tazmin edileceği taraflarca kararlaştırılmıştır. Davalı tarafça düzenlenen yansıtma faturalara yönelik makine mühendisi bilirkişinin raporuna göre, toplam (KDV dahil) 34.159,45 TL tutarındaki fatura içeriğinin “olağan bakım gideri”, (KDV dahil) 176.599,46 TL tutarındaki fatura içeriğinin “teknik arıza ve/veya makinanın kullanım ihtiyacına binaen yapılmış masraf” kalemleri, (KDV dahil) 15.340.00 TL tutarındaki fatura içeriğinin “münhasıran çalışma şartlarından kaynaklı” kalemler olduğu anlaşılmıştır. Buna göre, “olağan bakım gideri” olan (KDV dahil) 34.159,45 TL tutarındaki fatura içeriğinden ve “teknik arıza ve/veya makinanın kullanım ihtiyacına binaen yapılmış masraf kalemleri” olan (KDV dahil) 176.599,46 TL tutarındaki fatura içeriği toplamı olan 210.758,91 TL’den, sözleşmeye göre davacı sorumludur ve davalı bu miktarı davacıya yansıtmakta haklıdır.

Buna göre yapılan hesaplamaya göre; davacının (KDV dahil) 1.255.043,34 TL alacağından, davalının yaptığı 979.974,42 TL ödeme ve 210.758,91 TL yansıtma fatura bedeli toplamı olan 1.190.733,33 TL düşüldüğünde, davacının 64.310,01 TL alacağının olduğu, alacağın 48.970 TL yönünden dava tarihinden, 15.340,01 TL yönünden ıslah tarihi olan 27/06/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiği kanaati ile aşağıdaki hüküm verilmiştir.

HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye ve dosya kapsamına göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
64.310,01 TL’nin, 48.970 TL yönünde dava tarihinden, 15.340,01 TL yönünden ıslah tarihi olan 27/06/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 4.393,02 TL maktu karar ve ilam harcının dava dosyasında peşin ve ıslah harcından alınan 8.519,7 TL harçtan mahsubu ile artan 4.126,68 TL nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan 225 TL tebligat ve posta gideri, 2.300 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.525 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre 325,49 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına takdir edilen 9.160,30 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya,
6-Dava sırasında kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir edilen 38.778,73 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine,
7-HMK 333. Maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan …
(E-imzalıdır)
Üye …
(E-imzalıdır)
Üye …
(E-imzalıdır)
Katip …
(E-imzalıdır)