Emsal Mahkeme Kararı Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/515 E. 2021/795 K. 03.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA
6.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/515 Esas
KARAR NO : 2021/795

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … – ….
DAVALI : 1- … – …

VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : 2- … –

VEKİLLERİ : Av. … -….

DAVALILAR : 3- … –
4- … ….
5- … –
6- … –
7- … –
8- … –
9- … ….

DAVA : Rücüen Tazminat (İşçilik alacaklarından kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/07/2018
KARAR TARİHİ : 03/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 16/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Rücuen Tazminat (İşçilik Alacaklarından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin, 05.07.2018 tarihli dava dilekçesinde, DHMİ Genel Müdürlüğü’ nün 08.06.1984 tarih ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak kurulmuş, özel bütçeli, tüzel kişiliğe sahip bir kamu iktisadi kuruluşu olup, Genel Müdürlük binası ve işletmekte olduğu havalimanlarındaki temizlik hizmetlerinin, hizmet alım ihaleleri ile yüklenici firmalar tarafından yapıldığı, davalılar bünyesinde İzmir Adnan Menderes Havalimanında çalışmakta iken, iş akitlerine son verildiği iddiasıyla bir kısım işçiler tarafından kıdem tazminatı alacaklarının tahsili istemiyle açılan davalar ve bu kararların kesinleştiği, davalılar ile imzalanan muhtelif tarihli sözleşme eklerinde yer alan teknik şartnamelerin 5.1 maddesinde, özel şartnamelerin 8.1.2, veya 7.10 maddelerinde “ Yüklenicinin istihdam ettiği işçilerin, İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici tarafından istihdam ettiği işçilerin İş Kanunu SSK mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarda belirlenen tüm hak ve alacakları, Yüklenici tarafından karşılanır. … bu gibi konularda sorumlu olmayacaktır.” şeklinde düzenleme bulunduğu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2014/11-254 E., 2014/295 K. Sayılı ilamında, “davacı kurum tarafından sözleşme gereği çalıştırılan ve işçiler tarafından açılan dava sonunda işçilere ödediği ihbar, kıdem ve deprem tazminatının taşerondan tahsilini istemiyle açılan davaya ilişkin olarak yerel mahkemenin vermiş olduğu davanın reddi kararını bozan daire kararının hukuka uygun olduğuna” karar verdiği, Yargıtay H&K kararında görüleceği üzere “Yargıtay, davalı tarafın taşeron olarak çalışan kişilerin değişmesine rağmen işçilerin işini aynen ve aralıksız olarak sürdürdüğü, şeklindeki savunmasına itibar etmemiş ve taraflar arasındaki sözleşme hükümleri dikkate alınarak davalı tarafın sorumluluğunun belirlenmesi gerektiğine” karar verildiği, tabloda yer alan davalar neticesinde Genel Müdürlüğümüzce ödenen tutarlardan davalılar ile kuruluşumuz arasında imzalanan temizlik hizmetleri sözleşmesi hükümleri ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı gereğince, Genel Müdürlüğümüzce ödenen toplam 61.252,12 TL’nin rücuen tahsilini talep etme zorunluluğu doğduğu belirtilerek, davanın kabulü ile fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 61.252,12.-TL ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
SAVUNMA
Davalı … İth.İhr. Paz San.Tc.Ltd.Şti. vekilinin O/.09.€2018 Tarıhlı cevap dilekçesinde özetle, Dava konusu alacak kalemleri yönünden zamanaşımı süreleri tükendiğinden zamanaşımı itirazında bulunduğu, davacı tarafın dava tutarını davalı şirketlerden talep ettiği, dava konusu tazminata ilişkin ödeme yapılan işçi yönünden davalı şirketin herhangi tazminat yada işçilik hakkı ödeme yükümlülüğü bulunmadığı, davalı şirket söz konusu işçinin kendi bünyesinde çalışmadığı dönemler için doğan alacakları yönünden sorumluluk sahibi olmadığı, bu nedenle davalı firmanın iş bu bedeller yönünden müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna gidilmesinin hukuken mümkün olmadığı, rücu talebine konu işçilik alacağının ödemesi gerçekleştirilen işçinin tek ve gerçek işvereni İçişleri Bakanlığı olduğu, işçiye için tüm çalışma dönemde doğmuş işçilik alacaklarından davacı Bakanlığın sorumlu olduğu, İşveren sıfatının varlığı biran için kabul edilse bile Borçlar Kanunu ile müteselsil borçlular arasındaki sorumlulukta eksik teselsül -tam teselsül ayrımı ortadan kalktığı, teselsül tek hale getirildiği, müteselsil borçluların iç ilişki de sorumluluğunu belirleme kıstası olan haksız fiil -sözleşme, kanun sıralaması da ortadan kaldırıldığı, yeni yasaya göre işverenler arasındaki zararın paylaşımında “bütün durum ve koşullar özellikle onlardan her birine yüklenebilecek kusurun ağırlığı ve yarattıkları tehlikenin yoğunluğu” göz önünde tutulacağı, BK 61 ve 62 maddelerine göre sorumluluğun kusura dayalı belirlenmesi halinde; iş akdine feshinde hiçbir kusuru bulunmayan ve mali gücü davacı idare yanında ve keza gerçek durumda bu yükü kaldırmaya müsait olmayan davalı şirketin hukuken sorumlu tutulmasının mümkün olamayacağı,6552 sayılı yasanın 8. Maddesi ile İş kanunda yapılan değişiklik kapsamında davacının alacaklarının ihale makamı idareler tarafından, değişik idarelerde çalışılmış ise toplam çalışma süresi üzerinde son çalışılan idare tarafından ödeneceği, 6552 sayılı yasa için 08.02.2015 tarihinde yayımlanan uygulama yönetmeliği ile de 6552 sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 11.09.2014 tarihinden sonra kıdem hak eder şekilde işten ayrılan çalışanlar için bu uygulamanın geçerli olduğu belirlendiği, bu kapsamda davacı işçi alacaklarının ve kıdem sendikal tazminat ve dahi ihbar tazminatının çalıştığı son idare olan davalı bakanlık tarafından ödenmesi gerektiği, ilgili madde metninden de açıkça anlaşıldığı üzere Kamu İhale Kanunu’ na göre ihaleye çıkılan işlerde çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatı ödemesi , hizmeti alan ve üst işveren olan idareler sorumluluğunda olduğu , bu yönden davalı yanın kıdem tazminatı ve bu bedele karşılık gelen faiz, vekalet ücreti, yargı harçları ve sair feriler yönünden yasal olarak tarafımızdan talep ve rücu hakkı bulunmadığı, rücu talebi karşısında husumetin çözümünde iş hukuku sınırlarının aşıldığı ve taraflar arasında imza edilen sözleşme hükümlerine göre bir çözüme gidilmesi gerektiği, davacı, davalı şirkete işveren kılan ihaleye ilişkin sözleşme ve şartnameler incelendiğinde işçilik alacaklarından davalı şirketin sorumluluğuna ilişkin düzenleme bulunmadığının görüleceği, sözleşme metninde Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6. Bölümüne atıfta bulunulmuş ise de bu bölüm incelendiğinde işçilik alacaklarının yüklenici sorumluluğunda olduğuna ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığının açıkça görüleceği, (YG … HD 2012/6314 E., 2012/12111K.) Yargıtay’ın emsal kararlarında sözleşmede hüküm bulunmaması halinde , taşeron şirketin hizmet vermediği döneme ilişkin doğan tazminatlar dahil tüm işçilik alacaklarından davalı idarenin son taşeronla birlikte yarı oranında sorumlu olduğu belirtildiği, davalı yanın ödeme tarihi itibari ile faiz talebinin yerinde olmadığı, faiz hesabında dava tarihinin dikkate alınması gerektiği belirtilerek, haksız ve hukuka aykırı olarak açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin de davacıya yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı… İnş.Tem. Ltd.Şti. & V.İ.P. Yapı Müh….Tic.Ltd.Şti. Vekilinin 03.04.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle, Huzurdaki davanın RÜCUEN alacak davası olup, dava dosyasında davalıların sayısı birden fazla olduğundan dava arkadaşlığı söz konusu olduğu, öncelikle dava dosyasında dava arkadaşlığı şartlarını oluşturmadığı, Mahkemenin dava şartı olarak öncelik ile bu konuda bir karar vermesi gerektiği, bu talebin uygun görülmemesi halinde dava arkadaşlığı mevzuata ve Yargıtay içtihatlarına göre yargılamaya devam edilmesi gerektiği, Dosyada mevcut olan hizmet alımı sözleşmelerinde davalı şirketin dava konusu alacakları ödeyeceğine dair herhangi açık bir madde bulunmadığı, bu sebeple davalı şirketlerin söz konusu alacaklardan sorumlu tutulmalarının mağduriyete sebebiyet vereceği, kabul etmemekle birlikte şayet bu hususta sorumlu tutulacak olsa bile sadece kendi döneminizin 7-50’sinden sorumlu tutulabileceği, Yargıtay” ın daha önce dosyaya sunduğumuz içtihatları da bu yönde olduğu, Yargıtay içtihatlarında da görüleceği üzere faizler, masraflar ve vekalet ücretinden sorumlu tutulmasının hakkaniyetli olmayacağı, Yargıtay …. Hukuk Dairesinin 2011/15883 E. Ve 2012/8976 K. Sayılı içtihadında karar tarihinden sonraki faizler ve masraflar ve vekalet ücretlerinin rücu edilmeyeceğine dair emsal içtihatları olduğu belirtilerek, ön inceleme duruşmasında dava şartı hususlarındaki taleplerimiz hususunda karar verilmesini, kanun değişikliğinde dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesini, dava arkadaşlığında her bir davalı için ayrı bir dava olduğundan verilecek kararda her bir davalı için ayrı ayrı yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava; dava dışı işçilere ödenen kıdem tazminatı nedeniyle rücu davasına ilişkindir.
1475 sayılı İş Kanunu’nun “İşçilerin kıdemleri, hizmet akdinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde çalıştıkları süreler gözönüne alınarak hesaplanır. İşyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki hizmet akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır. 12/7/1975 tarihinden, itibaren(2) işyerinin devri veya herhangi bir suretle el değiştirmesi halinde işlemiş kıdem tazminatlarından her iki işveren sorumludur. Ancak, işyerini devreden işverenlerin bu sorumlulukları işçiyi çalıştırdıkları sürelerle ve devir esnasındaki işçinin aldığı ücret seviyesiyle sınırlıdır. 12/7/1975 tarihinden evvel (3) işyeri devrolmuş veya herhangi bir suretle el değiştirmişse devir mukavelesinde aksine bir hüküm yoksa işlemiş kıdem tazminatlarından yeni işveren sorumludur.” hükümlerini haizdir.
Yargıtay’ın son dönem içtihatlarında sözleşme hükümlerinde yüklenici tarafından ödenen işçilik alacaklarının idarenin ödeyeceğine dair özel hüküm bulunması halinde bu sözleşme hükmü esas alınır. Sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunmaması halinde işçilik alacaklarından yüklenici firmalar sorumlu tutulmalıdır. İdarenin ödenen işçilik alacaklarından sorumluluğu bulunmamaktadır. Yine idarenin müteselsilen sorumluluğu gereği ödediği işçilik alacaklarının sorumluluğu da yine yüklenici firmalardadır.
Dava konusu rücuya tabi işçilik alacakları incelenmiş, davacı idare tarafından dava dışı işçilerin iş akitlerinin sona erdirilmesi nedeniyle kıdem tazminatı ve diğer alacakları ödenmiştir. Davacının kontrol ve denetim yükümlülüğünün tezahürü olan sorumluluk gereği ödemeyi yükleniciler adına yapmış, dava dışı işçilerin alacağının davalı şirketlerde çalıştığı sürelerle orantılı olarak işçilik alacaklarından sorumluluklarına gidilmiştir.
İşçilerin çalıştıkları şirketlerde, çalıştıkları süreler ve ödenen tazminat ve işçilik alacakları bilirkişi marifetiyle hesaplattırılmış, buna göre,
29/05/2019 tarihli bilirkişi raporundan özetle, Dosya kapsamı, davacı ve davalı tarafların beyanları, göz önüne alındığında, davacı tarafından hizmet işlerinin ihale edildiği, açılan ihalelere davalı şirketlerin teklif verdiği ve ihalenin üzerinde kalmasını müteakip sözleşmelerin imzalandığı, bu süreçte çalışan dava dışı işçinin davacı ve davalı şirketler nezdinde çalıştığı, Dava dışı işçilerin, işçilik alacaklarının tahsili için davalar açıldığı, açılan davaların kabulüne karar verildiği, alacakların tahsilini teminen icra takibine konulduğu, davacı kurum tarafından ödemelerin yapıldığı, ödenen bedellerin rücuen tahsili için huzurdaki davanın açıldığı, Davacı…Genel Müdürlüğü’nün, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinde düzenleme bulunması halinde, dava dışı işçilere ödediği işçilik alacakları talebi yönünden, davalı şirketlerin yanında çalışılan süre ile orantılı olarak ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleriyle birlikte talep edebileceği, Mevcut yasal düzenlemelerin yürürlüğe girdiği tarihler göz önüne alındığında, dava dışı işçilerin çalışma sürelerini kapsamadığı, Kanunların zaman itibariyle uygulanması, değişiklik yapılan kanunların doğru, tereddüt edilmeden ve ülkenin her yerinde yeknesak olarak uygulanması bakımından son derece önemli olduğu, mevcut düzenlemelerin geçmişe uygulanabilme imkanı bulunmadığı, Davalı şirketlerin sorumluluklarının tespiti için, davacı kurum ile davalı şirketler arasında imzalanan sözleşmelerin, teknik ve idari şartnamelerin, işçilerin çalışma sürelerini gösteren SGK Hizmet Cetvelinin dosyaya celbi halinde sağlıklı bir inceleme ve hesaplama yapılabileceği, ” şeklinde kanaat bildirmiştir.
21/06/2021 tarihli bilirkişi ek raporundan özetle, Dosya kapsamı, davacı ve davalı tarafların beyanları, göz önüne alındığında, davacı tarafından hizmet işlerinin ihale edildiği, açılan ihalelere davalı şirketlerin teklif verdiği ve ihalenin üzerinde kalmasını müteakip sözleşmelerin imzalandığı, bu süreçte çalışan dava dışı işçinin davacı ve davalı şirketler nezdinde çalıştığı, dava dışı işçilerin, işçilik alacaklarının tahsili için davalar açıldığı, açılan davaların kabulüne karar verildiği, alacakların tahsilini teminen icra takibine konulduğu, davacı kurum tarafından ödemelerin yapıldığı, ödenen bedellerin rücuen tahsili için huzurdaki davanın açıldığı, Davacı…Genel Müdürlüğü’nün, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinde düzenleme bulunması halinde, dava dışı işçilere ödediği işçilik alacakları talebi yönünden, davalı şirketlerin yanında çalışılan süre ile orantılı olarak ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleriyle birlikte talep edebileceği, Yargıtay 13. H.D. 2016/6649 E, 2017/6622 K. Sayılı ilamı göz önüne alınarak taraflar arasındaki imzalanan sözleşme ve ekleri olan şartnamelerde, işçilerin iş akitlerinden doğacak davaya konu alacaklardan hangi tarafın ne oranda sorumlu olduğu hususunda bir düzenlemenin bulunmaması nedeniyle davacı ve davalı şirketlerin yarı yarıya sorumlu olacağı düşünülmesi halinde, şirketlerin yukarıda hesap edilen miktarların %50 sinden sorumlu olacağı, ” şeklinde kanaat bildirmiştir.
Bilirkişi raporu açık ve ayrıntılı olup, hükme esas alınarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
A-Dava dışı … işçilik alacakları yönünden
2.130,97-TL işçilik alacağının… Ltd.Şti ve … Ltd.Şti ortaklık girişiminden, ödeme tarihi 22/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2.354,87-TL işçilik alacağının … Temizlik Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 22/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
4.223,32-TL işçilik alacağının… İnşaat Temizlik Ltd. Şti’den, ödeme tarihi 22/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2.354,87-TL işçilik alacağının …Ltd. Şti ve … Temizlik Ltd. Şti girişim ortaklığından den, ödeme tarihi 22/02/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
B-Dava dışı … işçilik alacakları yönünden
2.971,07-TL işçilik alacağının … Turizm Tem. İlaç Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 09/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
3.527,69-TL işçilik alacağının… Ltd.Şti ve … Ltd. Şti ortak girişiminden, ödeme tarihi 09/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2.204,80-TL işçilik alacağının İlkem Temizlik Ltd. Şti’den, ödeme tarihi 09/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
3.954,19-TL işçilik alacağının… İnş. Tem.Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 09/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2.204,80-TL işçilik alacağının …Ltd.Şti ve … Ltd.Şti girişim ortaklığından ödeme tarihi 09/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
144,57-TL işçilik alacağının …’dan, ödeme tarihi 09/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
C-Dava dışı… işçilik alacakları yönünden
127,54-TL işçilik alacağının … Turizm Tem. İlaç Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
3.457,99-TL işçilik alacağının… Ltd.Şti ve … Ltd. Şti ortak girişiminden, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2.161,25-TL işçilik alacağının İlkem Temizlik Ltd. Şti’den, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
3.876,08-TL işçilik alacağının… İnş. Tem.Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2.161,25-TL işçilik alacağının …Ltd.Şti ve … Ltd.Şti girişim ortaklığından ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
1.069,99-TL işçilik alacağının …’dan, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
7.546,65-TL işçilik alacağının … Temizlik Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
14.780,18-TL işçilik alacağının …Kimyevi Ltd.Şti’den, ödeme tarihi 04/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 4.184,13-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 1.046,04-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 3.138,09-TL harcın davalılardan müştereken müteselsilen alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 8.763,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 35,90-TL Başvuru Harcı, 1.046,04-TL Peşin/nisbi Harcı, 1.513,35-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 2.595,29TL’nin davalılardan müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-HMK 333. Maddesi gereğince mahkemece yatırılan avansın kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesine müteakip iadesine, iadesi yönünde başvurunun olmaması halinde arta kalan giderin iade edileceğinin davacıya meşruhatlı davetiye ile bildirilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/11/2021

Katip …

Hakim …

BU BELGE, GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞTIR