Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/35 Esas
KARAR NO : 2022/47

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 09/02/2021
KARAR TARİHİ : 09/02/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/03/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacılar vekili 09/02/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; “…” markasının, 1969 yılından bu yana faaliyette bulunan müvekkili … MESKEN SANAYİİ A.Ş.’nin ve daha sonra kurulmuş şirketler topluluğuna dahil diğer grup şirket ve iştiraklerinin ticaret unvanında ve markası olarak tescil edilmiş olup, şirketler topluluğu bünyesindeki diğer şirketlerine dahi marka lisans sözleşmeleri ile kullandırıldığını, bu itibarla yurt içinde ve yurt dışında çeşitli sektörlerde faaliyette bulunan topluluğa dahil tüm şirketlerin (… HOLDİNG A.Ş. , … MESKEN SANAYİİ A.Ş., … İMALAT SAN. VE TİC. A.Ş., … PROJE TAAHHÜT İNŞ. SAN. VE TİC. A.Ş., … SİGORTA ARACILIK HİZ. A.Ş., … ULUSLARARASI YATIRIM PROJE EML. İNŞ. A.Ş., … EMLAK PAZARLAMA TİC. A.Ş.) “…” markası ile tanınmış, itibar ve güven kazanmış olduğunu, dolayısıyla “…” ibaresinin geçtiği her yerde doğrudan şirketler topluluğu anlaşılmakta, üçüncü kişilerce bu ismin görüldüğü her yerde bu isme güvenilerek ve şirketler topluluğu ile bağlantılı bulunduğu kanaati öne çıkarak ticari ilişkiler kurulduğunu, zira, müvekkili … MESKEN SANAYİİ A.Ş.’nin, yarım asrı aşkın bir süredir (52 yıldır) oluşturduğu standart ve kalite ile haklı bir üne kavuşmuş olduğunu, davalı kurumun olaydaki markaların benzer ve ilişkili türdeki mal/hizmet sınıflarına ilişkin incelemesinin sonucunun da kabulünün mümkün olmadığını, farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerden oluşan böyle bir şirketler topluluğunun varlığı söz konusuyken ve zaten davacı müvekkil şirketler adına da farklı pek çok marka sınıfında tescilli olan “…” ibaresinin kullanıldığı herhangi bir yerde, sektör farklılığının da ayırıcı olmasının mümkün olmadığını, müvekkillere ait … ibareli markanın tanınmışlığı hususunda, “… davacı yanın gerek ticaret unvanının gerekse de markalarının ülkemizin tanınmış markaları arasında olduğu” şeklinde tespit ve ifade eden bir bilirkişi raporu ile “Davacı yanın gerek ticaret unvanının gerekse de markalarının ülkemizin tanınmış markaları arasında olduğu…” hükmüne yer veren kesinleşmiş bir mahkeme kararı ve yine bir itirazları neticesinde, “itiraza gerekçe olarak gösterilen markanın toplum nezdinde ulaştığı bilinirlik nedeniyle, markanın itibarından haksız yarar sağlama veya markanın itibarına veya ayırt edici karakterine zarar verme ihtimali bulunduğu tespit edilmiş ve itiraz haklı bulunmuştur.” şeklinde verilmiş 24.12.2013 tarihli TPE kararının da bulunduğunu, müvekkillerine ait web sitelerinin de internet üzerinden incelenerek müvekkili şirketlerin faaliyetleri, oluşturdukları standart ve kalite ile ulaştıkları tanınırlık hakkında da değerlendirme yapılabileceğini, nitekim müvekkili şirketin reklam ve pazarlama harcamalarının (sadece son 4-5 yıl için dahi 40.000.000,00-TL.’yi aştığı görülmektedir) ticari defter ve kayıtlarının yerinde incelenmesi ile tespitinin mümkün olduğunu, müvekkillerine ait … markası hakkında, basında yer alan haberleri (sayıca fazla olması nedeniyle son yıllara ilişkin bir kısmını), müvekkile ait “… ve Yaşam” isimli dergiye ilişkin 23 yıllık kayıtları ve müvekkilinin 50. yıl kataloğunu içerir DVDler ve CD’nin de sunulduğunu, somut olayda, tüketicinin, başvuru konusu “M … …” ibareli markayı gördüğünde, müvekkillerine ait, bildiği, güvendiği “…” markası ya da onun serisi olduğunu veya müvekkilince lisans verilerek kullandırıldığını düşünmesinin de kaçınılmaz olduğunu, … ibaresinin müvekkillerinin sadece markası değil, aynı zamanda ismi de olduğunu, ticaret unvanında da yer aldığını, bu nedenle dava konusu başvurunun SMK m.6/6 hükmü uyarınca da reddinin gerektiğini ifade ederek, Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun … sayılı YİDK kararının iptaline, … başvuru numaralı markanın tescil edilmiş olması halinde hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 23/02/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı … Mesken Sanayii Anonim Şirketi tarafından yapılan itirazda 2020 29358, 173080, 2009 23693 sayılı markaların kapsamında, dava konusu başvurunun kapsamında yer alan “Sınıf 06: Araç tekerlekleri için metal takozlar. Taşıtlar için metalden mamul profil çıtalar (dekorasyon amaçlı). ” ile benzer/ilişkili mal/hizmetlerin bulunduğu hususu dikkate alındığında söz konusu mallar bakımından itirazın kabul edildiğini, başvuru kapsamında kalan 7. sınıfa ait mallar ile itiraza gerekçe olarak gösterilen markaların eşya listelerinde yer alan mal ve hizmetler arasındaki benzerlik derecesi ile başvuruya konu marka ile itiraza gerekçe olarak gösterilen markalar arasındaki benzerlik derecesi birlikte değerlendirildiğinde söz konusu markalar arasında karıştırılma ya da ilişkilendirme ihtimali bulunmadığını, diğer davacı … İmalat Sanayi Ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan itirazda 2013 105377, 98730, 156772 sayılı markaların kapsamında, dava konusu başvurunun kapsamında yer alan “Sınıf 06: Araç tekerlekleri için metal takozlar. Taşıtlar için metalden mamul profil çıtalar (dekorasyon amaçlı). ” ile benzer/ilişkili malların bulunduğu tespit edildiğinden söz konusu mallar bakımından itirazın kabul edildiğini, başvuru kapsamında kalan 7. sınıfa ait mallar ile itiraza gerekçe olarak gösterilen markaların eşya listelerinde yer alan mal ve hizmetler arasındaki benzerlik derecesi ile başvuruya konu marka ile itiraza gerekçe olarak gösterilen markalar arasındaki benzerlik derecesi birlikte değerlendirildiğinde söz konusu markalar arasında karıştırılma ya da ilişkilendirme ihtimalinin bulunmadığını, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 6/5. maddesi ( Mülga madde 8/4 ) anlamında ihlalin söz konusu olup olmadığı incelendiğinde; davacı vekilinin bu yöndeki iddialarına itibar edebilmek için; tanınmış markanın var olması için gereken şartların somut olayda oluşup oluşmadığı hususunun incelenmesi gerektiğini, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunda ( Mülga 556 sayılı KHK’de) “nisbi red sebebi” olarak düzenlenmiş hâle göre; tanınmış markanın başka mal ve hizmetlerde kullanılabilmesinin önlenebilmesi için, 556 sayılı KHK’nin 8/4 üncü maddesinde yer alan üç şarttan birisinin varlığının gerektiğini, bunların; tanınmış markanın farklı mal ve hizmetlerde kullanılması sonucu haksız bir yararın sağlanması, markanın itibarına zarar verilmesi ya da markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi olduğunu, tanınmış markanın farklı mal veya hizmetlerde kullanılmasının, markanın itibarına zarar verip vermediği ve haksız avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun her somut durumda ayrıca ele alınıp incelenmesinin gerektiğini, bir markanın tanınmış olmasının, o marka ile benzerlik içeren markaların tesciline her durum ve şart altında engel olunabileceği anlamına gelmeyeceğini, bu nedenlerle, somut olayda 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 6/5. Maddesindeki (Mülga md. 8/4’teki) şartların oluşmadığını ifade ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …, dava dilekçesinin kendisine tebliğine rağmen cevap dilekçesi ibraz etmediğinden, 6100 sayılı HMK m.128 hükmü gereği dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmıştır.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK Kararının İptali ve 6769 sayılı SMK m.25 hükmüne göre açılan Markanın Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.

Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı YİDK kararının davacıların itirazlarının reddine ilişkin kısmının hukuka uygun olup olmadığı, davalı şirkete ait … sayılı “M … …” ibareli marka tescil başvurusunun davacılara ait … ibareli markalarla ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi taşıyıp taşımadığı, davacılar markalarının tanınmış markalar olup olmadığı, davacıların ticari unvanları dolayısı ile davalı şirkete ait marka tescil başvurusunun reddini talep edip edemeyeceği, davalı şirket marka başvurusunun tescil edilmesi halinde hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden maddi vakıalara ilişkin kök ve ek rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davalı şirketin 11.03.2020 tarihinde … sayılı “M … …” ibareli 06 ve 07. sınıfta bulunan emtialar bakımından tescil başvurusunda bulunduğu, başvurunun 27.03.2020 tarih ve 345 sayılı Resmi Marka Bülteninde yayımlandığı,
Dava dışı … Holding A.Ş’nin 20.05.2020 tarihinde 6769 sayılı SMK m.6/1, m.6/5 ve m.6/6 hükümleri kapsamında 2013/84314 sayılı markayı mesnet göstererek yayına itiraz dilekçesi sunduğu,
Davacı …’nin 20.05.2020 tarihinde 6769 sayılı SMK m.6/1, m.6/5 ve m.6/6 hükümleri kapsamında 2013/105377, 82/074958, 87/098730, 94/012388 sayılı markaları mesnet göstererek yayına itiraz dilekçesi sunduğu,
Davacı … Mesken Sanayii Anonim Şirketi’nin 20.05.2020 tarihinde 6769 sayılı SMK m.6/1, m.6/5 ve m.6/6 hükümleri kapsamında 2006/37875, 2009/23693, 2016/08046, 2017/50096, 2017/67282, 2017/78451, 2017/78871, 2017/78874, 2017/86305, 2017/86308, 2017/90575, 2017/96103, 2020/29358, 96/006291 ve 96/006709 sayılı markaları mesnet göstererek yayına itiraz dilekçesi sunduğu,
Markalar Dairesi Başkanlığı’nca ileri sürülen itirazların incelenmesi sonucunda SMK 6. maddesi hükmünce marka tescil başvurusundan bir kısım emtiaların çıkarılmasına, tescil işlemlerinin kalan emtialar için devam ettirilmesine karar verildiği, davacıların itirazlarının kısmen kabulüne karar verildiği, dava dışı … Holding A.Ş’nin itirazlarının tamamının reddedildiği,
Bu karara karşı; Davacı … İmalat Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin ve davacı … Mesken Sanayii Anonim Şirketi’nin 15.12.2020 tarihli itirazın yeniden incelenmesine ilişkin itiraz dilekçeleri sundukları,
İtirazları inceleyen Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun … sayılı kararı ile her iki itirazın da “Sınıf 06: Araç tekerlekleri için metal takozlar. Taşıtlar için metalden mamul profil çıtalar (dekorasyon amaçlı).” bakımından kısmen kabulüne ve başvurunun “Araç tekerlekleri için metal takozlar. Taşıtlar için metalden mamul profil çıtalar (dekorasyon amaçlı).” için de reddine karar verdiği, kararın davacılar marka vekiline 03.02.2021 tarihinde tebliğ edildiği, yasal iki aylık hak düşürücü süre içerisinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu marka başvurusu 24.01.2022 tarihinde tescil edilmiştir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 6.maddesinin 1.fıkrasına göre; Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Karıştırma ihtimali, ortalama tüketicilerin, her iki işaret arasında bir şekilde bağlantı kurmasıdır. Bu durum, bir mal veya hizmetin alıcısının bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını ya da hizmetini alma ihtimali biçiminde tanımlanmaktadır. Karıştırılma ihtimali, iltibas kavramından daha geniş bir kavram olup, doğrudan ve dolaylı karıştırılma ihtimali olarak ikiye ayrılır. Bu ayrıma göre eğer mal veya hizmetin aynı işletmeden ileri geldiği yönünde bir algılama ortaya çıkıyor, yani bir işletmeye ait mal veya hizmet, başka bir işletmeye ait mal veya hizmet ile karıştırılıyor ve bu nedenle satın alınıyorsa doğrudan karıştırılma ihtimali söz konusudur. Buna karşın, eğer mal veya hizmetin markası birbirinden ayırt ediliyor ancak bunların aynı işletmenin markaları olduğu ya da bu mal veya hizmetin aralarında ekonomik veya idari bağlantı bulunan işletmelerden geldiği biçiminde bir algılama oluşuyor ise bu halde de dolaylı karıştırılma ihtimalinden söz edilir.
Karıştırılma ihtimalinden bahsedilebilmesi için öncelikle önceki ve sonraki markalar arasındaki mal veya hizmet sınıflarının aynı ya da benzer olması gerekir. Mal veya hizmetlerin benzer olup olmadığının belirlenmesinde, karşılaştırılacak mal veya hizmetlerin benzer alıcı çevresine hitap edip etmediği, benzer ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunup bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olup olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, marketlerde aynı reyon ya da raflarda satılıp satılmadıkları, aynı toptancılarda satılıp satılmadıkları gibi kriterler göz önünde tutulmalıdır. Sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında gerek Nice sınıflandırması gerekse de TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğleri mahkemeler bakımından bağlayıcı değildir. Somut olayın özelliklerine göre TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğinde farklı sınıflarda yer almalarına rağmen ilgili alıcısı nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikteki ürün ve hizmet markalarının kapsadıkları mal ve hizmet sınıflarının benzer olarak değerlendirilmesi de mümkündür.
Karıştırılma ihtimali bakımından sınıfsal benzerliğin söz konusu olması halinde önceki ve sonraki markanın aynı ya da benzer olup olmadıklarının incelenmesi gerekir. Markaların aynı ya da benzer olup olmadıkları incelenirken markayı oluşturan her bir unsura göre değil, bir bütün olarak karşılaştırılan markaların bıraktığı genel, global izlenim, markaların bütünü ile bıraktığı etki dikkate alınacaktır. Markalarda eğer tanımlayıcı unsurlar var ise bu unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Global değerlendirmeye göre, karşılaştırılan markalar arasında karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığı incelenirken, ilgili alıcısı nezdinde bıraktıkları genel intibaya göre markaların benzer olup olmadığı, markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunup bulunmadığı, ortalama alıcısının algısının ve satın alma kararı verirken göstereceği özen ve dikkat derecesinin ne olduğu, markalar veya işletmeler arasında bağlantı ihtimalinin söz konusu olup olmadığı gibi hususlar incelenerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu şekilde inceleme yapılırken, markanın toplumda ne kadar tanındığı, markaların ayırt edici unsurlarının neler olduğu, markanın hitap ettiği ürün ya da hizmetin tüketici kitlesinin kimler olduğu, bu kitlenin satın alma sürecinde göstermeleri beklenen dikkat ve algılama düzeyinin ne olduğu, mal veya hizmetin niteliğinin ve fiyatının ne olduğu, markanın ne kadar özgün, ayırt edici ya da tanımlayıcı olduğu, seri marka algılamasına yol açıp açmadığı gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, itiraza mesnet markalar, hukuki nitelendirme hali hariç olmak üzere maddi vakıalara ilişkin tespitler barındıran bilirkişi kök ile ek raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava konusu … sayılı marka kapsamında kalıp eldeki davaya konu olan emtialar; “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Boya makineleri, otomatik boya püskürtme tabancaları, elektrikli, hidrolik ve pnömatik zımbalama makineleri ve tabancaları, elektrikli yapıştırıcı tabancalar, basınçlı hava veya sıvı püskürtücü makineler için tabancalar, elektrikli el matkapları, motorlu el testereleri, dekupaj makineleri, spiral makineler, basınçlı hava üreticiler, kompresörler, araç yıkama makineleri ve yukarıda sayılan makine ve araçlarla aynı işleve sahip robotlar. Elektrikli ve gazlı kaynak makineleri, elektrikli ark kaynak cihazları, elektrikli lehim cihazları, elektrikli ark kesme cihazları, elektrikli kaynak makine elektrotları ve bunlarla aynı işleve sahip robotlar. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurmatapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). Doğrama, öğütme, ezme, çırpma ve ufalama için mutfakta kullanılan elektrikli aletler; yıkama makineleri (çamaşır/bulaşık yıkama makineleri, ısıtmalı olmayan santrifüjlü çamaşır kurutma makineleri dahil); zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları. Otomatik satış makineleri. Galvanizle kaplama ve elektroliz (akımla kaplama) makineleri. Elektrikli açma kapama mekanizmaları. Makine ve motorlar için silindir contaları.” şeklindedir.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi kök raporunda tablolaştırıldığı üzere; dava konusu … sayılı markanın koruma kapsamı altında bulunan “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). Zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” malları ile davacılara ait 96/006709, 2009/23693, 2017/67282, 2017/78451, 2017/78871, 2017/78874, 2017/90575, 2017/96103, 2017/50096, 2020/29358, 2016/08046, 2017/86305, 2017/86308, 2013/105377 sayılı markaların kapsamlarında yer alan ve bilirkişi raporunda renkli olarak gösterilen mal ve hizmetler arasında benzerlik ilişkisi mevcuttur.
Şöyle ki, dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar.” mallarının davacılara ait markalarda 40. Sınıfta yer alan “Adi metallerin işleme hizmetleri. Değerli metallerin işlenmesi hizmetleri. Ahşap ve kereste işleme hizmetleri. Plastik işleme hizmetleri. Cam ve optik cam işleme hizmetleri.” ve 37. Sınıfta yer alan “Madencilik, maden çıkarma hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen hizmetler sunulurken söz konusu malların kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar.” mallarının, davacılara ait markalarda 37.sınıfta yer alan “İnşaat hizmetleri, inşaat araç – gereçlerinin ve iş makinelerinin kiralanması hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı, ayrıca 19. Sınıfta yer alan “İnşaat, yol yapımı, tamirat, kaplama amaçlarıyla kullanılan kum, çakıl, mıcır, asfalt, zift, çimento, alçı gibi malzemeler.” malları ile de benzer alıcı çevresine hitap ettiği, inşaat hizmetleri sunulurken birlikte kullanıldıkları hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar.” mallarından “asansörler” mallarının davacılara ait markalarda 37.sınıfta yer alan “Asansör tamiri ve bakımı hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı, ayrıca belirtilen malların tamamının 37.sınıfta yer alan “İnşaat hizmetleri, inşaat araç – gereçlerinin ve iş makinelerinin kiralanması hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri.” mallarının davacılara ait markalarda 40.sınıfta yer alan “Gıdaların işlenmesi hizmetleri. Hayvan kesim hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri.” mallarının, davacılara ait markalarda 37. sınıfta yer alan “Kara araçları servis istasyonu hizmetleri (bakım, tamir ve akaryakıt dolumu). Deniz araçlarının bakımı ve tamiri hizmetleri; gemi inşaatı hizmetleri. Hava taşıtlarının bakım ve tamiri hizmetleri. elektrikli ve elektronik cihazların tesisi, bakımı ve tamiri hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler.” mallarının davacılara ait markalarda 40. sınıfta yer alan “Enerji üretimi hizmetleri, jeneratörlerin kiralanması hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Matbaa makineleri.” mallarının davacılara ait markalarda 40. sınıfta yer alan “Baskı hizmetleri, ciltçilik hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil).” mallarının davacılara ait markalarda 39. sınıfta yer alan “Malların paketlenmesi ve sandıklanması hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar.” mallarının davacılara ait markalarda 40. sınıfta yer alan “Kumaş işleme hizmetleri, yün işleme hizmetleri. Terzilik hizmetleri, nakış işleme hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil).” mallarının davacılara ait markalarda 37. sınıfta yer alan “Kara araçları servis istasyonu hizmetleri (bakım, tamir ve yakıt dolumu).” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan; “Zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” mallarının davacılara ait markalarda 37. sınıfta yer alan “Temizlik araçları ve makinelerinin kiralanması hizmetleri.” hizmetleri ile benzer alıcı çevresine hitap ettiği, belirtilen dava konusu malların söz konusu hizmetler sunulurken kullanıldığı hususları dikkate alındığında, belirtilen malların söz konusu hizmetlerle ilişkili olarak yer aldığı tespit edilmiştir.
Dava konusu markanın kapsamında yer alan diğer malların ise davacılar markalarının kapsamında yer alan mallarla/hizmetlerle benzer alıcı çevresine hitap etmediği, benzer ihtiyaçları karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olmadığı, dolayısıyla söz konusu sair emtialar ile davacılara ait markaların kapsamındaki mallar/hizmetlerin aynı tür/benzer/ilişkili olmadıkları kanaatine varılmıştır.
Dava konusu … sayılı marka incelendiğinde; “M … …” ibaresinde yer alan “carbide” ibaresinin en sert ve en yüksek aşınma direncine sahip metallerden biri olduğu tespit edilmiş, dava konusu mallar bakımından tanımlayıcı olması, ayrıca markada yer alan “…” ibaresinin görsel ve işitsel olarak daha ön planda olduğu değerlendirildiğinde, dava konusu markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu değerlendirilmektedir.
Davacılara ait markalarda “…” ibaresi dışındaki ibarelerin tali unsurlar olduğu, dolayısıyla davacılara ait markaların da esas unsurlarının “…” ibaresi olduğu değerlendirilmektedir.
Taraf markaları bir bütün olarak karşılaştırıldığında; dava konusu markanın esas unsurunun “…” ibaresi olduğu, davacılara ait olup, yukarıda dava konusu marka ile mal ve hizmet benzerliği bulunduğu tespit edilen itiraz markalarının esas unsurunun da “…” ibaresi olduğu, gerek bu markaların kapsamlarındaki emtialar arasında benzerlik bulunması, gerekse bu markaları oluşturan işaretler arasında “…” ibaresinden kaynaklı görsel, işitsel ve kavramsal olarak benzerlik bulunması nedeniyle, daha önce davacılara ait “…” esas unsurlu markaları gören, işiten, bu markalı mal ya da hizmetlerden yararlanan ilgili tüketici kesiminin, daha sonra davaya konu “M … …” markasını, davacılar markaları kapsamında yer alan mal ve hizmetlerle benzer emtialar üzerinde gördüğünde veya işittiğinde, bu emtialardan faydalanmak için ayıracağı sınırlı süre içerisinde, dava konusu marka ile davacılara ait markalar arasında ilişki kurmasının kaçınılmaz olduğu, bu tüketici kesiminin, dava konusu markayı, davacılara ait markaların serisi niteliğinde bir marka zannederek tüketim tercihinde bulunacağı, bir kısım tüketici kesiminin, markaların farklı ticari kökeni işaret ettiğini algılama ihtimalinde dahi bu kez marka sahipleri arasında idari veya ekonomik bir bağlantı bulunduğu yönünde yanılsamaya düşeceği anlaşıldığından, dava konusu marka kapsamındaki “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” emtiaları bakımından, dava konusu marka ile, davacılara ait 96/006709, 2009/23693, 2017/67282, 2017/78451, 2017/78871, 2017/78874, 2017/90575, 2017/96103, 2017/50096, 2020/29358, 2016/08046, 2017/86305, 2017/86308, 2013/105377 sayılı markalar arasında SMK m.6/1 hükmü uyarınca ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunduğu kanaatine varılmıştır.
SMK m.6/5 hükmüne göre; Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
SMK m.6/5 hükmü uyarınca; önceki tarihli tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış olan bir marka, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi sebebiyle, aynı veya benzeri sonraki tarihli marka başvurusunun, aynı veya farklı nitelikteki mal ya da hizmetlere ilişkin tescil talebinin reddini talep edebilir. Bir markanın sadece tanınmış marka niteliğini haiz olması, otomatik olarak o markanın farklı türdeki mal veya hizmetlere ilişkin olarak sonraki tarihli marka başvurusunu engelleme hakkı bahşetmez. Tanınmış marka hakkı sahibinin genişletilmiş korumadan yararlanabilmesi için;
A) Tanınmış markanın itibarından haksız yarar elde edilmesi,
B) Tanınmış markanın itibarına zarar verilmesi,
C) Tanınmış markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi, olasılıklarından en az birinin gerçekleşmesi veya gerçekleşme ihtimalinin bulunması gereklidir. Ayrıca, sonraki tarihli marka başvuru sahibinin, marka başvurusunda haklı bir nedeninin de bulunmaması gerekir.
Tanınmışlık, statik ve dogmatik bir durum değildir. Aksine; sürekli güncellenen, dalgalanabilen, bir çok değişkene bağlı dinamik bir süreci içinde barındırır. Bir markanın tanınmış marka niteliğinde olup olmadığı; a)Toplumun ilgili kesimince markanın tanınma düzeyi, b) Markanın kullanıldığı coğrafi alan, kullanım süresi ve yoğunluğu, c)Marka promosyonlarının ve reklamlarının süresi, yoğunluğu, hedef aldığı alan, d)Markanın tesciller veya tescil başvuruları ile korunduğu coğrafi alanın büyüklüğü, e) Markanın resmi mercilerce tanınmışlığına delalet eden karar ve uygulamaları, f) Markanın ekonomik değeri, g) Markanın hitap ettiği mal veya hizmetlerin pazar payı, gibi tahdidi olmayan kriterler dikkate alınmak suretiyle, yapılacak global bir değerlendirme neticesinde her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Hemen belirtilmelidir ki; bir markanın tanınmış marka niteliğini haiz olmasının; yukarıda yer verilen tüm kıstasların sağlanması gerektiğini şart koşmadığı gibi, yukarıda yer verilen kıstaslardan yalnızca birinin gerçekleşmesinin mutlak anlamda ilgili markayı tanınmışlık seviyesine çıkaracağını da göstermez. Burada önemli olan husus; her somut olayda, yukarıda yer verilen kıstaslardan da yararlanarak, global bir değerlendirme yapılması, bunun sonucunda tanınmışlık vasfı ve varsa bu tanınmışlığın etki alanının belirlenmesidir.
Tanınmış markanın itibarından haksız yararlanılmasından söz edilebilmesi için; tanınmış markanın iyi şöhret ve itibar sahibi olması, ilgili tüketici kesimi nezdinde markanın olumlu bir imajının olması gerekir. Bu nedenle imaj transferine konu olabilecek sonraki tarihli marka başvurusunun, tanınmış markanın itibarından haksız yararlanma tehlikesi doğurabileceği söylenebilir. Burada önemli olan, sonraki tarihli markayı gören tüketicinin, önceki tarihli tanınmış markanın kendi zihninde oluşturduğu olumlu imaj ile sonraki tarihli marka arasında bir bağlantı (link) kurması, imaj transferi ihtimalinin bulunması, böylece tanınmış markanın olumlu imajının sağladığı kolaylıktan yararlanarak sonraki tarihli marka başvuru sahibinin ticari avantaj sağlama ihtimalinin bulunmasıdır. Böylece, sonraki tarihli marka başvuru sahibi, tanınmış marka sahibinin uzun uğraşlar sonucu oluşturduğu kalite ve güven birikiminden parazitvari yararlanarak, kendi lehine haksız bir avantaj sağlayacaktır.
Tanınmış markanın itibarına zarar verilebilmesi için; Tanınmış markanın, arzu edilmeyen olumsuz imaj tehlikesine maruz kalacağı bir hal olasılığı içerisinde bulunması gerekmektedir. Tanınmış markanın itibarının zarar görme tehlikesi altında bulunup bulunmadığı incelenirken, tescile konu mal ve hizmetlerin kapsamı dikkate alınmalıdır. Örneğin; tanınmış bir içecek markasının, aynı veya benzerinin tuvalet temizliği emtialarında marka olarak kullanılması halinde, böyle bir olumsuz imaj tehlikesi söz konusu olabilir.
Tanınmış markanın ayırt etme gücünün zedelenmesi için; Sonraki tarihli marka başvurusu nedeniyle, tanınmış markanın ayırt etme gücünün zayıflaması ve bu suretle markanın reklam değerinin düşme ihtimali bulunmalıdır. Tanınmışlık derecesi ve karşılaştırılan markaların hitap ettiği mal veya hizmetlerin birbirleri ile yakınlığı arttıkça, markanın ayırt ediciliğinin zedelenmesi ihtimali de artmaktadır. Bu durumda, markanın muhatap çevresi, sonraki tarihli marka nedeniyle, önceki markanın artık sadece tanınmış marka sahibine ve onun ürünlerine ait olmadığı kanısına varmaktadır.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; davacı “… MESKEN SANAYİİ A.Ş.”nin ticaret sicil kayıtlarının incelenmesi neticesinde şirketin 30.05.1969 tarihinde tescil edildiği, şirketin amaç ve konusunun “her türlü mimarlık, mühendislik, müşavirlik, proje ve hizmetleri yapmak, inşaat taahhütleri yapmak, turistik tesisler inşa etmek, deruhte edilen inşaatların maliyetlerini düşürmek amacı ile her türlü möble ve yapı malzemesi sanayi kurmak ve işletmek” olduğu, şirketin 30.11.2015 tarihinde “… GAYRİMENKUL SANAYİ A.Ş.” ye birleşme yoluyla devredildiği, “… GAYRİMENKUL SANAYİ A.Ş.”nin sonrasında ise unvanını “… MESKEN SANAYİ A.Ş.” olarak değiştirdiği tespit edilmiştir. Ayrıca, dava dilekçesi ekinde DVD ortamında sunulan basın haberlerinin (son yıllar 2014 2020’nin de) bir kısmını içerir 1 adet DVD, “… ve Yaşam” isimli derginin 23 yıllık kayıtlarını içerir 1 adet CD, 50. yıl kataloğunu içerir 1 adet DVD delillerine göre; davacıya ait “…” markasının 2015-2020 yılları arasında inşaat sektöründe marka olarak kullanıldığı, özellikle davacı tarafından Ankara, İstanbul, Bodrum gibi bölgelerde yapılan konut, rezidans, villa ve otel gibi inşaat projelerinin “…” markası altında yoğun ve yaygın şekilde reklam ve tanıtımının yapıldığı tespit edilmiştir.
Bilirkişi S.M. Mali Müşavir Mehmet Emin KAYA tarafından 06.09.2021 tarihinde davacıların ticari defterleri üzerinde tespit edilen bulgular ve “…” markası altında sunulan inşaat projelerinin Türkiye’de ulusal ve yerel düzeyde yayım yapan onlarca farklı gazete, dergi, internet sitesi vb. basım-yayım organlarında yoğun ve istikrarlı şekilde reklam ve tanıtımının yapıldığı dikkate alındığında markanın inşaat sektöründe Türkiye çapında iyi bilinen, inşaat sektöründe, özelikle konut, rezidans ve otel türü projelerde doğrudan davacıyı çağrıştıran bir tanınmış bir marka haline geldiği kanaatine varılmıştır. Öte yandan, 6769 sayılı SMK’da düzenlenmiş Madde 6/5’e göre; tanınmış markanın başka mal ve hizmetlerde kullanılabilmesinin önlenebilmesi için, tanınmış markanın farklı mal ve hizmetlerde kullanılması sonucu haksız bir yararın sağlanması, markanın itibarına zarar verilmesi ya da markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi gerekmektedir. Bir başka deyişle, her ne kadar markalar arasında marka işaretleri bakımından benzerlik bulunsa da tanınmış markanın başka hak ve hizmetlerde kullanılabilmesinin önlenebilmesi için belirtilen şartlar oluşmadıkça başka bir markanın tesciline engel oluşturmayacaktır. Dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde; dava konusu markanın kapsamında yer alan ve dava konusu marka kapsamındaki emtialar ile benzer görülmeyen “Boya makineleri, otomatik boya püskürtme tabancaları, elektrikli, hidrolik ve pnömatik zımbalama makineleri ve tabancaları, elektrikli yapıştırıcı tabancalar, basınçlı hava veya sıvı püskürtücü makineler için tabancalar, elektrikli el matkapları, motorlu el testereleri, dekupaj makineleri, spiral makineler” mallarının inşaat hizmetleri sunulurken kullanılabileceği, ancak sadece inşaat hizmetlerinde kullanılan mallar olmaması, ayrıca bu malların inşaat hizmetlerinin temel unsurunu oluşturmadığı dikkate alındığında, söz konusu mallar ile davacının tanınmış olduğu inşaat hizmetlerinin düşük düzeyde ilişkili olabileceği, … markasının ayırt edici gücü ile ilgili olarak, TÜRKPATENT Marka Sicili’nde yapılan araştırma neticesinde, yaklaşık 200 tane “…” esas unsurlu marka başvurusunun yapıldığı, öte yandan Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin yer aldığı https://www.ticaretsicil.gov.tr/view/hizlierisim/ilangoruntuleme.php uzantılı bağlantıda yapılan araştırma neticesinde, kılavuz unsuru “…” olan çok sayıda ticaret unvanının tescilli olduğu, bu tespitler doğrultusunda, “…” ibaresinin sadece davacılar tarafından kullanılan ve piyasada tek başına bulunan bir kelime olmadığı, bu tespitlere göre; her ne kadar davacılar “…” markasını inşaat sektöründe, özelikle konut, rezidans ve otel türü projelerde “tanınmış” marka statüsüne kavuşturduğu kabul edilse bile, dava konusu marka kapsamında iltibas oluşturmadığı tespit edilen emtialar ile davacıların tanınmışlık sağladığı konut, rezidans ve otel türü projeler sektörü arasında olumlu-olumsuz imaj transferi riski doğuracak nitelikte bir ilişkinin bulunmadığı, “…” ibaresinin piyasada tek başına bulunan “benzersiz” bir marka da olmadığı anlaşıldığından; dava konusu marka başvurusunun, iltibas tehlikesi oluşturan emtialar haricinde kalan sair emtiaları bakımından tescil edilmesi halinde, davacılara ait markaların tanınmışlığından haksız yere istifade edeceği, davacılar markalarının itibarını lekeleyeceği ya da ayırt ediciliğini zedeleyeceğine ilişkin potansiyel nitelikte, tutarlı ve nesnel mantıki argümanların yokluğu nedeniyle SMK m.6/5 hükmü koşulunun somut olayda oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
SMK m.6/6 hükmüne göre; Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını, fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi hâlinde hak sahibinin itirazı üzerine başvuru reddedilir.
Ticaret unvanı, bir tacirin ticari işletmesine ilişkin işlemlerinde kullandığı addır. Markalar, eşya ile işletme arasındaki ilişkiyi kurar ve farklı işletmelerin ürettiği benzer emtiayı birbirinden ayırt etmeye yarar. Buna karşılık, ticaret unvanları ise işletmenin kendisini tanımlar. Şirketlerin ticaret unvanları tescil edilirken, faaliyet alanına her türlü mal ve hizmetin yazılması mümkün olduğundan ve ticaret unvanının bu alanların hepsinde kullanma gibi bir yükümlülük bulunmadığından, ticaret unvanının fiilen kullanıldığı mal ve hizmetler bakımından, 6769 sayılı SMK’nin 6/6 maddesi anlamında sahibine öncelik hakkı sağladığının kabulü gerekmektedir. Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 13.03.2019 tarih 2017/5439 Esas 2019/2119 Karar sayılı kararında da, önceki tarihli ticaret unvanı nedeniyle sonraki tarihli aynı/benzer markanın başvurusunun engellenebilmesi için, salt ticaret unvanına ilişkin ticari sicil kayıtlarında yer alan iştigal alanlarına bakılmaması gerektiği, ticaret unvanının fiili olarak kullanıldığı mal ve hizmetler dikkate alınmak suretiyle iltibas değerlendirmesi yapılması gerektiği kabul edilmiştir.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; Davacılara ait ticaret unvanlarının fiilen inşaat hizmetlerinde (konut, rezidans, villa ve otel gibi inşaat projeleri) kullanıldığı tespit edilmiştir. İnşaat hizmetleri ile dava konusu marka kapsamındaki “07. Sınıf: İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. 19. Sınıf: İnşaat, yol yapımı, tamirat, kaplama amaçlarıyla kullanılan kum, çakıl, mıcır, asfalt, zift, çimento, alçı gibi malzemeler.” malları ilişkilidir.
Davacılara ait ticaret unvanları, dava konusu marka başvuru tarihinden önceki tarihlidir. Davacıların ticaret unvanlarının ayırt edici unsuru “…” ibareleridir. Dava konusu markanın da ayırt edici unsuru “…” ibaresidir. O halde, davacılara ait ticaret unvanlarının fiilen kullanıldığı inşaat hizmetleri ile benzer dava konusu marka kapsamındaki “07. Sınıf: İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar.” emtiaları bakımından, bu emtialardan yararlanmak isteyen ilgili tüketici kesiminin, bu emtialardan faydalanmak için ayıracağı sınırlı süre içerisinde, bu markayı, davacılara ait ticaret unvanları ile ilişkilendirebileceği, bu emtiaları, davacıların üretip satışa arz ettiğini ya da davacıların vermiş olduğu lisansla bu emtiaların üretildiği hususunda yanılsamaya düşebileceği anlaşıldığından, bu emtialar bakımından, davacıların SMK m.6/6 hükmü uyarınca, dava konusu markanın tesciline itiraz edebileceği, tescil edildiğinde yine bu emtialar bakımından dava konusu markanın hükümsüzlüğünü talep edebileceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; Davanın kısmen kabulü ile; “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” emtiaları bakımından … sayılı YİDK kararının davacıların itirazlarının reddine ilişkin kısmının iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine, dava konusu … sayılı markanın “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” emtiaları bakımından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” emtiaları bakımından … sayılı YİDK kararının davacıların itirazlarının reddine ilişkin kısmının İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Dava konusu … sayılı markanın “Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları.” emtiaları bakımından HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE ve SİCİLDEN TERKİNİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
3-6769 sayılı SMK m.27/6 hükmü gereği hükümsüzlük kararı kesinleştiğinde bir örneğinin re’sen TÜRKPATENT’e gönderilmesine,

4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL’nin düşümü ile bakiye kalan 21,40 TL’nin müteselsilen davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
6-Davanın kısmen reddolunması ve davalı TÜRKPATENT’in kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı TÜRKPATENT’e verilmesine,
8-Davanın kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak kabulüne,
9-Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacıların peşin yatırdığı 59,30 TL peşin karar ve ilam harcının tamamının davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
10-Davacılar tarafından yapılan 76,30 TL başvurma harcı ve vekalet harcı, 1.750,00 TL bilirkişi ücreti, 246,00 TL posta, müzekkere ve dosya masrafı olmak üzere toplam 2.072,30 TL yargılama giderinin 1/2 si olan 1.036,15 TL’nin davalılardan alınarak davacılara verilmesine, bakiye 1.036,15 TL yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
11-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iade edilmesine,
Dair, Davacılar vekilinin, Davalı Kurum vekilinin yüzüne karşı, davalı şirketin yokluğunda, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/02/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza