Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/328 Esas – 2022/127
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/328 Esas
KARAR NO : 2022/127

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 07/04/2021
KARAR TARİHİ : 14/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/04/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili mahkememizin 2021/104 Esas sayılı dava dosyasına kaydedilen 07/04/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin Tükmenistan Deniz Derya Bakanlığı (Türkmenustanyn Deniz we Derya Uleglergy Döwlet Gullugy) tarafından … İnşaat Yatırım ve Dış Ticaret A.Ş.’ye (Çalık Holding bünyesindedir) inşaatı yaptırılmış olan … Uluslararası Liman Projesi’nin (Uluslar arası Türkmenbaşı Limanı) reklam/tanıtım video ve fılm/filmlerinin yapımını gerçekleştirdiğini, ayrıca bahse konu liman projesi kapsamında Tükmenistan Başkanı’nın gezeceği tüm alanlara ilişkin birebir ölçüde onlarca teknik çizim, 3 boyutlu modellemeler, açılış esnasında verilecek hediyelere ilişkin tasarımlar, modellemeler, alanda kullanılacak baskı işlerinin bazılarının grafik tasarım işleri, uygulama modelleri, yapılacak açılış organizasyonunun 3 boyutlu animasyon filmi vb. birçok işte müvekkilinin teknik bilgi, beceri ve sanatsal anlayışı ile hazırlanıp davalılara teslim edildiğini ve davalılar tarafından tüm bunların kullanıldığını ve davalıların bu çalışmalardan ciddi kazanç/fayda sağladıklarını, davalılardan … Menajerlik Org. Dan. Dış Tic. A.Ş. tarafından yapılan işlerin yapım ve telif hakkı bedeli ödenmediği gibi kendi web sayfası dahil olmak üzere (www.temacc.com) bilumum mecralarda müvekkilce yapılan tanıtım filmlerinin kullanıldığını/çoğaltıldığını, diğer davalı … İnşaat A.Ş. tarafından da müvekkili şirket tarafından yapılmış video ve tanıtım filmlerinin kullanıldığını/çoğaltıldığını ( https://www….Com/tr/altyapi/uluslararasi-turkmenbasi-liman-projesi.html ve https://www….hatlarından anlaşılacağı üzere ), … hükümetine ve/veya ilgili Bakanlığa teslim edildiğini, bu film ve videoların “Euronews” kanalı başta olmak üzere gösterildiğini ve kullanıldığını, … Deniz ve Derya Bakanlığı tarafından veya ilgili birim tarafından açılmış olan http:/…tm/en uzantılı web adresi üzerinden işbu başvuru tarihi de dahil olmak üzere halen telif hakkı alınmaksızın ve bedeli ödenmeksizin ve müvekkili şirketin ismi belirtilmeksizin kullanılmaya devam edildiğini, yapılan işlerin niteliği, niceliği, ihlal süresi (halen devam ediyor oluşu), ihlal vasıtası (basın-yayın-medya organlarının kullanılması, web sitelerinde halen yayınlanıyor olması), haber kanallarında ve diğer sosyal medya mecralarında kullanılmış/kullanılmakta olduğundan ulaştığı kitlenin genişliği değerlendirildiğinde müvekkili şirketin telif tazminatı talebinde haklılığının sabit olduğunu, davalı … A.Ş. söz konusu filmin tüm aşamalarıyla baştan sona müvekkili şirketin oluşturulduğunu/yapıldığını bilmekte olduğunu, tüm mailler, onaylar, kabuller, değişiklikler vb süreçte bilgisi, katılımı ve talepleriyle sürece dahil olduğunu ve süreci yönettiğini, yapılan filmler ve diğer telif hakkı konusu işlerin diğer davalı … ile birlikte kendisine de teslim edildiğini ve tüm davalılarca kullanılarak bu işten menfaat elde edildiğini, davalı şirketlerin … Hükümeti’nden buna ilişkin ödemeyi misliyle aldığını ve … Deniz Derya Bakanlığının yapılan filme ilişkin prodüksiyon bedeli ve telif hakkı ödenmediğinden haberdar olmadığının anlaşıldığını, müvekkili şirkete ait eser/eserler üzerindeki hakların devrine ve teslimine ilişkin hiçbir yazılı belge ve sözleşme de bulunmamakta olup yasaya aykırı kullanım nedeniyle tüm davalı şirketlerin müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, davalılardan … İnşaat’a ….yevmiye nolu ihtarname keşide edilmek suretiyle telif hakkına ilişkin aykırılıkların giderilmesi ve yasal hakların ödenmesi hususunda talepte bulunulmuş olmasına rağmen karşılığında herhangi bir cevap alınamadığını, … Deniz Derya Bakanlığı’na da tebligat sorunu nedeniyle resmi yollarla tebliğ edilemeyen ihtarnamenin mail ve faks yoluyla İngilizce tercümesi yapılarak 07.01.2020 tarihinde gönderildiğini, akabinde davalıların ve tebligat sorunu sebebiyle dava dışı tutulmuş olan … Deniz ve Derya Bakanlığı aleyhine zorunlu arabuluculuğa başvurulduğunu, ancak bu hususta da herhangi bir anlaşmaya varılamadığını, yapılan fılm/prodüksiyon çalışmaların eser niteliğinde olup müvekkili şirketin eser sahibi olduğunu, tüm fikri haklarının müvekkili şirkete ait olduğunu, müvekkili şirket tarafından yapım bedeline ilişkin yapılan ilamsız icra takibinin davalı …’nın itirazı ile durduğunu ve alacağının ödenmediğini, müvekkili şirketin hiçbir yerde yapımcı/eser sahibi olarak ismi, logosu, ünvanı geçmemekte olup bundan kaynaklanan manevi zararlarının mevcut olduğunu, müvekkili şirketin merkez adresinin Ankara olduğunu ve ihtilaf konusu tüm video ve filmlerin çekimlerinin …’da gerçekleştirildiğini, yapım/prodüksiyon işinin Ankara’da yapıldığını ve iş … A.Ş.’ye ve … A.Ş.’ye teslim edildiğini, eserlerin hala davalılara ait web sitelerinde ve başkaca ulusal ve uluslararası genel sosyal medya mecralarında (yotube, dailymotion vb) yayınlanmakla birlikte FSEK uyarınca eser sahibinin yerleşim yeri mahkemesinin (Ankara Mahkemelerinin) yetkili olduğunu, davalılar aleyhine FSEK 66-70 Maddeleri uyarınca mali ve manevi haklarına devam eden tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat, tecavüzün ref i ve men’i ve sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin üç kat fazlasını talep edebilme haklarının olduğunu beyanla; “Türkmenbaşı Uluslararası Liman Projesi ile ilgili olarak yapılan tüm /tanıtım/reklam/film prodüksiyonlarının ödenmeyen prodüksiyon/yapım bedelleri, Türkmenbaşı Uluslararası Liman Projesi ile ilgili olarak yapılan tüm /tanıtım/reklam/film prodüksiyonlarının ödenmeyen telif hakkı bedelleri, Türkmenbaşı Uluslararası Liman Projesi ile ilgili olarak yapılan tüm /tanıtım/reklam/film prodüksiyonlarının telif haklarının ödenmemesi ve müvekkilden izin alınmadan eserlerin işlenmesi, yayılması, çoğaltılması, kullanılması veya bir şekilde umuma iletilmesi nedeniyle “sözleşme yapmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya FSEK uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin üç katı fazlası tutarında bedel”, müvekkili şirketin manevi haklarına vaki tecavüz nedeniyle manevi tazminat, vaki tecavüzün ref i ve men’i ile yayınların tedbiren durdurulması taleplerine ilişkin olduğunu, davalıların müvekkili şirket tarafından yapılmış video, tanıtım ve filmlere ilişkin vaki tecavüzünün ve FSEK’ten kaynaklanan mali ve manevi haklarına ilişkin ihlalin tespitine, tecavüzün ref ve men’ine, davalılar fillerinin ihtiyati tedbir yolu ile önlenmesine, dava konusu esere ilişkin olarak davalılara ait web sitelerine ve diğer sosyal ağlara(twitter, facebook vb) ilişkin erişimin engellenmesine, belirsiz alacak davası niteliğindeki davamızda fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi ile FSEK ilgili maddeleri gereğince şimdilik 1.000 TL maddi ve 30.000 TL manevi tazminata hükmedilmesine (Yargılama sırasında belirli hale gelmesi ile arttırılacaktır), belirsiz alacak davası niteliğindeki davamızda fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, müvekkili şirketin mali ve manevi haklarının ihlali nedeniyle FSEK’in 68. maddesi gereği davalılar ile aralarında sözleşme yapılmış olsaydı istenebilecek bedelin veya FSEK uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin 3 katı hesabıyla şimdilik 1.000-TL (telif) tazminatına hükmedilmesine, (Yargılama sırasında belirli hale gelmesi ile arttırılacaktır) hükmedilecek bedellerin ve maddi/manevi tazminatların tahsilatta tekerrür olmamak kaydıyla davalılardan müteselsilen tahsiline, hükmedilecek bedellerin yayın tarihi itibariyle işleyecek reeskont faizi ile tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini diğer tüm hukuki haklarımız saklı kalmak kaydıyla” müvekkili şirket adına talep etmiştir.
Davacı vekili 28/07/2021 tarihli beyan dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından hazırlanan ve davalılara teslim edilerek davalılarca hiçbir telif ödenmeksizin kullanılan/çoğaltılan/yayınlanan eserlerin sıralandığını ve delillerin içinde de (ham ve işlenmiş halleri) sunulmuş olduğunu ayrıca tüm dataların sunulmasının imkansız olması nedeniyle delilleri arasında bulunan yerinde inceleme talepleri doğrultusunda tüm inceleme ve tespitlerin yapılması taleplerini yinelediklerini, buna göre; 14/07/2021 tarihli celse 9 nolu ara kararın ifa edilmiş olduğunu ve gereğini talep etmiştir.
Davacı vekili 10/11/2021 tarihli beyan dilekçesinde özetle; Mahkemece 27.10.2021 tarihli celsede 6 nolu ara karar ile “Davacı vekiline telif tazminatı isteminden hariç olmak üzere dava dilekçesinde belirsiz alacak olarak olarak tazminini istediği 1.000.-TL’lik maddi tazminat istemine ilişkin olarak; bu tazminat isteminin temelinin davalı … şirketi ile akdedildiğini iddia ettiği sözleşme ilişkisinin oluşturup oluşturmadığı hususunda beyanda bulunmak üzere 2 hafta kesin süre verilmesine” karar verilmiş olduğunu, işbu ara karar gereği beyanlarını sunduklarını, ilgili ara kararda davalı … ile sözleşme akdedildiği iddia ettikleri belirtilmiş olmakla taraflar arasında bir sözleşme ve fikri hakların devrine ilişkin yazılı bir izin/belge/sözleşme/anlaşma/muvafakat vb de bulunmadığını, dava konusu eserler/fikri ürünler/tasarımlar akdedilmiş bir sözleşme olmaksızın ve müvekkili şirketin izni olmaksızın ve ismi belirtilmeksizin kullanılmış, yayınlanmış ve halen kullanılmakta/yayınlanmakta olduğunu, dava dilekçelerinde telif tazminatı isteminden hariç olmak üzere belirsiz alacak olarak talep ettikleri 1.000.-TL maddi tazminat istemlerinin temeli; 27.07.2021 tarihli dilekçeleri ile somutlaştırdıkları dava konusu eserlere/ fikri ürünlere/ tasarımlara ilişkin olarak liman tanıtım filmi haricinde kalan diğer tüm eserlerin/ fikri ürünlerin/ tasarımların vb (2-3-4-5. Sırada belirtilen) prodüksiyon bedelinden ve/ veya tasarım bedelinin ödenmemesinden kaynaklanan zararlarının tespit olunacak rayiçler üzerinden tazminini talep ettiklerini, müvekkili şirketçe hazırlanıp davalılar ve dava dışı … Deniz Derya Bakanlığı tarafından kullanılan dava konusu tüm eserler/fikri ürünlere/tasarımlara ilişkin olarak müvekkili şirketin sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği veya FSEK uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin 3 katı tutarında tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili talebi taleplerinin de dava dilekçelerindeki telif tazminatının konusu olduğunu, dilekçelerinin ve beyanlarının dosyaya kabulünü talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … İnşaat Yatırım ve Dış Ticaret Anonim Şirketi vekili 17/05/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacının HMK 194 gereği iddia ve kanıtlarını somutlaştırma yükümlülüğünü yerine getiremediğini, davacının öncelikle FSEK kapsamında, dava konusu ettiği işlerin eser niteliğinde olduğunu ispatlaması gerektiğini, davalı müvekkili … İnşaat Yatırım Ve Dış Tic. A.Ş.’nin şirket merkezinin “…İstanbul” olması ve diğer davalı … Menajerlik Org. Dan. Dış Tic. A.Ş’nin şirket merkezinin “….Beşiktaş / İstanbul” olması nedeniyle; yetkili ve görevli mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olması gerektiğinden yetki yönünden itirazlarını sunduklarını, sözleşme kapsamı itibari ile TBK 470 vd. Hükümleri uyarınca eser sözleşmesi olması ve davacının iş bu sözleşme kapsamında yer almaması nedeniyle, ikame edilen davada kendisine husumet yöneltilmesinin ve sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, bu bakımdan husumet itirazında bulunarak davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddini talep ettiklerini, davacının belirsiz alacak davası açmada hukuki yararı olmadığını, sosyal medyada yayınlanan kayıtların halkla ilişkiler tanıtım kayıtları olduğunu, reklam niteliği olmadığını, anılan tanıtım videolarının fikir sanat mahsülü ürün niteliğine sahip olmadığını, eser sözleşmesi kapsamında somut olayın incelenmesi ve müvekkili ile davacı arasında akdi ilişki bulunmadığından davanın reddinin gerektiğini, müvekkili 02.03.2018 tarihli hizmet sözleşmesi kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğunu, müvekkili şirket tarafından hazırlatılan ve telif hakları devir alınan ürünlerde davacının eser sahibi olduğunu ispatlaması gerekmekte olduğunu, somut olayda diğer davalı … menajerlik firmasının film yapımcısı olduğunu, somut olayda … menajerlik firmasının sipariş veren olduğu değerlendirilse dahi rizikonun kendisinde olması nedeniyle film yapımcısı olarak kabulü gerekmekte olduğunu beyan ederek; öncelikle davacının HMK 194 kapsamında dava dilekçesini somutlaştırması ve delillerinin sunması yönünde davacıya süre verilmesine, davacının yerine getirmemesi halinde davanın reddine karar verilmesine; görev ve yetkiye itirazlarımızın kabulü ile İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli ve yetkili olduğunun tespitine, pasif husumet yokluğundan davanın reddine, belirsiz alacak olarak dava açılmasında davacının hukuki yararı olmadığından davanın reddine, davanın zamanaşımı yönünden reddine, haksız ve yasal dayanaktan yoksun maddi, manevi tazminat taleplerinin tümden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Etkinlik Hizmetleri Organizasyon Danışmanlık Dış Ticaret Anonim Şirketi vekili 13/10/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinin taraflarına usulsüz tebliğ edildiğini, davacının dava konusu ettiği işlerin fikir ve sanat eserleri kanunu kapsamında eser niteliğinde olmadığını, davacının eser sahibi olmadığını, davacının belirsiz alacak davası açmada hukuki yararı olmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla bir an için davacının eser sahibi olduğu varsayılsa bile; davacı kötü niyetli davranarak hak sahibi olmadığı halde hak iddia etmekte olduğunu, müvekkilu ve davacı arasındaki anlaşmada; etkinlikten 10 gün önce gönderilmesi kararlaştırılmış olan tanıtım videosunun anlaşmaya aykırılık oluşturacak şekilde etkinlikten sadece 2 gün önce davalılara gönderilmiş olduğunu beyan ederek; yapılan usulsüz tebligatın geçersiz olduğunun ve cevap dilekçelerinin sunulduğunun kabul edilmesini, görev ve yetki itirazlarınızın kabulü ile dosyanın usulden reddini, haksız ve yasal dayanaktan yoksun maddi ve manevi tazminat, telif tazminatı ve taleplerinin ve davanın tümden reddine karar verilmesini talep etmiştir.

G E R E K Ç E :
Mahkememizin 2021/104 Esas sayılı dava dosyasında icra edilen 15/12/2021 tarihli duruşmada verilen 5 nolu ara karar ile; “Davacının dava dilekçesinde talep ettiği, 28/07/2021 ve 10/11/2021 tarihli dilekçeleri ile somutlaştırdığı ve belirsiz alacak olarak açılan 1.000,00 TL tutarındaki maddi tazminat istemi bakımından hukuki yarar yokluğu nedeniyle dava şartı noksanlığı bulunduğu anlaşıldığından bu isteme ilişkin davanın iş bu davadan tefrik edilmesine, ayırma masrafının gider avansından karşılanmasına, öncelikle başvurma ve peşin maktu harcın davacı tarafa tamamlattırılmasına, davacı vekiline 59,30 TL başvurma harcı, 59,30 TL peşin harcı tefrik edilecek dava dosyasına ikmal etmek üzere iki hafta kesin süre verilmesine, aksi halde harçlar kanunu m. 30, 32 ve HMK m. 150 hükümleri uyarınca tefrik edilecek dosyanın işlemden kaldırılacağı hususunun davacı vekiline ihtarına (İHTARAT YAPILDI), akabinde dava şartı noksanlığı nedeni ile davanın reddine ilişkin tefrik edilen dosya üzerinden gerekçeli kararın tanzim edilmesine” şeklinde karar verilmiş olup, davacının belirsiz alacak olarak açtığı ve davalılara yönelttiği 1.000,00 TL tutarındaki maddi tazminat istemli dava iş bu esasa kaydedilmiştir.
Mahkememizin 08/02/2022 tarihli ara kararı ile; Harçlar Kanunu m.30, 32 ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.150 hükmü uyarınca 13/01/2022 tarihi itibarinden geçerli olmak üzere dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren üç ay içerisinde harçları ödenerek yenilenme talebinde bulunulmaması nedeniyle 13/04/2022 tarihi itibariyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
HMK m.331/3 hükmü gereği yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılarak aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-HMK m.150/5 hükmü gereği 13/04/2022 tarihi itibari ile DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m.219 hükmü gereği 59,30 TL başvurma harcı ve 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 ve m.7 hükümleri gereği 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davalı … Etkinlik Hizmetleri Organizasyon Danışmanlık Dış Ticaret Anonim Şirketi’nin yargılama gideri olarak sarfettiği 11,50 TL vekalet harcının davacıdan alınarak davalı … Etkinlik Hizmetleri Organizasyon Danışmanlık Dış Ticaret Anonim Şirketi’ne verilmesine,
5-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda, 6100 sayılı HMK’nun 341. ile 345. Maddelerine göre kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere evrak üzerinde yapılan inceleme neticesinde karar verildi.14/04/2022