Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/327 Esas – 2023/337
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/327 Esas
KARAR NO : 2023/337
DAVA : Faydalı Model (Faydalı Model İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Faydalı Modelin Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 15/12/2021
KARAR TARİHİ : 23/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/07/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model (Faydalı Model İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Faydalı Modelin Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 15/12/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Başvurucu davalı şirketin 16/05/2018 tarihinde … nezdinde … sayılı faydalı model başvurusu yapmış olduğunu, bu başvurunun baştan reddedilmesi gerekirken işlemlere devam edilmesinin başlı başına hukuksuz olduğunu, başvurucunun yapmış olduğu başvurunun yenilik şartını taşımadığını, kamu sağlığını ilgilendiren bir alanda piyasada tekel konumuna erişmeyi sağlamaya elverişli bir başvuru olup kötü niyetli olduğunu, başvurucunun söz konusu başvuruda çantanın boyu, modeli, hacmi, seperatör şekli, soğutma kapasitesi, buz aküsü hacmi gibi teknik konularda detaylı açıklamalar yapmayıp piyasada soğuk zincir taşıma çantalarının tekeli konumuna gelmeye çalışmış olduğunu, somut olaydaki başvuruda müvekkili 3. kişi ve aynı piyasada ticaret yaptığı için menfaati bulunan kişi olarak 07/09/2018 tarihinde bu faydalı model başvurusuna itirazda bulunmuş olduğunu, itirazının neticelendirilmemiş olduğunu, söz konusu faydalı model dosyasında 20/04/2020 tarihinde araştırma raporu düzenlenmiş olduğunu ve başvurucunun istemlerinde yer alan … No’lu istemlerin çıkartılarak … No’lu istemleri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiğine dair başvurucuya 03/12/2020 tarihinde evrak gönderilmiş olduğunu, … tarafından kendisinden istenen şekilde istemleri düzenlemeyen davalının başvurusu 13/01/2021 tarihinde geri çekilmiş sayılmış olduğunu, bu karardan sonra başvurucunun itirazda bulunmuş olduğunu ve söz konusu itiraz neticesinde, istemlerini dahi düzeltmeden …. başvurucunun itirazını kabul edip belge verilmesi kararı vermiş olduğunu beyanla; yenilik şartını taşımayan, piyasada tekel konumunda olmaya çalışan, kötü niyetli olan, … başvuru numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, … kararının iptaline, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 11/05/2022 tarihli ön inceleme duruşmasında; iptalini istedikleri … kararının … sayılı karar olduğunu beyan etmiştir.
CEVAP:
Davalı … vekili 10/01/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirkette iş akdi gereğince muhasebe departmanında çalışmış olan davacı firma yetkililerinden … çalıştığı dönemde müvekkili şirketten edindiği bilgiler dolayısıyla, müvekkilinin faydalı modelini taklit etmek suretiyle piyasayada faaliyet göstermekte olduğunu, bu nedenle huzurdaki davanın öncelikle kötüniyetli olduğunu, müvekkili şirkete ait faydalı modelin yeni ve sanayiye uygulanabilir olduğunu, davacı tarafın bir kaç ekleme diye nitelendirdiği, taşıma çantasına yapılan, … çalışmaları sonucu ortaya çıkan, müvekkilinin yaptığı yeni eklemelerle, kan, aşı, ilaç, organlar ile buz akülerinin teması güvenli bir şekilde kesilmiş, seperatörlerde yer alan hava kanalları sayesinde hava sirkülasyonu sağlanmış olduğunu ve çanta içi hızla soğutulmuş ayrıca kilit tertibatı ile ilgisiz kişilerin çantaya müdahalesinin önüne geçilmiş olduğunu, müvekkili şirket yetkilisinin biyolog olması ve medikal seköründe uzun yıllar çalışması dolayısıyla akademik bilgisini ve deneyimini kullanarak, yatırım yapmak suretiyle yıllarca emek ve zaman harcadığı taşıma kutusu için tescil talebinde bulunmasının hakkı olduğunu, keza bu hakın kanunen tanınmış olduğunu, müvekkilinin faydalı modelinin yeni olduğunu, davacının örnek verdiği firmaların sattığı ürünlerle de sabit olduğunu, davacının kendi aleyhine delil sunmuş olduğunu, … kararının hukuka uygun olup, değerlendirmenin müvekkili faydalı modelinin yeni ve sanayiye uygulanabilir olduğu yönünde olduğunu beyan ederek;
davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili 12/01/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davanın öncelikle husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı vekilinin iddialarının aksine … sayılı, 17/05/2018 başvuru tarihli ve “…” başlıklı faydalı model başvurusu ile ilgili Kurumlarınca yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğunu, araştırma raporunda ve 04/08/2020 tarihli 3. kişi görüşlerinde belirtilen tekniğin bilinen durumundaki diğer dokümanlarda da değişiklik yapılan 1 nolu istemde yer alan tüm özelliklerin birebir mevcut olmadığının görülmüş olduğunu, Kurumlarınca 10/01/2021 tarihli istemlerin yeni olduğu kanaatine varılmış olup başvuru hakkında yapılan işlemlerin ve verilen kararların hukuka uygun olduğunu beyanla; davanın Kurumları açısından husumet yokluğundan reddine, … kararının ve … sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesi talebinin reddine, davacı vekilinin aleyhlerine olan sâir istemlerinin reddine, karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, … Kararının iptali – Faydalı Modelin Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı … kararının iptali istemi bakımından davacının aktif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, davalı …’in eldeki davada ileri sürdüğü husumet itirazının yerinde olup olmadığı, davalı şirkete ait … sayılı faydalı modelin yeni ve sanayiye uygulanabilir olup olmadığı, … sayılı … kararının iptali ve … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğü istemlerinin yerinde olup olmadığı hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, faydalı model başvurusu ile alâkalı kayıtlar getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmuş, özel veya teknik hususların tespiti bakımından bilirkişi incelemeleri yaptırılmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren … Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Somut olayda başvurucunun 17/05/2018 tarihinde … sayılı faydalı model başvurusunda bulunduğu, başvuru üzerine 17.07.2018 tarihinde araştırma talebinde bulunulduğu, araştırma raporunun 21.04.2020 tarihli yazı ile vekile bildirildiği, raporun 21.05.2020 tarihinde Bültende yayınlandığı, başvuru işlemleri süresince 10.09.2018, 22.09.2019 ve 04.08.2020 tarihlerinde üçüncü kişiler tarafından görüş sunulduğu, bu bağlamda; davacının da başvuruya konu faydalı modelin yeni olmadığını belirten dilekçesini davalı kuruma ibraz ettiği, davalının 05.02.2019 ve 23.11.2020 tarihlerinde karşı görüşünü Kuruma sunduğu, 03.12.2020 tarihinde … tarafından SMK md. 143/10 uyarınca değişiklik yapılması istendiği, 10.01.2021 tarihinde istemlerde yapılan değişikliğin SMK md.143/8 uyarınca reddedildiği, ret kararının vekile bildirilmesi üzerine 10.02.2021 tarihinde …’ye yapılan itirazın değerlendirmeye alındığı, …’nin 10.01.2021 tarihinde yapılan değişiklik kapsamında 21.10.2021 tarih ve … sayılı kararı kapsamında yaptığı incelemeler neticesinde tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman olarak değerlendirilen … web sitesinde yayınlanan 24.03.2017 tarihli üründe bulunmadığının tespit edildiği, ayrıca araştırma raporu ve 04.08.2020 tarihli 3. kişi görüşlerinde yer alan dokümanlarda 1 nolu istemde yer alan özelliklerin birebir mevcut olmadığının anlaşıldığı, bu nedenle 1 nolu bağımsız istemle … no’lu bağımlı istemlerin yeni olduğu kanaatine varıldığı ve ret kararının kaldırılarak başvuru işlemlerine devam edildiği anlaşılmaktadır. İki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki dava açılmıştır.
SMK uyarınca yeni ve sanayiye uygulanabilir buluşlar faydalı model belgesi ile korunur. Bu buluşlar için buluş basamağının aşılması şartı aranmaz. …ve faydalı modeller bakımından yenilik unsuru aynı şekilde değerlendirilir. Faydalı modelin yenilik değerlendirmesinde buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özellikler dikkate alınmaz. Eğer buluş başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuşsa yeni kabul edilemez. Faydalı model belgesi alabilmek için buluşun tüm dünyada yeni olması gerekir.
Yenilik değerlendirmesi yapılırken:
• İstemlerde korunması talep edilen teknik unsurlar tanımlanır.
• İstemlerde tanımlanan bu teknik unsurlardan, tekniğin bilinen durumuna dâhil olan ortak unsurlar tanımlanır.
• Tekniğin bilinen durumuna dâhil olan unsurlar ile istemde talep edilen unsurlar karşılaştırılır
• Tekniğin bilinen durumunda tanımlanan unsurlar ile istemlerde tanımlanan teknik unsurlar aynı ise söz konusu istem yeni değildir. Hal böyleyken, SMK md.89 uyarınca faydalı modelin yenilik incelemesi yapılırken, başvuru sahibi tarafından hazırlanan istemlerin esas alınması gerekmektedir. Aynı madde uyarınca istemlerin yorumlanmasında tarifname ve resimler kullanılır; ancak istemler, koruma kapsamının tespitinde, buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde genişletilemez.
İlgili teknik alanda uzman bir kişi istemde tanımlanan unsurları, tekniğin bilinen durumuna dâhil olan bir dokümandaki açıklamalardan doğrudan ve tam olarak ortaya koyabiliyorsa, bu durum buluşun yeniliğini ortadan kaldıracaktır.
Yenilik incelemesinde tekniğin bilinen durumuna ait dokümanlar tek tek değerlendirilir. Tekniğin bilinen durumuna dâhil dokümanlardaki açıklamalar ile istemlerdeki unsurlar karşılaştırılırken, tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman esas alınacaktır.
Yeniğin değerlendirilmesinde dikkate alınması gereken diğer bir husus bağımsız ve bağımlı istemlerin değerlendirilmesidir. …başvuruları buluşun yeni olduğu iddia edilen ve korunması arzulanan asıl teknik özelliklerine yönelik bir veya daha fazla sayıda bağımsız istem içerebilir. Buluşun diğer alt teknik özellikleri ise bu bağımsız ana isteme bağlı olarak bağımlı istemlerde tanımlanır. Bu nedenle, bağımlı istem ana istemde tanımlanan asıl teknik özelliklerin tamamı yanında diğer alt teknik özellikleri de içerir. Diğer bir ifadeyle ana istemdeki tüm teknik unsurları içeren isteme “bağımlı istem’’ denir. Buluşun asıl teknik özelliklerinin ana istemde tanımlandığı dikkate alınırsa, koruma kapsamı ana istemde geniş olarak belirlenmektedir. Buluşun asıl teknik özelliklerine ek olarak diğer alt teknik özellikleri ise bağımlı olan istemde verilmektedir. Bu nedenle ana istem yeni ise bu isteme bağımlı olarak usulüne uygun olarak kaleme alınmış olan istem veya istemler de yeni olacaktır.
İhtilafa konu faydalı model başvurusu; 1 ana istem ve 7 (…) bağımlı istemden oluşmaktadır. Araştırma raporu incelendiğinde; … tüm-metin veri tabanları (…), … …veri tabanı, … veri tabanlarında araştırma yapıldığı ve yapılan araştırma sonucunda 5 adet A kategorisinde dokümana ulaşıldığı anlaşılmaktadır.
Buna karşılık yenilik incelemesinde tescilli faydalı modelin, mesnet gösterilen; … ile karşılaştırma yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda bilgisi verilen dava dışı tüm firmalara ait ürünler dava dosyası kapsamında incelenmiş olup, ürünlerin hepsinin dava konusu … sayılı faydalı model ile korunan soğuk zincir taşıma çantası olduğu tespit edilmiştir. Buna karşılık davalıya ait faydalı model ile korunan üründeki tüm istemlerin bir arada bulunduğu bir başka ürünün bulunup bulunmadığı ve varsa bu ürünün davacı faydalı model başvurusundan önceki bir tarihte kamuya sunulup sunulmadığı hususunda inceleme yapılabilmesi için öncelikle tekniğin bilinen durumuna en yakın dokümanın tespit edilmesi gerekmektedir. Dosya üzerinden yapılan incelemede … (…) firmasına ait üründe buz akülerinin konumlandırıldığı kısmın tespit edilemediğinden değerlendirmeye alınamamıştır. … ait üründe buz akülerinin taşınacak malzemenin çevresine konumlandırıldığı, malzeme ile buz aküsü arasındaki teması kesmek için taşınacak malzemenin alüminyum malzemeden üretilmiş bir başka çanta içine yerleştirilebileceğinin belirtildiği anlaşılmakta olduğundan dava konusu buluştan farklı oldukları değerlendirilmiştir. … ait dava dosyasına sunulan katalogdaki ürünler bakımından yapılan incelemede de ürünlerin açık konumda nasıl bulunduklarına dair bilginin kataloglarda yer almadığı, ancak kataloğun 200. sayfasında yer alan vaccine rush aşı nakil kabı ve ice cap buzluk adlı ürünlerin açık görsellerinden tespit edilebildiği kadarıyla buz akülerinin taşınacak ürünün çevresine konumlandırıldığı tespit edilmiştir…. kodlu üründe de seperatör kullanıldığı belirtilmekle birlikte, seperatörlerin taşınacak malzemenin yanlarında yer aldığı ve buz akülerinin malzemenin yanlarını kaplayacak şekilde konumlandırıldığı anlaşılmaktadır. Aynı firmaya ait … kodlu ürünlerde ise, buz aküleri kapak ve iç hazne kısmında yer almakla birlikte, akülerin temasını önleyecek seperatörden bahsedilmemekte, temasın tepsiler yardımıyla kesildiği ifade edilmektedir. Buna karşılık … tarafından satışı yapıldığı belirtilen …. adlı ürünlere ait katalogların incelenmesi neticesinde tekniğin bilinen durumuna ait en yakın dokümanın … kodlu ürün olduğu anlaşılmaktadır.
Dava dosyasında yer alan …’e ait müzekkere cevabında … markasının 02.11.2017 tarihinde satın alındığını ve söz konusu ürünlerin bu tarihten önce de satışının yapıldığının ifade edildiği anlaşılmakta olup, dava konusu faydalı modelin başvuru tarihinin bu tarihten sonra bir tarih olan 17.05.2018 olması nedeniyle bu ürünün tekniğin bilinen durumuna dahil olduğu ve yenilik incelemesinde dikkate alınabileceği değerlendirilmektedir.
Dava konusu faydalı modelin tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman olan … kodlu ürün ile karşılaştırılması neticesinde tüm istemler bakımından yeni olmadığı, nitekim … kodlu üründe tüm istemlerin veya aynı teknik sonucu doğurmaya yönelik eşdeğerlerinin bulunduğu, bu nedenlerle de dava konusu faydalı model tesciline esas ürünün yeni olmadığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; … sayılı … kararının iptaline, dava konusu … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABÜLÜ ile; … sayılı … kararının İPTALİNE,
2-Dava konusu … sayılı faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
3-Hükümsüzlük kararı kesinleştiğinden bir örneğinin re’sen …’e gönderilmesine,
4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL’nin düşümü ile bakiye kalan 120,60 TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı, 43,00 TL vekalet harcı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 440,50 TL posta-tebligat masrafına esas olmak üzere toplam 3.602,10 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı … tarafından yapılan 11,50 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa resen iadesine,
Dair, Davacı vekilinin, Davalı Kurum vekilinin ve Davalı şirket vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/06/2023
Katip …
E-imza
Hakim …
E-imza