Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/236 Esas
KARAR NO : 2022/89

DAVA : Marka Hakkı İhlâli
DAVA TARİHİ : 22/09/2021
KARAR TARİHİ : 16/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/04/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka Hakkı İhlâli davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 22/09/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Teknik Üniversitesi’nin (…) ülkemizdeki ilk teknik üniversite olduğunu, üniversitenin marka ve logosunun resmi web sitesinde sergilendiğini, “… Teknik Üniversitesi …” markasının … sembolüyle birlikte … tescil numarası ile tescil edildiğini, davalı tarafın “… AKADEMİ …” isimli eğitim kurumunu işlettiğini, müvekkil markasının kısaltması niteliğindeki … kelimesini ve … sembolünü kullandığını, ayrıca işyerindeki antetli kağıtlarda da müvekkilinin ismini açıkça kullandığını, … kelimesinin müvekkil üniversitenin ve markasının kısaltması olarak yaygın şekilde kullanıldığını, … kelimesinin müvekkil ve markası ile özdeşleşen bir kısaltma olduğunu, davalı tarafından işletilen eğitim kurumunda müvekkiline ait markanın kısaltması niteliğindeki … kelimesinin kullanılarak müvekkilinin markasının taklit edildiğini, davalının işyerindeki antetli kağıtlarda “… AKADEMİ … Teknik Üniversitesi Vakfı Kuruluşudur.” ibaresine yer verildiğini, davalı tarafın müvekkiliyle bağlantısının olmadığını, ancak, işletmesinin … Teknik Üniversitesiyle bağlantılı olduğu izlenimini vermeye çalıştığını, müvekkil markasının tüm sınıflarda tescilli olduğunu, eğitim alanındaki faaliyetleriyle de ön plana çıktığını, davalının eğitim hizmeti verdiği işyerinde müvekkil markasını taklit ettiğini, davalı eylemlerinin 6769 sayılı SMK kapsamında marka hakkına tecavüz niteliğinde olduğunu, ihtiyati tedbir taleplerinin bulunduğunu ve davalıya ait web sitesi “https://www…com/” ve “https://www.instagram.com/kizilayitüakademi/” instagram adresindeki kullanımların durdurulması ve erişimin engellenmesi gerektiğini ifade ederek; davalı fiillerinin SMK kapsamında marka hakkına tecavüz niteliğinde olduğunun tespitine, marka hakkına tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulmasına, ihtiyati tedbir hükmü olarak; davalıya ait web sitesine ve instagram adresine erişimin engellenmesine, bunların kullanılmasının durdurulmasına, işletmeye ait ve … ibaresi içeren tabelaların kaldırılarak el konulmasına ve marka hakkının üçüncü kişilere devrinin önlenmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı, davaya cevap dilekçesi ibraz etmediğinden 6100 sayılı HMK m.128 hükmü gereği, dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmıştır.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 6769 sayılı SMK m.29 ve m.149 vd hükümlerine göre açılan Marka Hakkı İhlali iddiasından kaynaklı; tecavüz eylemlerinin tespiti ve durdurulması istemlerine yöneliktir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalının; “…ANKARA” adresinde yer alan işletmede, işletmede kullanılan antetli kağıtlarda, “https://www…com/” ve “https://www.” ibareli sanal ortamda, davacıya ait … sayılı “Logo+… TEKNİK ÜNİVERSİTESİ …” ibareli marka hakkını ihlal eder nitelikte eylemlerde bulunup bulunmadığı, marka hakkına tecavüzün tespiti, tecavüz oluşturan fiillerin durdurulması istemlerinin yerinde olup olmadığı hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip dilekçe teati aşaması tamamlanmış, davalı davaya cevap dilekçesi ibraz etmemiş, bu nedenle salt davacı tarafın ibraz ettiği deliller alınmış, marka tescil belgesi celp edilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, maddi vakıaların tespiti bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Tarafların iddia ve savunmaları, ibraz edilen deliller, celp edilen marka tescil belgesi, maddi vakıalar barındıran bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Davacı yanın ileri sürdüğü markasal kullanım iddialarının mevcut olup olmadığının tespiti amacıyla gerek fiziki gerekse sanal ortamlarda bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmıştır.
Buna göre; “…ANKARA” adresinde yer alan işyerine bilirkişi marifetiyle 09/02/2022 tarihinde gidildiği, bu işyerinin davalı tarafından …. numaralı “İşletmenin Devri Sözleşmesi” ile dava dışı … Eğitim Kurumları Ticaret Limited Şirketi’ne devredildiği, bilirkişi incelemesi tarihi itibariyle bu işyerinde davacıya ait marka ile ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi oluşturacak derecede benzer bir işaretin markasal olarak kullanıldığının tespit edilemediği anlaşılmıştır.
“https://www…com/” ibareli internet sitesi incelendiğinde; alan adının Atak Domain tescil firması aracılığıyla tescil edildiği, tescil ettirene ait kayıt bilgisine ulaşılamadığı, “….com’un sahibi” olarak kayıtlarda göründüğü, tescil adresinin “….” olduğu, alan adı tescilinin 30/06/2021 tarihinde oluşturulduğu, 12/11/2021 tarihinde güncellendiği, 30/06/2022 tarihinde tescil süresinin sona ereceği tespit edilmiştir. Sitenin, doğrudan davalı taraf adına kayıtlı olmadığı tespit edilmiştir. Ancak bilirkişi raporunda yer verilen site içindeki görsellerden de anlaşılacağı üzere, sitedeki iletişim bölümünde adres olarak “….ankaya/ANKARA” yer aldığı, söz konusu adresin tespit yapılan işyeri adresiyle aynı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca site içerisinde galeri bölümünde yer alan işyeri görselinin tespit mahallindeki işyeri görseli olduğu da tespit edilmiştir. Site içerisinde yer alan “…” numaralı sabit hattın da tespit mahallinde yer alan işyerine ait kartvizitlerde yer alan sabit telefon numarası olduğu tespit edilmiştir. Bu yönüyle tespit mahallindeki işyerinin söz konusu internet sitesiyle bağlantılı olduğu tespit edilmiştir. Mahallinde yapılan incelemede bu işyerinin önceki sahibinin davalı … olduğu, yakın tarihte işyerinin başkasına devredildiği, devralan tarafından önceki kullanımların kaldırılarak kendi markasal kullanımlarına yer verildiği tespit edilmiştir.
İnternet sitesi üzerinden yapılan incelemede; eğitim ve öğretim hizmetlerinin sunulduğu, eğitim kurumu (kurs/dershane) olarak faaliyet verildiği, sunulan bu hizmetin öğrencilere ve mezunlara yönelik olduğu, bu kapsamda bilgilendirmelerin sitede yer aldığı, reklam ve tanıtım faaliyetlerinin yapıldığı, hizmet içeriğine dair video ve görsellerin paylaşıldığı, başvuru kayıt formlarının ve kayıt imkânının bulunduğu, bu yönüyle site üzerinden iletişime geçilebileceği ve hizmet satın alınabileceği, ayrıca, işyeri telefon numarasına ve adres bilgisine yer verildiği, bu sayede de site üzerinden sunulan hizmetlere erişim imkanı sağlandığı tespit edilmiştir. Yapılan incelemede, internet sitesinde eğitim ve öğretim hizmetleriyle ilgili ticari faaliyetlerde bulunulduğu, reklam ve tanıtım yapıldığı tespit edilmiştir.
Davacının tescilli markası kapsamında 41. sınıfta “Eğitim ve öğretim hizmetleri.” hizmetlerinin tescilli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bu hizmetle ilişkili olan 16. sınıfta yer alan “Basılı evraklar; basılı yayınlar, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, (pullar). Kırtasiye, büro, eğitim ve öğretim malzemeleri (mobilyalar ve cihazlar hariç).” mallarının ve 9. sınıfta yer alan dijital yayınlara ilişkin “bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar” mallarının tescilli olduğu tespit edilmiştir. Bu yönüyle internet sitesinden sunulan ticari faaliyetlerin, davacı markasının kapsamının birebir aynısı olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacıya ait 2019/109551 sayılı markanın “… TENİK ÜNİVERSİTESİ … + … ŞEKLİ” ibaresinden oluştuğu görülmüştür. Şekil unsuru olarak “…” görseli kullanılmıştır. Kelime unsuru olarak ise “… TEKNİK ÜNİVERSİTESİ …” ibaresi kullanılmıştır. “…” gibi tarih ve ibareler herkesin kullanımına açık tali unsurlar olduğundan bu ibarenin marka algısını şekillendirmediği tespit edilmiştir. Öte yandan ibarelerin dairesel olarak konumlandırılmasının yaygın bir kullanım olduğu, markaya ve logoya ayırt edicilik katmayacağı tespit edilmiştir. Diğer bir ifadeyle dairesel çerçeve “… TEKNİK ÜNİVERSİTESİ” ibaresinin ve “…” şekil unsurunun algılanmasının önüne geçmemiştir. Markanın asli unsurunun “… TEKNİK ÜNİVERSİTESİ” ve … görseli olduğu tespit edilmiştir. Nitekim sunulan deliller ve dosya kapsamında yapılan incelemede, … TEKNİK ÜNİVERSİTESİ’nin özellikle eğitim öğretim hizmetleri yönünden ayırt ediciliğinin yüksek olduğu da tespit edilmiştir.
İnternet sitesindeki markasal kullanımlar incelendiğinde; “… AKADEMİ + … Şekli” unsurlarına yer verildiği görülmektedir. Unsurların yerleri değiştirilmekle beraber … AKADEMİ tüm kullanımlarda baskın ve ayırt edici şekilde yer aldığı tespit edilmiştir. Yine tüm markasal kullanımlarda … şekil unsurunun yer aldığı da görülmüştür. Bunların dışında bir kısım kullanımlarda “…”, “AYT-LGS TYT” ibarelerine ve telefon numarasına da yer verildiği görülmektedir. “…” ibaresinin yer adı olduğu, adres bildirmek için kullanıldığı, herkesin kullanımına açık olduğu, aynı şekilde altta yer alan iletişim numaralarının da markasal kullanım/unsur olarak değerlendirilemeyeceği tespit edilmiştir. Bu yönüyle söz konusu kullanımların markasal kullanımlara ayırt edicilik katmadığı değerlendirilmiştir. “AYT-LGS TYT” ibarelerinin de öğrenciler tarafından girilen resmi sınavların kısaltmaları olduğu ve herkesin kullanımına açık ibareler oldukları tespit edilmiştir. Bu yönüyle ve özellikle çekişme konusu mal ve hizmetler için bu ibarelerin ayırt ediciliğinin olmadığı ve markasal kullanımlarda esas unsur olarak algılanmayacakları tespit edilmiştir. AKADEMİ ibaresinin TDK sözlüğündeki ilk anlamının “Yüksekokul” olduğu, anlamı göz önüne alındığında ise 41. sınıfta yer alan çekişme konusu “Eğitim ve Öğretim Hizmetleri” yönünden ayırt ediciliğinin görece düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda, sanal ortamda yer alan markasal kullanımların ayırt edici esas unsurunun “…” ve … görseli olduğu tespit edilmiştir. “… AKADEMİ” ibaresinde yer alan … ibaresinin davacı markasının esas unsuru olan … TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ibaresinin baş harflerinden oluştuğu tespit edilmiştir. Nitekim sunulan deliller ve dosya kapsamında yapılan incelemede, … TEKNİK ÜNİVERSİTESİ’nin kısaltmasının “…” olduğu anlaşılmaktadır. Bu kısaltma, çekişme konusu hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi tarafından da bilinir durumdadır. Sanal ortamlardaki kullanımlarda bu kısaltmanın başkaca bir açılımına yer verilmediği de tespit edilmiştir. Bu haliyle ve çekişme konusu hizmetler için … ibaresinin, … TEKNİK ÜNİVERSİTESİ’nin kısaltması olarak algılanması, tüketicilerin yanılması mümkündür. Nitekim sanal ortamlardaki markasal kullanımlarda, davacı markasında olduğu gibi … görseline de yer verilmiştir. Her ne kadar kullanılan görsellerde farklı tasarım çizgileri olsa da her iki kullanımın da … olduğu kolaylıkla anlaşılmaktadır. … görseli ile beraber … ibaresini gören ortalama tüketici kitlesinin, bu kullanımları doğrudan doğruya davacı markasıyla ilişkilendirme ihtimali bulunmaktadır. Kaldı ki marka seçme konusunda sınırsız seçeneği olan davalı tarafın, davacı markası ile aynı sınıfta … ibaresini ve benzer olarak … şekil unsurunu kullandığı da görülmektedir. Kullanılan ibareler ve şekil unsurları göz önüne alındığında markaların görsel, işitsel ve kavramsal açıdan benzer oldukları tespit edilmiştir. Açıklanan gerekçelerle, sanal ortamlardaki markasal kullanımların, davacı markasının serisi ve devamı olarak algılanabileceği, iki markayı her zaman yan yana karşılaştırma imkânı olmayan tüketici kitlesinin, davacı markasının etkisi ve akılda bıraktığı imajı nedeniyle davalı markasına yönelebileceği değerlendirilmiştir. Öte yandan iki marka arasındaki benzerlikler karşısında, tüketiciler, aynı üreticilere ait markalar olduklarını düşünebilecekleri ve üreticileri arasında idari veya ekonomik bir bağ kuracakları, dolayısıyla, davalının bu internet sitesinde yer alan markasal kullanımları ile davacıya ait … sayılı marka arasında ilgili tüketici kesimi nezdinde ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunduğu kanaatine varılmıştır.
“https://www.instagram.com/kizilayitüakademi/” ibareli instagram sayfası incelendiğinde; söz konusu instagram sayfasının aktif kullanımda olmadığı, bu hesabın içeriğine ulaşılamadığı, dolayısıyla bu hesap içeriğinde, davacıya ait marka hakkı ihlali oluşturan herhangi bir kullanım biçimi saptanamamıştır.
Yukarıda yer verilen tespitlere göre; davalının “https://www…com/” ibareli internet sitesi içeriğinde, davacıya ait marka hakkına tecavüz oluşturacak nitelikte markasal kullanımlarda bulunduğu tespit edildiğinden, davacı vekilinin 21/02/2022 tarihli ihtiyati tedbir istemi de dikkate alınarak; davanın kabulü ile;
Davalının, davacıya ait … sayılı markaya tecavüz teşkil eden eylemlerinin bulunduğunun TESPİTİNE, tecavüz eylemlerinin DURDURULMASINA,
Davacı vekilinin ihtiyati tedbir isteminin kabulü ile;
Davalıya ait “….com” ibareli internet sitesine ERİŞİMİN ENGELLENMESİNE, bu internet sitesinin KULLANIMININ DURDURULMASINA,
6100 sayılı HMK m.392/1 hükmü uyarınca takdiren teminat alınmasına yer olmadığına,
İhtiyati tedbir kararının uygulanması bakımından; Ankara İcra Daireleri’nin görevli veya yetkili kılınmasına, icra aşamasında mahkememize ibraz edilen 10/02/2022 havale tarihli bilirkişi raporunun dikkate alınmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile;
Davalının, davacıya ait … sayılı markaya tecavüz teşkil eden eylemlerinin bulunduğunun TESPİTİNE, tecavüz eylemlerinin DURDURULMASINA,
2-Davacı vekilinin ihtiyati tedbir isteminin KABULÜ ile;
Davalıya ait “….com” ibareli internet sitesine ERİŞİMİN ENGELLENMESİNE, bu internet sitesinin KULLANIMININ DURDURULMASINA,
6100 sayılı HMK m.392/1 hükmü uyarınca takdiren teminat alınmasına yer olmadığına,
İhtiyati tedbir kararının uygulanması bakımından; Ankara İcra Daireleri’nin görevli veya yetkili kılınmasına, icra aşamasında mahkememize ibraz edilen 10/02/2022 havale tarihli bilirkişi raporunun dikkate alınmasına,
3-Davacı Üniversite 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 56 maddesi gereğince harçtan muaf olduğu gerekçesiyle davacıdan harç alınmasına yer olmadığına,
4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, 212,50 TL posta-tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.212,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa resen iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/03/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza