Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/20 Esas – 2022/8
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/20 Esas
KARAR NO : 2022/8

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 23/01/2021
KARAR TARİHİ : 12/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/02/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacılar vekili 23/01/2021 tarihli dava, 11/02/2021 tarihli replik ve 02/05/2021 tarihli beyan dilekçelerinde özetle; “…” ibaresinin 1969 yılından bu yana faaliyette bulunan … … SANAYİİ A.Ş. ve daha sonra kurulmuş şirketler topluluğundaki şirketlerin ticaret unvanında kullanıldığını, “…” ibareli markanın müvekkilleri adına tescil edildiğini, şirketler topluluğundaki diğer şirketlere de lisans sözleşmeleri ile markanın kullandırıldığını, yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösteren şirketler topluluğuna dahil tüm şirketlerin “…” markası ile tanındığını, farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerden oluşan şirketler topluluğunun varlığı söz konusuyken farklı pek çok marka sınıfında tescilli olan “…” ibaresinin kullanıldığı herhangi bir yerde sektör farklılığının ayırıcı olmasının mümkün olmadığını, müvekkillerinin markasının tanınmış olduğunu, markanın tanınmışlığı hususunda mahkeme kararı, bilirkişi raporu ve TürkPatent kararı bulunduğunu, müvekkili şirketin reklam ve pazarlama harcamalarının sadece son 4-5 yıl için dahi 40.000.000,-TL’yi aştığını, tüketicilerin başvuru konusu “… …” ibareli markayı gördüğünde müvekkillerine ait markanın serisi olduğunu veya müvekkili tarafından lisans verilerek kullandırıldığını düşüneceklerini, müvekkili … … SANAYİİ A.Ş.’nin geçmişte “…” ibareli bir markasının da olduğunu, “…” ibaresinin ayırıcı olmadığını, dava konusu markanın müvekkillerinin ticaret unvanı ile de iltibas yarattığını, sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında NİCE sınıflandırmasının ve TPMK sınıflandırma tebliğlerinin mahkemeler için bağlayıcı olmadığını, davalı tarafından süresinde sunulmayan beyan ve delillerin değerlendirmeye alınmasına muvafakatları bulunmadığını, davalı tarafın bekletici mesele yapılması talebinin yargılamayı geciktirmeye yönelik olduğunu, davalının “kullanmama iddiası”nın huzurdaki davada inceleme yeri bulunmadığını beyanla; Türk Patent ve Marka Kurumu YİDK’nın … sayılı kararının iptaline, … sayılı markanın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 03/02/2021 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Başvuruya konu işaret ile iddialara mesnet markalar arasında ayniyet veya ayırt edilemeyecek derecede benzerlik bulunması gerektiğine ilişkin koşulun sağlandığı konusunda herhangi bir ihtilaf bulunmadığını, aynı veya aynı türden mal ve hizmetler bulunuyor olması koşulunun sadece başvuru kapsamından çıkarılan mallar ve hizmetler bakımından sağlandığını, somut olay bakımından SMK m.6/5 hükmünün uygulanması için gereken şartların oluşmadığını, dava konusu başvuru davacıların ticaret unvanından oluşmadığından ticaret unvanı gerekçeli iddiaların yersiz olduğunu, davacıların kötü niyet iddiasını destekler nitelikte yeterli delil sunulmadığını, YİDK kararının usul ve yasaya uygun olduğunu beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …, dava dilekçesinin kendisine tebliğine rağmen yasal süre içerisinde cevap dilekçesi ibraz etmediğinden 6100 sayılı HMK m.128 hükmü uyarınca dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmıştır.
Davalı … vekili 28/04/2021 tarihli beyan dilekçesinde özetle; Müvekkili tarafından davacılar aleyhine ikame edilen Ankara 2. FSHHM 2021/127 E. sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, davacı tarafın haksız, yersiz, hukuka aykırı suretle varsayımlara dayalı olarak fikir yürütmek suretiyle kullanmadıkları mal ve hizmet sınıflarında iltibas oluşturmayacak bir marka üzerinden hak talebinde bulundukları davanın esastan reddi gerektiğini, müvekkilinin yemek sektöründe faaliyet gösterdiğini, davacı yanın inşaat ve mobilya sektöründe faaliyet göstermesi nedeniyle davacı markası ile iltibas yaratacak bir hususun bulunmadığını, müvekkilinin marka başvurusu ile davacı markası arasında herhangi bir benzerlik bulunmadığını, markaların sınıflarının da farklı olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK Kararının İptali ve 6769 sayılı SMK m.25 hükmüne göre açılan Markanın Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.

Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı YİDK kararının davacıların itirazlarının reddine ilişkin kısmının hukuka uygun olup olmadığı, davalı şahsa ait … nolu “… …+Şekil” ibareli marka başvurusu ile davacılara ait “…” ibareli markalar arasında iltibas tehlikesi bulunup bulunmadığı, davacılar markalarının tanınmış olup olmadığı, davacılara ait ticaret unvanı ile davalı markası arasında iltibas tehlikesi bulunup bulunmadığı, SMK m.6/8 hükmü koşulunun mevcut olup olmadığı, tescili halinde davalı markasının hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, davacılara ait ticari sicil kayıt bilgileri celp edilmiş, Ankara 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası UYAP ortamında temin edilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden maddi vakıalara ilişkin rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Dava konusu marka başvurusu, 29 / 30 / 31 / 32 / 35 / 43. sınıf emtia için tescil edilmek üzere 06.04.2019 tarihinde yapılmıştır. Dava konusu marka başvurusu tescili talep olunan tüm emtialar yönünden 15.08.2019 tarihli 330 sayılı Resmi Marka Bülteni’nde yayımlanmıştır. Dava konusu başvurunun yayımına davacı şirketler tarafından ayrı ayrı dilekçeler ile “benzerlik/karıştırılma ihtimali”, “tanınmışlık”, “Paris Sözleşmesi kapsamında tanınmışlık”, “diğer fikri haklar veya kişi hakları”, “diğer” gerekçelerine dayanılarak itiraz edilmiştir. Dayanak gösterilen markalar, …. sayılı markalardır. Davalı şahıs 25.11.2019 tarihli dilekçe ile davacı şirketlerden … … SANAYİİ A.Ş.’nin yayıma itirazına karşı görüş bildirerek, 2013/105377, 2009/23693, 96/006709, 96/006291 sayılı markaların kapsamında yer alan tüm mal ve hizmetler yönünden kullanım ispatı talep etmiştir. Davalı şahıs 25.11.2019 tarihli dilekçe ile davacı şirketlerden … HOLDİNG A.Ş.’nin yayıma itirazına karşı görüş bildirerek, 2013/84314 sayılı markanın kapsamında yer alan tüm mal ve hizmetler yönünden kullanım ispatı talep etmiştir. Davacı şirketlerden … … SANAYİİ A.Ş. tarafından kullanım ispatı olarak bir kısım belgeler dosyaya sunulmuştur. Davacı şirketlerden … … SANAYİİ A.Ş.’nin yayıma itirazı Markalar Dairesi Başkanlığı tarafından 19.10.2020 tarihli 2020-OE-480423 sayılı karar ile reddedilmiş ve fakat aşağıdaki mal ve hizmetler bakımından markaların kullanıldığı tespit edilmiştir:
“06 sınıf: Adi metaller ile bunların alaşımları ve yarı mamulleri. Barınma, saklama, muhafaza etme, kaplama, sarma, çevreleme, depolama, yerleştirme veya inşaat amaçlarıyla yapılmış metalden malzemeler ve araçlar, metalden portatif merdivenler dahil). Çelik inşaat kalıpları; Standart yarım tünel, özel yarım tünel standart dış pano, özel dış pano arka pano, döşeme alın elamanı, perde alın elemanı, dış pano taşıma iskelesi kalıp çıkarma iskelesi üçgeni, aks betonu elemanları, dış dik panoilavesi, ayarlı kapı rezervasyonları, temel kalıpları kaldırma üçgeni, kalıp çıkarma aparatı kolon kalıbı, perde kalıbı, masa tipi döşeme kalıbı, vibrasyonlu masa ve perekast elemanları, teleskopik putrel. Çelik inşaat hasırı. Eleme, filtreleme ve benzeri amaçlar için yapılmış metalden malzemeler. Metalden mamul kapılar ve pencereler, kepenkler, jaluziler, bunların kasaları ve aksamları. Elektrik için olmayan madeni kablolar, teller. Hırdavatçı (nalburiye) eşyası. Havalandırma, ısıtma, kanalizasyon, telefon, yeraltı elektrik ve iklimlendirme tesisatları için havalandırma kanalları, menfezler, menfez kapakları, bacalar, baca şapkaları, menhol (baca) kapakları, ızgaralar. Metalden mamul işaretle gösterme, yönlendirme, belirtme, tanıtma amaçlı malzemeler (tabelalar, panolar, plakalar dahil).Metalden mamul sıvı veya gaz nakli amaçlı borular ve bunların bağlantı parçaları (metalden vanalar; sondaj boruları dahil). Kaldırma, yükleme ve nakil için madeni paletler, madeni halatlar, yük kaldırma ve taşımada kullanılan madeni askılar, bağlar, kolonlar, kuşaklar, bantlar ve şeritler.19. sınıf: Kaplama amaçlarıyla kullanılan biçimlendirilmemiş halde yapı/inşaat/yol yapımı malzemeleri. Beton, alçı, toprak, kil, kum, doğal taş, yapay taş, ahşap, plastik veya sentetik malzemelerden yapılmış biçimlendirilmiş halde yapı/inşaat/yol yapım malzemeleri, yapı parçaları, direkler, bariyerler.” mallarında ve “35. Sınıf: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Adi metaller ile bunların alaşımları ve yarı mamulleri. Barınma, saklama, muhafaza etme, kaplama, sarma, çevreleme, depolama, yerleştirme veya inşaat amaçlarıyla yapılmış metalden malzemeler ve araçlar, metalden portatif merdivenler dahil). Çelik inşaat kalıpları; Standart yarım tünel, özel yarım tünel standart dış pano, özel dış pano arka pano, döşeme alın elamanı, perde alın elemanı, dış pano taşıma iskelesi kalıp çıkarma iskelesi üçgeni, aks betonu elemanları, dış dik panoilavesi, ayarlı kapı rezervasyonları, temel kalıpları kaldırma üçgeni, kalıp çıkarma aparatı kolon kalıbı, perde kalıbı, masa tipi döşeme kalıbı, vibrasyonlu masa ve perekast elemanları, teleskopik putrel. Çelik inşaat hasırı. Eleme, filtreleme ve benzeri amaçlar için yapılmış metalden malzemeler. Metalden mamul kapılar ve pencereler, kepenkler, jaluziler, bunların kasaları ve aksamları. Elektrik için olmayan madeni kablolar, teller. Hırdavatçı (nalburiye) eşyası. Havalandırma, ısıtma, kanalizasyon, telefon, yeraltı elektrik ve iklimlendirme tesisatları için havalandırma kanalları, menfezler, menfez kapakları, bacalar, baca şapkaları, menhol (baca) kapakları, ızgaralar. Metalden mamul işaretle gösterme, yönlendirme, belirtme, tanıtma amaçlı malzemeler (tabelalar, panolar, plakalar dahil).Metalden mamul sıvı veya gaz nakli amaçlı borular ve bunların bağlantı parçaları (metalden vanalar; sondaj boruları dahil). Kaldırma, yükleme ve nakil için madeni paletler, madeni halatlar, yük kaldırma ve taşımada kullanılan madeni askılar, bağlar, kolonlar, kuşaklar, bantlar ve şeritler. Kaplama amaçlarıyla kullanılan biçimlendirilmemiş halde yapı/inşaat/yol yapımı malzemeleri. Beton, alçı, toprak, kil, kum, doğal taş, yapay taş, ahşap, plastik veya sentetik malzemelerden yapılmış biçimlendirilmiş halde yapı/inşaat/yol yapım malzemeleri, yapı parçaları, direkler, bariyerler. Mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir)” “37. sınıf: İnşaat hizmetleri.”
Davacı şirketlerden … HOLDİNG A.Ş.’nin yayıma itirazı Markalar Dairesi Başkanlığı tarafından 19.10.2020 tarihli 2020-OE-480421 sayılı karar ile, “benzerlik/karıştırılma ihtimali” gerekçesi kapsamında kısmen kabul edilmiş ve marka başvurusu kapsamından aşağıdaki mal ve hizmetlerin çıkarılmasına karar verilmiştir:
“29. sınıf: Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Patates cipsleri.
30. sınıf: Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez.
32. sınıf: Biralar; bira yapımında kullanılan preparatlar. Maden suları, kaynak suları, sofra suları, sodalar. Sebze ve meyve suları, bunların konsantreleri ve özleri, meşrubatlar. Enerji içecekleri (alkolsüz); proteinle zenginleştirilmiş sporcu içecekleri.”
Davacı şirketlerden … … SANAYİİ A.Ş. Markalar Dairesi Başkanlığı kararına itiraz ederek itirazın yeniden incelenmesini ve markanın reddedilmesini talep etmiştir.
Davacı şirketlerden … HOLDİNG A.Ş. Markalar Dairesi Başkanlığı kararına itiraz ederek itirazın yeniden incelenmesini ve markanın tümden reddedilmesini talep etmiştir.
Davalı şahıs Markalar Dairesi Başkanlığının kısmen kabul kararına itiraz ederek başvurunun tüm mal ve hizmetler yönünden tescil edilmesini talep etmiştir.
Dava konusu yapılan 28.12.2020 tarihli … sayılı YİDK kararı ile davacı şirketler itirazına istinaden aşağıdaki şekilde karar verilmiştir:
… HOLDİNG A.Ş. tarafından yapılan itiraza istinaden:
“…Yapılan incelemede, markaların benzer oldukları, başvuruya konu mal ve hizmetlerle benzer/ilişkili türde mal/hizmetlerin itiraz gerekçesi markanın tescil kapsamında bulunduğu tespit edilmiş olup, başvuruda kalan emtia listesindeki “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. Patates cipsleri. Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez. Biralar; bira yapımında kullanılan preparatlar. Maden suları, kaynak suları, sofra suları, sodalar. Sebze ve meyve suları, bunların konsantreleri ve özleri, meşrubatlar. Enerji içecekleri (alkolsüz); proteinle zenginleştirilmiş sporcu içecekleri. Alkollü içecekler (biralar hariç): Şaraplar, rakılar, viskiler, likörler, alkol içeren kokteyller. Malların bir araya getirilmesi hizmetleri.(belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” hizmetleri açısından markalar arasında karıştırılma ihtimali bulunduğu kanaatine varılmıştır. Bu nedenle 6/1 bendi gerekçeli itirazın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Ancak işbu başvurunun eşya listesinde bulunan mal ve hizmetler için tescili veya bu mal/hizmetlerle ilgili olarak kullanımı halinde 6769 s. SMK’nın 6/5 maddesinde sayılan koşulların ortaya çıkacağına ilişkin olarak, itirazda, muterizin inşaat / konut sektöründe tanınmışlığını ileri sürdüğü “… holding” markasına verilecek zararın ya da markasının ününden sağlanacak yararın nelerden oluşacağını ve nasıl ortaya çıkacağını gösterir ve olayların olağan akışı içinde belirtilen durumların gerçekten olası olduğu yönünde bir sonuca varmak için yeterli kanaat oluşturacak deliller, argüman ve savlar sunulmadığından, Kuırul’da da bu yönde bir kanaat oluşmadığından, başvurunun 6769 si SMK’nın 6/5 maddesi uyarınca reddini gerektirecek haklı ve geçerli bir sebep bulunmadığı görüşüne varılmış ve bu yöndeki itiraz kabul edilmemiştir.
Başvuru konusu marka itiraz sahibine ait ticaret unvanını içermediği gibi, “…” ibaresi başvuru sahibi firmanın da ticaret unvanında bulunan bir ibare olduğundan ticaret unvanına dayalı itiraz haklı bulunmamıştır.
Kötü niyetli başvuru iddiası da somut ve yeterli delillerle ispatlanamadığından haklı görülmemiştir. …”
… … SANAYİİ A.Ş. tarafından yapılan itiraza istinaden:
“… Yapılan değerlendirme sonucunda, başvuru ile itiraz gerekçesi markaların benzer olduğu kanaatine ulaşılmakla birlikte başvuruda kalan mal/hizmetlerle itiraza mesnet markalardan kullanım ispatı talebine konu olan markaların kullanımları ispatlanan mal/hizmetleri ile kullanım ispatı talebine konu olmayan markaların tüm mal/hizmetlerinin farklı olduğu tespit edildiğinden ve aynı veya benzer mal/hizmet olmadan benzerlik iddiası kabul edilemeyeceğinden muterizin 6/1 bendi gerekçeli itirazı kabul edilmemiştir. Ayrıca, itiraza mesnet markaların tanınmış markalardan olduklarını ve md. 6/5 sayılan koşulların mevcut olduğunu gösterir nitelikte bilgi ve belge bulunmadığı değerlendirildiğinden, md. 6/5 gereğince yapılan itiraz da yerinde bulunmamıştır. İlaveten, muterizin ticaret unvanına dayandırdığı md. 6/6 gerekçeli itirazı, söz konusu unvan işbu başvurunun tescilini engeller nitelikte olmadığından yerinde görülmemiştir. Diğer gerekçeler de yerinde bulunmamıştır.”
Davaya konu YİDK kararı davacılar marka vekiline 30.12.2020 tarihinde tebliğ edilmiş olup, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki dava açılmıştır. Dava konusu marka 29.11.2021 tarihinde tescil edilmiştir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 6.maddesinin 1.fıkrasına göre; Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Karıştırma ihtimali, ortalama tüketicilerin, her iki işaret arasında bir şekilde bağlantı kurmasıdır. Bu durum, bir mal veya hizmetin alıcısının bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını ya da hizmetini alma ihtimali biçiminde tanımlanmaktadır. Karıştırılma ihtimali, iltibas kavramından daha geniş bir kavram olup, doğrudan ve dolaylı karıştırılma ihtimali olarak ikiye ayrılır. Bu ayrıma göre eğer mal veya hizmetin aynı işletmeden ileri geldiği yönünde bir algılama ortaya çıkıyor, yani bir işletmeye ait mal veya hizmet, başka bir işletmeye ait mal veya hizmet ile karıştırılıyor ve bu nedenle satın alınıyorsa doğrudan karıştırılma ihtimali söz konusudur. Buna karşın, eğer mal veya hizmetin markası birbirinden ayırt ediliyor ancak bunların aynı işletmenin markaları olduğu ya da bu mal veya hizmetin aralarında ekonomik veya idari bağlantı bulunan işletmelerden geldiği biçiminde bir algılama oluşuyor ise bu halde de dolaylı karıştırılma ihtimalinden söz edilir.
Karıştırılma ihtimalinden bahsedilebilmesi için öncelikle önceki ve sonraki markalar arasındaki mal veya hizmet sınıflarının aynı ya da benzer olması gerekir. Mal veya hizmetlerin benzer olup olmadığının belirlenmesinde, karşılaştırılacak mal veya hizmetlerin benzer alıcı çevresine hitap edip etmediği, benzer ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunup bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olup olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, marketlerde aynı reyon ya da raflarda satılıp satılmadıkları, aynı toptancılarda satılıp satılmadıkları gibi kriterler göz önünde tutulmalıdır. Sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında gerek Nice sınıflandırması gerekse de TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğleri mahkemeler bakımından bağlayıcı değildir. Somut olayın özelliklerine göre TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğinde farklı sınıflarda yer almalarına rağmen ilgili alıcısı nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikteki ürün ve hizmet markalarının kapsadıkları mal ve hizmet sınıflarının benzer olarak değerlendirilmesi de mümkündür.
Karıştırılma ihtimali bakımından sınıfsal benzerliğin söz konusu olması halinde önceki ve sonraki markanın aynı ya da benzer olup olmadıklarının incelenmesi gerekir. Markaların aynı ya da benzer olup olmadıkları incelenirken markayı oluşturan her bir unsura göre değil, bir bütün olarak karşılaştırılan markaların bıraktığı genel, global izlenim, markaların bütünü ile bıraktığı etki dikkate alınacaktır. Markalarda eğer tanımlayıcı unsurlar var ise bu unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Global değerlendirmeye göre, karşılaştırılan markalar arasında karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığı incelenirken, ilgili alıcısı nezdinde bıraktıkları genel intibaya göre markaların benzer olup olmadığı, markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunup bulunmadığı, ortalama alıcısının algısının ve satın alma kararı verirken göstereceği özen ve dikkat derecesinin ne olduğu, markalar veya işletmeler arasında bağlantı ihtimalinin söz konusu olup olmadığı gibi hususlar incelenerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu şekilde inceleme yapılırken, markanın toplumda ne kadar tanındığı, markaların ayırt edici unsurlarının neler olduğu, markanın hitap ettiği ürün ya da hizmetin tüketici kitlesinin kimler olduğu, bu kitlenin satın alma sürecinde göstermeleri beklenen dikkat ve algılama düzeyinin ne olduğu, mal veya hizmetin niteliğinin ve fiyatının ne olduğu, markanın ne kadar özgün, ayırt edici ya da tanımlayıcı olduğu, seri marka algılamasına yol açıp açmadığı gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, itiraza mesnet markalar, davacılara ait ticari sicil kayıt bilgileri, Ankara 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası içeriği, hukuki nitelendirme hali hariç olmak üzere maddi vakıalara ilişkin tespitler barındıran bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
İlk olarak belirtilmelidir ki; Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin ve Hukuk Genel Kurulu’nun yerleşmiş uygulamasına göre (HGK. 19.11.2003 T, E. 2003/11-578, K. 2003/703) YİDK kararının yerinde olup olmadığı, kararın alındığı tarihteki koşullara göre değerlendirilmelidir. (Y11HD, 21.01.2010 T, 2008/4266 E 2010/586 K) Bu nedenle eldeki davada; YİDK kararının iptali istemi bakımından marka işlem dosyası ile sınırlı olarak değerlendirme yapılmıştır.
Buna göre; YİDK kararının iptali istemi bakımından, davalı başvuru sahibi tarafından itiraz aşamasında kullanım ispatı talep edilmiştir. Somut olayda davalıya ait dava konusu … sayılı markanın başvuru tarihi 06.04.2019’dur. Davacı … … SANAYİİ A.Ş.’nin gerekçe olarak sunduğu ve davalının “kullanım” talebinde bulunduğu markalardan, 2009/23693, 96/006709, 96/006291 sayılı markalar, dava konusu markanın başvuru tarihinde en az 5 yıldır tescillidir. Buna karşın, davalı tarafça kullanımının ispatlanması talep edilen davacılara ait 2013/105377 ve 2013/84314 sayılı markalar, dava konusu markanın başvuru tarihinde henüz 5 yıllık süreyi doldurmamıştır. Dolayısıyla bu markalar yönünden “kullanmama def’i” talebi yerinde değildir.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda tablolaştırıldığı üzere; YİDK karar iptali davası bakımından, kullanım ispatına tabi olan ve fakat kullanımı ispatlanamayan mal ve hizmetler bilirkişi raporunda yer verilen tabloda üzeri çizilerek belirtilmiş olup, bu mal ve hizmetler YİDK karar iptali davası bakımından dikkate alınmamıştır. Buna karşın markanın hükümsüzlüğü davası bakımından davalının süresinde cevap dilekçesi sunmadığı, bu nedenle hükümsüzlük davası bakımından hukuka uygun şekilde kullanmama def’i ileri sürülmediği gözetilerek davacılara ait markalar kapsamındaki tüm mal ve hizmetler dikkate alınarak markanın hükümsüzlüğü istemi bakımından emtia benzerliği değerlendirmesi yapılmıştır.
Ayrıca marka işlem dosyasında; kullanımı ispatlanan ya da ispatlanamayan mal ve hizmetler bakımından gerek davacıların gerekse davalı başvuru sahibinin (Kurum nezdinde yapılan itirazlar aşamasında ve dava aşamasında) herhangi bir itirazı söz konusu olmadığından, YİDK karar iptali davası bakımından Markalar Dairesi Başkanlığı’nın kararında ispatlandığı kabul edilen mal ve hizmetler baz alınarak emtia benzerliği değerlendirmesi yapılmıştır.
YİDK kararının iptali bakımından ileri sürülen kullanmama def’i ve buna yönelik kullanım ispatına yönelik marka işlem dosyasına sunulan kullanım evrakı birlikte değerlendirildiğinde; Davalının işbu davaya konu olan 31, 35 ve 43. Sınıf mal ve hizmetleri, davacıların gerekçe markaları kapsamında yer almamaktadır. Taraf markalarında yer alan mal ve hizmetler aynı/aynı tür olmadığı gibi, aralarında benzerlik/ilişkilendirilme ihtimali de bulunmamaktadır. Taraf markaları kapsamındaki mal ve hizmetler, kullanım amacı ve doğası farklı, rekabet halinde olmayan mal ve hizmetler olup, aynı işletme tarafından üretilmesi beklenen mallar/verilmesi beklenen hizmetler değildir. Dolayısıyla, dava konusu davalıya ait marka kapsamında yer alan mal ve hizmetler ile davacılar markalarında yer alan mal ve hizmetler, birbiri ile ilişkilendirilebilir emtialar olarak değerlendirilmemiş ve sonuç olarak, dava konusu marka kapsamında yer alan mal ve hizmetler yönünden “emtiaların benzer olması” şartının sağlanamadığı kanaatine varılmıştır.
Markanın hükümsüzlüğü istemi bakımından hukuka uygun şekilde kullanmama def’i ileri sürülmediği nazara alınarak emtia benzerliği değerlendirmesi yapıldığında; Bilirkişi raporunda kırmızı renk ile işaretlenen mal ve hizmetler, taraf markalarında aynı/aynı tür/benzer emtiayı göstermektedir. Ayrıntılı olarak ifade etmek gerekirse; dava konusu marka kapsamında yer alan 43. Sınıf hizmetler, davacı … … Sanayi A.Ş. adına kayıtlı 2009/23693 sayılı markada aynen yer almaktadır. Dolayısıyla bu hizmetler bakımından taraf markaları arasında ayniyet oluşmuştur.
Ayrıca davalı markasında bulunan “31. Sınıf: İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 35. Sınıf: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” sınıftaki mal ve hizmetler, davacı … … Sanayi A.Ş.’ne ait 2009/23693 sayılı “…” ibareli markada yer alan “44. Sınıf: Veterinerlik ve hayvancılıkla ilgili hizmetler. Tarım, bahçecilik ve ormancılıkla ile ilgili hizmetler” hizmetleri ile benzerdir. Nitekim Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 07.02.2018 tarih 2016/7798 Esas 2018/835 Karar sayılı kararında da; 31.sınıfta yer alan emtialarla 44.sınıfta yer alan hizmetler arasında benzerlik bulunduğu kabul edilmiştir.
Sonuç olarak; davaya konu “31. Sınıf: İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 35. Sınıf: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) 43. Sınıf: Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri. Geçici konaklama hizmetleri, geçici konaklama ile ilgili rezervasyon hizmetleri, düğün salonu kiralama hizmetleri, konferans ve çeşitli toplantılar için yer sağlama hizmetleri. Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri. Hayvanlar için geçici barınma sağlanması hizmetleri.” yönünden 2009/23693 sayılı marka kapsamında yer alan bir kısım hizmetler bakımından SMK m. 6/1’de sayılan “emtiaların aynı ya da benzer olması” şartının sağlandığı kanaatine varılmıştır.
Ankara 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası incelendiğinde; dosyamız davalısı … tarafından dosyamız davacısı … Holding A.Ş’ye karşı 2013/84314 sayılı markanın kullanılmaması nedeniyle iptali istemli dava açıldığı anlaşılmışsa da, davacıya ait bu marka ile dava konusu marka arasında iltibas tehlikesi bulunmadığı tespit edildiğinden, söz konusu mahkemenin neticesi iş bu dava bakımından bekletici mesele yapılmamıştır. Davacıya ait bu markaya ilişkin değerlendirme aşağıda iltibas kısmında yapılmıştır.
Davacılar tarafı, dava dilekçesinde 2020/29358, 2020/95039, 2020/95045 sayılı markaları gerekçe olarak göstermişse de bu markalar davaya konu edilen markanın başvuru tarihinden sonraki tarihlidir. Bu nedenle, incelemeye dahil edilmemiştir.
Davacı … … Sanayi A.Ş’ye ait; … ve davacı … Holding A.Ş’ye ait 2013/84314 sayılı marka kapsamında yer alan emtialar ile dava konusu marka kapsamında yer alan emtialar arasında ise benzerlik ilişkisi kurulamamıştır. Zira, söz konusu mal ve hizmetler; farklı amaçlara hitap ederler, farklı dağıtım kanallarına sahiptir, aralarında birbirini yerine ikame edilme veya rekabet ilişkisi bulunmaz.
Dava konusu marka ile davacı … … Sanayi A.Ş’ye ait ve dava konusu marka ile emtia benzerliği tespit edilen 2009/23693 sayılı marka; yazı, renk ve şekil unsurlarından oluşan karma markalardır. Taraflara ait markalarda “…” ibaresi ortak olarak bulunmakta ve markaların yanında şekil bulunduğu görülmektedir. Davaya konu marka başvurusu, mavi renkli bir şekil içerisinde aynı renkler ile yazılmış “… …” kelimelerinden ve bu kelimelerin üstünde yer alan insan figürünü andıran bir şekilden oluşmaktadır. “…” ibaresi, İtalyanca “benim” anlamına gelmekte iken, “…” ibaresi İspanyolca “masa” anlamını haizdir. Her iki dil de Türkiye’de sık kullanılan dillerden olmadığından, Türkiye’de mukim biri için “… …” ibaresi herhangi bir anlam ifade etmeyecek ve ibare yazıldığı gibi okunacak/telaffuz edilecektir. Dava konusu marka başvurusunda her iki ibare aynı satırda yazılmışsa da, birleşik şekilde yazılmamış olup, her iki kelime de bağımsız olarak konumlandırılmıştır. “… …” ibaresi bir bütün olarak, dava konusu markanın marka algısı yaratan, esas unsur olarak algılanan kısmını oluşturmaktadır. Davacıya ait marka ise küçük harflerle yazılmış “…” ibaresinden oluşmakta, kelimenin sonunda kare şeklinde gri renkli bir şekle yer verilmiştir. Davacıya ait markanın esas unsuru “…” ibaresidir. “…” ibaresinin, davacının markasının tek unsuru olması, dava konusu başvurunun ise esaslı unsurlarından biri olması nedeniyle, taraf markaları arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak;
Yidk Kararının İptali Davası Bakımından; taraf markaları arasında emtia benzerliği bulunmadığından (ileri sürülen kullanmama def’inin doğurduğu hüküm ve sonuçları nedeniyle) markaların karıştırılması/ilişkilendirilmesi ihtimaline dayalı olan nispi tescil engeline ilişkin şartların oluşmadığı,
Hükümsüzlük Davası Bakımından; dava konusu marka ile davacı … … SANAYİİ A.Ş.’ye ait 2009/23693 sayılı marka arasında, bir kısım mal ve hizmet bakımından ayniyet/benzerlik oluştuğu, taraf markaları arasında görsel, işitsel ve kavramsal olarak benzerlik bulunduğu, esas unsur bakımından taraf markaları arasında ayniyet oluştuğu, tüketicinin taraf markalarını aynı/aynı tür ya da benzer ürünler üzerinde gördüğünde ya da işittiğinde, farklı marka ile karşı karşıya olduklarını anlayabilmelerinin mümkün olmadığı, taraf markalarının birbiri ile ilişkilendirme ihtimalinin bulunması nedeniyle, somut olayda “31. Sınıf: İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 35. Sınıf: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) 43. Sınıf: Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri. Geçici konaklama hizmetleri, geçici konaklama ile ilgili rezervasyon hizmetleri, düğün salonu kiralama hizmetleri, konferans ve çeşitli toplantılar için yer sağlama hizmetleri. Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri. Hayvanlar için geçici barınma sağlanması hizmetleri.” bakımından markaların karıştırılması/ilişkilendirilmesi ihtimaline dayalı olan nispi tescil engeline ilişkin şartların oluştuğu kanaatine varılmıştır.
SMK m.6/4 hükmüne göre; Paris Sözleşmesinin 1 inci mükerrer 6 ncı maddesi bağlamındaki tanınmış markalar ile aynı veya benzer nitelikteki marka başvuruları, aynı veya benzer mal veya hizmetler bakımından itiraz üzerine reddedilir.
SMK m.6/5 hükmüne göre; Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
SMK m.6/4 hükmü bağlamında tanınmış marka koruması için; toplumun her kesimince bilinme gerekli olmayıp, toplumun ilgili kesimindeki bilinilirlik düzeyi dikkate alınacaktır. Toplumun ilgili kesimi; markanın tanındığı iddia edilen ve kaynak ülkede markanın tescilli olduğu ve kullanıldığı sektörü ifade eder. (Uğur Çolak, Türk Marka Hukuku, 4.Baskı, İstanbul 2018, s.344-345) Bir markanın Paris Sözleşmesi anlamında tanınmış marka olarak kabul edilebilmesi için, bu markanın Türkiye’de tanınmış olmasının ya da kullanılmasının gerekip gerekmediği hususu bakımından; Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 13.02.2019 tarih 2017/3943 Esas 2019/1154 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Türkiye’de tescilli olmayan markalara tanınmış marka koruması sağlanabilmesi için, söz konusu markanın, itiraza konu marka başvuru tarihinden önce Türkiye’de ilgili sektörde tanınmış marka olduğunun dosyaya sunulan objektif delillerle ispat edilmesi gerekir. (Aynı yönde Y11HD; 18.09.2019 tarih, 2018/790 E 2019/5512 K; Y11HD; 20.11.2018 tarih, 2017/1345 E 2018/7216 K)
SMK m.6/5 hükmü uyarınca; önceki tarihli tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış olan bir marka, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi sebebiyle, aynı veya benzeri sonraki tarihli marka başvurusunun, aynı veya farklı nitelikteki mal ya da hizmetlere ilişkin tescil talebinin reddini talep edebilir. Bir markanın sadece tanınmış marka niteliğini haiz olması, otomatik olarak o markanın farklı türdeki mal veya hizmetlere ilişkin olarak sonraki tarihli marka başvurusunu engelleme hakkı bahşetmez. Tanınmış marka hakkı sahibinin genişletilmiş korumadan yararlanabilmesi için;
A) Tanınmış markanın itibarından haksız yarar elde edilmesi,
B) Tanınmış markanın itibarına zarar verilmesi,
C) Tanınmış markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi, olasılıklarından en az birinin gerçekleşmesi veya gerçekleşme ihtimalinin bulunması gereklidir. Ayrıca, sonraki tarihli marka başvuru sahibinin, marka başvurusunda haklı bir nedeninin de bulunmaması gerekir.
Tanınmışlık, statik ve dogmatik bir durum değildir. Aksine; sürekli güncellenen, dalgalanabilen, bir çok değişkene bağlı dinamik bir süreci içinde barındırır. Bir markanın tanınmış marka niteliğinde olup olmadığı; a)Toplumun ilgili kesimince markanın tanınma düzeyi, b) Markanın kullanıldığı coğrafi alan, kullanım süresi ve yoğunluğu, c)Marka promosyonlarının ve reklamlarının süresi, yoğunluğu, hedef aldığı alan, d)Markanın tesciller veya tescil başvuruları ile korunduğu coğrafi alanın büyüklüğü, e) Markanın resmi mercilerce tanınmışlığına delalet eden karar ve uygulamaları, f) Markanın ekonomik değeri, g) Markanın hitap ettiği mal veya hizmetlerin pazar payı, gibi tahdidi olmayan kriterler dikkate alınmak suretiyle, yapılacak global bir değerlendirme neticesinde her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Hemen belirtilmelidir ki; bir markanın tanınmış marka niteliğini haiz olmasının; yukarıda yer verilen tüm kıstasların sağlanması gerektiğini şart koşmadığı gibi, yukarıda yer verilen kıstaslardan yalnızca birinin gerçekleşmesinin mutlak anlamda ilgili markayı tanınmışlık seviyesine çıkaracağını da göstermez. Burada önemli olan husus; her somut olayda, yukarıda yer verilen kıstaslardan da yararlanarak, global bir değerlendirme yapılması, bunun sonucunda tanınmışlık vasfı ve varsa bu tanınmışlığın etki alanının belirlenmesidir.
Tanınmış markanın itibarından haksız yararlanılmasından söz edilebilmesi için; tanınmış markanın iyi şöhret ve itibar sahibi olması, ilgili tüketici kesimi nezdinde markanın olumlu bir imajının olması gerekir. Bu nedenle imaj transferine konu olabilecek sonraki tarihli marka başvurusunun, tanınmış markanın itibarından haksız yararlanma tehlikesi doğurabileceği söylenebilir. Burada önemli olan, sonraki tarihli markayı gören tüketicinin, önceki tarihli tanınmış markanın kendi zihninde oluşturduğu olumlu imaj ile sonraki tarihli marka arasında bir bağlantı (link) kurması, imaj transferi ihtimalinin bulunması, böylece tanınmış markanın olumlu imajının sağladığı kolaylıktan yararlanarak sonraki tarihli marka başvuru sahibinin ticari avantaj sağlama ihtimalinin bulunmasıdır. Böylece, sonraki tarihli marka başvuru sahibi, tanınmış marka sahibinin uzun uğraşlar sonucu oluşturduğu kalite ve güven birikiminden parazitvari yararlanarak, kendi lehine haksız bir avantaj sağlayacaktır.
Tanınmış markanın itibarına zarar verilebilmesi için; Tanınmış markanın, arzu edilmeyen olumsuz imaj tehlikesine maruz kalacağı bir hal olasılığı içerisinde bulunması gerekmektedir. Tanınmış markanın itibarının zarar görme tehlikesi altında bulunup bulunmadığı incelenirken, tescile konu mal ve hizmetlerin kapsamı dikkate alınmalıdır. Örneğin; tanınmış bir içecek markasının, aynı veya benzerinin tuvalet temizliği emtialarında marka olarak kullanılması halinde, böyle bir olumsuz imaj tehlikesi söz konusu olabilir.
Tanınmış markanın ayırt etme gücünün zedelenmesi için; Sonraki tarihli marka başvurusu nedeniyle, tanınmış markanın ayırt etme gücünün zayıflaması ve bu suretle markanın reklam değerinin düşme ihtimali bulunmalıdır. Tanınmışlık derecesi ve karşılaştırılan markaların hitap ettiği mal veya hizmetlerin birbirleri ile yakınlığı arttıkça, markanın ayırt ediciliğinin zedelenmesi ihtimali de artmaktadır. Bu durumda, markanın muhatap çevresi, sonraki tarihli marka nedeniyle, önceki markanın artık sadece tanınmış marka sahibine ve onun ürünlerine ait olmadığı kanısına varmaktadır.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; Davacı şirketler, Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde yaptığı itiraz aşamasında dosyaya tanınmışlık iddiasını ispatlamaya yönelik aşağıdaki belgeleri sunduğu tespit edilmiştir:
 2015-2019 tarih aralığına ilişkin çeşitli dergi ve gazetelerde çıkan haberler,
 … ve Yaşam isimli derginin kapak sayfaları, (2013-2019 tarih aralığına ilişkin),
 Konut satışına ve kira bedeline ilişkin faturalar (2015-2018 tarih aralığına ilişkin),
 Çeşitli YİDK ve Markalar Dairesi Başkanlığı kararları (Sadece 2016-M-5423 sayılı kararda “…” ibareli markanın tanınmış olduğu belirtilmiştir.),
 Çeşitli konut projelerine ilişkin tanıtım katalogları, broşürleri.
Davacı şirketlerin dava aşamasında dosyaya tanınmışlık iddiasını ispatlamaya yönelik aşağıdaki belgeleri sunduğu tespit edilmiştir:
 24.12.2013 tarih ve 2013-OE-769949 sayılı Türk Patent ve Marka Kurumu kararı,
 Basında çıkan haberleri içerir DVD.
Somut uyuşmazlık bakımından incelendiğinde, tanınmışlığa ilişkin güncel mahkeme kararı ve tanınmışlığa ilişkin diğer bilgi ve belgeler gözetildiğinde ve mahkememizce oluşturulan ve içinde sektörden kimselerin de bulunduğu bilirkişi heyetinin bilgisi dahilinde, davacılara ait “…” ibareli markanın özellikle “inşaat hizmetleri” bakımından tanınmış marka olduğu yönünde kanaat oluşmakla birlikte, davacı markasının tanınmış olsa dahi, davacının tanınmış olduğu sektör ile davalı markası kapsamında yer alan mal ve hizmetlerin birbiri ile ilişkilendirilemeyecek derecede farklı olduğu, davalıya ait markanın, davacılara ait “…” ibareli tanınmış markanın ayırt edici karakterine ve itibarına zarar vermesi ve tanınmışlığından haksız yarar sağlanması ihtimallerinden birinin somut olay bakımından mevcut olmadığı kanaatine varılmıştır.
SMK m.6/6 hükmüne göre; Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını, fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi hâlinde hak sahibinin itirazı üzerine başvuru reddedilir.
Ticaret unvanı, bir tacirin ticari işletmesine ilişkin işlemlerinde kullandığı addır. Markalar, eşya ile işletme arasındaki ilişkiyi kurar ve farklı işletmelerin ürettiği benzer emtiayı birbirinden ayırt etmeye yarar. Buna karşılık, ticaret unvanları ise işletmenin kendisini tanımlar. Şirketlerin ticaret unvanları tescil edilirken, faaliyet alanına her türlü mal ve hizmetin yazılması mümkün olduğundan ve ticaret unvanının bu alanların hepsinde kullanma gibi bir yükümlülük bulunmadığından, ticaret unvanının fiilen kullanıldığı mal ve hizmetler bakımından, 6769 sayılı SMK’nin 6/6 maddesi anlamında sahibine öncelik hakkı sağladığının kabulü gerekmektedir. Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 13.03.2019 tarih 2017/5439 Esas 2019/2119 Karar sayılı kararında da, önceki tarihli ticaret unvanı nedeniyle sonraki tarihli aynı/benzer markanın başvurusunun engellenebilmesi için, salt ticaret unvanına ilişkin ticari sicil kayıtlarında yer alan iştigal alanlarına bakılmaması gerektiği, ticaret unvanının fiili olarak kullanıldığı mal ve hizmetler dikkate alınmak suretiyle iltibas değerlendirmesi yapılması gerektiği kabul edilmiştir.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; davacıların unvanlarını fiilen kullandıkları faaliyet alanı olan “inşaat hizmetleri” faaliyetinin, dava konusu marka başvurusu kapsamında yer alan mal ve hizmetler ile benzerliği bulunmaması nedeniyle, dava konusu markanın davacılara ait ticaret unvanları sebebi ile reddi için gerekli koşulların oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
6769 sayılı SMK’nın 6/8 maddesine göre; “Tescilli markanın yenilenmeme sebebiyle koruma süresinin sona ermesinden itibaren iki yıl içinde yapılan, bu markayla aynı veya benzer olan ve aynı veya benzer mal veya hizmetleri içeren marka başvurusu, önceki marka sahibinin itirazı üzerine bu iki yıllık süre içinde markanın kullanılmış olması şartıyla reddedilir.”
Davacının dava dilekçesi ekinde dosyaya sunduğu, 197220 sayılı “…” ibareli marka, dava dışı … GAYRİMENKUL İNŞAAT VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ adına kayıtlı olup, koruma süresi 10.09.2018 tarihi itibariyle sona ermiş, bu marka dayanak alınarak madde 6/8 kapsamında açılacak dava için süre ise 10.09.2020 tarihi itibariyle dolmuştur. Dolayısıyla davacıların SMK m.6/8 hükmünden kaynaklı olarak hükümsüzlük isteminde bulunamayacakları kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; davacıların YİDK kararının iptali istemlerinin reddine, davacı … … Sanayii A.Ş’nin davalı …’ya yönelttiği markanın hükümsüzlüğü isteminin KISMEN KABULÜ ile; dava konusu … sayılı markanın “31.SINIF: İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 35.SINIF: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar.Ormancılık ürünleri.Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar.Hayvan yemleri.Malt (insan tüketimi için olmayan).Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.). 43.SINIF: Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri. Geçici konaklama hizmetleri, geçici konaklama ile ilgili rezervasyon hizmetleri, düğün salonu kiralama hizmetleri, konferans ve çeşitli toplantılar için yer sağlama hizmetleri. Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri. Hayvanlar için geçici barınma sağlanması hizmetleri.” mal ve hizmetleri bakımından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacı … Holding A.Ş’nin davalı …’ya yönelttiği markanın hükümsüzlüğü isteminin reddine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacıların YİDK kararının iptali istemlerinin REDDİNE,
2-Davacı … … Sanayii A.Ş’nin davalı …’ya yönelttiği markanın hükümsüzlüğü isteminin KISMEN KABULÜ ile; dava konusu … sayılı markanın “31.SINIF: İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 35.SINIF: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar.Ormancılık ürünleri.Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar.Hayvan yemleri.Malt (insan tüketimi için olmayan).Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.). 43.SINIF: Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri. Geçici konaklama hizmetleri, geçici konaklama ile ilgili rezervasyon hizmetleri, düğün salonu kiralama hizmetleri, konferans ve çeşitli toplantılar için yer sağlama hizmetleri. Gündüz bakımı (kreş) hizmetleri. Hayvanlar için geçici barınma sağlanması hizmetleri.” mal ve hizmetleri bakımından HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE ve SİCİLDEN TERKİNİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE, 6769 sayılı SMK m.27/6 hükmü gereği hükümsüzlük kararı kesinleştiğinde bir örneğinin re’sen TÜRKPATENT’e gönderilmesine,
3-Davacı … Holding A.Ş’nin davalı …’ya yönelttiği markanın hükümsüzlüğü isteminin REDDİNE,
4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL’nin düşümü ile bakiye kalan 21,40 TL’nin davalı …’dan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-YİDK kararının iptali isteminin reddolunması ve davalıların kendilerini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacı … … Sanayii Anonim Şirketi’nden alınarak davalılara verilmesine,
6-YİDK kararının iptali ve markanın hükümsüzlüğü isteminin reddolunması ve davalıların kendilerini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacı … Holding Anonim Şirketi’nden alınarak davalılara verilmesine,
7-Markanın hükümsüzlüğü istemi bakımından; davacı … … Sanayii Anonim Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden ve davanın kabul edilen kısmı yönünden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalı …’dan alınarak davacı … … Sanayii Anonim Şirketi’ne verilmesine,
8-Markanın hükümsüzlüğü istemi bakımından; davacı … … Sanayii Anonim Şirketi’nin isteminin kısmen reddolunması ve davalı …’nın kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacı … … Sanayii Anonim Şirketi’nden alınarak davalı …’ya verilmesine,
9-Davacı … Holding Anonim Şirketi’nin tüm istemleri reddedildiğinden, bu davacı tarafından yapılan; 59,30 TL başvurma harcı, 59,30 TL peşin harç, 8,50 TL vekalet harcı, 241,50 TL tebligat ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam 368,60 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Davacı … … Sanayii Anonim Şirketi bakımından; hükümsüzlük davasının kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak kabulüne,
11-Davacı … … Sanayii Anonim Şirketi tarafından yapılan 1.750,00 TL bilirkişi ücretine esas yargılama giderinin 1/2’si olan 875,00 TL’nin davalı …’dan alınarak davacı … … Sanayii Anonim Şirketi’ne verilmesine, bakiye 875,00 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına,
12-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, Davacılar vekilinin, Davalı Kurum vekilinin ve Davalı şahıs vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/01/2022