Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/156 Esas
KARAR NO : 2022/269

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü-Endüstriyel Tasarımla İlgili Kurum Kararının İptali)
DAVA TARİHİ : 14/06/2021
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/11/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğü – Endüstriyel Tasarımla İlgili Kurum Kararının İptali) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 14/06/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin çikolata bisküvi, çikolata, gofret, kek ve benzeri ürünleri ürettiğini, Türkiye’de ve 100’ü aşkın ülkede ürünleriyle tanınan, sektörün saygın firmalarından olduğunu, ürünlerinde kullanılan marka ve tasarımlarının özgün olduğunu ve dünyada tanınmış tasarımcılarla çalışarak ortaya çıkarıldığını, dava konusu tasarım başvurusuna konu çikolatanın müvekkili şirket tasarımlarıyla ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, farklı ve yeni bir unsurunun bulunmadığını, söz konusu başvurunun kötüniyetli olduğunu ve müvekkilinin tescilli tanınmış markalarına yanaşma ve iltibas yaratma amacı taşıdığını, davalı yanın tasarım mevzuatına dayanarak tescile dayalı hak alanı yaratmaya çalıştığını, dava konusu tasarımların müvekkili şirket tasarımlarıyla birebir aynı olacak şekilde ve dört ayrı biçimde başvuruya konu edildiğini, yenilik unsuru taşımadığını, davaya konu tasarımda yumurta şeklinde bir çikolata kullanıldığını, yumurta şeklinin üzerindeki müvekkili markalarında olduğu gibi mutlu, huysuz, havalı, şakacı gibi duyguları yansıtan ifadelerin yer aldığını, kullanılan renkler ve yaratılan genel kompozizyonun müvekkilinin “…” ibareli marka görselleriyle aynı olduğunu, dava konusu tasarımda, müvekkili adına tescilli olan yumurta şeklindeki çikolata ve çikolatanın üzerinde yer alan ifadelere ek olarak yumurta şeklinin alt kısmına ayak şekli ve üst kısmına da renkli şapka şekli eklendiğini, yaratılan ufak farklılıkların tasarımı yeni ve ayırt edici kılmadığını, Sınai Mülkiyet Kanununun 56.maddesinde de, farklılıkların yalnızca ayrıntıda kalması durumunda tasarımların aynı kabul edileceğinin açıkça düzenlendiğini, müvekkilinin “…” ibareli markalarının herhangi bir kavramsal karşılığı olmadığını ve yüksek derecede ayırt ediciliğe sahip olduğunu, müvekkili şirketin “…” ibareli markasının TÜRKPATENT nezdinde tanınmış marka olduğunu ve ayırt ediciliğinin yanı sıra kullanıma dayalı ayırt ediciliğinin de bulunduğunu, müvekkili şirketin “…” markalı birçok ürünü piyasaya sürdüğünü ve tüketici nezdinde sevilir ve tanınır kıldığını, dava konusu tasarımın, müvekkili şirket markalarının ayırt ediciliğine zarar vereceğini, tasarımlar arasında karıştırılma ihtimali bulunduğunu iddia ederek; 13.04.2021 tarih ve … sayılı YİDK kararının iptaline ve … sayılı çoklu tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 01/07/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; YİDK kararındaki söz konusu tespitlerin ve kanaatin bugün için de geçerliliğini sürdürdüğünü, verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğunu ileri sürerek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. vekili 14/07/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 1996 yılında pazara ve tüketicilere yenilikler sunmak amacı ile o güne kadar hiç yapılmamış olan, oyuncak ve sakızı bir araya getirme fikrini oluşturduğunu ve piyasaya sürdüğünü, ilerleyen yıllarda ürün yelpazesine çikolata, sakız, draje, marshmallow vb. ürünleri de katmış olduğunu, bugün çikolata ve şekerleme sektöründe çok çeşitli ürünlerin üretim ve satış faaliyetlerini yürüttüğünü, müvekkili şirketin “…” esas unsurlu markalarını ilk olarak 18.03.2009 tarihinde ve 2009/13337 sayı ile TÜRKPATENT nezdinde tescil ettirdiğini, Türkiye’nin yanı sıra dünya çapında çok sayıda ülkede “…” markalı ürünleri ile ciddi düzeyde tanınmışlığa ulaştığını ve WIPO nezdinde toplam 35 ülkede tescilli olduğunu, müvekkili tasarımları ile davacı markaları arasında “çikolatadan yumurta” olarak özetlenebilecek bir fikir ortaklığı bulunduğunu, ancak bu fikir ortaklığı dışında taraf tasarım/markaları arasında hiçbir ortak özelliğin bulunmadığını, ilgili fikrin yaratıcısının davacı şirket olmadığını, “çikolatadan yumurta” olarak özetlenebilecek bu fikirden doğan pek çok çeşitli ürünün uzun yıllardır piyasada farklı firmalarca kullanıldığını ve tasarım olarak korunmadığını, aksi takdirde ilgili tasarımı ortaya çıkaran firmanın, piyasadaki diğer tüm benzer fikirden doğan kullanımların engellenebileceğini, müvekkili tasarımlarının yenilik kriterini fazlasıyla karşıladığını, ilgili tasarımların baş kısımlarının farklı olduğunu, müvekkili tasarımlarında baş kısmının üzerinde “…” yazan renkli boneler bulunduğunu, itiraza dayanak tasarımlarda ise hiçbir baş giysisinin bulunmadığını, tasarımların ayak kısımlarının da farklı olduğunu, müvekkili tasarımlarında bir çift ayak bulunduğunu, itiraza dayanak tasarımda ise ayak bulunmadığını, tasarımların renk kompozisyonlarının farklı olduğunu, müvekkili tasarımlarının mavi gözlü ve kırmızı ağızlı görsellerden oluştuğunu, dayanak tasarımlarda ise siyah-kahverengi kombinasyonunun kullanıldığını, itiraz sahibinin markalarında “ŞAKACI”, “…”, “NEŞELİ”, “HUYSUZ” gibi kelime ibarelerinin bulunduğunu, müvekkili tasarımlarında ise marka dışında yazılı ibarenin yer almadığını, davacı yanın dilekçesinde, “…” ibaresinin ayırt edici ve tanınmış olduğunun belirtildiğini, bu durumda taraf tasarımlarında yer alan “…” ve “…” markalarının ilgili tasarımları bilinçli tüketiciler nezdinde yeterli derecede farklılaştırdığını, davacı yanın, hiçbir somut delil/gerekçe sunmadığı kötüniyet iddialarının gerçeği yansıtmadığını ileri sürerek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK Kararının İptali ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu m.77 hükmüne göre açılan Tasarımın Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı YİDK kararının hukuka uygun olup olmadığı, davalı şirkete ait 2020 05058/1,2,3,4,5 sayılı tasarımların yeni ve ayırt edici olup olmadığı, davalı çoklu tasarım başvurusunun, davacıya ait markaların izinsiz kullanımı mahiyetinde olup olmadığı, davalı şirketin tasarım tescil başvurusunda kötü niyetli olup olmadığı, davalı çoklu tasarımının hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tasarım tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, maddi vakıalar hususunda bilirkişi kök ve ek raporu aldırılmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davalı şirketin 21.07.2020 tarihinde … sayılı çoklu tasarım başvurusunda bulunduğu, Tasarımlar Dairesi Başkanlığı’nın 09.09.2020 tarih 348 sayılı Resmi Tasarım Bülteni’nde başvurunun yayımlandığı, davacının 09.12.2020 tarihli dilekçesi ile yayına itiraz ettiği, davalı şirketin 19.01.2021 tarihli itiraza karşı görüş dilekçesi ibraz ettiği, Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun … sayılı kararı ile; “İtirazın reddine ve 2020 05058/1, 2, 3, 4, 5 sıra numaralı tasarımın tescilinin devamına” şeklinde oybirliği ile karar verdiği, verilen kararın davacı marka vekiline 15.04.2021 tarihinde tebliğ edildiği, yasal iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Tasarım, bir ürünün veya onun bir kısmının görmek veya dokunmak gibi insan duygularıyla fark edilen görünümüdür. Görünüm, ürünü veya onun üstündeki süslemeyi oluşturan çizgilerin, özel şekillerin, çevre çizgisinin, renklerin, biçimin ve/veya malzemenin sonucudur.
6769 sayılı SMK’nın 56. maddesinde koruma koşulları düzenlenmiş olup, bir tasarımın tescili için yeni ve ayırt edici nitelikte olması gerektiği vurgulanmıştır. 6769 sayılı SMK’nın 56/4. maddesine göre bir tasarımın “yeni” olması o tasarımın aynısının daha önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması anlamına gelir. Eğer herhangi iki tasarım arasında sadece küçük ayrıntıda farklılık varsa o tasarımlar aynı kabul edilir. Yenilik değerlendirmesinde temel alınan kriter mutlak yenilik, yani dünyada yenilik ilkesidir. Yenilik mutlaktır; çünkü, tescili istenen tasarımın aynısının kamuya sunulması halinde, Türkiye’de dünyanın neresinde, ne zaman yapılmış olursa olsun, yenilik ortadan kalkar. Bundan tescil başvurusunda bulunan tasarımcının haberinin bulunup bulunmaması, hiçbir etki yapmaz.
Ayırt edicilik kriterini düzenleyen 56/5. Madde uyarınca, “Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, b)Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.” Bir tasarımın ayırt edici nitelikleri o tasarıma has, yani sadece o tasarıma ait özelliklerdir. Yine 56/5. maddeye göre tasarımlar arasındaki kıyaslama bilgilenmiş kullanıcı tarafından yapılacak olup, 56/6. maddeye göre ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınacaktır.
Bilgilenmiş kullanıcı, tasarımı kullanarak bilgi sahibi olmuş, tasarımı tanıyan, deneyim sahibi kullanıcı demektir. Bilgilenmiş kullanıcı, sıradan bir kullanıcının gözden kaçırabileceği tasarımın önemli özelliklerini fark eder. Ama bir tasarım uzmanı kadar da bilgi birikimine sahip olmadığı için ayrıntılarla ilgilenmez.
Seçenek özgürlüğü kavramı ile ilgili olarak, koruma dışı hallerin değerlendirildiği 58/2. Maddede “Koruma kapsamının değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.” ifadesi yer almaktadır. Bir ürün, tasarımcısına ne kadar seçenek özgürlüğü bırakıyorsa koruma kapsamı da o denli genişler; seçenek özgürlüğü ne denli darsa koruma kapsamı da o denli daralır. Bir ürün işlevini yerine getirebilmesi için ancak belirli bir şekilde tasarlanması zorunluysa, bu ürünün tasarımı hiç koruma görmez.
Belirtilen açıklamalar ışığında tarafların iddia ve savunmaları, tasarım işlem dosyası, hükümsüzlüğe mesnet gösterilen dokümanlar, hukuki nitelendirme hariç maddi tespitler barındıran bilirkişi kök ve ek raporu ile tüm dosya kapsamına göre;
Somut olayda dava konusu tasarımlar; yumurta şeklindeki “çikolata” tasarımlarıdır. Piyasa incelendiğinde; yumurta şekilli çikolataların pek çok farklı firma tarafından üretilip satılmakta olduğu, özellikle çocuk tüketicilerin ilgisini çekebilmek bakımından ürünlerin ve ambalajlarının renk, şekil ve desenlerle karakterize edildiği saptanmıştır. Bu kapsamda ürünün yumurta formu harcıalem şekli olup, üzerindeki şekil ve desenler tasarım koruması kapsamındadır. Sonuçta bütün olarak farklı tasarımlara ulaşılması mümkündür.
Bilirkişi kök raporunda örneklendirildiği üzere; Batı’daki Paskalya yumurtaları geleneğinden gelen yumurta biçimli çikolata ürünü tasarımında seçenek özgürlüğünün kapsamı çok geniştir. Yumurta biçimi gerek üzerine doku vererek gerekse renk ve rölyef uygulayarak farklılaştırılmıştır. Çocuklara hitap etmek amacıyla tasarlanan bu ürünlerde yumurtaya insan veya hayvan karakteri verme temaları sıklıkla işlenmiştir. Özellikle göz ve ağız ekleyerek ifadeler verme, çizgi roman karakterlerini betimleme, yeni karakterler yaratmak sıklıkla kullanılan uygulamalardır.
Somut olayda dava konusu tasarımlar “çikolata tasarımı” olup; bu ürünleri sıklıkla satın alan ve tüketen kişilerin, özellikle çocuk tüketicilerin ve ebeveynlerinin bilgilenmiş kullanıcı olduğu düşünülmektedir.
Dava konusu 2020 05058-1 sayılı tasarım ile itiraza/hükümsüzlüğe mesnet gösterilen ve bilirkişi kök raporunda tablolaştırılan dokümanlar karşılaştırıldığında;
1-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçiminde çikolatadır.
2-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçimi yüz ifadesi verilmiş bir insan kafası gibi karakterize edilmiştir.
3-Davalıya ait tasarım neşeli bir yüz ifadesini betimlemektedir. Kullanılan renkler ve kirpiklerin tarzından bir kadın karakter olduğu anlaşılmaktadır. Davacıya ait tasarımlarda karakterlerin hepsi erkek hissi vermekte, neşeli ifadeye en yakın olabilecek 1 sıra numaralı tasarımda gözlük varken davalı tasarımında bu ayrıntı yoktur.
4-Davalıya ait en üstteki tasarımda kafanın altında ayrıca iki de ayak vardır. Davacıya ait tasarımlarda ayak eklentisi yoktur.
5-Davalıya ait tasarımda kafaya bağlanmış üzerinde marka yazan pembe renkli bir bandana varken, davacıya ait tasarımlarda kafanın üstü çıplaktır.
6-Davalıya ait tasarımda gözler ve ağız yumurta yüzeyinin nispeten küçük bir bölümündeyken, davacıya ait tasarımda gözler ve ağız çok büyüktür, yüz ifadesi yumurtanın bir yarısını neredeyse tamamen kaplamaktadır.
7-Davacıya ait tasarımda çikolatanın kahverengisine ilaveten gözler ve dişlerde sadece beyaz renk kullanılırken, davalıya ait tasarımda gözlerdeki ve dişlerdeki beyaz renge ilaveten gözbebeklerinde yeşil renk, kirpik ve dudaklarda pembe renk kullanılmıştır.
8-Davacıya ait tasarımda kabartma şeklinde bir burun yer alırken, davalıya ait tasarımda burun yoktur.
9-Davacıya ait tasarımda kaşlarda, gözlerde ve ağızda belirgin kabartmalar kullanılırken, davalıya ait tasarımda bu kabartmalar çok yüzeyseldir.
Davacıya ait tasarımla davalıya ait tasarımlar karşılaştırıldığında yumurta biçiminden karakter oluşturma ve bu karakterlere ifade vermek konularında birbirinden tamamen farklı yöntem ve yaklaşımlar izlendiği görülmektedir. Tüm bu sayılan özelliklerle davalıya ait tasarımın davacıya ait tasarıma kıyasla belirgin derecede farklı olduğu kanaatine varılmıştır. Dolayısıyla 2020 05058/1 sıra numaralı dava konusu tasarımın, itiraza mesnet gösterilen davacı marka ve tasarımları karşısında bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yeni ve ayırt edici olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu 2020 05058-2 sayılı tasarım ile itiraza/hükümsüzlüğe mesnet gösterilen ve bilirkişi kök raporunda tablolaştırılan dokümanlar karşılaştırıldığında;
1-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçiminde çikolatadır.
2-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçimi yüz ifadesi verilmiş bir insan kafası gibi karakterize edilmiştir.
3-Davalıya ait tasarım neşeli bir yüz ifadesini betimlemektedir. Davacıya ait tasarımlarda, neşeli ifadeye en yakın olabilecek 1 sıra numaralı tasarımda gözlük varken davalı tasarımında bu ayrıntı yoktur.
4-Davalıya ait en üstteki tasarımda kafanın altında ayrıca iki de ayak vardır. Davacıya ait tasarımlarda ayak eklentisi yoktur.
5-Davalıya ait tasarımda kafaya bağlanmış üzerinde marka yazan kırmızı renkli bir bandana varken, davacıya ait tasarımlarda kafanın üstü çıplaktır.
6-Davalıya ait tasarımda gözler ve ağız yumurta yüzeyinin nispeten küçük bir bölümündeyken, davacıya ait tasarımda gözler ve ağız çok büyüktür, yüz ifadesi yumurtanın bir yarısını neredeyse tamamen kaplamaktadır.
7-Davacıya ait tasarımda çikolatanın kahverengisine ilaveten gözler ve dişlerde sadece beyaz renk kullanılırken, davalıya ait tasarımda gözlerdeki ve dişlerdeki beyaz renge ilaveten göz bebeklerinde mavi renk, dudaklarda pembe renk kullanılmıştır.
8-Davacıya ait tasarımda kaşlarda, gözlerde ve ağızda belirgin kabartmalar kullanılırken, davalıya ait tasarımda bu kabartmalar çok yüzeyseldir.
9-Davacıya ait tasarımla davalıya ait tasarımlar karşılaştırıldığında yumurta biçiminden karakter oluşturma ve bu karakterlere ifade vermek konularında birbirinden tamamen farklı yöntem ve yaklaşımlar izlendiği görülmektedir.
Tüm bu sayılan özelliklerle davalıya ait tasarımın davacıya ait tasarıma kıyasla belirgin derecede farklı olduğu kanaatine varılmıştır. Dolayısıyla 2020 05058/2 sıra numaralı dava konusu tasarımın, itiraza mesnet gösterilen davacı marka ve tasarımları karşısında bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yeni ve ayırt edici olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu 2020 05058-3 sayılı tasarım ile itiraza/hükümsüzlüğe mesnet gösterilen ve bilirkişi kök raporunda tablolaştırılan dokümanlar karşılaştırıldığında;
1-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçiminde çikolatadır.
2-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçimi yüz ifadesi verilmiş bir insan kafası gibi karakterize edilmiştir.
3-Davalıya ait tasarım “muzur” bir yüz ifadesini betimlemektedir. Davacıya ait tasarımlarda, muzur ifadesine yakın olabilecek tasarım yoktur.
4-Davalıya ait en üstteki tasarımda kafanın altında ayrıca iki de ayak vardır. Davacıya ait tasarımlarda ayak eklentisi yoktur.
5-Davalıya ait tasarımda kafaya bağlanmış üzerinde marka yazan yeşil renkli bir bandana varken, davacıya ait tasarımlarda kafanın üstü çıplaktır.
6-Davalıya ait tasarımda gözler ve ağız yumurta yüzeyinin nispeten küçük bir bölümündeyken, davacıya ait tasarımda gözler ve ağız çok büyüktür, yüz ifadesi yumurtanın bir yarısını neredeyse tamamen kaplamaktadır.
7-Davacıya ait tasarımda çikolatanın kahverengisine ilaveten gözler ve dişlerde sadece beyaz renk kullanılırken, davalıya ait tasarımda gözlerdeki ve dişlerdeki beyaz renge ilaveten gözbebeklerinde mavi renk, dilde pembe renk kullanılmıştır.
8-Davacıya ait tasarımda kaşlarda, gözlerde ve ağızda belirgin kabartmalar kullanılırken, davalıya ait tasarımda bu kabartmalar çok yüzeyseldir.
Davacıya ait tasarımla davalıya ait tasarımlar karşılaştırıldığında yumurta biçiminden karakter oluşturma ve bu karakterlere ifade vermek konularında birbirinden tamamen farklı yöntem ve yaklaşımlar izlendiği görülmektedir. Tüm bu sayılan özelliklerle davalıya ait tasarımın davacıya ait tasarıma kıyasla belirgin derecede farklı olduğu kanaatine varılmıştır. Dolayısıyla 2020 05058/3 sıra numaralı dava konusu tasarımın, itiraza mesnet gösterilen davacı marka ve tasarımları karşısında bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yeni ve ayırt edici olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu 2020 05058-4 sayılı tasarım ile itiraza/hükümsüzlüğe mesnet gösterilen ve bilirkişi kök raporunda tablolaştırılan dokümanlar karşılaştırıldığında;
1-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçiminde çikolatadır.
2-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçimi yüz ifadesi verilmiş bir insan kafası gibi karakterize edilmiştir.
3-Davalıya ait tasarım utangaç bir yüz ifadesini betimlemektedir. Davacıya ait tasarımlarda, utangaç ifadeye en yakın olabilecek 6 sıra numaralı tasarımda dişler görünürken davalı tasarımında görünmemekte utangaç ifade sadece ağız hareketi ile verilmektedir.
4-Davalıya ait en üstteki tasarımda kafanın altında ayrıca iki de ayak vardır. Davacıya ait tasarımlarda ayak eklentisi yoktur.
5-Davalıya ait tasarımda kafaya bağlanmış üzerinde marka yazan sarı renkli bir bandana varken, davacıya ait tasarımlarda kafanın üstü çıplaktır.
6-Davalıya ait tasarımda gözler ve ağız yumurta yüzeyinin nispeten küçük bir bölümündeyken, davacıya ait tasarımda gözler ve ağız çok büyüktür, yüz ifadesi yumurtanın bir yarısını neredeyse tamamen kaplamaktadır.
7-Davacıya ait tasarımda çikolatanın kahverengisine ilaveten gözler ve dişlerde sadece beyaz renk kullanılırken, davalıya ait tasarımda gözlerdeki beyaz renge ilaveten göz bebeklerinde mavi renk kullanılmıştır.
8-Davacıya ait tasarımda kaşlarda, gözlerde ve ağızda belirgin kabartmalar kullanılırken, davalıya ait tasarımda bu kabartmalar çok yüzeyseldir.
Davacıya ait tasarımla davalıya ait tasarımlar karşılaştırıldığında yumurta biçiminden karakter oluşturma ve bu karakterlere ifade vermek konularında birbirinden tamamen farklı yöntem ve yaklaşımlar izlendiği görülmektedir. Tüm bu sayılan özelliklerle davalıya ait tasarımın davacıya ait tasarıma kıyasla belirgin derecede farklı olduğu kanaatine varılmıştır. Dolayısıyla 2020 05058/4 sıra numaralı dava konusu tasarımın, itiraza mesnet gösterilen davacı marka ve tasarımları karşısında bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yeni ve ayırt edici olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu 2020 05058-5 sayılı tasarım ile itiraza/hükümsüzlüğe mesnet gösterilen ve bilirkişi kök raporunda tablolaştırılan dokümanlar karşılaştırıldığında;
1-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçiminde çikolatadır.
2-Davalı tasarımı da itiraza mesnet tasarımlar da yumurta biçimi yüz ifadesi verilmiş bir insan kafası gibi karakterize edilmiştir.
3-Davalıya ait tasarım “hayalci, düşünceli” bir yüz ifadesini betimlemektedir. Davacıya ait tasarımlarda, bu ifadeye yakın olabilecek bir ifade bulunmamaktadır.
4-Davalıya ait en üstteki tasarımda kafanın altında ayrıca iki de ayak vardır. Davacıya ait tasarımlarda ayak eklentisi yoktur.
5-Davalıya ait tasarımda kafaya bağlanmış üzerinde marka yazan mavi renkli bir bandana varken, davacıya ait tasarımlarda kafanın üstü çıplaktır.
6-Davalıya ait tasarımda gözler ve ağız yumurta yüzeyinin nispeten küçük bir bölümündeyken, davacıya ait tasarımda gözler ve ağız çok büyüktür, yüz ifadesi yumurtanın bir yarısını neredeyse tamamen kaplamaktadır.
7-Davacıya ait tasarımda çikolatanın kahverengisine ilaveten gözler ve dişlerde sadece beyaz renk kullanılırken, davalıya ait tasarımda gözlerdeki ve dişlerdeki beyaz renge ilaveten göz bebeklerinde yeşil renk, ağız içinde pembe renk kullanılmıştır.
8-Davacıya ait tasarımda kaşlarda, gözlerde ve ağızda belirgin kabartmalar kullanılırken, davalıya ait tasarımda bu kabartmalar çok yüzeyseldir.
Davacıya ait tasarımla davalıya ait tasarımlar karşılaştırıldığında yumurta biçiminden karakter oluşturma ve bu karakterlere ifade vermek konularında birbirinden tamamen farklı yöntem ve yaklaşımlar izlendiği görülmektedir. Tüm bu sayılan özelliklerle davalıya ait tasarımın davacıya ait tasarıma kıyasla belirgin derecede farklı olduğu kanaatine varılmıştır. Dolayısıyla 2020 05058/5 sıra numaralı dava konusu tasarımın, itiraza mesnet gösterilen davacı marka ve tasarımları karşısında bilgilenmiş kullanıcı gözüyle yeni ve ayırt edici olduğu kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi ek raporunda incelemesi yapılan 2018/56967 sayılı mesnet marka ile dava konusu tasarımlar karşılaştırıldığında;
2018/56967 sayılı markaya konu görsel, 2017 04335-1, 2, 3, 4, 5, 6 sıra numaralı davacı tasarımlarının, … ve YUMURTA KAFALAR ibareli marka sözcükleri ile birlikte, toplu şekilde sergilenmesinden ibarettir. Söz konusu marka, tescilli davacı tasarımlardan farklı ya da ayırt edici görsel herhangi bir unsur içermemektedir. Dolayısıyla söz konusu tasarımlar bakımından yapılan yenilik ve ayırt edicilik değerlendirmesi, tasarımları birlikte sergileyen işbu kümülatif görsel bakımından da aynen geçerlidir. Bu nedenle dava konusu tasarımların, davacıya ait 2018/56967 sayılı marka karşısında yeni ve ayırt edici olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu davalı tasarımlarında kullanılan ayak ve bandana unsurları ile … ve … marka sözcükleri davalı tasarımlarını, davacı markalarından farklılaştırmıştır. Ayrıca çikolata figürlerinde kullanılan mimik ve ifadeler de aynı değildir. Bu kapsamda 2020 05058/1, 2, 3, 4, 5 sıra numaralı davalı tasarımları, davacı markalarından ayırt edilebilir farklılıklar içermektedir. Dolayısıyla 2020 05058/1, 2, 3, 4, 5 sıra numaralı davalı tasarımlarında, davacı markalarının kullanıldığı kabul edilemez. Bu nedenle, dava konusu tasarımların, SMK m.67/2 kapsamında davacının “bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içermediği” kanaatine varılmıştır.
Dava konusu tasarımların mutlak anlamda yeni olup olmadığı hususu bilirkişi heyeti marifetiyle re’sen araştırılmış olup, yaptırılan araştırmaya göre, dava konusu tasarımların “yeni” olma niteliklerini ortadan kaldıran herhangi tarih bilgisi içerir bir dokümana rastlanmamıştır.
SMK m.77/1-a hükmüne göre; Bir tasarım başvurusunun kötü niyetle yapıldığı ispatlanırsa, o tasarım hükümsüz kılınır.
Kötü niyetli tasarım başvurusu; Kişiyi, hukuk düzeninin tescil ile elde edilecek hakları kullanması amacı taşımaksızın, hukuka ve ahlaka aykırı olarak, bu hakların hukuk düzenince tasvip edilemeyecek şekilde başka amaçlarla kullanılması olarak tanımlanabilir. Hangi hallerde kötü niyetli olarak tasarım başvurusunda bulunulmuş sayılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamakla birlikte, genel olarak tasarımı kullanmaktan ziyade şantaj veya başkasından haksız para elde etmek veya başkalarının ticaretine engel olmak gibi amaçlarla yapılan tasarım başvuruları kötü niyetle yapılmış başvuru olarak kabul edilmektedir. Kanunun ayrıca müeyyideye bağladığı hususlar tek başına kötü niyet emaresi olarak kabul edilmez. Zira Kanun tarafından zaten müeyyidesi gösterilmiş tasarım başvuruları için ayrıca kötü niyeti de sebep göstermek doğru görülmemektedir.
Somut olayda; davaya konu tasarımlar ile mesnet dokümanların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde genel izlenim itibariyle benzer olmadıkları, bunun haricinde dava konusu tasarımların kötü niyetle tescil başvurusuna konu edildiğini gösterir somut olgu ileri sürülmediğinden kötü niyet iddiasına dayalı istemler yerinde bulunmamıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL’nin düşümü ile bakiye kalan 21,40 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı, 28,50 TL vekalet harcı, 174,00 TL posta, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.421,10 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan 17,00 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. ‘ye verilmesine,
6-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı vekili, davalı şirket vekili ve davalı kurum vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.26/10/2022

Katip…
E-imza

Hakim…
E-imza