Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/227 Esas
KARAR NO : 2022/10

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 02/09/2020
KARAR TARİHİ : 19/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/02/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 02/09/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Saat Endüstrisi Federasyonu’nun; … Federal Ticaret Siciline kayıtlı, … Saat Endüstrisine mensup üye firmaların menfaatlerini temsil eden, tüzel kişiliği haiz bir meslek örgütlenmesi üst birliği olduğunu, …’de yaklaşık 500 şirketin müvekkili federasyonun üyesi olduğunu, federasyonun başlıca görevinin üyelerinin iktisadi menfaatlerini …’de ve ülke dışında korumak, fikri hakların ihlali ve haksız rekabetle mücadele etmek ve bu kapsamda üyelerinin menfaatlerini Devlet Kurumları ve Mahkemeler nezdinde savunmak olduğunu, tüm bu hususların müvekkiline ait www.fhs…. internet sayfası ile de sabit olduğunu, davalı yanın TÜRKPATENT nezdinde “… … … 1929” ibaresinin 09.,14.,35 ve 37.sınıflarda yer alan ürün ve hizmetleri kapsar şekilde tescili için başvuruda bulunduğunu ve Kurumca yapılan inceleme neticesinde başvurunun 09.,14.,37. sınıflarda yer alan ürün ve hizmetler yönünden kısmen ilanına karar verildiğini, anılan marka başvurusunda yer alan “…” ibaresinin ürünlerin niteliği, kalitesi, üretim yeri ve coğrafi kaynağı konusunda halkı yanıltabilecek nitelikte olması nedeniyle müvekkili tarafından itiraz edildiğini ve itirazın reddedildiğini, davaya konu marka başvurusunun, “… menşeli/… menşeli olmayan ayrımı yapılmaksızın saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil)” ürünleri için yapıldığını, Kurumun yapılan itiraz üzerine itiraza konu başvurunun kapsadığı ürünlerin cins ve niteliğinde değişikliğe giderek, ürün listesine doğrudan müdahale edildiğini ve ürün listesini listedeki saatler ve zaman ölçme cihazları yönünden … menşeli olan/… menşeli olmayan mücerret ayırımına göre yeniden düzenlediğini, söz konusu işlemin Kurumun yasayla belirlenen görev ve yetkilerini aştığını, hiçbir şekilde başvuru anında başvurunun kapsadığı ürün ve hizmet listesine ekleme veya listede değişiklik yapılamayacağını, ortalama tüketicinin tescile güven duyarak “… menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları için” tescil edilen bu markayı taşıyan saatlerin, “doğrudan … menşeli olduğu” kabulüyle hareket edeceğini, … menşeli tanınmış saat üreticilerinin hemen hepsinin “…” ibaresini marka olarak tescil ettirmeksizin, ürün üzerinde kendi markaları yanında menşe işareti olarak kullandıklarını, dava konusu başvurunun 6769 s. SMK md. 5/1-f uyarınca halkı yanıltıcı nitelikte olduğunu ve bu durumun Kurum kararı ile de sabit olduğunu, davaya konu markanın tescil edilmesi durumunda üretilecek saatlerin … menşeli olmayacağı gibi, yıllarca İsviçreli saat üreticileri tarafından oluşturulmuş uluslararası kalite ve tüketici güveninden de haksız olarak yararlanacağını, bu durumun, … Saat Endüstrisine mensup firmaların aleyhine de haksız rekabet teşkil edeceğini, yine dava konusu marka tescil başvurusunun kapsadığı özellikle 09.sınıftaki “akıllı saatler” ile 37.sınıftaki “saat tamiri hizmetleri”nin de benzer değerlendirilmesi ve başvuru sahibine ait marka tescil başvurusunun bu ürün ve hizmetler yönünden de reddedilmesi gerektiğini, davalının …’de sicile kayıtlı olarak faaliyetinin bulunmadığını ve bu ülkede üretim yapan bir şirket olmadığını, davalı yan başvurusunun kötü niyetle yapıldığını, “…” ibaresini içeren bir markanın 14.sınıfta yer alan ürünlerin özellikle saatler üzerinde kullanmak üzere tescilde ısrar etmesinin de kötü niyetini ispatladığını, Kurumun benzer dosyalarda vermiş olduğu kararlar ile işbu davaya konu kararın çeliştiğini iddia ederek; davalıya ait “… … … 1929” ibareli, … nolu markanın TÜRKPATENT kaydına üçüncü kişilere devrinin önlenmesi için karar kesinleşinceye kadar ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesi ve işbu kararın TÜRKPATENT’e bildirilmesi, Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun 27.07.2020 tarihli, … sayılı kararının iptali ile davalı adına tescilin gerçekleşmesi halinde … nolu ve “… … … 1929” ibareli markanın içerdiği tüm ürün ve hizmetler yönünden hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
C E V A P :
Davalı TÜRKPATENT vekili 21/09/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı vekilinin iddialarından olan Kurumun eşya listesini düzenlemesi gibi bir işlemin söz konusu olamayacağını, başvuru kapsamındaki ilgili malların “saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” şeklinde olduğuna yani başvuru sahibi tarafından herhangi bir sınırlama yapılmadığına göre söz konusu malların … menşeili olan ve olmayan malları kapsadığını, ancak, başvurunun bu malların hepsi için tescili halinde … menşeili olmayan mallar için de tescil edilmiş olacağından ve bu durumun tüketici için yanıltıcı olacağı sonucuna varıldığından, yapılan işlemin, başvuru kapsamındaki malların bir kısmı için verilen bir kısmi ret kararından ibaret olduğunu, bu nedenle kurul kararının hukuka uygun olduğunu, davacı vekilinin SMK md.6/9 hükmü bağlamında kötü niyete ilişkin iddialarının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, başvurunun kötü niyetle yapıldığı yönündeki iddiaların somut delillerle ispatlanamadığını ileri sürerek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili 13/10/2020 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 70 yıla yakın tecrübesi ile günümüz saat sektöründe mağazacılıkta akla ilk gelen firma olmayı başarmış bir şirket olduğunu, sektörün üretim, tasarım, distribütörlük ve mağazacılık alanında lider firmalarından olan … Grubunun gücü ile Türkiye’nin 16 ilinde 41 mağazası bulunan bir zincir haline geldiğini, … saatlerinin 1924 yılında La Heutte’de kurulan … Saat fabrikası tarafından …’de 1929 yılında üretilmeye başlandığını, 1942 yılından beri Türkiye pazarına giriş yaptığını ve 1951 yılından beri faaliyet gösterdiği alanda tanınmış olan ….Saatin … markasını tüm ulusal ve uluslararası alanda tescil ettirerek satışa devam ettiğini, günümüzde …’ın Türkiye’nin her bölgesine yayılmış 400’e yakın bayisinin bulunduğunu ve en çok tanınan, tercih edilen markalardan biri olduğunu, müvekkiline ait başta …’de olmak üzere pek çok ülkede … ibareli marka tescillerinin bulunduğunu, müvekkili markasının yanıltıcı nitelikte olmadığını, ürünün meşeini doğru olarak belirttiğini, müvekkili markasının tescilli olduğu sınıflarda yani … menşeili ürünlerde kullanıldığını, müvekkili şirketin … markasının üretiminin ilk günden bu yana …’de gerçekleştirdiğini, kol saati ithalatına ilişkin fatura ve belgelerin dilekçe ekinde sunulduğunu, müvekkilinin Türkiye’de, … menşeili saatleri tüketici ile buluşturmak için … devletine kayıtlı bir firma olma gerekliliğinin bulunmadığını, birçok mağazanın müvekkili şirket gibi … menşeili ürünler sattığını, müvekkili marka görselinden de anlaşılacağı üzere markada yer alan … ibaresinin küçük olduğunu ve dikkat çekmeyecek şekilde kullanıldığını, dava konusu markada yer alan … ibaresinin markanın esaslı bir unsuru olmadığını, Kurum kararının iptalini gerektiren bir durum bulunmadığını ileri sürerek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK Kararının İptali ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu m25 hükmüne göre açılan Markanın Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı YİDK kararının hukuka uygun olup olmadığı, davalı kurumun davacının itirazı üzerine itiraza konu marka başvurusunun kapsadığı ürünlerin cins ve niteliğinde değişiklik yapıp yapamayacağı, davalı şirkete ait … sayılı “… … … 1929” ibareli markanın 6769 sayılı SMK m.5/1-f ve m.6/9 hükümleri gereği hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetlerinden maddi vakıalara ilişkin raporlar alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
İşlem dosyasının tetkikinde; Davalı şirketin 31.05.2019 tarihinde “… … … 1929” ibareli … sayılı başvuru ile 09, 14, 35 ve 37.sınıflarda bulunan bir kısım mal ve hizmetler bakımından tescil başvurusunda bulunduğu, Markalar Dairesi Başkanlığı’nca 6769 sayılı SMK m.5/1-ç hükmü uyarınca bir kısım mal ve hizmetlerin re’sen reddine karar verildiği, kalan emtialar bakımından marka başvurusunun 27.06.2019 tarih ve 327 sayılı Bülten’de ilan edildiği, davacının 26.08.2019 tarihinde SMK 6/3, 6/4, 6/5, 6/6, 6/9 ve 5/1-f hükümleri uyarınca yayına itiraz dilekçesi sunduğu, Markalar Dairesi Başkanlığı’nca SMK 6/3, 6/4, 6/5, 6/6 maddelerine dayalı itirazların reddedildiği; SMK 5/1(f) maddesine dayalı itirazın ise “başvurunun, mal ve hizmetin niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak işaretleri içerdiği” gerekçesiyle kısmen kabul edildiği ve markanın mal ve hizmet listesinden “… menşeli olmayan saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil)” nın çıkarılmasına karar verildiği, davacının 24.03.2020 tarihli itirazın yeniden incelenmesine ilişkin itiraz dilekçesi sunduğu, bu itiraza karşı davalı şirketin 12.05.2020 tarihli karşı görüş dilekçesi sunduğu, itirazı inceleyen Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun, … sayılı davaya konu kararı ile itirazın reddine karar verdiği, bu kararın davacı şirket marka vekiline 29.07.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekili tarafından eldeki davanın iki aylık hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu marka 17.11.2020 tarihinde tescil edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.5/1-f bendi hükmüne göre; Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak işaretler, marka olarak tescil edilemezler.
Hükme göre; başvurusu yapılan işaretin, re’sen reddi için objektif olarak halkı yanıltıcı nitelikte olması yeterlidir. Yanıltıcılık olgusu belirlenirken başvuranın aldatma kastı ayırca aranmaz. (A.Kaya; Marka Hukuku; İstanbul 2006; s,105)
Marka olarak tescili istenen işaretin; mal veya hizmetin niteliği, kalitesi, coğrafi menşei itibariyle yanıltıcı olması mümkündür. Bir markanın, mal ya da hizmetin niteliği, kalitesi, coğrafi kaynağı gibi konularda yanıltıcı olup olmayacağı, tescil başvurusuyla birlikte verilen ve markanın kullanılacağı malları veya hizmetleri gösteren liste dikkate alınarak belirlenir. (S.Arkan; Marka Hukuku Cilt I; Ankara 1997; s.87)
Belirtilen açıklamalar ışığında; tarafların iddia ve savunmaları, celp edilen marka işlem dosyası, maddi vakıa tespitine ilişkin aldırılan 19/11/2021 havale tarihli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava konusu … sayılı marka kapsamında kalan ve eldeki davaya konu olan mal ve hizmetler; “09.sınıf: Bilim, denizcilik, topoğrafya, meteoroloji, sanayide ve laboratuvarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları: tıbbi amaçlı olmayan termometreler, barometreler, ampermetreler, voltmetreler, nem ölçerler, test cihazları, teleskoplar, periskoplar, pusulalar; taşıt göstergeleri; laboratuvarlarda kullanılan malzemeler: mikroskoplar, büyüteçler, dürbünler, deney malzeme ve cihazları. Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar: kameralar, fotoğraf makineleri, televizyonlar, videolar, cd dvd kayıt ve oynatıcı cihazlar, mp3 çalar, bilgisayarlar, masa üstü tablet bilgisayarlar, giyilebilir teknolojik cihazlar (akıllı saatler, bileklikler, başa takılan cihazlar), mikrofonlar, hoparlörler, kulaklıklar; haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları: cep telefonları ve bunların kılıfları, sabit telefonlar, telefon santralleri, bilgisayar yazıcıları, tarayıcılar, fotokopi makineleri. Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar, manyetik, optik ve elektronik ortamlara kaydedilmiş çekilmiş sinema filmleri, diziler ve video müzik klipleri. Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları. Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Metronomlar. 14.sınıf: Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. … menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler. 37.sınıf: İnşaat hizmetleri, inşaat araç — gereçlerinin ve iş makinelerinin kiralanması hizmetleri. Temizlik hizmetleri; dezenfeksiyon hizmetleri; haşere ilaçlama hizmetleri; temizlik araçları ve makinelerinin kiralanması hizmetleri. Kara araçları servis istasyonu hizmetleri (bakım, tamir ve akaryakıt dolumu). Deniz araçlarının bakımı ve tamiri hizmetleri; gemi inşaatı hizmetleri. Hava taşıtlarının bakım ve tamiri hizmetleri. Mobilyalara ilişkin döşeme, tamir, restorasyon hizmetleri. Isıtma, havalandırma ve su tesisatının kurulması (tesis edilmesi), bakımı ve tamiri hizmetleri. Giysilerin temizliği, bakımı ve tamiri hizmetleri. Sınai makinelerin ve cihazların, büro makinelerinin ve cihazlarının, haberleşme cihazlarının, elektrikli ve elektronik cihazların tesisi, bakımı ve tamiri hizmetleri. Asansör tamiri ve bakımı hizmetleri. Saat tamiri hizmetleri. Madencilik, maden çıkarma hizmetleri. Ayakkabı, çanta, kemer tamiri hizmetleri.” şeklindedir.
TÜRKPATENT’in görev ve yetkilerini düzenleyen ve dava konusu edilen marka başvurusunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan 6769 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulanmasına dair yönetmelikte yer alan ilgili mevzuata göre; TÜRKPATENT’in görev ve yetkisi, kendisine yapılan sınai mülkiyet hakkı tescil başvurularını, sınai mülkiyet mevzuatı çerçevesinde incelemek, bu mevzuata uygun olup olmadığını re’sen ve/veya itiraz üzerine incelemek, değerlendirmek ve bir idari işlemle birlikte sonuca bağlamaktır. Yapılan başvurunun mevzuata uygun olmadığı değerlendirildiği noktada, başvuru emtia listesinin bir kısmı veya tamamı için mevzuata uygun bulunarak/bulunmayarak, kısmen veya tamamen tescil edilebilir veya reddedilebilir.
6769 sayılı SMK m.11/3 hükmüne göre; Başvuruya konu mal veya hizmetler 12/7/1995 tarihli ve 95/7094 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile katılmamız kararlaştırılan Markaların Tescili Amacıyla Mal ve Hizmetlerin Uluslararası Sınıflandırılmasına İlişkin Nis Anlaşmasına göre sınıflandırılır. Kurum, başvuruda yer alan mal veya hizmetlerin ait olduğu sınıflarda ve sınıf numaraları üzerinde gerekli düzeltmeleri yapabilir.
SMK m.11/6 hükmüne göre; Marka başvurusunda yer alan içerikte, marka örneğinde veya mal ya da hizmet listesinde değişiklikleri kapsamayan imla hataları ve açık maddi hatalar başvuru sahibinin talebi üzerine düzeltilir.
SMK m.16/1 hükmüne göre; Kurum, başvurunun şeklî yönden eksikliği bulunmadığına karar verirse 5 inci madde kapsamında başvuruyu inceler. İnceleme sonucunda, başvurunun, başvuru kapsamındaki mal veya hizmetlerin bir kısmı ya da tamamı için tescil edilemeyeceği sonucuna varılırsa başvuru bu mal veya hizmetler bakımından reddedilir.
İdari bir kurum olan TÜRKPATENT’ in görev ve yetkisi, yukarıda izah ettiğimiz kapsam ile belirlenmiştir. Kurumun belirtilen bu işlemler dışında bir işlem tesis etmesi, mevzuatta açıkça düzenlenmeyen idari bir yetkinin kullanılması anlamına gelmekte olup, yasal dayanaktan yoksun olduğu söylenebilecektir.
Somut olayımızda ise davalı TÜRKPATENT, bir marka başvurusunun emtia listesinde yer alan bir kısım malların “niteliğini, cinsini değiştirmek/sınırlandırmak” suretiyle bir işlem tesis etmiştir. Halbuki mevzuatta, Kurumun gerek Markalar Dairesi Başkanlığı’nın gerekse YİDK’nın, yapılan bir marka başvurusunun emtia listesinde, başvuru sahibinin talebi dışında, yani re’sen veya üçüncü kişilerin itirazı üzerine hareketle, emtiaların cins ve niteliğiyle ilgili olarak herhangi bir müdahale yapma yetkisi açıkça düzenlenmemiştir. Dolayısıyla; dava konusu marka başvurusunda “Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil.)” emtiaları yer almasına rağmen, davalı kurumun bu emtialar üzerinde sınırlandırma yapmak suretiyle; başvuru kapsamını “… menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” emtialarına indirgemesi mevzuatın kendisine yüklediği görev ve yetkilere aykırılık oluşturmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta dava konusu marka; beyaz zemin üzerine siyah renkte standart küçük harflerle yazılmış “…” kelimesi ile bu kelimenin altında yer alan “… … 1929” ibaresinden oluşmaktadır. En üstte ise ters ve düz formdaki C harflerinin karşılıklı kesişiminden oluşan bir şekil unsuru mevcuttur. Markada yer alan kelimeler anlamsal açıdan değerlendirildiğinde; “…” ibaresinin bilinen bir anlamının bulunmadığı, “…(S)” ibaresinin ise İngilizce’de “İsviçreli – İsviçreye özgü” anlamlarına geldiği anlaşılmaktadır. Markada yer alan “… … 1929” ibaresi bütünsel olarak “1929’da …’de Doğdu” anlamını haizdir.
…, tüm dünyada özellikle çikolata, saat ve çakıları ile bilinen ve tanınan bir ülkedir. Bu tür ürünlerde yer alan “…”, “made in switzerland”, “… made” ibareleri … menşeini belirtmek kullanılan ibarelerdir. Ancak saat emtiası bakımından bu ibarelerin kullanımı, daha özel şartlara bağlanmıştır. … Federal Konseyi tarafından Markaların Korunmasına Dair 28.08.1992 tarihli … Federal Kanunu’nun 50. maddesi doğrultusunda ihdas edilen “…” veya “…” ibarelerinin Saatler Üzerinde Kullanımına İlişkin Düzenleme’nin 3. maddesi uyarınca; “…”, “…”, “… …” gibi işaretler veya “…” veya “…” isimlerini içeren başlıklar ya da buradakilerle karıştırılma ihtimali olanlar münhasıran … saatleri veya saat parçalarında kullanılabilir. Eğer saat … saati değilse, 1. paragrafta yer alan işaretler hiçbir şekilde saat parçalarında yer almaz, saat alıcılarına sunulamaz.
Aynı düzenlemenin 1. maddesi “… Saati”ni tanımlamaktadır. Buna göre;
“Bir saat aşağıdaki özellikleri taşıyorsa … saati olarak kabul edilir:
a. Teknik gelişimi …’de gerçekleşmiş ise,
b. Mekanizması … yapımı ise,
c. Mekanizması …’de bir araya getirilmiş ise,
d. Son inceleme imalatçılar tarafından …’de yapılmış ise,
e. Üretim maliyetlerinin en az %60’ı …’de meydana gelmiş ise.”
Dolayısıyla saat sektöründe “…”, “… made” ibareleri, işbu yasal düzenlemeye dayanarak … saat Federasyonu’ndan verilen sertifikaya uygun olarak kullanılabilmektedir. Görüleceği üzere, …(s) ibaresi saatler için kalite, garanti unsuru olarak kullanılmaktadır. Bu ibareyi taşıyan saatler belirlenen standartlar dahilinde, tüm üretim girdileri ile birlikte … menşelidir. Saatlerin … menşeli olması tüketicilerin saat alışverişi yaparken tercihlerini kalite ve garanti anlamında doğrudan etkilemektedir. …(S) ibaresini saatlerde gören potansiyel tüketiciler, saatlerin … kalitesiyle üretildiği mesajını almaktadır. Ürün üzerinde kullanılan …(S) ibaresi ürünün niteliğine yönelik bilgi vermekte, öyle bir imaj yaratmaktadır. Dolayısıyla “…(S)” ibaresinin, özellikle saat ve saat parçaları emtialarında marka olarak tescil edilmesi ya da kullanılması halinde, tüketici algısında, doğrudan ve derhal, anılan ürünün … menşeli bir ürün olduğu, bir başka ifade ile “… saati olduğu” yanılgısını oluşturma ihtimali kuvvetle muhtemeldir. Kaldı ki söz konusu ürünlerin ilgili tüketici kitlesi de “…(s)” ibaresini gördüğünde, bu ibarenin hangi amaçla kullanıldığını bilebilecek nitelikte bilinçli ve özenli bir kesimdir. Ayrıca, “…(s)” kelimesi … menşeli saatlerde marka olarak kullanılmamakta olup, ürünlerin üzerinde markanın yanına menşe ve standart belirtmek için, sertifika ile eklenebilen bir ibaredir.
Gerek dava dosyasında gerekse TÜRKPATENT işlem dosyasında, davacının … markasının …’de doğmuş bir saat markası olduğunu tevsik eden ve hatta ithal edilen … markalı saatleri belgeleyen deliller mevcuttur. Ancak, yukarıda da açıklandığı üzere … Federal Konseyi’nin “…” veya “…” İbarelerinin Saatler Üzerinde Kullanımına İlişkin Düzenlemesi uyarınca, saat emtiasının sadece …’den ithal edilmesi ya da …’de üretilmesi, üreticiye veya ithalatçıya “…” ibaresini saat emtiası üzerinde kullanma hakkı vermemektedir. Sadece mevzuatta belirlenen koşul ve standartları sağlayan saatler üzerine … ibaresi konulabilmektedir. Yani bir saat emtiası …’den ithal edilmeden evvel gerekli standartları haizse … ibaresini taşıma hakkı zaten edinebilmektedir. …’den ithal edilen, ancak … saati olma standartlarına sahip olmayan bir saatin üzerinde ise … ibaresinin yer alması ise hem … yasaları gereği mümkün değildir, hem de tüketiciler bakımından yanıltıcı mahiyettedir. Zira … ibaresinin gerekli koşul ve standartları sağlamaksızın bir marka işareti dahilinde saat emtiası üzerinde kullanılması, garanti ve kalite bağlamında tüketicide asılsız bir intiba ve kanaate yol açabilir. Örneğin …’de fason üretilen bir saatin, “… saati” olduğu yanılgısı bu kapsamdadır.
Belirtilen nedenlerle; 2019 54489 sayılı ibareli markada yer alan “…(S)” ibaresinin, marka başvurusu kapsamında kalan “… menşeli olan Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” mallarının niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak mahiyette bir işaret olduğu kanaatine varılmıştır.
Bununla birlikte; dava konusu markanın, “saat” emtiası dışındaki davaya konu mal ve hizmetler yönünden SMK m.5/1-f bendi kapsamında yanıltıcı bir işaret olmadığı değerlendirilmektedir. Şöyle ki; sair mal ve hizmetler bakımından, ilgili markanın … menşeli olmasının ya da olmamasının tüketici tercihine esaslı bir etkisi yoktur. Zira söz konusu mal ve hizmetlerin hiçbiri bakımından … menşeili olmak, özel bir kalite imajı yaratmamaktadır. Başka bir deyişle; sair mal ve hizmetler bakımından, … ülkesinin bir ünü bulunmamaktadır. …’nin 09, 14 (saat hariç) ve 37. sınıflardaki mal ve hizmetlere dair bir tanınmışlığı olmadığından, ortalama bir tüketicinin … … … 1929 markası sebebiyle ürünün ya da hizmetin menşei konusunda yanılgıya kapılmayacağı kanaatine varılmıştır. Kaldı ki somut olayda, davaya konu marka bütünsel olarak … markasının 1929’da …’de doğduğu anlamı taşımaktadır. Her ne kadar, … markasının …’deki tescil tarihi dosya kapsamından 1999 olarak tespit edilmekteyse de; davalı tarafça dosyaya sunulan …. ‘e ilişkin arşiv belgeleri, Tüm Saatçi İş Adamları Derneği’nin (TÜSAD) “… markasının 1929 yılında …’de doğduğuna ilişkin mütalaası” dava konusu hakkında mütalaası, https://www…linklerinden ulaşılan veriler, … markasının tescilsiz işaret olarak kullanımının 1929 yılına dayandığını tevsik etmektedir. Bu kapsamda markanın 1929 yılında …’de doğduğuna ilişkin beyan genel itibariyle gerçek dışı ve yanıltıcı değildir. Sonuç itibariyle 2019 54489 sayılı marka ile karşılaşan tüketicilerin 09, 14 (saat hariç) ve 37. Sınıflardaki mal ve hizmetler bakımından menşe ve kalite konusunda yanılmaları olası değildir.
Davacı, davalı şirketin kötü niyetli olduğunu da ileri sürmüştür.
SMK m.6/9 hükmüne göre; Kötüniyetle yapılan marka başvuruları itiraz üzerine reddedilir.
Kötüniyetli marka başvurusu; Kişiyi, hukuk düzeninin tescil ile elde edilecek hakları kullanması amacı taşımaksızın, hukuka ve ahlaka aykırı olarak, bu hakların hukuk düzenince tasvip edilemeyecek şekilde başka amaçlarla kullanılması olarak tanımlanabilir. Hangi hallerde kötü niyetli olarak marka başvurusunda bulunulmuş sayılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamakla birlikte, genel olarak markayı kullanmaktan ziyade şantaj veya başkasından haksız para elde etmek veya başkalarının ticaretine engel olmak gibi amaçlarla yapılan marka başvuruları kötü niyetle yapılmış başvuru olarak kabul edilmektedir. Kanunun ayrıca müeyyideye bağladığı hususlar tek başına kötü niyet emaresi olarak kabul edilmez. Zira Kanun tarafından zaten müeyyidesi gösterilmiş marka başvuruları için ayrıca kötü niyeti de sebep göstermek doğru görülmemektedir.
Somut olayda; davaya konu marka başvurusunun bir kısım emtialar bakımından SMK m.5/1-f bendi bağlamında halkı yanıltıcı işaret niteliği bulunmasının haricinde, davalı şirketin marka başvurusunda bulunurken kötüniyetli olduğuna ilişkin olarak somut bir olgu veya delil bulunmadığından, kötüniyet iddiasına dayalı istemler yerinde bulunmamıştır.
Belirtilen gerekçelerle; davanın kısmen kabulü ile; “… menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” emtiaları bakımından … sayılı YİDK kararının iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine, dava konusu … sayılı markanın “… menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” emtiaları bakımından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1- Davanın KISMEN KABULÜ ile; “… menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” emtiaları bakımından … sayılı YİDK kararının İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Dava konusu … sayılı markanın “… menşeli saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil).” emtiaları bakımından HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE ve SİCİLDEN TERKİNİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
3-6769 sayılı SMK m.27/6 hükmü gereği hükümsüzlük kararı kesinleştiğinde bir örneğinin re’sen TÜRKPATENT’e gönderilmesine,
4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40 TL’nin düşümü ile bakiye kalan 26,30 TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davanın kısmen reddolunması ve davalı şirket ile davalı TÜRKPATENT’in kendisini vekil ile temsil ettirmeleri sebebiyle AAÜT gereğince hesap olunan 7.375,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-Davanın kabul ret oranının takdiren 1/4 olarak kabulüne,
8-Harcın davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 54,40 TL peşin karar ve ilam harcının tamamının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı, 7,80 TL vekalet harcı, 1.700,00 TL bilirkişi ücreti, 186,00 TL posta, müzekkere ve dosya masrafı olmak üzere toplam 1.948,20 TL yargılama giderinin 1/4 ü olan 487,05 TL’sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye 1.461,15 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Davalı … tarafından yapılan 1.750,00 TL bilirkişi ücreti, 24,10 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 1.774,10 TL yargılama giderinin 3/4 ü olan 1.330,58 TL’nin davacıdan alınarak davalı …’ye verilmesine, bakiye 443,52 TL yargılama giderinin davalı … üzerinde bırakılmasına,
11-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı vekilinin, davalı kurum vekilinin ve davalı şirket vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/01/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza