Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/222 Esas
KARAR NO : 2021/246
DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 26/08/2020
KARAR TARİHİ : 23/06/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/07/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali – Markanın Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 26/08/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacının 1993 yılında doğmuş olan tanınmış … markalarının sahibi olduğunu, yurtiçinde ve dışında çok sayıda fiziki mağazalar ve ….com.tr internet mağazası üzerinden tüketiciye şık, trend ve kaliteli giyim eşyaları sunulduğunu, … esas unsurlu başvuru markasının, davacının … markasıyla ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğunu, davacı markasının …” ve başvuru markasının “…” şeklinde okunduğundan, işitsel olarak neredeyse aynı olduğunu, tüketicilerin markaların başlangıcına daha fazla dikkat ettiğini, Yargıtay 11.HD.nin 02.06.2008 tarih E.2007/5035 K.2008/7178 sayılı Kararında “W” harfinden ibaret markanın telafuzunu dikkate alarak “…” markasına tecavüz ettiğine dair yerel mahkeme kararını onadığını, başvuru markasının davacının 2003/37882 ve 2019/24477 sayılı … markalarının 30 ve 35. sınıflarda kapsadığı birebir aynı mal ve hizmetler için tescilinin istendiğini, davalı marka başvurusunun, davacının markasının tanınmışlığından haksız menfaat sağlayacağı ve haksız rekabet yarattığını beyan ederek; … sayılı YİDK Kararının iptali ile tescili halinde 2018/117206 başvuru sayılı “…” ibareli markanın hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 09/09/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacıya ait … ve davalıya ait … markalarının bütünsel genel izlenimde benzer olmadığını, davacı markalarının tanınmış olduğuna ilişkin delil ibraz edilmediği, kurum tarafından verilen kararın hukuka uygun olduğunu beyan ederek; davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili 30/10/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davanın hak düşürücü süre içinde açılmadığını, müvekkilinin gıda-içecek sektöründe Türkiye’de önde gelen firmalar arasında faaliyet gösterdiğini, başvuru markası olan … markası ile itiraza mesnet … esas unsurlu markaların ortalama tüketici nezdinde bütünsel algılamada karıştırılacak düzeyde benzer olmadığını, her iki markanın bulunduğu sektör ve kapsadığı mal ve hizmetlerin farklı olduğunu, müvekkilinin davacı aleyhine haksız rekabet oluşturmadığını, davacı markalarının tanınmışlığına ilişkin delil ibraz edilmediğini beyan ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK Kararının İptali ve 6769 sayılı SMK m.25 hükmüne göre açılan Markanın Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı YİDK kararının hukuka uygun olup olmadığı, davalı şahsa ait 2018/117206 nolu “…” ibareli marka başvurusu ile davacıya ait “…” ibareli markalar arasında iltibas tehlikesi bulunup bulunmadığı, davacı markalarının tanınmış olup olmadığı, tescili halinde davalı markasının hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden maddi vakıalara ilişkin rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davalı şahsın “…” ibaresinin 30. ve 35. sınıfta bulunan “30/Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez 35/Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler.Makarnalar, mantılar, erişteler.Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül.Bal, arı sütü, propolis.Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar.Mayalar, kabartma tozları.Her türlü un, irmikler, nişastalar.Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar.Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler.Sakızlar.Dondurmalar, yenilebilir buzlar.Tuz.Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” mal ve hizmetlerinin tescili amacıyla 21.12.2018 tarihinde gerçekleştirdiği 2018/117206 sayılı marka başvurusunun yapılan ilk incelemeler sonrasında 27.02.2019 tarih ve 319 sayılı Bülten’de ilan edildiği, söz konusu ilana karşı davacı yanın 29.04.2019 tarihinde 93/004367, 95/014351, 96/004271, 96/005759, 97/008198, 99/012757, 99/015764, 2000/20500, 2003/20561, 2003/22477, 2003/22478, 2003/29508, 2003/37882, 2011/104712, 2011/104719, 2011/104724, 2011/104730, 2013/62414, 2016/52291, 2016/52293, 2016/52295, 2017/70249, 2018/84055 sayılı markalarını mesnet göstererek 6769 sayılı SMK’nın m.6/1, 6/4 ve 6/5 hükümleri kapsamında itirazda bulunduğu, davalı şahıs tarafından 31.05.2019 tarihli itiraza karşı görüş bildirme dilekçesi sunulduğu, dilekçesinde davacının itiraza mesnet markalarının tamamının tescilleri kapsamındaki tüm mal ve hizmetler bakımından kullanmama def’inde bulunduğu, davacının kullanma ispatına ilişkin bilgi ve belge sunmadığı, yayına yapılan itirazın Markalar Dairesi Başkanlığı’nca reddedildiği, bu karara karşı davacı şirket tarafından yeniden itirazda bulunulduğu, davalı şahsın 24.02.2020 tarihli itiraza karşı görüş bildirme dilekçesi ibraz ettiği, yeniden yapılan itirazı değerlendiren Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun … sayılı YİDK kararı ile itirazın reddine karar verdiği, bu kararın davacı marka vekiline 29.06.2020 tarihinde tebliğ edildiği, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu marka başvurusu 03.09.2020 tarihinde tescil edilmiştir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 6.maddesinin 1.fıkrasına göre; Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Karıştırma ihtimali, ortalama tüketicilerin, her iki işaret arasında bir şekilde bağlantı kurmasıdır. Bu durum, bir mal veya hizmetin alıcısının bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını ya da hizmetini alma ihtimali biçiminde tanımlanmaktadır. Karıştırılma ihtimali, iltibas kavramından daha geniş bir kavram olup, doğrudan ve dolaylı karıştırılma ihtimali olarak ikiye ayrılır. Bu ayrıma göre eğer mal veya hizmetin aynı işletmeden ileri geldiği yönünde bir algılama ortaya çıkıyor, yani bir işletmeye ait mal veya hizmet, başka bir işletmeye ait mal veya hizmet ile karıştırılıyor ve bu nedenle satın alınıyorsa doğrudan karıştırılma ihtimali söz konusudur. Buna karşın, eğer mal veya hizmetin markası birbirinden ayırt ediliyor ancak bunların aynı işletmenin markaları olduğu ya da bu mal veya hizmetin aralarında ekonomik veya idari bağlantı bulunan işletmelerden geldiği biçiminde bir algılama oluşuyor ise bu halde de dolaylı karıştırılma ihtimalinden söz edilir.
Karıştırılma ihtimalinden bahsedilebilmesi için öncelikle önceki ve sonraki markalar arasındaki mal veya hizmet sınıflarının aynı ya da benzer olması gerekir. Mal veya hizmetlerin benzer olup olmadığının belirlenmesinde, karşılaştırılacak mal veya hizmetlerin benzer alıcı çevresine hitap edip etmediği, benzer ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunup bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olup olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, marketlerde aynı reyon ya da raflarda satılıp satılmadıkları, aynı toptancılarda satılıp satılmadıkları gibi kriterler göz önünde tutulmalıdır. Sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında gerek Nice sınıflandırması gerekse de TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğleri mahkemeler bakımından bağlayıcı değildir. Somut olayın özelliklerine göre TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğinde farklı sınıflarda yer almalarına rağmen ilgili alıcısı nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikteki ürün ve hizmet markalarının kapsadıkları mal ve hizmet sınıflarının benzer olarak değerlendirilmesi de mümkündür.
Karıştırılma ihtimali bakımından sınıfsal benzerliğin söz konusu olması halinde önceki ve sonraki markanın aynı ya da benzer olup olmadıklarının incelenmesi gerekir. Markaların aynı ya da benzer olup olmadıkları incelenirken markayı oluşturan her bir unsura göre değil, bir bütün olarak karşılaştırılan markaların bıraktığı genel, global izlenim, markaların bütünü ile bıraktığı etki dikkate alınacaktır. Markalarda eğer tanımlayıcı unsurlar var ise bu unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Global değerlendirmeye göre, karşılaştırılan markalar arasında karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığı incelenirken, ilgili alıcısı nezdinde bıraktıkları genel intibaya göre markaların benzer olup olmadığı, markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunup bulunmadığı, ortalama alıcısının algısının ve satın alma kararı verirken göstereceği özen ve dikkat derecesinin ne olduğu, markalar veya işletmeler arasında bağlantı ihtimalinin söz konusu olup olmadığı gibi hususlar incelenerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu şekilde inceleme yapılırken, markanın toplumda ne kadar tanındığı, markaların ayırt edici unsurlarının neler olduğu, markanın hitap ettiği ürün ya da hizmetin tüketici kitlesinin kimler olduğu, bu kitlenin satın alma sürecinde göstermeleri beklenen dikkat ve algılama düzeyinin ne olduğu, mal veya hizmetin niteliğinin ve fiyatının ne olduğu, markanın ne kadar özgün, ayırt edici ya da tanımlayıcı olduğu, seri marka algılamasına yol açıp açmadığı gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, itiraza mesnet markalar, hukuki nitelendirme hali hariç olmak üzere maddi vakıalara ilişkin tespitler barındıran bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda tablolaştırıldığı üzere; dava konusu 2018/117206 sayılı marka kapsamında bulunan; “30/Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” malları, davacının itirazına mesnet 2003/37882 sayılı markasının kapsamında bulunan “30/Her türlü un, irmikler, nişastalar, Hububat (tahıl) ve undan mamül çerezler, patlamış mısır, mısır gevrekleri, yulaf ezmeleri, kahvaltılık hububat… Pudingler, kazandibi, sütlaç, sup, muhallebiler, aşureler… Baklavalar, şöbiyet, tulumba tatlıları, bülbül yuvaları… Ekmekler, pideler, pizzalar, lahmacunlar… Makarnalar, mantılar, erişteler… Tapyoka, sago… Kahve, kakao, suni kahve, moka (kahve), kahve yerine geçen maddeler, kahve veya kakao esaslı içecekler… Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri… Çaylar, buzlu çaylar… Sakızlar, Dondurmalar, buz kremler, yenilebilir buzlar… Tuz, Pirinç, bulgur, keşkeş, yarmalar, gıdalar için malt… Bal, arı sütü, propolis” ve 2003/29508 sayılı markasının kapsamındaki “diyet gıdaları, bebek mamaları” malları ile AYNI MAL/AYNI TÜR MAL niteliği taşımaktadır.
Davalı markasının 35. Sınıfta tescil edildiği “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler.Makarnalar, mantılar, erişteler.Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül.Bal, arı sütü, propolis.Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar.Mayalar, kabartma tozları.Her türlü un, irmikler, nişastalar.Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar.Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler.Sakızlar.Dondurmalar, yenilebilir buzlar.Tuz.Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” hizmetler, davacının önceki tarihli 2011/104730 sayılı markası kapsamında yer alan “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için kahve, kakao, kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler makarnalar, mantılar, erişteler pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar bal, arı sutu, propolis yiyecekler ıçın çeşni/lezzet vericiler mayalar, kabartma tozları her turlu un, irmikler, nişastalar toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri çaylar, buzlu çaylar şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler sakızlar dondurmalar, yenilebilir buzlar tuz hububat (tahıl) ve mamulleri pekmez mallarının bir araya getirilerek sunulması hizmetleri” ile birebir AYNI/AYNI TÜR HİZMET niteliğindedir.
Davacının itiraza mesnet 2000/20500 başvuru sayılı markası, 2003 mal ve hizmet tebliğinde yılında 42. sınıf bugün ise 43. sınıf kapsamında yeralan “Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri: Kafeterya hizmetleri, kantin hizmetleri, ikram hizmetleri (catering), kokteyl salonu hizmetleri, restoran hizmetleri, self-servis restoran hizmetleri, snack-bar hizmetleri, yiyecek hizmet araçları kiralanması hizmetleri”ni kapsamaktadır. Dolayısıyla, başvuru markasının tescil edildiği “30/Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” malları ve aynı malların 35. sınıfta toptan veya perakende pazarlanması hizmetleri, davacının 2000/20500 sayılı markasının kapsadığı “Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri: Kafeterya hizmetleri, kantin hizmetleri, ikram hizmetleri (catering), kokteyl salonu hizmetleri, restoran hizmetleri, self-servis restoran hizmetleri, snack-bar hizmetleri, yiyecek hizmet araçları kiralanması hizmetleri” ile de BENZER MAL VE HİZMET niteliği taşımaktadır. Nitekim, Yargıtay 11.HD’nin 15.10.2012 tarih E.2011/9294 K.2012/16154 sayılı Kararında da “29, 30, 31 ve 43. sınıflardaki bir kısım emtia ve hizmetlerin de, piyasanın anlayışı, benzer alıcı çevresine hitap etmesi, benzer ihtiyaçları gidermesi, dağıtım kanallarının ortak olması, kullanım yöntem, amaç ve hedef halk kesimi itibarıyla benzer mal ve hizmet niteliğinde olduğu” vurgusu yapılmıştır.
Sonuç olarak; dava konusu 2018/117206 sayılı başvuru markasının kapsadığı “30/Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez” malları ile “35/Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler.Makarnalar, mantılar, erişteler.Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül.Bal, arı sütü, propolis.Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar.Mayalar, kabartma tozları.Her türlü un, irmikler, nişastalar.Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar.Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler.Sakızlar.Dondurmalar, yenilebilir buzlar.Tuz.Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri”, davacının 2000/20500, 2003/29508, 2003/37882 ve 2011/104730 sayılı markalarının kapsadığı “30/Her türlü un, irmikler, nişastalar, Hububat (tahıl) ve undan mamül çerezler, patlamış mısır, mısır gevrekleri, yulaf ezmeleri, kahvaltılık hububat… Pudingler, kazandibi, sütlaç, sup, muhallebiler, aşureler… Baklavalar, şöbiyet, tulumba tatlıları, bülbül yuvaları… Ekmekler, pideler, pizzalar, lahmacunlar… Makarnalar, mantılar, erişteler… Tapyoka, sago… Kahve, kakao, suni kahve, moka (kahve), kahve yerine geçen maddeler, kahve veya kakao esaslı içecekler… Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri… Çaylar, buzlu çaylar… Sakızlar, Dondurmalar, buz kremler, yenilebilir buzlar… Tuz, Pirinç, bulgur, keşkeş, yarmalar, gıdalar için malt… Bal, arı sütü, propolis; diyet gıdaları, bebek mamaları” malları ile “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için kahve, kakao, suni kahve, moka (kahve), kahve yerine geçen maddeler, kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler makarnalar, mantılar, erişteler, Tapyoka, sago, pastacılık ve fırıncılık mamulleri, Ekmekler, pideler, pizzalar, lahmacunlar, tatlılar, Pudingler, kazandibi, sütlaç, sup, muhallebiler, aşureler… Baklavalar, şöbiyet, tulumba tatlıları, bülbül yuvaları, bal, arı sütü, propolis, yiyecekler ıçın çeşni/lezzet vericiler mayalar, kabartma tozları her türlü un, irmikler, nişastalar, toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri, çaylar, buzlu çaylar, şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler, sakızlar, dondurmalar, yenilebilir buzlar, buz kremler, tuz, hububat (tahıl) ve mamulleri, Hububat (tahıl) ve undan mamül çerezler, patlamış mısır, mısır gevrekleri, yulaf ezmeleri, kahvaltılık hububat, pirinç, bulgur, keşkeş, yarmalar, gıdalar için malt, pekmez mallarının bir araya getirilerek sunulması hizmetleri” ve “Yiyecek ve içecek sağlanması hizmetleri: Kafeterya hizmetleri, kantin hizmetleri, ikram hizmetleri (catering), kokteyl salonu hizmetleri, restoran hizmetleri, self-servis restoran hizmetleri, snack-bar hizmetleri, yiyecek hizmet araçları kiralanması hizmetleri” ile AYNI VEYA BENZER MAL HİZMET HİZMET niteliğindedir.
Dava konusu 2018/117206 sayılı marka incelendiğinde; “…” kelimesinden ibaret bir kelime markasıdır.
Davacıya ait itiraza mesnet markalardan, dava konusu marka ile aynı veya benzer mal ya da hizmet içeren markaların; “…”, “…”, “…” ve “…” şeklinde oldukları görülmüştür. İtiraza mesnet bu markalar; stilize bir şekilde yazılmış kelime markalarıdır.
Taraf markaları bir bütün olarak karşılaştırıldığında; Taraf markalarının markanın başlangıcındaki müşterek … ibaresinden kaynaklı olarak kısmi görsel benzerlik bulunduğu, ancak, davacının itiraza mesnet markalarının ilk hecesinin “…” olmasından bahisle, davacının salt … kelimesi veya … ibaresinden türetilen tüm markalar bakımından otomatikman üstün hakka/tekele sahip olduğunun kabul edilemeyeceği, başvuru markası “…” olarak işitilirken, itiraza mesnet markaların “OK-SO” olarak işitileceği için, düşük düzeyde de olsa işitsel benzerliğinin bulunduğu, kavramsal olarak mukayeselerinde ise, itiraza mesnet “…” markasının bilinen bir anlamının olmadığı, “…” kelimesinin ise İngilizce’de “Öküz, beceriksiz/yeteneksiz/görgüsüz/aptal kimse” gibi anlamlara geldiği ve başvuru markasının davacı markalarından kavramsal olarak bariz derece de uzak olduğu, markalar arasında ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunup bulunmadığı hususu değerlendirilirken markaların ayırt edici unsurlarının bütüncül görünümünün nazara alınması gerektiği, bu hale göre dava konusu markanın bir bütün halinde “…” kelimesinden, davacıya ait itiraz markalarının bir bütün halinde “…” kelimelerinden oluştuğu ve bu şekilde algılandığı, dolayısıyla makul derecede bilgili, dikkatli ve ihtiyatlı ortalama tüketici kesiminin, davacı markalarını “…-XO” olarak değil, “…” olarak algılayacağı, bu hale göre; daha önce davacıya ait “…” markalarını gören, işiten, bu markalı mal ve hizmetlerden yararlanan makul derecede bilgili, dikkatli ve ihtiyatlı ortalama tüketici kesiminin, daha sonra davaya konu “…” markasını gördüğünde ya da işittiğinde, davaya konu mal ve hizmetlerden faydalanmak için ayıracağı süre içerisinde, bu markayı davacıya ait markalardan farklı bir marka olarak algılayacağı, markaların bütüncül görünümlerinin birbirlerine benzer olmadığı, markaların parçalanarak analiz edilmesi sonucu tespit edilen kısmi görsel ve işitsel benzerliğin, bütüncül olarak markaların farklı olması nedeniyle bertaraf edildiği, bu nedenle ortalama tüketici kesiminin marka sahipleri arasında idari veya ekonomik bir bağlantı da kurmayacağı, dolayısıyla karşılaştırılan markalar arasında SMK m.6/1 hükmü uyarınca ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Dava konusu marka ile davacıya ait itiraza mesnet markalar arasında SMK m.6/1 hükmü uyarınca ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunmadığından, davalı şahsın marka işlem dosyasında ileri sürdüğü kullanmama def’inin yargılamanın sonucuna etkisi bulunmadığından, bu husus ayrıca değerlendirilmemiştir.
SMK m.6/4 hükmüne göre; Paris Sözleşmesinin 1 inci mükerrer 6 ncı maddesi bağlamındaki tanınmış markalar ile aynı veya benzer nitelikteki marka başvuruları, aynı veya benzer mal veya hizmetler bakımından itiraz üzerine reddedilir.
SMK m.6/5 hükmüne göre; Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
SMK m.6/4 hükmü bağlamında tanınmış marka koruması için; toplumun her kesimince bilinme gerekli olmayıp, toplumun ilgili kesimindeki bilinilirlik düzeyi dikkate alınacaktır. Toplumun ilgili kesimi; markanın tanındığı iddia edilen ve kaynak ülkede markanın tescilli olduğu ve kullanıldığı sektörü ifade eder. (Uğur Çolak, Türk Marka Hukuku, 4.Baskı, İstanbul 2018, s.344-345) Bir markanın Paris Sözleşmesi anlamında tanınmış marka olarak kabul edilebilmesi için, bu markanın Türkiye’de tanınmış olmasının ya da kullanılmasının gerekip gerekmediği hususu bakımından; Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 13.02.2019 tarih 2017/3943 Esas 2019/1154 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Türkiye’de tescilli olmayan markalara tanınmış marka koruması sağlanabilmesi için, söz konusu markanın, itiraza konu marka başvuru tarihinden önce Türkiye’de ilgili sektörde tanınmış marka olduğunun dosyaya sunulan objektif delillerle ispat edilmesi gerekir. (Aynı yönde Y11HD; 18.09.2019 tarih, 2018/790 E 2019/5512 K; Y11HD; 20.11.2018 tarih, 2017/1345 E 2018/7216 K)
SMK m.6/5 hükmü uyarınca; önceki tarihli tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış olan bir marka, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi sebebiyle, aynı veya benzeri sonraki tarihli marka başvurusunun, aynı veya farklı nitelikteki mal ya da hizmetlere ilişkin tescil talebinin reddini talep edebilir. Bir markanın sadece tanınmış marka niteliğini haiz olması, otomatik olarak o markanın farklı türdeki mal veya hizmetlere ilişkin olarak sonraki tarihli marka başvurusunu engelleme hakkı bahşetmez. Tanınmış marka hakkı sahibinin genişletilmiş korumadan yararlanabilmesi için;
A) Tanınmış markanın itibarından haksız yarar elde edilmesi,
B) Tanınmış markanın itibarına zarar verilmesi,
C) Tanınmış markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi, olasılıklarından en az birinin gerçekleşmesi veya gerçekleşme ihtimalinin bulunması gereklidir. Ayrıca, sonraki tarihli marka başvuru sahibinin, marka başvurusunda haklı bir nedeninin de bulunmaması gerekir.
Tanınmışlık, statik ve dogmatik bir durum değildir. Aksine; sürekli güncellenen, dalgalanabilen, bir çok değişkene bağlı dinamik bir süreci içinde barındırır. Bir markanın tanınmış marka niteliğinde olup olmadığı; a)Toplumun ilgili kesimince markanın tanınma düzeyi, b) Markanın kullanıldığı coğrafi alan, kullanım süresi ve yoğunluğu, c)Marka promosyonlarının ve reklamlarının süresi, yoğunluğu, hedef aldığı alan, d)Markanın tesciller veya tescil başvuruları ile korunduğu coğrafi alanın büyüklüğü, e) Markanın resmi mercilerce tanınmışlığına delalet eden karar ve uygulamaları, f) Markanın ekonomik değeri, g) Markanın hitap ettiği mal veya hizmetlerin pazar payı, gibi tahdidi olmayan kriterler dikkate alınmak suretiyle, yapılacak global bir değerlendirme neticesinde her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Hemen belirtilmelidir ki; bir markanın tanınmış marka niteliğini haiz olmasının; yukarıda yer verilen tüm kıstasların sağlanması gerektiğini şart koşmadığı gibi, yukarıda yer verilen kıstaslardan yalnızca birinin gerçekleşmesinin mutlak anlamda ilgili markayı tanınmışlık seviyesine çıkaracağını da göstermez. Burada önemli olan husus; her somut olayda, yukarıda yer verilen kıstaslardan da yararlanarak, global bir değerlendirme yapılması, bunun sonucunda tanınmışlık vasfı ve varsa bu tanınmışlığın etki alanının belirlenmesidir.
Tanınmış markanın itibarından haksız yararlanılmasından söz edilebilmesi için; tanınmış markanın iyi şöhret ve itibar sahibi olması, ilgili tüketici kesimi nezdinde markanın olumlu bir imajının olması gerekir. Bu nedenle imaj transferine konu olabilecek sonraki tarihli marka başvurusunun, tanınmış markanın itibarından haksız yararlanma tehlikesi doğurabileceği söylenebilir. Burada önemli olan, sonraki tarihli markayı gören tüketicinin, önceki tarihli tanınmış markanın kendi zihninde oluşturduğu olumlu imaj ile sonraki tarihli marka arasında bir bağlantı (link) kurması, imaj transferi ihtimalinin bulunması, böylece tanınmış markanın olumlu imajının sağladığı kolaylıktan yararlanarak sonraki tarihli marka başvuru sahibinin ticari avantaj sağlama ihtimalinin bulunmasıdır. Böylece, sonraki tarihli marka başvuru sahibi, tanınmış marka sahibinin uzun uğraşlar sonucu oluşturduğu kalite ve güven birikiminden parazitvari yararlanarak, kendi lehine haksız bir avantaj sağlayacaktır.
Tanınmış markanın itibarına zarar verilebilmesi için; Tanınmış markanın, arzu edilmeyen olumsuz imaj tehlikesine maruz kalacağı bir hal olasılığı içerisinde bulunması gerekmektedir. Tanınmış markanın itibarının zarar görme tehlikesi altında bulunup bulunmadığı incelenirken, tescile konu mal ve hizmetlerin kapsamı dikkate alınmalıdır. Örneğin; tanınmış bir içecek markasının, aynı veya benzerinin tuvalet temizliği emtialarında marka olarak kullanılması halinde, böyle bir olumsuz imaj tehlikesi söz konusu olabilir.
Tanınmış markanın ayırt etme gücünün zedelenmesi için; Sonraki tarihli marka başvurusu nedeniyle, tanınmış markanın ayırt etme gücünün zayıflaması ve bu suretle markanın reklam değerinin düşme ihtimali bulunmalıdır. Tanınmışlık derecesi ve karşılaştırılan markaların hitap ettiği mal veya hizmetlerin birbirleri ile yakınlığı arttıkça, markanın ayırt ediciliğinin zedelenmesi ihtimali de artmaktadır. Bu durumda, markanın muhatap çevresi, sonraki tarihli marka nedeniyle, önceki markanın artık sadece tanınmış marka sahibine ve onun ürünlerine ait olmadığı kanısına varmaktadır.
Somut olayda yapılan incelemede; Marka işlem dosyasında, davacının 29.04.2019 tarihli yayına itiraz formunda, SMK m.6/4 ve 6/5 uyarınca tanınmışlık itirazında bulunmakla birlikte, davalı kurum tarafından OXX0 markasının tanınmışlık düzeyini veya tanınmışlık düzeyinin korunduğunu tespite imkan vererek delil sunmadığı görülmektedir. Huzurdaki davada ise, davacı tarafından ibraz edilen 08.01.2021 tarihli dilekçede delillerin, dilekçe eki USB bellek içinde sunulduğu belirtilmekle ve fakat dosya münderecatında bahsedilen bellek yer almamakla birlikte, davacı tarafından bir klasör halinde tanınmışlık iddiasına ilişkin 08.01.2021 havale tarihli yazılı deliller ibraz edilmiştir. Davacı tarafından, … markasının giyim eşyaları ve aksesuarlarda kullandığına ilişkin ….com.tr internet sitesinden, facebook sayfası gibi sosyal medyada yayınlanan görseller ve broşürler, içinde … markası da geçen 1995-1996 yıllarında yayınlanmış haberler, “…” markasının 31.10.2015-31.07.2016 arasında 87 mecrada haber olarak yayınlandığını ve interpress medya takip merkezi verilerine göre toplam reklam eşdeğerinin 1.406.803 TL olduğunu belirten 31.10.2015-31.07.2016 medya raporu başlıklı yazı, bilhassa 31.10.2015-23.07.2016 döneminde … Konfeksiyon & Teknik gibi muhtelif çok sayıda gazete, gazete eki ve dergilerde ve internet ortamında yayınlanan ilanlar ve haberler, davacının düzenlediği veya sponsorluk yaptığı bazı konser gibi etkinliklere ilişkin görseller sunulmuştur. Bu deliller, davacının ilk tescil başvurusunu 07.12.1995 tarihinde yaptığı … markasını, fiilen de en geç 1995’ten itibaren giyim eşyaları ve aksesuarlarda yoğun şekilde kullanmaya başladığı, marka ve ürünlerini tanıtmak amaçlı sosyal mecra ve yazılı basında çok sayıda ilan verdiği anlaşılmakla, markanın belirli bir ayırt edicilik düzeyine ulaşmış olması gerektiği anlaşılmaktadır. Diğer yandan, davalının marka başvuru tarihi itibarıyla, … markasının ulaştığı ve korunduğu tanınmışlık düzeyini ve ilgili alıcı kitlesini oluşturan nihai tüketici nezdinde refleks halinde müdahaleye ihtiyaç duymadan hatırlanan tanınmış marka olduğunu tespite imkan verecek şekilde davacı markasının toplumun ilgili kesiminde markanın tanınma derecesini gösterebilecek şekilde, örneğin, kamuoyu yoklaması/anket vs sonucuna, markanın pazar payı ve yıllık satış miktarına işaret edecek mal ve hizmet satış faturalarına, tanıtım, reklam ve promosyon çalışmaları için yapılan harcamalara, markayı taşıyan ürüne veya marka sahibi firmaya ilişkin olarak alınmış ödüllere, idari ve adli tanınmışlık kararlarına, markanın parasal değerine, yıllık bilançosunda gösterilip gösterilmediğine, markanın tanınmışlığından dolayı üçüncü kişilerce markayı sahiplenme, taklit ve tecavüz eylemlerinin varlığı ve yoğunluğuna ilişkin evraka rastlanmamıştır. Tespit edilen bu maddi vakıalara göre, somut olayda; davacı markasının tanınmış olduğu kanaatine ulaşılması halinde dahi, ilgili alıcı kitlesinin “…” markalı bir gıda malını veya “…” markalı/tabelalı bir dükkan/market/şarküteride 35. sınıfa konu yiyecek mallarının satıldığını gördüklerinde, … markasıyla sunulan gıda maddeleri veya hizmetleri, gıda sektöründe kullanılmayan ve bu sektörle ilişkilendirilemeyecek kadar uzak olan giyim eşyaları ve aksesuarlarda kullanılan “…” markasıyla ilişkilendirileceğinin ve bu kurulan bağlantının sonucunda ortalama alıcı kitlesinin ekonomik davranışlarında ve satın alma tercihlerinde değişiklik olacağının, … markalı giyim eşyalarını hatırlayarak … markalı gıda maddelerini seçerek davalı yanca haksız menfaat temin edilmesi veya zihinlerindeki … markasına ilişkin olumlu olgunun sarsılarak itibarına veya ayırt edici karakterine zarar verilmesi durumlarından birinin gerçekleşebileceğinin somut ve mantıklı çıkarımlar ve somut delillerle ortaya konulamadığı kanaatine ulaşılmıştır. Ayrıca; yukarıda izah edildiği üzere, dava konusu marka ile davacıya ait itiraza mesnet markalar, genel görünümleri itibariyle benzer de değillerdir. Belirtilen nedenlerle somut olayda SMK m.6/4 ve m.6/5 hükümleri koşullarının bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40 TL’nin düşümü ile bakiye kalan 4,90 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 116,60 TL harç, 254,50 TL posta, 1.750,00 TL bilirkişi ücreti, olmak üzere toplam 2.121,10 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … tarafından yapılan 7,80 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
6-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı kurum vekilinin yüzüne karşı, Davalı … vekilinin yokluğunda, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
23/06/2021