Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T… ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T…
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/147 Esas
KARAR NO : 2021/398
DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 23/06/2020
KARAR TARİHİ : 03/11/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/11/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 23/06/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 2018/111815 sayısı ile gerçekleştirdiği marka başvurusunun davalı taraf itirazı sonucunda reddedildiğini, müvekkilin uzun yıllardır mobilya sektöründe faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin bir diğer markası olan 2017/12545 sayılı markasının halihazırda tescilli olduğunu, dava konusu marka ile davalının “…” şeklindeki monogram markasının aynı ya da ayırt edilemeyecek kadar benzer olmadığını, her iki taraf markasının da harflerden oluştuğunu, davalının markasının sırt sırta vermiş ve iç içe geçmiş “…” harflerinden oluştuğunu, müvekkili markasında ise “ee” harflerinin yine sırt sırta vermiş ve iç içe geçmiş olduğunu ancak markada ayrıca “…” ibaresinin açıkça yer aldığını, müvekkili markasının altın renginde ve üç boyutlu olarak yazıldığını, taraf markalarının bu anlamda birbirlerinden farklı olduklarının görülebileceğini, harf markalarında ayırt ediciliğin ve koruma düzeyinin düşük olduğunu, benzer şekillerde oluşturulmuş çok sayıda markanın yer aldığını, taraf markalarının müşteri kitlelerinin birbirinden farklı olduklarını, yine tescili talep edilen mal ve hizmet sınıflarının birbirlerinden farklı olduğunu, bu durumda markaların birbirleri ile benzer görülemeyeceğini, müvekkilinin mobilya ve dekorasyon sektöründe faal olduğunu, davalının ise moda ve parfümeri sektöründe faal olduğunu, bu nedenle markalar arasında imaj transferi olmayacağı gibi müvekkilinin davalı markalarının şöhretinden yararlanmaya da ihtiyacı olmadığını iddia ederek; müvekkil şirket tarafından tescil başvurusunda bulunulan “…” ibareli marka başvurusunun tescil işlemlerinin tamamlanmasını ve “…” ibareli marka hakkında davalı kurum tarafından verilen Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu kararının iptalini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 26/06/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı marka ile redde mesnet markaların aynı/aynı türden emtiaları içerdiklerinin görüldüğünü, bu kapsamda, markaların benzer oldukları ve davacıya, benzer mallarda söz konusu
ibarenin verilmesinin iltibasa neden olacağını, markalar arasındaki bu üst
düzey benzerliğin dikkate alınması gerektiğini, davacı markasının bu haliyle, davalının
markasına yakınlaşma çabası içerisinde olduğunu, bu haliyle markanın,
iltibas ve haksız yararlanmaya neden olmasının kaçınılmaz olduğunu, davacı markasının, redde
mesnet markanın serisi ve devamı olarak algılanacağının açık olduğunu beyan ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili 01/01/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin dünyaca tanınmış chanel markalarının sahibi olduğunu, bu markaların ülkemizde de tanınmış olduğunu, müvekkilinin … monogram markasının son derece özgün bir tasarıma sahip olduğunu ve ilk olarak müvekkili tarafından yaratıldığını, müvekkili markalarının ülkemizde tescilli olduğunu, müvekkilinin özgün şekil markalarının aynı zamanda …’ın logosu olduğunu, müvekkilinin gerek ürünlerinde gerekse de mağazalarında bu logoyu yoğun ve yaygın olarak kullandığını, müvekkili markalarının TÜRKPATENT nezdinde de tanınmış marka kabul edildiğini, bu hususa dair verilmiş YİDK kararlarının mevcut olduğunu, müvekkili markasının ülkemizde sık ve yoğun olarak kullanıldığını, davacı markası ile müvekkili markasının benzer olduğunu, bu anlamda verilen kurum kararının yerinde olduğunu, başvurunun müvekkili markaları ile karıştırılmaya yol açacak düzeyde benzer olduğunu, markalar arasında üst düzeyli bir benzerlik bulunduğunu, her iki markada da iç içe geçmiş “e” ve “…” harflerinin benzer şekilde ve küçük harfle yazıldığını, dava konusu markada yalnızca yatay bir ek çizginin yer aldığını, logonun “…” kelimesinin üstünde yer aldığını, dava konusu markadaki şekil unsurunun, müvekkilinin monogram markaları ile daha evvel de benzer görüldüğünü, davacının 2017/12561 sayılı markası ile müvekkili markasının aynı şekilde benzer görüldüklerini, dava konusu markadaki “…” ibaresinin markaların birbirlerinden farklılaşmaları için yeterli olmadığını, zira burada şekil unsurları açısından benzerlik ilişkisinin ön planda olduğunu, daha evvel verilmiş kararlarda da markalardaki sözcük unsurlarının, benzer şekil unsurlarına rağmen markaları farklılaştırmaya yeterli görülmediğini, müvekkili markalarının her kesimden insan tarafından bilindiğinin tartışılmaz olduğunu, davacının mobilya sektöründe olmasından kaynaklı karıştırılma ihtimali bulunmayacağı yönündeki savunmasının geçerli olmadığını, taraf markalarındaki logoların neredeyse birebir aynı olduklarını, taraf markalarının emtialar açısından da birbirleri ile çakıştıklarını, davacının önceki tescilinin işbu başvuru açısından müktesep bir hak sağlamayacağını, müvekkili markalarının tanınırlığı nedeniyle de dava konusu markanın tesciline izin verilmesinin, müvekkili markasının itibarının zarar görmesine yol açacağını, tüketicilerin dava konusu markayı, üzerinde göreceği monogram nedeniyle tercih edebileceğini savunarak; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/… hükmüne göre açılan YİDK kararının iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği … sayılı YİDK kararının hukuka uygun olup olmadığı, davacıya ait 2018/111815 sayılı marka başvurusu ile redde mesnet alınan davalı şirkete ait markalar arasında SMK m.6/1 hükmü uyarınca iltibas tehlikesinin bulunup bulunmadığı, davacının önceki tescilli marka hakkından kaynaklı müktesep hakkının bulunup bulunmadığı, SMK m.6/5 hükmü koşullarının somut olayda oluşup oluşmadığı hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden maddi vakıalara ilişkin rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davacı şirketin “şekil+ …” ibaresinin 35. sınıfta bulunan hizmetlerin tescili amacıyla 07.12.2018 tarihinde gerçekleştirdiği 2018/111815 sayılı marka başvurusunun yapılan ilk incelemeler sonucunda 29.04.2019 tarih ve 323 sayılı Resmi Marka Bülteni’nde yayımlandığı, davalı şirketin 28.06.2019 tarihinde 2000/10416, 2011/64954, 2018/94939 sayılı markaları itiraza mesnet göstererek SMK m.6/1, m.6/4 ve m.6/5 hükümleri uyarınca yayına itiraz ettiği, davacı şirketin 05.08.2019 tarihli itiraza karşı görüş bildirme dilekçesi ibraz ettiği, Markalar Dairesi Başkanlığı’nca SMK m.6/1 ve m.6/5 hükümleri uyarınca itirazın kabulüne karar verilerek marka tescil başvurusunun reddedildiği, redde mesnet olarak; 2000/10416 ve 2011/64954 sayılı markaların gösterildiği, davacının bu karara karşı 03.12.2019 tarihinde itiraz dilekçesi sunduğu, davalı şirketin bu dilekçeye karşı 03.01.2020 tarihinde karşı görüş dilekçesi sunduğu, YİDK nezdinde gerçekleştirilen itiraz üzerine yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda; 25.02.2020 tarih ve … sayılı karar ile itirazın ve başvurunun reddedilmesine karar verildiği, bu kararın davacı marka vekiline 27.02.2020 tarihinde tebliğ edildiği, yasal iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır (7226 sayılı Kanun Geçici 1.maddesinde düzenlenen durma süreleri dikkate alınmıştır).
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 6.maddesinin 1.fıkrasına göre; Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Karıştırma ihtimali, ortalama tüketicilerin, her iki işaret arasında bir şekilde bağlantı kurmasıdır. Bu durum, bir mal veya hizmetin alıcısının bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını ya da hizmetini alma ihtimali biçiminde tanımlanmaktadır. Karıştırılma ihtimali, iltibas kavramından daha geniş bir kavram olup, doğrudan ve dolaylı karıştırılma ihtimali olarak ikiye ayrılır. Bu ayrıma göre eğer mal veya hizmetin aynı işletmeden ileri geldiği yönünde bir algılama ortaya çıkıyor, yani bir işletmeye ait mal veya hizmet, başka bir işletmeye ait mal veya hizmet ile karıştırılıyor ve bu nedenle satın alınıyorsa doğrudan karıştırılma ihtimali söz konusudur. Buna karşın, eğer mal veya hizmetin markası birbirinden ayırt ediliyor ancak bunların aynı işletmenin markaları olduğu ya da bu mal veya hizmetin aralarında ekonomik veya idari bağlantı bulunan işletmelerden geldiği biçiminde bir algılama oluşuyor ise bu halde de dolaylı karıştırılma ihtimalinden söz edilir.
Karıştırılma ihtimalinden bahsedilebilmesi için öncelikle önceki ve sonraki markalar arasındaki mal veya hizmet sınıflarının aynı ya da benzer olması gerekir. Mal veya hizmetlerin benzer olup olmadığının belirlenmesinde, karşılaştırılacak mal veya hizmetlerin benzer alıcı çevresine hitap edip etmediği, benzer ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunup bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olup olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, marketlerde aynı reyon ya da raflarda satılıp satılmadıkları, aynı toptancılarda satılıp satılmadıkları gibi kriterler göz önünde tutulmalıdır. Sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında gerek Nice sınıflandırması gerekse de TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğleri mahkemeler bakımından bağlayıcı değildir. Somut olayın özelliklerine göre TÜRKPATENT tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğinde farklı sınıflarda yer almalarına rağmen ilgili alıcısı nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikteki ürün ve hizmet markalarının kapsadıkları mal ve hizmet sınıflarının benzer olarak değerlendirilmesi de mümkündür.
Karıştırılma ihtimali bakımından sınıfsal benzerliğin söz konusu olması halinde önceki ve sonraki markanın aynı ya da benzer olup olmadıklarının incelenmesi gerekir. Markaların aynı ya da benzer olup olmadıkları incelenirken markayı oluşturan her bir unsura göre değil, bir bütün olarak karşılaştırılan markaların bıraktığı genel, global izlenim, markaların bütünü ile bıraktığı etki dikkate alınacaktır. Markalarda eğer tanımlayıcı unsurlar var ise bu unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Global değerlendirmeye göre, karşılaştırılan markalar arasında karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığı incelenirken, ilgili alıcısı nezdinde bıraktıkları genel intibaya göre markaların benzer olup olmadığı, markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunup bulunmadığı, ortalama alıcısının algısının ve satın alma kararı verirken göstereceği özen ve dikkat derecesinin ne olduğu, markalar veya işletmeler arasında bağlantı ihtimalinin söz konusu olup olmadığı gibi hususlar incelenerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu şekilde inceleme yapılırken, markanın toplumda ne kadar tanındığı, markaların ayırt edici unsurlarının neler olduğu, markanın hitap ettiği ürün ya da hizmetin tüketici kitlesinin kimler olduğu, bu kitlenin satın alma sürecinde göstermeleri beklenen dikkat ve algılama düzeyinin ne olduğu, mal veya hizmetin niteliğinin ve fiyatının ne olduğu, markanın ne kadar özgün, ayırt edici ya da tanımlayıcı olduğu, seri marka algılamasına yol açıp açmadığı gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, redde mesnet alınan markalar, maddi vakıalara ilişkin tespitler barındıran bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamına göre;
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda tablolaştırıldığı üzere; dava konusu 2018/111815 sayılı marka başvurusundan çıkartılan “Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam amaçlı tasarım hizmetleri; alıcı ve satıcılar için online pazaryeri (internet sitesi) sağlama hizmetleri. Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık. Personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri. Geçici personel görevlendirme ( başkası adına fatura yatırma, vergi yatırma, trafik işlemleri gibi iş takibi) hizmetleri. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç).Sabunlar (ilaç ihtiva eden sabunlar hariç).Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aydınlanma amaçlı mumlar, fitiller, yarı mamul vakslar, balmumları (vakslar), parafinler. Değerli olmayan maden cevherleri.Adi metaller ile bunların alaşımları ve yarı mamulleri: inşaat demirleri; inşaatlar için adi metalden hasır ve etriyeler; levha, kütük, çubuk, profil, tabaka, sac halinde adi metaller.Barınma, saklama, muhafaza etme, kaplama, sarma, çevreleme, depolama, yerleştirme amaçlı metalden malzemeler ve araçlar: metalden mamul yapılar, metalden inşaat iskeletleri ve dikmeleri, metal kutular, metal ambalajlar, alüminyum folyo, metalden çitler, korkuluklar, metalden tüpler, metal kaplar, madeni depolar, metal nakliye sandıkları, metal portatif merdivenler.Eleme, filtreleme ve benzeri amaçlar için yapılmış metalden malzemeler. Metalden mamul kapılar ve pencereler, kepenkler, jaluziler, bunların kasaları ve aksamları.Elektrik için olmayan madeni kablolar, teller. Metalden hırdavatçı (nalburiye) eşyası: vidalar, çiviler, cıvatalar, somunlar, pimler, pullar, dağcılar için metal pitonlar, zincirler, metal mobilya bağlantıları ve tekerlekleri, sanayide kullanılan metal tekerlekler, kapı ve pencere kolları, metal menteşeler, ispanyoletler, metal kilitler, kilit anahtarları, metalden anahtar taşıma halkal arı, metalden makaralar.Metalden havalandırma, ısıtma, kanalizasyon, telefon, yeraltı elektrik ve iklimlendirme tesisatları için havalandırma kanalları, menfezler, menfez kapakları, bacalar, baca şapkaları, menhol (baca) kapakları, ızgaralar.Metalden mamul işaretle gösterme, yönlendirme, belirtme, tanıtma amaçlı malzemeler: tabelalar, panolar, plakalar, metalden ışıksız trafik yönlendirme işaretleri.Metalden mamul sıvı veya gaz nakli amaçlı borular, sondaj boruları ve bunların bağlantı parçaları: metalden vanalar, manşonlar, dirsekler, klipsler, uzatmalar.Madeni para kasaları. Metalden mamul demiryolu malzemeleri: raylar, ray bağlantıları, makaslar.Madeni iskele babaları ve şamandıraları, madeni dubalar, deniz taşıtları için çapa demirleri.Döküm işleri için madeni kalıplar (makine parçası olanlar hariç).Adi metallerden veya bunların alaşımlarından yapılmış sanat eserleri; adi metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar.Metalden mamul kapaklar, şişe kapakları.Madeni direkler, madeni dikmeler, madeni inşaat iskeleleri, madeni kazıklar, madeni kuleler.Kaldırma, yükleme ve nakil için madeni paletler, madeni halatlar, yük kaldırma ve taşımada kullanılan madeni askılar, bağlar, kolonlar, kuşaklar, bantlar ve şeritler. Araç tekerlekleri için metal takozlar.Taşıtlar için metalden mamul profil çıtalar (dekorasyon amaçlı). Bilim, denizcilik, topoğrafya, meteoroloji, sanayide ve laboratuvarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları: tıbbi amaçlı olmayan termometreler, barometreler, ampermetreler, voltmetreler, nem ölçerler, test cihazları, teleskoplar, periskoplar, pusulalar; taşıt göstergeleri; laboratuvarlarda kullanılan malzemeler: mikroskoplar, büyüteçler, dürbünler, deney malzeme ve cihazları.Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar: kameralar, fotoğraf makineleri, televizyonlar, videolar, cd-dvd kayıt ve oynatıcı cihazlar, mp3 çalar, bilgisayarlar, masa üstü-tablet bilgisayarlar, giyilebilir teknolojik cihazlar (akıllı saatler, bileklikler, başa tak ılan cihazlar), mikrofonlar, hoparlörler, kulaklıklar; haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları: cep telefonları ve bunların kılıfları, sabit telefonlar, telefon santralleri, bilgisayar yazıcıları, tarayıcılar, fotokopi makineleri.Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar, manyetik, optik ve elektronik ortamlara kaydedilmiş çekilmiş sinema filmleri, diziler ve video müzik klipleri.Antenler, uydu antenler, yükselticiler ve bunların parçaları.Bilet otomatları, nakit para çekme makineleri.Makine ve cihazların elektroniğinde kullanılan elemanlar: yarı iletkenler, elektronik devreler, entegreler, yongalar (çipler), diyotlar, transistörler, manyetik kafalar, saptırıcılar; elektronik kilitler, fotoseller, elektronik açma kapama mekanizmaları, algılayıcılar (sensörler).Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları.Koruyucu giysiler, koruma ve can kurtarma amaçlı donanımlar.Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Elektrik enerjisini iletim, dönüştürme, depolama kontrol cihazları ve araçları: fişler, buatlar, anahtarlar, şalterler, sigortalar, balastlar, starterler, elektrik panoları, rezistanslar, soketler, transformatörler, adaptörler, şarj cihazları, elektrik, elektronikte kullanılan kablolar, piller, aküler, elektrik enerjisi üretimi için güneş panelleri.Ana fonksiyonu uyarı ve alarm olan cihazlar (taşıt alarmları hariç), elektrikli ziller.Trafikte kullanım amaçlı sinyalizasyon, işaretle bildirme cihazları ve araçları.Yangın söndürme amaçlı taşıtlar dahil yangın söndürme aletleri ve cihazları (yangın söndürme hortumları ve yangın söndürme vanaları dahil).Radarlar, denizaltı radarları (sonarlar), gece görüşü sağlayıcı veya arttırıcı aletler ve cihazlar.Dekoratif mıknatıslar. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar.Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler.Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler.Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar.Kırbaçlar, koşum takımları, eyerler, üzengi ve eyer kayışları. Yapıldıkları maddelere ve malzemelere bakılmaksızın mobilyalar.Yatak şilteleri, yastıklar, tıbbi amaçlı olmayan havalı yataklar ve yastıklar, deniz yatakları (kampçılar için uyku tulumları hariç).Aynalar.Arı kovanları, suni petekler ve petek çıtaları.Bebekler için ana kucakları, parmaklıklı oyun parkları (iç mekanlar için), bebek beşikleri, yürüteçler.Ahşap veya sentetik malzemeden mamul panolar, resimler, tablolar için çerçeveler, kimlik kartları, künyeler, isimlikler, etiketler. Ahşap veya sentetik malzemeden mamul ambalaj, nakliye ve depolama amaçlı variller, fıçılar, bidonlar, hazneler (depolar), kutular, ambalaj kapları, nakliye amaçlı konteynerler, sandıklar, taşıma paletleri, bunlarla birlikte kullanılan kapaklar. Ahşap veya sentetik malzemelerden mamul hırdavat (nalburiye) eşyası, mobilya bağlantıları, açma kapama tertibatları.Tahta, mantar, kamış, bambu, hasır, boynuz, kemik, fildişi, balina kemiği, istiridye kabuğu, kehribar, sedef, lületaşı, balmumu, plastik veya alçıdan mamul bu sınıfa dahil süs ve dekorasyon eşyaları: biblolar, duvara asılan süsler, heykeller ve bu malzemelerden mamul müsabakalarda verilen kupalar.Sepetler, balıkçı sepetleri. Ev hayvanları için kulübeler, yuvalar, yataklar. Boya fırçaları hariç fırçalar, çelik talaşları, süngerler, çelik yünleri, üstüpüler, tekstilden mamul temizleme ve silme bezleri, bulaşık eldivenleri, elektrikli olmayan cilalama makineleri, halı süpürgeleri, sopalı yer paspasları.Diş fırçaları, elektrikli diş fırçaları, diş ipleri, tıraş fırçaları, saç fırçaları, taraklar.Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri.Ütü masaları ve kılıfları, çamaşır kurutmalıkları, elbise askıları. Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar, vazolar ve bu malzemelerden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç). Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan). Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular.Tekstilden bayraklar, flamalar, etiketler. Bebekler için kundak örtüleri.Kampçılar için uyku tulumları.Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler.Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler.Danteller ve nakışlar (aplikeler), güpürler, fistolar, dar dokumalar, şeritler ve kurdeleler, ekstraforlar, fitiller, giysiler için kumaştan yapılmış hazır harfler ve rakamlar, armalar, rütbe işaretleri, vatkalar.Giysiler için düğmeler, kopçalar, halkalar, fermuarlar, ayakkabı ve kemer tokaları, perçinler, yapışkan bantlar, bağlar, toplu iğneler, iğneler, dikiş iğneleri, dikiş makinesi iğneleri, tığlar ve örgü şişleri, iğne kutuları ve iğnelikler.Yapma çiçekler, yapma meyveler. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler p erakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” hizmetler ile,
Redde mesnet 2000/10416 sayılı marka kapsamında yer alan “03.SINIF: Cosmetics, perfumery, soaps, essential oils, hair lotions and dentifrices.( Kozmetik, parfümeri, sabunlar, uçucu yağlar, saç losyonları ve diş macunları.) 04.SINIF: Candles, wicks for candles, candles (lighting).( Mumlar, mum fitilleri, mumlar (aydınlatma).) 09.SINIF: Pince-nez, sunglasses, frames, cases.( Pince-nez, güneş gözlüğü, çerçeveler, kılıflar) 14.SINIF: Fashion jewelry. (moda takılar) 18.SINIF: Leather and imitation leather, goods made thereof included in this class, animal skins, pelts and hides, trunks and suitcases, umbrellas, parasols and walking sticks, whips and saddlery. (Deri ve suni deriler, bu sınıfa giren eşya, hayvan derileri, post ve postları, sandıklar ve valizler, şemsiyeler, güneş şemsiyeleri ve bastonlar, kamçılar ve saraçlıklar.) 21.SINIF: Household or kitchen utensils and containers (neither of precious metals, nor coated therewith), combs and sponges, brushes (except paintbrushes), brush-making materials, cleaning equipment, steel wool, unworked or semi-worked glass (except glass used in building); glassware, porcelain and earthenware included in this class.( Ev veya mutfak eşyaları ve kapları (ne değerli metallerden ne de bunlarla kaplanmış), taraklar ve süngerler, fırçalar (boya fırçaları hariç), fırça yapım malzemeleri, temizlik ekipmanları, çelik yünü, işlenmemiş veya yarı işlenmiş camlar (inşaatta kullanılan camlar hariç) ); cam eşya, porselen ve çanak çömlek bu sınıfa dahildir.) 25.SINIF: Clothing, footwear, headgear.( Giyim, ayakkabı, baş giysileri) 26.SINIF: Lace and embroidery, ribbons and braids, buttons, hooks and eyelets, pins and needles; artificial flowers. (Dantel ve işlemeler, kurdeleler ve örgüler, düğmeler, kancalar ve delikler, iğneler ve iğneler; yapay çiçekler.) 35.SINIF: Management of clothes, perfumes and accessories shops.( Giysi, parfüm ve aksesuar mağazalarının yönetimi.)” mal ve hizmetler ve redde mesnet 2011/64954 sayılı marka kapsamında yer alan “06.SINIF: Adi metaller ve bunların alaşımları; metalden inşaat malzemeleri; taşınabilir metal yapılar; tren rayları için metal malzemeler; adi metalden mamül elektrik amaçlı olmayan kablolar ve teller; hırdavat, metalden mamül küçük parça halinde hırdavat; metalden mamül borular ve tüpler; kasalar; adi metalden mamül diğer sınıflara dahil olmayan ürünler; maden cevherleri; metalden mamül tabelalar ve işaret panoları; anahtar halkaları; metalden mamül zincirler; köpekler için zincirler; elbiseler için metalden mamül çengeller ve kopçalar; metalden mamül kapılar; mobilyalar için metalden mamül bağlantı parçaları; metalden mamül tokmaklar, kasalar; metalden mamül kepenkler; bastonlar için metalden mamül başlıklar. 09.SINIF: Bilimsel, denizciğe ait, mesahaya ait, fotografik, sinematografik, optik, tartmaya, ölçmeye, işaret vermeye, teftişe (kontrole), can kurtarmaya ve öğretime mahsus cihazlar ve aletler; elektriğin iletilmesine, şalterlenmesine, dönüştürülmesine, biriktirilmesine, düzenlenmesine veya kontrol edilmesine mahsus cihazlar ve aletler; kayıt için cihazlar; cep telefonları için süsler; cep telefonları için ikonlar; telefonlar ve telekomünikasyon cihazları ve aletleri için mahfazalar, kılıflar ve taşıma çantaları; bilgisayar cihazları ve aletleri için mahfazalar, kılıflar ve taşıma çantaları; elektronik aletler için mahfazalar, kılıflar ve taşıma çantaları; özellikle fotografik cihazlar ve aletler için yapılmış mahfazalar, kılıflar ve taşıma çantaları; gözlükler için mahfazalar, kılıflar ve taşıma çantaları; güneş gözlükleri için mahfazalar, kılıflar ve taşıma çantaları; gözlük zincirleri; güneş gözlükleri için zincirler; kontakt lensler için kutular; gözlük kordonları; gözlükler, güneş gözlükleri; spor amaçlı koruyucu gözlükler; kulaklıklar; koruyucu kasklar; dekoratif mıknatıslar; bilgisayar faresi atlıkları; neon ışıklı işaretler ve tabelalar; bilgisayar çevrebirim aygıtları; taşınabilir telefonlar; tabelalar (ışıklı); akıllı kartlar (entegre devre kartları); telefon cihazları. 20.SINIF: Mobilyalar, aynalar, resim çerçeveleri; ahşaptan, mantardan, sazdan, kamıştan, hasırdan, boynuzdan, kemikten, fildişinden, balenden, deniz kabuğundan, amberden, sedeften, lületaşından ve bunların ikamelerinden veya plastikten mamül diğer sınıflara dahil olmayan eşyalar; plastikten veya ahşaptan mamül balık sepetleri, teşhir standları, teşhir panoları, teşhir dolapları, levhalar, tabelalar ve işaretler; minderler, yastıklar. 24.SINIF: Diğer sınıflara dahil olmayan tekstil ve tekstil ürünleri; yatak ve masa örtüleri; havlular, mendiller, tekstil astarlar ve kaplamalar ve tekstil bayraklar. 26.SINIF: Dantel ve nakışlar, kurdelalar ve örgüler; düğmeler, erkek ve dişi kopçalar, broş ve iğneler; yapma çiçekler; saç aksesuarları, giyim eşyaları için değerli metalden mamül olmayan rozetler, fermuarlar, kemer tokaları, bluzlar için tutturucu tokalar, broşlar (giyim eşyaları), tutturma amaçlı tokalar (giyim aksesuarları), ayakkabı tokaları, değerli metalden mamül olmayan şapka aksesuarları, değerli metalden mamül olmayan ayakkabı aksesuarları, saç aksesuarları; giysiler için vatkalar; giysiler için fermuarlar, tutturma ürünleri. 35.SINIF: Reklamcılık hizmetleri; iş yönetimi hizmetleri; iş idaresi hizmetleri; büro hizmetleri; reklam veya satış promosyonu için modelleme hizmetleri; tanıtım hizmetleri; ticari veya reklam amaçlı sergilerin organizasyonu hizmetleri; ürünlerin gösterilmesi hizmetleri; doğrudan posta yoluyla reklamcılık hizmetleri; numunelerin dağıtılması hizmetleri.” mal ve hizmetleri, benzerdir.
Şöyle ki; dava konusu 2018/111815 sayılı marka başvurusundan çıkartılan ve eldeki davaya konu olan 35.sınıf hizmetlerin 1-4 alt grubu ile birlikte 35.sınıf 05.alt grubunda yer alan mağazacılık hizmetleri 1-28 mal grubunun satışına özgülenmiş malları kapsamaktadır. Davalı yanın 2011/64954 sayılı markası kapsamında 35.sınıf mağazacılık hizmetleri alt grubu yer almakta birlikte, önceki tebliğlere göre genel ifade ile tanımlanmış bu alt sınıfın, spesifik olarak birtakım malların satışına özgülenmiş mallar ile doğrudan benzer görülmesi mümkün olmamıştır. Nitekim Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 2015/8504 E 2016/3492 K sayılı kararı da bu yöndedir.
Bununla birlikte davalı yanın markaları kapsamında yer alan mallar ile dava konusu marka kapsamında bu malların satışına özgülenmiş satış hizmetleri arasında ise bir benzerlik bulunmaktadır. Zira mal üreten işletmenin kendi ürettiği malı da satacağı karineten kabul edildiğinden ilgili mal ve hizmetler arasında da bir benzerlik bulunmaktadır. Hal böyleyken mal ile o malın satışına özgülenmiş satış hizmetlerinin benzer oldukları, benzer tüketici kitlelerine hitap ettikleri, benzer ihtiyaçları karşıladıkları, benzer satış, sunum ve dağıtım kanalları bulunduğu, birbirleri ile rekabet içerisinde olan mal ve hizmetleri kapsadıkları değerlendirilmiştir. Ancak bilirkişi raporunda yer alan tabloda altı çizili ve koyu renk ile gösterilmeyen hizmetler açısından ise taraf markaları arasında herhangi bir mal veya hizmet benzerliğinin mevcut olmadığına kanaat getirilmiştir.
Somut uyuşmazlıkta taraf markaları arasında benzerliği tespit olunan 35.sınıf 1-4 hizmetler, tüketicinin günlük tüketim rutininde yer almayan, profesyonel meslek gruplarınca sunulan, görece pahalı bir hizmet grubu olup tüketicinin bu tür bir hizmetten çoğu zaman anlık kararlar ile yararlanmadığı, öncesinde bir araştırmada bulunarak hareket ettiği, dolayısıyla dikkat ve seçicilik düzeyinin nispeten daha yüksek olacağı, ancak 35.sınıf 05. alt gruptaki mağazacılık hizmetlerinin ise ilgili tüketicilerinin; hemen her kesim, yaş, meslek, eğitim ve gelir grubundan kimseler olabilecekleri, bu nedenle ilgili tüketicilerinin daha geniş bir skalada incelenmesi gerektiği, geniş anlamda pek çok malın satışını içerir şekilde belirtilmiş satış hizmetlerinin ilgili tüketicilerinin da bu doğrultuda ortalama dikkat ve özen seviyesine daha yakın kimseler olarak belirlenmesinin daha isabetli olacağı kanaatine varılmıştır.
Dava konusu 2018/111815 sayılı markanın; siyah bir fon üzerine altın renginde ilk anda iç içe geçmiş iki “e” harfini tam olarak andırmamakla birlikte, başvuru sahibinin beyanından iki “e” harfinin birbirine zıt yönlere bakacak ve iç içe geçecek şekilde konumlandırılması ile oluşturulmuş bir şekil ve bu şeklin hemen altında şekle göre daha küçük olarak yazılmış, dilimizde somut bir anlamı bulunmayan “…” ibaresinden oluştuğu görülmektedir. Markanın hakim unsuru şekil unsuru olmakla birlikte “…” ibaresinin de tamamen geri planda kaldığından bahsedilmesi mümkün görülmemiştir.
Redde mesnet markalar incelendiğinde ise; birbirinden zıt yönlere doğru konumlandırılmış ve sırt kısımları iç içe geçmiş iki “…” harfinden meydana gelen şekil, davalı şirkete ait redde mesnet markaların tek ve esaslı unsurudur.
Bu tespitler ışığında, uyuşmazlık temelinin dava konusu markadaki logonun, davalı markalarının kendisini oluşturan logo ile bütünsel anlamda benzer bir görselliğe sahip olup olmadıkları ve bu görsellik itibariyle tüketicinin iki işaret arasında bir yanılgıya düşme ihtimalinin bulunup bulunmayacağıdır. İddiaların temelinin markalardaki logo unsuru olması nedeniyle, davacı markasındaki “…” kelimesi üzerinden ayrıca bir karşılaştırmada bulunulmamıştır.
Salt şekil unsurundan oluşan markalarda benzerlik ve karıştırılma ihtimalinden bahsedilmesi için karşılaştırılan şekillerin öncelikle görsel, bilahare ise somut bir kavramsal karşılıkları olması halinde kavramsal olarak birbiri ile benzer olmaları gerekmektedir. Tüketicinin benzer şekil unsurlarına sahip ve fakat tamamen farklı kavramsal çağrışımlar yapan görsel öğeler ihtiva eden işaretleri gördüğünde, bu işaretleri birbiri ile ilişkilendirmesinin beklenmesi mümkün değildir. Başka bir ifadeyle karşılaştırılan şekiller, elma-armut, kedi – at, araba – gemi gibi birbirinden somut olarak farklı kavramsal karşılıkları bulunmak suretiyle algılanabilir nesnelerin/canlıların figürleri kullanılarak yaratılmış şekiller ise bu şekillerin tüketici nezdinde ilişkilendirme ve karıştırılma ihtimallerini her durumda kendiliğinden oluşturmayacağı değerlendirilebilir. Bu tespitin aksi yönünde bir değerlendirme ancak kullanılan figürlerin aynı kavramsal kökene işaret ettiği bir durumda mevcuttur.
Şekil unsurları üzerinden bir benzerlik ve iltibas ihtimali incelenirken, oluşturulan şekillerin yarattığı genel algının, önceki markayı ne ölçüde çağrıştırdığı/çağrıştıracağının tespiti önem teşkil etmektedir.
Bunun yanı sıra iltibas ihtimaline konu edilen unsurların yalnızca figüratif unsurlar olduğu bir kıyaslamada, sonraki başvuruda sözcük unsurlarının yer alıyor oluşu tek başına anılan markanın önceki marka ile karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırıcı bir neden olarak yorumlanamaz. Zira taraf markalarının davalı … markalarının tanınmışlığının mevcut olduğu tekstil – moda aksesuar sektörüne ilişkin emtiaları kapsadıkları da göz önüne alındığında, ilgili piyasa teamüllerinde, şekil unsurunun da en az sözcük unsuru kadar ön planda olduğu, sektörde faaliyet gösteren çoğu markanın ürünleri üzerinde yalnızca şekil unsurundan ibaret logolarını kullandığı bilinen bir durumdur. Bu noktada, önem teşkil eden bir diğer husus, davalı yanın ret gerekçesi markalarının sektörel anlamdaki bilinirliği olup davalının bu şekilden ibaret markalarını uzun yıllardır moda sektöründe ve bilfiil ürünleri üzerinde kullanageldiği, nitekim işlem dosyasına da bu husustaki kullanımları gösterir delilleri ibraz ettiği, hatta davalı taraf kullanımlarında da genel anlamda altın sarısı rengin kullanılageldiği görülmektedir.
Somut uyuşmazlıkta dava konusu markada kullanılan ve iki “e” harfinin zıt yönlere bakacak şekilde birbirlerinin içinden geçerek oluşturulduğu belirtilen logonun, davalı yanın logolarından temel anlamdaki tek farkı, e harflerini birleştiren yatay çizgiden ibarettir. Bu yatay çizgi “e” ve “…” harfinin doğasından kaynaklı ise de, her iki taraf markasının da bir monogram olarak ve aynı sistematikle oluşturulmuş olduğu, her iki markanın da genel hatları itibariyle kavisli, yuvarlak hatlarının mevcut olduğu, bu haliyle yatay çizginin varlığına rağmen karşılaştırılan bu işaretler arasında ortalama düzeyde bir görsel benzerliğin mevcut olduğu değerlendirilmektedir.
Ancak karşılaştırılan işaretler arasındaki bu benzerlik düzeyinin karıştırılma ihtimaline yol açıp açmayacağı, başka bir ifadeyle tüketicinin dava konusu markayı gördüğünde, aklına, bu markanın, daha evvelden bildiği ve tanıdığı davalı markaları gelip gelmeyeceği sorusunun cevabının, davalı markalarının bilinirliğinin mevcut olduğu mal ve hizmetler açısından değişkenlik göstereceği evvelemirde kabul edilmiştir. Başka bir ifadeyle, tüketicinin, davalı markalarının bilinirliğinin mevcut olduğu mal ve hizmetler haricinde (her ne kadar bu mal ve hizmetler dışında kalan bazı emtialar açısından da taraf markaları benzerlik taşısalar dahi) dava konusu işareti gördüğünde, algısında, davalı markalarının oluşması mümkün olmayacaktır. Zira artık tüketici, dava konusu markayı, bağımsız bir şekil markası gibi algılayacak, ticaret hayatında benzer mahiyette yaratılmış monogramlardan herhangi biri olarak algılayacak ve salt düşük düzeyli bu benzerlik nedeniyle bir yanılgı yaşama ihtimali ortadan kalkacaktır. Ancak davalı markalarının tanınmışlığının mevcut olduğu, başka bir ifadeyle, tüketicinin davalı markaları ile yoğun olarak karşılaştığı, tanıtımlarına denk geldiği ürün ve hizmetlerden aşina olduğu bu logo ile benzer şekilde oluşturulmuş, esinlenmenin ötesinde bir yakınlaşma sağlanmış dava konusu logoyu gördüğünde, zihninde davalı markalarının meydana gelecek olması kaçınılmaz olacaktır.
Bu nedenle, taraf markaları kapsamında benzerliği tespit olunan emtialardan, yalnızca, davalı yanın markalarının dünya genelinde tanınmışlığının mevcut olduğu değerlendirmesinde bulunulabilecek “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç).Sabunlar. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar.Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler.Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler.Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç). Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular.Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler.Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. giysiler için kumaştan yapılmış hazır harfler ve rakamlar, armalar, rütbe işaretleri, vatkalar.Giysiler için düğmeler, kopçalar, halkalar, fermuarlar, ayakkabı ve kemer tokaları, mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” emtiaları açısından, tüketicinin, dava konusu marka ile karşı karşıya kalması halinde, bu markayı taşıyan ürünleri davalı markaları zannıyla tercih etme ve satın alma eğiliminin mevcut olabileceği, tüketicinin her iki taraf markası ile her durumda yan yana karşılaşma ihtimali mevcut olmadığından, iki marka arasında farklılıkları anımsayamayabileceği veya ilk anda fark edemeyebileceği, dava konusu markada yer alan “…” sözcük unsurunun bu algıyı değiştirmeyeceği, aksine tüketicinin dava konusu markayı logosuyla birlikte bütün olarak algıladığında, davalı tarafça oluşturulmuş bir alt marka olarak da algılayabileceği, bu ürünleri davalının tanınmış markasını taşıyan ürünleri olduğu algısıyla satın alabileceği, dolayısıyla nihai anlamda bahsi geçen emtialar açısından taraf markaları arasında bir yanılgı yaşama ihtimalinin mevcut olabileceği kanaatine varılmıştır.
Bununla birlikte yukarıda yer verilen emtiaların haricinde kalan ve taraf markaları kapsamında benzer görülen ve görülmeyen sair emtialar açısından ise, tüketicinin, her iki marka arasında bir yanılgı yaşama ihtimalinin doğrudan ya da dolaylı olarak mevcut olmayacağı, zira işaretler arasındaki benzerlik düzeyinin, her koşulda tüketiciyi yanıltacak düzeyde güçlü ve yoğun olmadığı, bu nedenle sair emtialar açısından, karşılaştırılan markalar arasında ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Davacı taraf, önceki tarihli tescilli markasından kaynaklı olarak eldeki uyuşmazlıkta müktesep hakkı bulunduğunu ileri sürdüğünden bu husus aşağıdaki şekilde irdelenmiştir.

Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 19.09.2008 tarihli ve 2007/7547E. – 2008/10251K. Sayılı kararına göre; Bir işletme tarafından uzunca süredir kullanılan markanın asli unsuru muhafaza edilerek ve markanın bu işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdinde yarattığı izlenim korunmak suretiyle, önceki markanın kapsadığı ürünlerin veya bir ürün çeşidinin tüketiciye yenilenmiş bir marka imajı ile sunulması ve bu yolla marka sahibi işletmenin piyasaya arz ettiği ürünlerinin de işletmesel köken olarak öncekilerle bağlantılı olduğu mesajını veren yeni markalar yaratmak amacıyla önceki markada yer alan asıl unsurun yanına başkaca asli ve/veya tali unsurlar ekleyerek oluşturduğu markaların seri marka olarak kabulü olanaklıdır. Bu tür markalar niteliği itibariyle 556 sayılı KHK’nın 55. maddesinde tanımlanan ortak markalara benzemekle birlikte; seri markalar, ortak markalarda mevcut olan bir grupta yer alan işletmelerin mal veya hizmetlerini diğer işletmelerden ayırt edilmesi fonksiyonu, teknik yönetmelik gibi özelliklere sahip olması gerekmeyen ve esasen ortak asli unsuru taşımakla birlikte her biri diğerinden bağımsız nitelikteki ticaret ve hizmet markalarıdır.
Bu karar içeriğinden de anlaşılabileceği üzere müktesep hakkın kabulü üç koşula bağlanmıştır. Bunlar:
• müktesep hak iddia edilen marka ile davaya konu markadaki asli unsurların muhafaza edilmiş olması ve eski markaya karşı hükümsüzlük davası açılacak sürenin dolmuş olması ve bu markanın çekişmesiz şekilde kullanılması,
• markalar arasında işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdinde yaratılan izlenimin korunması,
• dava konusu markada, müktesep hak iddia edilen markaya nazaran kapsamın genişletilmemiş olması.
Bu üç şartın gerçekleştiği durumlarda marka sahibi kazanılmış hak elde eder.
Bu üç şartın gerçekleştiği durumlarda marka sahibi kazanılmış hak elde eder. Hemen belirtmek gerekir ki; yukarıdaki şartlar sağlansa bile, sonraki tarihli marka başvurusu, itiraza mesnet markaya yakınlaşma ve bu yolla haksız yararlanma tehlikesi oluşturmamalıdır. Burada irdelenmesi gereken husus; marka olarak seçilen işaretin önceki tarihli kök seri markaların yenilenmesi suretiyle mi oluşturulduğu, yoksa itiraza mesnet markalar ile yakınlaşarak onunla iltibas tehlikesi doğurma tehlikesi oluşturacak şekilde mi mizanpajının yapıldığıdır. Daha ilk bakışta başvurunun kök markanın değil de, itiraza mesnet markanın yeni düzenlenmiş bir versiyonu olduğu yönünde ortalama tüketici nezdinde izlenim doğuyorsa, önceki kök markalardan kaynaklı müktesep hak şartlarının doğduğundan söz edilemez. Bu itibarla seri marka olarak tescili talep edilen işaret, kök markadan esaslı farklılıklar göstermemeli ve seri marka seçilirken itiraza mesnet markaya yakınlaşacak font, renk, mizanpaj değişikliklerinden kaçınılmalıdır. (Burçak Yıldız, Mükerrer Markanın Seri Markasının Tescili -SMK m.5/1-ç ve m.6/1 Hükümlerine Yargıtay Kararları İle Getirilen İstisna, BATİDER 34(4), 2018, s.116)
Müktesep hak iddiası bakımından hemen belirtmek gerekir ki; önceki tarihli markanın çekişme konusu olmaktan çıkması hali tek başına müktesep hak şartlarının doğumunu sağlamaz. Önceki tarihli markanın başvuruya konu emtialar bakımından aynı zamanda fiili olarak kullanıldığının da ispatlanması gerekir. Zira, müktesep hak müessesesinin kabul edilmesinin amacı, önceki tarihli markanın uzunca süredir kullanımı nedeniyle ilgili tüketici kesiminde oluşan imajın, sonraki tarihli marka başvurusuna sirayet etmesini sağlamaktır. Bu nedenledir ki, fiilen kullanılmayan önceki tarihli markanın ilgili tüketici kesiminde bir imaj duygusu oluşturduğundan söz edilemez. Olmayan imajın yenilenen yeni bir marka başvurusuna aktarımı da dolayısıyla söz konusu olamaz. Müktesep hak şartları bakımından yukarıda ifade ettiğimiz görüşü destekler nitelikte, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 06/01/2020 tarih 2019/2269 E 2020/16 K sayılı kararında, önceki markanın fiilen kullanılmasını, müktesep hakkın doğumu bakımından gerekli görmüştür.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; Davacı yanın müktesep hak iddiasına dayanak yaptığı markalar; 2017/12545 ve 2017/12561 sayılı markalar olup, anılan marka başvurularından ilki 13.02.2017 tarihinde yapılmış ve 20.07.2017 tarihinde tescil edilmiş, diğeri ise nihai anlamda zaten reddedilmiştir. İşbu dava konusu marka başvurusu ise 07.12.2018 tarihinde gerçekleştirilmiş olup işbu başvuru tarihi itibariyle önceki markanın tescili üzerinden henüz 1,5 yıllık bir sürenin dahi geçmediği, dolayısıyla önceki markanın halihazırda hükümsüzlük tehdidi altında olduğunun açık olduğu, bu nedenle sair kriterlerinden tamamından bağımsız salt bu nedenle müktesep hakka ilişkin koşulların somut olayda oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Dava konusu YİDK kararına mesnet hukuki sebeplerden biri SMK m.6/5 hükmü koşulunun oluştuğuna ilişkin olduğundan, buna ilişkin hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
SMK m.6/5 hükmüne göre; Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
SMK m.6/5 hükmü uyarınca; önceki tarihli tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış olan bir marka, Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi sebebiyle, aynı veya benzeri sonraki tarihli marka başvurusunun, aynı veya farklı nitelikteki mal ya da hizmetlere ilişkin tescil talebinin reddini talep edebilir. Bir markanın sadece tanınmış marka niteliğini haiz olması, otomatik olarak o markanın farklı türdeki mal veya hizmetlere ilişkin olarak sonraki tarihli marka başvurusunu engelleme hakkı bahşetmez. Tanınmış marka hakkı sahibinin genişletilmiş korumadan yararlanabilmesi için;
A) Tanınmış markanın itibarından haksız yarar elde edilmesi,
B) Tanınmış markanın itibarına zarar verilmesi,
…) Tanınmış markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi, olasılıklarından en az birinin gerçekleşmesi veya gerçekleşme ihtimalinin bulunması gereklidir. Ayrıca, sonraki tarihli marka başvuru sahibinin, marka başvurusunda haklı bir nedeninin de bulunmaması gerekir.
Tanınmışlık, statik ve dogmatik bir durum değildir. Aksine; sürekli güncellenen, dalgalanabilen, bir çok değişkene bağlı dinamik bir süreci içinde barındırır. Bir markanın tanınmış marka niteliğinde olup olmadığı; a)Toplumun ilgili kesimince markanın tanınma düzeyi, b) Markanın kullanıldığı coğrafi alan, kullanım süresi ve yoğunluğu, …)Marka promosyonlarının ve reklamlarının süresi, yoğunluğu, hedef aldığı alan, d)Markanın tesciller veya tescil başvuruları ile korunduğu coğrafi alanın büyüklüğü, e) Markanın resmi mercilerce tanınmışlığına delalet eden karar ve uygulamaları, f) Markanın ekonomik değeri, g) Markanın hitap ettiği mal veya hizmetlerin pazar payı, gibi tahdidi olmayan kriterler dikkate alınmak suretiyle, yapılacak global bir değerlendirme neticesinde her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Hemen belirtilmelidir ki; bir markanın tanınmış marka niteliğini haiz olmasının; yukarıda yer verilen tüm kıstasların sağlanması gerektiğini şart koşmadığı gibi, yukarıda yer verilen kıstaslardan yalnızca birinin gerçekleşmesinin mutlak anlamda ilgili markayı tanınmışlık seviyesine çıkaracağını da göstermez. Burada önemli olan husus; her somut olayda, yukarıda yer verilen kıstaslardan da yararlanarak, global bir değerlendirme yapılması, bunun sonucunda tanınmışlık vasfı ve varsa bu tanınmışlığın etki alanının belirlenmesidir.
Tanınmış markanın itibarından haksız yararlanılmasından söz edilebilmesi için; tanınmış markanın iyi şöhret ve itibar sahibi olması, ilgili tüketici kesimi nezdinde markanın olumlu bir imajının olması gerekir. Bu nedenle imaj transferine konu olabilecek sonraki tarihli marka başvurusunun, tanınmış markanın itibarından haksız yararlanma tehlikesi doğurabileceği söylenebilir. Burada önemli olan, sonraki tarihli markayı gören tüketicinin, önceki tarihli tanınmış markanın kendi zihninde oluşturduğu olumlu imaj ile sonraki tarihli marka arasında bir bağlantı (link) kurması, imaj transferi ihtimalinin bulunması, böylece tanınmış markanın olumlu imajının sağladığı kolaylıktan yararlanarak sonraki tarihli marka başvuru sahibinin ticari avantaj sağlama ihtimalinin bulunmasıdır. Böylece, sonraki tarihli marka başvuru sahibi, tanınmış marka sahibinin uzun uğraşlar sonucu oluşturduğu kalite ve güven birikiminden parazitvari yararlanarak, kendi lehine haksız bir avantaj sağlayacaktır.
Tanınmış markanın itibarına zarar verilebilmesi için; Tanınmış markanın, arzu edilmeyen olumsuz imaj tehlikesine maruz kalacağı bir hal olasılığı içerisinde bulunması gerekmektedir. Tanınmış markanın itibarının zarar görme tehlikesi altında bulunup bulunmadığı incelenirken, tescile konu mal ve hizmetlerin kapsamı dikkate alınmalıdır. Örneğin; tanınmış bir içecek markasının, aynı veya benzerinin tuvalet temizliği emtialarında marka olarak kullanılması halinde, böyle bir olumsuz imaj tehlikesi söz konusu olabilir.
Tanınmış markanın ayırt etme gücünün zedelenmesi için; Sonraki tarihli marka başvurusu nedeniyle, tanınmış markanın ayırt etme gücünün zayıflaması ve bu suretle markanın reklam değerinin düşme ihtimali bulunmalıdır. Tanınmışlık derecesi ve karşılaştırılan markaların hitap ettiği mal veya hizmetlerin birbirleri ile yakınlığı arttıkça, markanın ayırt ediciliğinin zedelenmesi ihtimali de artmaktadır. Bu durumda, markanın muhatap çevresi, sonraki tarihli marka nedeniyle, önceki markanın artık sadece tanınmış marka sahibine ve onun ürünlerine ait olmadığı kanısına varmaktadır.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; Yukarıda da belirtildiği gibi, davalı markalarının moda giyim – aksesuar ürünlerinde dünya genelinde bir tanınırlığının bulunduğu, davalı markalarının tanınmış olduğu bu alan ve alanla doğrudan bağlantılandırılabilir görülen mal ve hizmetlerde, dava konusu markanın tescilinin, dava konusu marka lehine önceki tanınmış markadan sonraki markaya olumlu imaj transferine yol açabileceği, dava konusu marka lehine haksız bir menfaat elde edinimine yol açabileceği, hatta davalının uzun yıllara sair tescil ve kullanımları sonucunda ticari açıdan ciddi emek ve yatırımlarla yarattığı marka kimliğine zarar verebileceği, dava konusu işaretin tesciline, sicilde kayıtlı marka örneğine göre, izin verilmesi halinde giderek zayıflayacağı ve zaman içinde tamamen dağılma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağı, bu durumun ise özünde davalı markasının özgünlüğü ve ayırt edicilik gücünü zedeleyebileceği, hal böyleyken karıştırılma ihtimali açısından varılan kanaatlerde bahsi geçen mallar açısından, davalı yanın, tanınmışlıktan kaynaklı koruma şartlarından da yararlanması gerektiği, sair emtialar bakımından ise davalı yanın, tanınmışlıktan kaynaklı koruma şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle, davanın kısmen kabulü ile; “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç).Sabunlar. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar.Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler.Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler.Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç). Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular.Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler.Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. giysiler için kumaştan yapılmış hazır harfler ve rakamlar, armalar, rütbe işaretleri, vatkalar.Giysiler için düğmeler, kopçalar, halkalar, fermuarlar, ayakkabı ve kemer tokaları, mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” haricinde kalan diğer hizmetler bakımından … sayılı YİDK kararının iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç).Sabunlar. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar.Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler.Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler.Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç). Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular.Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler.Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. giysiler için kumaştan yapılmış hazır harfler ve rakamlar, armalar, rütbe işaretleri, vatkalar.Giysiler için düğmeler, kopçalar, halkalar, fermuarlar, ayakkabı ve kemer tokaları, mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” haricinde kalan diğer hizmetler bakımından … sayılı YİDK kararının İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile alınması gereken 4,90 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın kısmen reddolunması ve davalıların kendilerini vekil ile temsil ettirmeleri sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davanın kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak kabulüne,
6-Karar ve ilam harcının davanın yalnızca kabul edilen kesim üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 54,40 TL peşin karar ve ilam harcının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı, 7,80 TL vekalet harcı, 1.120,00 TL tercüme ücreti, 1.750,00 TL bilirkişi ücreti, 156,50 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 3.088,70 TL yargılama giderinin 1/2 si olan 1.544,35 TL’sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye 1.544,35 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı … tarafından yapılan 7,80 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin 1/2 si olan 3,90 TL’nin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine, bakiye 3,90 TL yargılama giderinin davalı … üzerinde bırakılmasına,
9-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re’sen iade edilmesine,
Dair, davacı vekili, davalı kurum vekili, davalı şirket vekilinin yüzüne karşı HMK m. 341 hükmü gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk Dairesi nezdinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.03/11/2021

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza