Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/299 E. 2023/375 K. 31.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/299 Esas – 2023/375
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/299 Esas
KARAR NO : 2023/375

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. ….
DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. ….

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/04/2022
KARAR TARİHİ : 31/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Teşekkülün 4734 sayılı ihale kanuna tabi olduğunu, Teşekküle bağlı …’ne “71 Kişi ile 2 Ay Süreli Genel Temizlik ve Bakım hizmet alım işi” … ihale kayıt numaralı ihale sonucu davalının uhdesinde kaldığını, Teşekkül ile davalı taraf arasında ihale konusu işe ait sözleşme imzalandığını, Sözleşmenin eki olan İdari Şartnamenin “Teklif Fiyata Dahil Olan Giderler” başlıklı 25. maddesinde “İstekliler, ilgili mevzuat gereğince yapılacak sigorta, ulaşım, vergi, resim ve harç giderlerinin tümünü teklif fiyata dahil edecektir.” hükmüne yer verildiğini, İdari şartname ve ihale dökümanını oluşturan diğer ekler sözleşmenin 8.maddesine göre sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olduğunu yükleniciyi ve idareyi bağladığını, hizmet alım işlerinde uygulanacak tip sözleşmenin 7.Maddesinde, idari şartnamede teklif fiyata dahil olan vergi, resim, harç gibi giderlerin sözleşme bedeline dahil giderler olarak değerlendirilerek yüklenicinin sorumlu olacağına dair düzenlemenin mevcut olduğunu, bu maddeler gereği 2.703,97 TL ihale karar pulu … … hesabına yatırıldığını, bu tutarın… tarafından… ödendiğini, ancak yüklenici firmanın daha sonra … aleyhine … Mahkemesinde … E. Sayı ile açılan dava neticesinde 2703397-TL ihale karar … tahsil tarihinden itibaren tecil faizi oranında işleyecek faiziyle birlikte yüklenici firmaya ret ve iadesine karar verildiğini, bunun üzerine… tarafından Teşekküle gönderilen 19.04.2021 tarihli 19641 sayılı yazı ile tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile birlikte toplam 4.563,04-TL’nin … ödenmek zorunda kalındığını, ödemeyi takiben firmaya 06.05.2021 tarihli yazıyla ödenen tutarın Teşekkül hesaplarına yatırılması için firmaya yazı yazıldığını, ödeme yapılmadığını, Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde kullanılan tip sözleşme ve ekleri gereği sözleşme bedeline dahil olan ve yüklenici ile imzalanan sözleşme gereği sorumlu olduğu tutarın Teşekkülce ödenmek zorunda kalındığından söz konusu tutarın ödeme tarihleri itibariyle işleyecek yasal faizleriyle birlikte tahsilini talep ettiklerini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşme hükümleri gereği davalının sorumlu olmasına rağmen Teşekkülce ödenmek zorunda kalınan 4.563,04-TL alacağın ödeme tarihi olan 27.04.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.

DELİLLER :
-Hizmet Alımına Ait Sözleşme
-…’nin cevabi yazısı
-Dosya bilirkişiye tevdi olunmuş bilirkişi raporunda; …A.Ş.(…) tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21.maddesine göre Pazarlık Usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı (….) “71 Kişi İle 2 Ay Süreli Genel Temizlik ve Bakım İşi” hizmet alımı ihalesi uhdesinde kalan davalı … AŞ. firmasının, söz konusu ihaleye ilişkin olarak ödediği 2.703,97 TL ihale karar pulu … tahsil edilmesi üzerine yüklenici firma tarafından, “…A.Ş.(…)’nin 488 sayılı … Kanunu 8. maddede belirtilen resmi dairelerden olmadığı, ihale kararına ilişkin … mükellefinin ihaleyi yapan ve ihale kararında imzası bulunan …A.Ş.(…) olduğundan bahisle, ödenen ihale karar pulu … ödendiği günden itibaren işleyecek faizi ile birlikte iadesi istemiyle” …’ne 25.02.2019 tarihli düzeltme başvurusunda bulunulduğu, Keban Malmüdürlüğünce düzeltme başvurusunun 31.05.2019 tarih ve E.26155 sayılı işlem ile reddi sonucu yapılan 10.06.2019 tarihli şikayeti başvurusunun, …07.08.2019 tarih E. 114457 sayılı işlemi ile reddi üzerine de; bahse konu 07.08.2019 tarih E. 114457 sayılı işlemin iptali ve ödenen 2.703,97 TL ihale karar pulu … ödeme tarihinden itibaren işleyecek tecil faizi ile birlikte iadesi istemiyle … Mahkemesinde dava açıldığı, … ihale kayıt numaralı pazarlık usulü ile yapılan “71 Kişiyle 2 Ay Süreli Genel Temizlik ve Bakım İşi” ihalesi kapsamında, 488 Sayılı … Kanununa göre ihale karar pulu olarak (…) sözleşme bedelinin binde 5,69 oranında sözleşme karar pulunun (…) ödenmesi gerektiği, İhale üzerine bırakılan yüklenici … AŞ. firmasının binde 5,69 oranında sözleşme karar pulu … karşılığı olan (415.214,80 TL x binde 5,69=) 2.703.97 TL yi ödemiş olduğunun anlaşıldığı, daha sonra bu tutarı geri almak üzere … Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında dava açtığı, açılan davanın yüklenici firma lehine sonuçlanması sonucu … tarafından …’tan talep edilen Karar Pulu tutarları gecikme faiziyle birlikte toplam 4.563,04-TL nin 27.04.2021 tarihinde … … tarafından ödendiği, 488 sayılı … Kanunu’nun 1.maddesinde; bu Kanuna ekli (I) sayılı tabloda yazılı kağıtların… vergisine tabi olduğu, bu Kanun’daki kağıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve. elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade ettiği, 3.maddesinde; … mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların… vergisini kişilerin ödeyeceği, 8. maddesinde; bu Kanun’daki resmi dairlerden maksadın genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı, Kanun’a ekli (I)’ sayılı Tablonun “11. Kararlar ve Mazbatalar” başlıklı 2. bendinde ise; ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire veya kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının binde 5,69 oranında… vergisine tabi olduğu,” 24.maddesinde de; damga vergisinden muaf kuruluşlarca kişilerin (I) sayılı tabloda yer alan işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece bu kurumların imzasını taşıyan kağıtlara ait verginin tamamının kişiler tarafından ödeneceği hükümlerine yer verilmiştir. 488 sayılı … Kanunu 1.maddesinde verginin konusunu kanuna bağlı (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların oluşturduğu belirtilmiş ve kağıt teriminin, yazılıp imzalanmak ya da imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat ya da belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade ettiğini hükme bağlamıştır. Yapılan açıklamalar çerçevesinde; Resmi daireler ve resmi daireler dışında yer alan kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların aldığı ihale kararlarının 488 sayılı … Kanunu uyarınca… vergisine tabi olduğu, … …A.Ş.(…) tarafından bağlı olunan… beyan edilip ödendiği ve ihale kararının… vergisinden istisna olduğu yönünde herhangi bir Kanun hükmü bulunmadığı hususları dikkate alındığında, 488 sayılı … Kanunu uyarınca ihale karar pulu … davalı şirketten alınması gerektiği, … (…) tanımının: “sermayesinin tamamı devlete ait, iktisadi alanda ticari esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulan, kamu iktisadi teşebbüsüdür.” Şeklinde olduğu, …A.Ş.nin ise, …’nin genel enerji ve ekonomi politikasına uygun olarak, …faaliyetlerinde bulunmak amacıyla teşkil edilen kamu kuruluşu niteliğindeki %100 hissesi hazineye ait bir şirket olduğu ve … ilgili kuruluşları arasında yer aldığı, buna göre …A.Ş.nin 488 sayılı … Kanununda tanımlanan “Resmi Daire” kavramı içerisinde değerlendirilmesi gerektiği, …A.Ş. Ana Statüsü’ne göre de Tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesiyle sınırlı … olduğu, …’ın kamu kaynağı kullanarak gerçekleştirdiği ihalede, 488 Sayılı … Kanununa ekli (1) sayılı tablonun “II. Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2 nci fıkrasında ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarının nisbi… vergisine tabi olduğu hükme bağlandığından … ihale kayıt numaralı “71 Kişi ile 2 Ay Süreli Genel Temizlik ve Bakım hizmet alım işi” ihalesinde binde 5,69 oranında hesaplanan karar pulu … davalı … İnş.Teskt. Gıda Temizlik Hizm. San. Tic. A.Ş. tarafından ödenmesi gerektiği, görüş ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan ve davacı tarafından ödenen sözleşme karar pulu ödemesinin davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Malatya …’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekindeki kararların incelenmesinden ihale kararına ilişkin … mükellefinin ihaleyi yapan ve ihale kararında imzası bulunan …A.Ş.(…) olduğu, 488 sayılı … Kanunu’nun 24. maddesi gereğince mükellef ve sorumlu tutulamayacak davacı şirketten bu “ihale kararı” nedeniyle … tahsil edilmesinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Vergilendirme Hataları” başlıklı 118. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “mükellefiyette hata” halini oluşturduğu ve açık bir vergilendirme hatası olduğu bu nedenle mükellefi ve sorumlusu olmayan davacı şirket tarafından ödenen ihale kararına ilişkin … tutarının faizi ile birlikte iadesine şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
488 sayılı … Kanununun 3/1. Maddesinde “… mükellefi kağıtları imza edenlerdir.” hükmünün, aynı yasanın 24/2. Maddesinde “Birden fazla kişi tarafından imza edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamından imza edenler müteselsilen sorumludurlar. Bunlar arasında vergiden müstesna olanların bulunması … noksan ödenmesini gerektirmez. Damga Vergisinden muaf kuruluşlarca kişilerin (1) sayılı tabloda yer alan işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece bu kurumların imzasını taşıyan kağıtlara ait verginin tamamı kişiler tarafından ödenir. Ancak bu kağıtlara ait verginin hiç ödenmemesi veya noksan ödenmesi halinde vergi ve cezanın tamamından kişilerle birlikte kurumlar müteselsilen sorumludurlar.” hükmünün yer aldığı anlaşılmıştır. Bu madde hükümlerinin… vergisinde mükellefiyeti düzenlediği 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8/3. Maddesinde ise “Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna mütaallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.” hükmünün yer aldığı anlaşılmıştır. Bu madde de vergi sorumlusunun veya mükellefinin değiştirilmesine yönelik sözleşmelerin vergi dairesini bağlamayacağı, bu tür sözleşmelerin taraflar arasında bağlayacağı olacağı düzenlenmiştir.
Taraflar arasında 05/12/2016 tarihli, sözleşmenin “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7.1 maddesinde; “Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç, kırtasiye masrafları ile binde 9,48 … ve binde 5,69 sözleşme karar pulu ile idari ve teknik şartnamede teklif fiyata dahil olacağı belirtilen kalemler sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuah uyarınca besaplanacak …, sözleşmre bedeline dahil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir. ” hükmüne yer verilmiştir. Bu madde hükümlerinde taraflar serbest iradeleri ile sözleşmeden kaynaklı her türlü vergi ve özellikle karar ve sözleşmeye ait… vergisinden davalı şirketin sorumlu olduğunu düzenlemişlerdir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve tüm dosya kapsamından; davacı tarafın… karşı … Kanununun 3. Maddesi uyarınca ihale karar … mükellefi olduğu, 818 sayılı Vergi Usul Kanunun 8/3. Maddesi uyarınca vergi sorumluluğuna ilişkin özel hukuk sözleşmelerinin vergi idaresini bağlamayacağı ancak vergi idaresine karşı hüküm ifade etmeyen vergi sorumluluğunun devrine ilişkin bu tür sözleşmelerin, taraflar arasındaki iç ilişkide hüküm ifade edeceği, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7.1 Maddesi hükmü ile dava konusu sözleşme karar… vergisinden davalı şirketin sorumlu olduğunun kararlaştırıldığı ve davacının davalıya… vergisini sözleşme bedeli içerinde daha önce ödemesi nedeni ile davacı yönünden… vergisine ilişkin olarak gerçekleşen mükerrer ödeme nedeni ile davalı yüklenici Şirketin davacı Şirket aleyhine sebepsiz zenginleştiği anlaşıldığından dava konusu ödemenin açıklanan gerekçelerle ödeme tarihinden itibaren davacıya iade etmekle yükümlü olduğu kanaatine varılmakla; davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ İLE,
4.563,04 TL alacağın 27/04/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2- 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan 311,70 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 231,00 TL karar harcının davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 4.563,04 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 80,70 TL peşin harç olmak üzere toplam 161,40 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 151,00 TL posta masrafı, 1.000,00 TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.151,00 TL yargılama giderinden davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-6325 Sayılı Kanunun 18/A-14 maddesi gereğince … bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına
7-HMK’nın 333.maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibarı ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/05/2023

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır