Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/267 E. 2023/69 K. 15.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/267 Esas – 2023/69
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/267 Esas
KARAR NO : 2023/69

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/04/2018
KARAR TARİHİ : 15/02/2023
YAZIM TARİHİ : 20/02/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı idareye bağlı Ambarlı Kombine Çevrim Santralı İşletme Müdürlüğünce 1 adet motor, alternatör kesici ve panosu ile kontrol panelleri dahil olmak üzere 2563 kVA gücünde ve 6,3 kV çıkışlı dizel jenaratör alımı ihalesinin müvekkili şirket uhdesinde kaldığını, davalı idare ile 31/08/2012 tarihinde 568.750,00 Euro bedelli sözleşme imzalandığını, müvekkilinin 26/04/2013 tarih 09/05/2013 tarihli yazıları ile ihale konusu mal ve ekipmanın montajının sağladığını çalışır vaziyette getirildiğini beyanla kabul işlemlerinin yapılmasını davalıdan talep ettiğini, müvekkilinin sözleşme gereğince üstlenmiş olduğu işi süresinde ve gerektiği gibi ifa ettiğinden davalı idare nezdinde teşekkül etmiş komisyonca 05/08/2003 tarihinde işin geçici kabulünün yapılarak teslim tesellümün gerçekleştiğini, sözleşme hükmüne göre TCMB döviz satış kuru üzerinden Türk parasına çevrilmek suretiyle 06/08/2013 tarihli faturanın tanzim edilerek davalı idareye teslim edildiğini, idarece eksik ödeme yapıldığını, dilekçelerle 107.318,29 Euro bakiye ödemenin talep edilmesine rağmen talebin davalı idarece reddedildiğini, davalı idarece 53.610,40 TL gecikme bedeli, 120.461,25 TL kur farkı olmak üzere 200.626,86 TL bedelli fatura düzenlendiğini, faturaya itiraz edilerek iade edildiğini, geçici kabulün yapılmasına rağmen davalı idareden bakiye alacağın alınamadığını, sözleşme hükümlerine göre döviz kuru üzerinden düzenlenen fatura alacağının 1.723.650,33 TL olmasına karşılık yapılan ödemenin 1.520.090,74 TL olduğunu, müvekkili hakkında gecikme cezası uygulanmasının haksız olduğunu belirterek şimdilik 149.949,20 TL bakiye alacağın davalı idareden ödemeye hak kazanılan 08/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile beraber tahsiline, gecikme cezası adı altında tahsil edilmiş toplam 53.610,40 TL ‘nin kesinti yapıldığı tarihten itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ambarlı kombine çevrim santralinin ihtiyacı olan 1 adet dizel motor, alternatör, kesici ve panosu ile kontrol panelleri dahil olmak üzere 2563 kVA gücünde 6,3 kV çıkışlı dizel jeneratörün anahtar teslimi olarak teslim edilmesi için davacı ile 31/08/2012 tarihinde 568.750,00 Euro bedel üzerinden sözleşme imzalandığını, 07/09/2012 tarihinde yer tesliminin yapıldığını, davacının kullanılacak tüm malzeme ve ekipmanın teslimini 09/05/2013 tarihinde tamamladığını, dolayısıyla faturanın 09/05/2013 tarihinde geçerli olan TCMB Euro döviz satış kuru üzerinden KDV hariç 1.341.396,88 TL bedelle düzenlenmesi gerektiğini, oysa davacının faturayı KDV hariç 1.460.720,63 TL olarak düzenlendiğini, iki bedel arasında KDV hariç 119.323,75 TL fark bulunduğunu, bu farka KDV eklendiğinde davacıdan 140.802,03 TL’nin döviz kuru farkı olarak kesilmesi gerektiğini, Teknik şartnamenin 16. maddesi hükmüne göre işin 07/05/2013 tarihine kadar devreye alınması gerektiğini, sistemin 26/07/2013 tarihinde geçici kabule hazır hale getirildiğini ve 05/08/2013 tarihinde geçici kabulün yapıldığın, 30 günlük izleme süresi düşülerek devreye alma tarihinin 26/06/2013 olarak kabul edildiği ve 50 gün gecikme ortaya çıktığını, 8 günlük ek süre verildiğinden 42 günlük gecikme cezası kesilmesi gerektiğini, ancak gecikme cezası işleminde hata yapıldığından sehven 53.610,40 TL gecikme cezası kesildiğini, diğer yandan işin gerçekleştirilmesi sırasında 4.439,97 TL mazot bedeli, 1.989,00 TL konaklama bedeli, 1.375,92 TL yemek bedeli kesilerek toplam kesintinin 204.945,99 TL olduğunu, yükleniciden sehven 203.559,60 TL kesinti yapıldığını, sözleşme ve eklerine uygun olarak işlem yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkememizce 2014/938 Esas 2018/240 Karar sayılı dosyada yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabul, kısmen reddine,131.633,39TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair karar verilmiş, mahkememizin kararı Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2021/3385 Esas ve 2022/693 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmiş, mahkememizin iş bu esas sayılı sırasına kaydı yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLER ;
Bozma sonrasında alınan bilirkişi ek raporunda özetle; Davacının sözleşme ve Teknik Şartname kapsamında ve Yargıtay 6.Hukuk Dairesinin 10.02.2022 tarih ve E:2021/3385, K:2022/693 ilamı doğrultusunda yapılan hesaplamalar sonucunda yapılan işin TL olarak bedeli KDV dahil 1.651.537,96 TL olduğunu, sözleşme konusu işin süresinde bitirilememesi sonucunda; sözleşme hükümleri doğrultusunda davalı idarenin 58.783,55 TL gecikme bedeli talep etmesinin yerinde olduğunu, sözleşme konusu işin montaj ve deneme çalışmaları esnasında Yakıt, Konaklama ve Yemek bedeli olarak toplam 8.116,45 TL talep etmesinin yerinde olduğunu, sözleşme konusu işin ödenen bedeli dikkate alındığında, davacının davalıdan 64.547,22 TL alacaklı olduğunu, davacının talebine bağlı kalınarak alacağına dava tarihinden itibaren avans faizi talep edebileceğini bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ;
Dava, taraflar arasında imzalanan eser sözleşmesi kapsamında davacının yaptığı iş nedeniyle bedelin eksik ödendiği ve davalı tarafından gecikme cezası adı altında haksız tahsilat yapıldığı iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir.
Davalı tarafından ihalesi yapılan … Ambarlı Fuel-Oil Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali ihtiyacı olarak 1 adet dizel motor, altarnatör, kesici ve panosu ile kontrol panelleri dahil olmak üzere 2563 KVA gücünde ve 6,3 kV çıkışlı dizel jeneratör alımı işi ile ilgili olarak taraflar arasında imzalanan 31/08/2012 tarihli sözleşmede, 6.1 maddesine göre sözleşme bedelinin götürü bedel olmak üzere 568.750,00 Euro olduğu, 7.2 maddesine göre ilgili mevzuat uyarınca hesaplanacak KDV’nin sözleşme bedeline dahil olmayıp … tarafından yükleniciye ödeneceği, 9. maddesine göre teknik şartname ve eklerinin, idari şartname ve sözleme tasarısının sözleşmenin ekleri arasında sayıldığı, 11.4 maddesine göre teslimat süresinin sözleşmenin yürürlüğe girdiği günden itibaren 240 takvim gün olduğu, 13.2 maddesine göre ödemenin Türk parası dışında bir para birimi ile yapılan sözleşmelerde teslim tarihinde geçerli olan TCMB döviz satış kuru üzerinden Türk parasına çevrilerek ödemenin yapılacağı, 13.3 maddesine göre ödemenin malzemelerin işletme ambarına teslimi ve devreye alma işlemleri akabinde yapılan geçici kabul tutanağı sonrasında işletmenin ödeme planına göre yapılacağı, 17. maddesine göre gecikme cezasıyla ilgili olarak, işin zamanında bitirilememesi durumunda geçecek her gün için sözleşme bedelinin binde biri oranında gecikme cezası uygulanacağı, sistemin devreye alınmasından sonra kabule kadar geçecek 30 günlük izleme süresinde yükleniciden kaynaklanan bir sorun yaşanması durumunda 30 günden sonra geçecek her sürenin gecikme olarak kabul edileceği ve iş süresine ekleneceği hükmünün bulunduğu görülmüştür.
Sözleşmenin teknik şartnamesinin XVI. maddesinde işin süresinin, yer tesliminden sistemin devreye alınmasına kadar 8 ay olduğu, sözleşmenin imzalanmasına müteakip 7 takvim günü içerisinde yer tesliminin yapılmasının zorunlu olduğu, yüklenicinin yer teslimi için 7 günden sonra başvurması halinde geçen sürenin işin süresinden sayılacağının belirtildiği görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan tutanağa göre 07/09/2012 tarihinde yer tesliminin yapıldığı görülmüştür.
05/08/2013 tarihli geçici kabul tutanağında, kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı, ancak kabule mani olmayan noksanlıkların belirlendiği, eksikliklerin 07/10/2013 tarihine kadar tamamlanması, aksi takdirde 5.000,00 Euro bedelin nefaset olarak kesilmesi ve işlerin tamamlanmasına müteakip bu bedelin yükleniciye ödenmesinin kararlaştırıldığı, kabul tarihi 05/08/2013 olarak itibar edilmek üzere kabulünün yapılmasının komisyonca uygun görüldüğü belirtilmiştir.
Davacı tarafından davalıya sözleşme konusu işle ilgili 06/08/2013 tarih ve 1.723.850,34 TL bedelli fatura düzenlendiği, davalı tarafından davacıya yemek bedeli, konaklama bedeli, gecikme bedeli, kur farkı ve mazot bedeli altında 25/08/2013 tarihli 200.626,86 TL bedelli fatura düzenlendiği anlaşılmıştır.
Toplanan delillere, bilirkişi raporlarına ve tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında eser sözleşmesi imzalandığı, davacının yüklenici, davalının iş sahibi olduğu, sözleşmenin eki olan şartnamesine gereğince sözleşmenin imzalanmasına müteakip 7 takvim günü içerisinde yer tesliminin yapılmasının zorunlu olduğu, yüklenicinin yer teslimi için 7 günden sonra başvurması halinde geçen sürenin işin süresinden sayılacağının hüküm altına alındığı, buna göre iş bitim tarihinin 07/05/2013 olması gerekirken işin 27/06/2013 tarihinde bitirildiği, işin geçici kabulünün 05/08/2013 tarihinde yapıldığı, 8 günlük cezasız süre dikkate alındığında gecikilen sürenin 42 gün olduğu, sözleşme bedelinin KDV hariç 568.750,00 Euro olduğu, Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin “Sözleşmenin Ekleri” başlıklı 9. maddesine göre ihale dökümanının sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olduğu, sözleşme hükümleri ile ihale dökümanlarını oluşturan belgeler arasında çelişki ve farklılıklar olması halinde ihale dökümanında yer alan hükümlerin esas alınacağı belirtilmiş ve Teknik Şartname öncelik sıralamasında ilk sırada gösterilmiştir. Yine sözleşmenin 6. maddesinde; sözleşmenin götürü bedel 568.750,00 EURO üzerinden imzalandığı, “Ödeme Koşulları ve Zamanı” başlıklı 13.2. maddesinde ise; ödemelerde Türk parası kullanılacağı, teslim tarihinde geçerli olan TCMB döviz satış kuru üzerinden Türk parasına çevrilerek ödeme yapılacağı hüküm altına alınmıştır. Sözleşmenin eki olan Teknik Şartname’nin “Ödeme” başlıklı XV. maddesinde de “Kurulacak sistemde kullanılacak tüm malzeme ve ekipman, 5’er nüsha orijinal katalogları ile beraber işletmeye teslim edilecek ve işletme yetkililerince, teklifte yer alan özelliklerde ve istenen miktarlarda olup olmadığına ilişkin kontrol edilecektir yapılan kontrol sonucu herhangi bir eksiklik veya yanlışlığı rastlanılmaz ise sözleşme bedelinin %50’si ödenecektir. Bakiye %50 ise kabul protokolü karşılığı ödenecektir.” düzenlemesi bulunduğu, bu durumda iş bedelinin %50’sinin malzemelerin teslim tarihi olan 09.05.2013, kalan %50’sinin de geçici kabul tarihi 05.08.2013 tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden Türk parasına çevrilerek hesaplama yapıldığı, sözleşme bedelinin KDV dahil 1.651.537,96 TL olduğu, sözleşme bedelinden hesaplanan 58.783,55 TL gecikme cezası, tarafların kabulünde olan ve dosyada faturaları bulunan 1.628,17 TL yemek bedeli, 1.487,50 TL konaklama bedeli, 3.762,68 TL mazot bedeli ile bu bedellere ait 1.238,10 TL KDV olmak üzere 8.116,45 TL ile birlikte davacının yaptığı 1.520.090,74 TL ödeme mahsup edildiğinde davacının alacağının 64.547,22 TL olduğu, davacının davadan önce davalıyı temerrüde düşürmediği, bu nedenle dava tarihinden itibaren faiz talep edilebileceği anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE,
64.547,22 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 13.905,15 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 3.476,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.428,85 TL harcın davalıdan tahsiliyle Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 5.804,50 TL posta – bilirkişi ücretinin kabul red oranına göre hesaplanan 1.840,56 TL yargılama gideri ile 24,30 TL başvurma harcı, 3.476,30 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 894,98 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre hesaplanan 611,18 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
5- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı yararına hesaplanan 10.327,56 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı yararına hesaplanan 21.851,86 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333.maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/02/2023