Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/555 E. 2021/881 K. 23.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/555 Esas – 2021/881
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/555 Esas
KARAR NO : 2021/881

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 09/09/2021
KARAR TARİHİ : 23/12/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 17/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı şirketin ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğunu, şirketin diğer ortaklarının aynı zamanda yönetim kurulu başkanı da olan davalı … ile dava dışı … olduğunu, davalı şirketin taahhüt işi üstlendiğini ve uhtesinde sadece SS. … Yapı Kooperatifine ait inşaatın mekanik tesisat işlerinin yapımı olduğunu, müvekkilinin uzun süredir davalı şirketin üstlendiği ve imalatını devam ettirdiği anılan kooperatife ait inşaatın mekanik tesisat işlerinin durumu, yapılan işteki hak edişler, şirketin geliri ve giderleri konusunda bilgi almak ve bununla ilgili şirket belgelerini incelemek istediğini ancak covid 19 pandemi süreci, şirket kayıtlarının KDV iadesi nedeniyle yeminli mali müşavirde bulunduğu, şirketin vergi müdürlüğü tarafından incelemeye alındığı gibi değişik nedenler ileri sürülerek müvekkilinin bu isteğinin sürekli olarak ertelendiğini, son olarak müvekkiline genel kurulun yapılmasının yasal zorunluluk olması nedeniyle, genel kurul için bir araya gelindiğinde şirkete istediği belgeleri inceleyebileceği davalı yönetim kurulu başkanı tarafından söz verilmiş ise de covid 19 nedeniyle genel kurul toplantısının bir araya gelmeden sadece ilgili evraklar imza için dolaştırılmak suretiyle genel kurul sürecinin tamamlandığı, müvekkiline en kısa sürede belgeleri inceleme imkanının sağlanacağı sözünün verildiğini, müvekkilinin ısrarlara rağmen vergileri inceleme imkanına kavuşamayınca davalıları muhatap kılarak belgeleri inceleme hakkını kullanmak istediğini, 05/07/2021 tarihinde davalılara ihtarname ile bildirdiğini, cevabi ihtarnamelerinde incelemenin 28/07/2021 tarihinde şirket merkezinde yapılabileceği bildirilmiş ise de davalılar vekilinin programına uygun olmaması nedeniyle incelemenin 05/08/2021 tarihinde yapılmasının kararlaştırıldığının, müvekkilinin 05/08/2021 tarihinde şirket merkezinde inceleme yapmak üzere hazır bulunacağını, ihtarnameyle bildirdiğini, davalılarında cevabi ihtarname ile inceleme gün ve saatini teyit ettiklerini, şirket kayıtlarının incelenmesi için belirlenen ikinci tarihte davalı tarafın isteği üzerine 09/08/2021 olarak yeniden değiştirildiğini, anılan tarihte davalı tarafça sadece şirketin mizan tablolarının ve kurum vergi beyannamelerinin imzasız suretlerinin hazır edildiğini, bunun dışında hiçbir belgenin bulunmadığının bildirildiğini, müvekkilinin durumun hazır bulunan kişilerce tutanak altına alınması isteminin yerine getirilmediğini, müvekkilinin davalılardan …’a 19/08/2021 tarihinde keşide ettiği ihtarname ile TTK 392. maddeyi hatırlatarak belge inceleme hakkının kullanılması engellendiği için şirket yönetim kurulunun konuyu görüşmek üzere toplanması gerektiğini ihtar ettiğini, cevabi ihtarnamede yazılı hususların gerçek dışı olduğunu, müvekkilinin inceleme yaptığını, ihtarname gönderilmesinin kötü niyetli olduğunu, kendisine de covid 19 teşhisi konulduğunu ifade ettiğini, müvekkiline şirket kayıtlarını inceleme hakkının kullandırılmadığını belirterek müvekkilinin ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğu davalı … Elektromekanik Tesisat Sistemleri İnş. San. ve Tic. A.Ş’nin kesin mizan-bilanço-gelir tablolarını, yevmiye envarter ve kebir defterlerini, kurumlar vergisi beyannamelerini, tüm gelir gider faturaları ile tahsilat ve ödeme belgeleri, banka kayıtları ve SS … Yapı Kooperatifi’ne yapılan işin hak ediş belgelerini inceleme hakkının gerekirse bir noter ve müvekkil tarafından yetkilendirilecek bir görevlinin hazır bulunduğu halde kullandırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili …’un yönetim kurulu başkanlığı görevi sona erdiğinden davanın usulden reddi gerektiğini, işbu davanın kanunlara ve hukuka aykırı olduğunu, TTK 392. maddesindeki koşulların davada sağlanamadığını, davacının bilgi edinme talebinin usulüne uygun olmamasına rağmen müvekkilleri tarafından reddedilmediğini, müvekkili şirket adına yapılan tüm işlemlerden davacının bilgisinin bulunduğunu, davacının bilgi edinme hakkını kullanmasında hukuki yararı bulunmadığını, davacının şirket kayıtlarını ve belgeleri incelediğini ve yapılan işlemler için ibra yönünde oyunu kullandığını, kabul anlamına gelmemek üzere davacının inceleme talebinin reddedildiği düşünülse dahi davanın süresinde açılmadığını, bilgi edinme talebinin reddedildiğinin davacı tarafından kanıtlanamadığını, davacının TTK 392 madde kapsamında yalnızca işlemin gidişi hakkında şirket kayıtlarını inceleyebileceğini bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Dava, anonim şirket ortağı ve yönetim kurulu üyesi olan davacının bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması istemine ilişkindir.
Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 15/09/2021 tarihli cevabi yazılarında davalı şirket yetkililerinin …, … ve …’nun münferiden yetkili oldukları bildirilmiştir.
TTK 392. Maddesinde “(1) Her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir üyenin istediği, herhangi bir defter, defter kaydı, sözleşme, yazışma veya belgenin yönetim kuruluna getirilmesi, kurulca veya üyeler tarafından incelenmesi ve tartışılması ya da herhangi bir konu ile ilgili yöneticiden veya çalışandan bilgi alınması reddedilemez. Reddedilmişse dördüncü fıkra hükmü uygulanır.
(2) Yönetim kurulu toplantılarında, yönetim kurulunun bütün üyeleri gibi, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişiler ve komiteler de bilgi vermekle yükümlüdür. Bir üyenin bu konudaki istemi de reddedilemez; soruları cevapsız bırakılamaz.
(3) Her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir.
(4) Başkan bir üyenin, üçüncü fıkrada öngörülen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gün içinde yönetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmaması veya bir istemi reddetmesi halinde üye, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Mahkeme istemi dosya üzerinden inceleyip karara bağlayabilir, mahkemenin kararı kesindir…” hükmüne yer verilmiştir.
Açıklanan madde kapsamından da anlaşıldığı üzere her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteme ve inceleme hakkına sahiptir. Bu kapsamda her yönetim kurulu üyesi şirkete ait herhangi bir defter, sözleşme veya belgenin yönetim kuruluna getirtilmesini talep edebileceği gibi, yönetim kurulu toplantıları dışında da yönetim kurulu başkanının izniyle bilgi alma, şirket defterlerini ve diğer ilgili belgelerin incelemesine sunulmasına talep etme hakkına sahiptir. Bu talep hakkı hiçbir şekilde engellenemez ve kısıtlanamaz.
Somut olaya gelince; dosyaya kazandırılan davacı tarafından davalı yana keşide edilen ihtarname ve cevabi ihtarnamelerden davalı … Elektromekanik Tesisat Sistemleri İnş. San. ve Tic. A.Ş’nin ortağı ve yönetim kurulu üyesi olan davacının şirketin defter ve belgeleri ile birlikte münferit olarak şirketin üstlendiği ve imalatını devam ettirdiği dava dışı SS … Yapı Kooperatifi’ne ait inşaatın gidişatı ile ilgili belgeleri inceleme ve bilgi alma konusunda TTK 392 madde kapsamında ileri sürdüğü talepleri her ne kadar karşı tarafça reddedilmemiş ise de gerekli inceleme ve bilgi alma hakkının kullandırıldığına dair bir belgenin dosyaya kazandırılmadığı anlaşılmakla işbu davanın şirket tüzel kişi aleyhine açılması gerektiğinden davalı … hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine, şirket aleyhine açılan davanın kabulü ile Şirketin kesin mizan-bilanço-gelir tabloları, yevmiye, envanter ve kebir defterlerini, tüm gelir gider faturaları ile tahsilat ve ödeme belgelerini, davalı şirketin üstlendiği ve imalatını devam ettirdiği SS …. Yapı Kooperatifine yapılan işin hakediş belgelerini, TTK 392 maddesi uyarınca davacının şirketin merkezinde bizzat veya bir mali müşavir refakatinde 2 haftayı geçmemek üzere incelemek suretiyle bilgi almalarına izin verilmesine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine,
2-Davalı … Elektromekanik Tesisat Sistemleri İnş. San ve Tic. A.Ş hakkında açılan davanın kabulü ile,
Şirketin kesin mizan-bilanço-gelir tabloları, yevmiye, envanter ve kebir defterlerini, tüm gelir gider faturaları ile tahsilat ve ödeme belgelerini, davalı şirketin üstlendiği ve imalatını devam ettirdiği SS …. Yapı Kooperatifine yapılan işin hakediş belgelerini, TTK 392 maddesi uyarınca davacının şirketin merkezinde bizzat veya bir mali müşavir refakatinde 2 haftayı geçmemek üzere incelemek suretiyle bilgi almalarına izin verilmesine,
2-Peşin harç karar ve ilam harcını karşıladığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı şirketten tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’a verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 30,60 TL posta-müzekkere masrafı ile peşin alınan 59,30 TL harç toplamı 89,90 TL’nin davalı şirketten tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-HMK’nın 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerin yüzlerine karşı, kesin olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/12/2021