Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/502 E. 2022/427 K. 14.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/502 Esas – 2022/427
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/502 Esas
KARAR NO : 2022/427
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/08/2021
KARAR TARİHİ : 14/06/2022
YAZIM TARİHİ : 08/07/2022
Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin elektrik piyasasında elektrik üretimi ve ticareti yapmak amacıyla kurulmuş bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin E.P. Kanununun 14. maddesi kapsamında İisanssız olarak faaliyet göstermek üzere Ankara ili Gölbaşı İlçesi Ahiboz Köyü sınırları içinde geliştirdiği 990 kW Kurulu/anlaşma gücünde güneş enerjisine dayalı bir santral projesi geliştirdiği, Projeye ilişkin teknik onaylarını alan müvekkil şirketle 20.01.2017 tarihinde “lisanssız elektrik üreticileri için dağıtım bağlantı anlaşması” imzalandığını, söz konusu tesislerin inşa edildiğini, 21.06.2019 tarihinde geçici kabul işlemleri yapılan tesis için …’la Sistem Kullanım Anlaşması yapıldığını ve elektrik üretimine ve şebekeye elektrik verilmeye başlandığını, Davalılardan …’ın müvekkili şirketin lisanssız GES tesisinin işletmeye geçtiği Hazıran 2019 tarihinden itibaren her ay düzenli olarak tesisin şebekeye verdiği net üretim miktarını belirlediğini, bölgesel görevli tedarik şirketi olan davalılardan … … …’ın … kapsamında müvekkilinin üretim bedeli faturalarını ödediğini, Her ne kadar iki şirket farklı şirket olsa da hem … hemde … …’ın ortaklık yapısının aynı olduğunu ve şirketlerin Sabancı Holding iştiraklerinden olduğunu, EPDK nın 24.08.2017 tarih ve 7562-3 sayılı Kurul Kararı ile elektrik piyasasında lisansız elektrik üretimine ilişkin yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olan bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunda yer alan kurulu gücün ve 1 MW’ın üzerine geçici kabulü tamamlanarak işletmeye geçen üretim tesislerine ilişkin olarak karar alındığını, müvekkil şirket GES tesisinde Şubat 2021 içerisinde anlaşma gücünün üzerinde elektrik üretimi yapılarak, şebekeye verildiği gerekçesiyle, 24.08.2017 tarihli 7562-3 sayılı kurul kararının (a) bendi uyarınca işlem tesis edildiğini, Şubat 2021 üretimi sıfır olarak kabul edilerek bu ay için müvekkiline her hangi bir ödeme yapılmadığını, … …”’ın 24 Şubat 2021 de epostayla müvekkiline gönderdiği bildirimde tesisin 20 Şubat 2021 tarihinde anlaşma gücünün üzerinde 1000,5 kW üretim yaptığının tespit edildiğinden bahisle 24.08.2017 tarihli 7262-3 sayılı kurul kararının (a) bendi uyarınca işlem yapıldığını ve bu gerekçeyle müvekkili şirketin Şubat 2021 üretiminin tamamının bedelsiz olarak şebekeye verildiği kabul edilerek müvekkili şirkete ödeme yapılmayacağının öğrenildiğini, bunun üzerine müvekkili şirketin Şubat ayı üretim değerlerinin kontrol edilmesini ve tesisin üretimlerini ölçen ana ve yedek sayaçların incelenerek, demant değerinin yeniden tespitini talep ettiğini, bununla birlikte, müvekkili şirketin 26.02.2021 tarihinde ilgili taahhütnameyi verdiğini, … …’ın ana sayacı sökerek laboratuvara yolladığını ancak yedek sayacın kontrol edilmediğini, nitekim müvekkili şirketin yaptığı incelemede belirlenen gün için demant değerinde 1 MW üzerinde güç verilmediğini tespit ettiği ve bunu yedek sayaçta okuduğu değerler ile doğruladığını, 20 Şubat 2021 gününde yedek sayaçta okunan değerin 993,6 kW olduğunu, davalıların hatalı tespit ve eksik tespitlerine ve hukuka aykırı uygulamalarına istinaden müvekkiline ödemesi yapılmayan üretim bedelinin yaklaşık 100.000,00 TL olduğunu, TBK nun 61. maddesi hükümleri ışığında, ödemenin yapılmamasına sebep yanlış, hatalı ve eksik işlemlerin … tarafından gerçekleştirildiğini ve … …’ında bu hukuka aykırı işlemleri esas alarak ödeme yapmaktan kaçındığını, ortaya çıkan müvekkili zararından davalıların birlikte sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin anlaşma gücünü aşacak şekilde sisteme güç vermediğini, ana sayaç ölçümü doğru olsa bile anlaşma gücünü aşan enerji miktarının sadece 0,5 kW olup, bu rakamın sayacın izin verilen sapma/hata payı içinde kaldığını, dolayısıyla anlaşma gücünün aşımından söz edilemeyeceğini, sayaçta okunan demant değerinin en yüksek 0,580 olduğu konusu ile ilişkili emsal dava ve bilirkişi raporlarına göre bu değerin güç aşımı olarak kabul edilemeyeceğinin açık olduğunu, müvekkili şirketin üretiminin bedelsiz katkı sayılmasının mülkiyet hakkını ihlal ettiğini, söz konusu kurul kararının yasal dayanağı olmadığını, Öne sürülerek; Müvekkili şirketin lisanssız olarak üretip şebekeye verdiği elektrik enerjisi için 5346 sayılı TEK Kanunu’nun 6/A maddesi uyarınca ödenmesi gereken bedelin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100.000,00 TL’sinin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 29/04/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile, dava değerini 129.684,97 TL’ye çıkarmıştır.
Davalı … vekili davaya cevap dilekçesinde özetle;
-Müvekkili şirkete husumet yöneltilemeyeceği ve yargı yolunun yanlış olduğuna dair beyanları geçerli olmak üzere esasa ilişkin beyanlarının aşağıda paylaşıldığı gibi olduğu,
-Yenilenebilir Enerji Kaynağından Üretilen Enerjinin Yek Destekleme Mekanizmasından Faydalanmasına İlişkin Usul ve Esasların 5346 sayılı Kanunun 6. maddesi hükmüne göre EPDK tarafından çıkarılan Yönetmelikle belirlendiği, Kanun ile verilen yetki kapsamında çıkarılan E.P. Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 37. maddesinde “ Kurum; lisanssız elektrik üretimi yapmaktan kaynaklanan hak ve yükümlülükleri ve bu yönetmelikte düzenlenmeyen hususlar ile şebekesin ilgili mevzuatta öngörülen Güvenlik, Teknik ve Kalite esaslarına göre işletilmesine dair bu yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin alt düzenleyici işlemler yapmaya yetkilidir.” hükmüne amir olduğu, EPDK tarafına verilen iş bu yetkiye dayanarak alt düzenleyici işlem niteliğindeki kurul kararları ile konuya ilişkin düzenleme yaptığını, Müvekkili şirketin özel hukuk tüzel kişisi olarak EPK’nun 9. maddesi kapsamında EPDK tarafından verilen lisans çerçevesinde dağıtım faaliyetini yürüttüğünü, Müvekkili şirketin EPDK tarafından verilen lisansla sınırlı olarak ve ilgili kurumca çıkarılan yönetmeliklere kurul kararlarına uygun olarak dağıtım faaliyetlerinde bulunabileceği, bu düzenlemelere uyma zorunluluğu olduğunu,
-Davacı şirketin sisteme 1 MW üzerinde enerji verdiğini, bu tespit yapılırken esas alınması gereken sayacın E.P.L.E.Ü. Yönetmeliğinin 21. maddesi 2. fıkrasına göre ana sayaç olduğunu, dolayısıyla davacı yanın yedek sayaç üzerinden yapmış olduğu açıklamalara itibar edilmesinin mümkün olmadığını, davacının demant olarak 1 MW üzerinde güç vermeyeceğini taahhüt etmekle MW üzerinde enerji verdiğini açıkça kabul ettiğini, Davacı şirket tarafından kullanılan sayacın 24.03.3021 tarihinde değiştirildiği ve hatalı ölçüm yaptığı iddia olunan sayacın incelendiğini, Alınan raporda sayacın sağlam, garantili , elektronik sayaç iç bilgilerinin doğru olduğu ve endeksler kaydeden sayacın +/- hata ile çalıştığının tespit edildiğini, Bu verilere dayalı işlemlerin hukuka uygun olduğunu, Ana sayaç ölçümü doğru olsa bile Anlaşma gücünü aşan enerji miktarının 0,5 kW olduğu ve bu rakamın sayacın izin verilen Sapma/Hata Payı içinde kalacağına yönelik iddianın dinlenemeyeceğini, EPDK nın konuya ilişkin olarak 22.06.2017 tarihli 7150-3 sayılı kurul kararı uyarınca işlem tesis edilmesi yönünde yazısı bulunduğunu, EPDK kararına rağmen gerekli önlemleri almayarak 1 MW güç sınırını aşan davacı şirketin basiretli tacir gibi davranmadığı olası sonuçları göze aldığının şüphesiz olduğunu, Davacı şirket tarafından sisteme 1 MW üstü enerji verildiği tespit edilmiş olup bu tespite istinaden davacı şirkete … kapsamında ödeme yapılmaması gerektiğini, Kanun ve Yönetmelik ile belirlendiği üzere … kapsamında ödeme alınabilmesi için üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde olan gerçek veya tüzel kişilerin bağlantı anlaşmasında belirlenen yere takılan sayaç verilerini baz alınmak zorunda olunduğunu, 24.06.2017 tarihli RG de yayımlanan 22.06.2017 tarih ve 7150-3 sayılı EPDK kurul kararının iptal edilmemiş olup, halen geçerli olduğunu, Hukuka uygun ve yürürlükte olan kurul kararı uyarınca tesis edilen işlemin geçerli olduğunu öne sürülerek, davanın reddi talep etmiştir.
Davalı … … … vekilinin cevap dilekçesinde özetle;
-EPDK.’nun 27.09.2012 tarihli RG’te yayımlanarak yürürlüğe giren 12.09.2012 tarihli 4019 sayılı kurul kararı ile E.P. Kanunu’nun 3, ncü maddesi birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin ayrı tüzel kişilikler tarafından yürütülmesine ilişkin hazırlanan “Dağıtım ve Perakende Satış Faaliyetlerinin Hukuki Ayrıştırmasına İlişkin Usul ve Esaslar” in kabul edilerek 01.01.2013 tarihiden itibaren dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin ayrı tüzel kişilikler altında yürütülmesine karar verildiğini, Bu karar neticesinde … Elk. Perakende Satış A.Ş. nin 01.01.2013 tarihli bölünme ile ayrıştığını, Elektrik dağıtım hatları ile ilgili olarak bakım ve onarım görev ve sorumluluğunun farklı adres ve farklı tüzel kişiliğe sahip olan … … yerine perakende işi yapan müvekkili şirkete yöneltildiğini, Taraf olmadıkları sözleşmelere istinaden taraflarının vakıf olmadığı bir uyuşmazlıkla ilgili hak ve alacak talep edildiğini, E.P.L.E. Üretim Yönetmeliğinin 21. maddesi gereği mühürlü olduğu iddia edilen sayacın ana sayaç olduğu ve dağıtım şirketi sisteminde kaydı tutulduğunu, Mevzuat hükümlerine göre dağıtım şirketinin ana sayaç 1 MW’ı geçtiğinde sayacı laboratuvar ortamına alıp Bilim Sanayi ve Teknoloji Müdürlüğüne gönderdiğini, Burada test işlemi gerçekleştirildiği ve bir sonuç raporu çıktığını, alınan rapora göre sayaç doğru çalışıyor ise 1 MW üstünde üretim yaptığının kabul edildiğini, Şayet sayaç arızalı çıkıyor ise 1 MW üstünde güç ile üretimlerin …”’e aktarılan tesisin destekleme bedelinin geriye dönük düzeltme kalemi ile düzeltildiğini, Yönetmeliğin 23. maddesi uyarınca ödemenin yapılma kararının dağıtım şirketi tarafından verildiğini, konu ile ilgili EPDK yazıları bulunduğunu öne sürülerek, Öncelikle davanın müvekkili şirket yönünden usulden reddine, Sayın Mahkeme aksi kanaatteyse haksız ve mesnetsiz açılan davanın esastan reddine, karar verilmesi, talep etmiştir.
Davanın konusu; davalı …’ın üretim gücünün aşılması gerekçesinin yerinde olup olmadığı, üretim gücünün aşılması vakıasının doğru olup olmadığına dayalı olarak davacıya ödenmeyen Şubat 2021 üretim bedelinin davalılarca müteselsilen ödenmesinin gerekip gerekmediğinin hususlarındadır.
Yargılama sürecinde tarafların gösterdiği deliller toplanılmış, bu kapsamda; 11/07/2019 tarihli lisanssız elektrik üreticileri için sistem kullanım anlaşması, davacı tarafın 26/02/2021 tarihli taahhütnamesi, ana sayaçtan alınan veriler, ana sayacın değiştirilmesi sonrası hazırlanan rapor, EPDK’nın 22131205-110.99 sayılı yazısı, Danıştay 13.Dairesinin 17/03/2020 tarihli 2017/1998 Esas-2020/897 Sayılı kararı, lisanssız elektrik üreticisi hesap özet verileri, dengeleme birimi sayaç değeri formu, taraflar arasında yapılan yazışmalar, davacı şirkete yapılan ödeme faturaları, … tarafından davacıya yapılan ödemelerin tümü dosyaya delil olarak kazandırılmış, mahkememizce atanan elektrik mühendisi bilirkişiden 19/12/2021 tarihli rapor ve 17/04/2022 tarihli ek rapor alınmıştır.
Toplanan deliller gözetildiğinde;
Davacının 1 MW GES kurmak için davalı …’a başvuruda bulunduğu, davalı …’ça başvurunun kabul edilmesi üzerine taraflar arasında dağıtım bağlantı anlaşması ve dağıtım sistem kullanım anlaşması akdedildiği, …’ça onaylanan tesis projesi kapsamında tesisin tamamlanarak davalı şirketin geçici kabulü sonrasında üretime geçildiği ve üretilen enerjinin tesisteki sayaçtan ölçülerek davalı dağıtım şirketi sistemine verildiği,
EPDK’nın 01/07/2016 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 22/06/2017 tarihli 7150-3 sayılı kararına göre sisteme 1 MW enerji verildiği tespit edilmesi halinde üretim tesisinde üretilen enerjiye herhangi bir ödeme yapılmaması ve bu kapsamda sisteme verilen enerjinin …’e bedelsiz katkı olarak aktarılmasının gerektiği,
EPDK’nın 22/06/2017 tarihli 7150-3 sayılı kararının iptali için idari yargıda açılan davanın red ile sonuçlandığı ve EPDK kararının yürürlükte olduğu,
Davacıya ait GES tesisinde 20/02/2021 günü sayacın okunması ile, sisteme verdiği enerjinin 1.000,5 olarak ölçülmesi ve lisanssız üretim sınırı olan 1 MW’ın aşılması nedeniyle EPDK kararı doğrultusunda işlem tesis edilerek Şubat Ayı elektrik üretim bedeli olarak 129.684,97 TL’nin davacıya ödenmediği, …’e bedelsiz olarak aktarıldığı hususları tartışmasız olarak belirlenmiştir.
EPDK’nın 22/06/2017 tarihli 7150-3 sayılı kararı yürürlükte olup davalı şirketlerin bu doğrultuda işlem yapmaları zorunlulukları bulunmaktadır.
Mahkememizce yapılan yargılamada EPDK kararının hukuka uygun olup olmadığı tartışılamayacaktır. Bu tartışma idari yargı görev alanındadır. Eldeki davada mahkememizin yapacağı değerlendirme davalıların EPDK kararına uygun hareket edip etmedikleri, karar kapsamında işlem yapılabilmesi için gerekli verileri doğru olarak tespit edip etmedikleri, kurulan sistemin doğru tespit yapmaya imkan tanıyıp tanımadığı noktasındadır. EPDK kararına göre 1 MW üzerinde elektrik üretilip sisteme verilmesi halinde davacıya herhangi bir ödeme yapılmaması gerekmektedir. Anayasa tarafından korunan mülkiyet hakkına bu derecede sert bir müdahale ön gören EPDK kararının uygulanması aşamasında azami dikkatin gösterilmesi 1 MW gücün sisteme verilip verilmediğinin tereddüte yer vermeyecek şekilde kesin olarak tespitinin yapılması davalıların sorumluluğundadır. Alınan bilirkişi raporunda doğru olarak çalışan tüm sayaçların belirli bir hata payı ile çalıştığı, somut olayda kullanılan sayacın yüklemelerinin yapılmadığı, hatalı kayıt oranın tespit edilmediği, aynı marka ve özellikteki yedek sayaçtan alınan verilerde demant aşımının söz konusu olmadığı tespit edildiği gibi sayacın kesir hanesinin 3 basamaklı olması nedeniyle sayacın 0,5795 değeri ile 0,5797 değeri arasında gerçekleşmiş her değerin üste yuvarlayarak 0,580 olarak kaydettiği, kesir hanesinin 4 basamaklı olması halinde %0,05 değer aşımının gerçekleşmemiş olabileceği tespit edilmiştir. Bu durumda davacının aylık 1 MW elektrik üretiminin % 0.0005 kadar cüzi bir miktarda aşımına dayalı olarak Şubat 2021 tarihli elektrik üretimi karşılığının ödenmemesinin haksız olduğu, EPDK kurul kararının belirlediği üretim miktarının tereddüte yer bırakmayacak şekilde ölçümünü yapması gereken sistemi davalıların kurmasının gerektiği, mevcut sistemde sayaç hata payı, küsür hanesinin 3 basamaklı olması nedeniyle sayacın ölçümü yukarıya yuvarlaması gibi nedenlerle oluşabilecek cüzi demant aşımının üreticilerin aleyhine olacak şekilde yorumlanmaması gerektiği gözetilerek davacıya Şubat 2021 ayında ürettiği enerjinin bedelinin esas itibariyle ödenmesi gerektiği mahkememizce kabul edilmiştir.
Her iki davalıda kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini iddia etmektedirler. Davacının bağlantı ve sistem kullanım anlaşması davalı …’la yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre … sayaçları okuyarak üretim ve tüketim değerlerini tespit edip ilgililere bildirmektedir. EPDK kararına konu değer aşım ihlali davalı …’ça belirlenmiştir. Diğer davalı ise tedarik şirketi olup kendisine bildirilen üretim ve tüketim değerleri üzerinden fatura düzenlemekte ve üretim bedellerini davacıya ödemektedir. Dava konusu Şubat 2021 üretim bedeli dava dışı …’e aktarılmış olup davalıların zenginleşmesi söz konusu değildir. Ancak davacıya ödenmesi gereken bedelin ödenmemesine neden olan işlemler bir başka deyişle EPDK kurul kararının uygulanmasına neden olan tespitler davalı … tarafından yapılmış, üretilen bedeli davacıya ödeme yükümlülüğü olan davalı … … Perakende A.Ş. ise mahkememizce kabul edildiği üzere mevzuat gereği ödemesi gerektiği bedeli davacıya ödememiştir. Davacının ürettiği enerjinin bedelinin ödenmemesine giden süreç her iki davalının yasal sorumlulukları çerçevesinde gerçekleşmiştir. Bu durumda davalılar davacıya ödenmeyen üretim bedelinden- ileride sorunlara rücu hakkı olmak üzere- birlikte sorumlu oldukları ve davalılara husumet yöneltilebileceği mahkememizce kabul edilmiştir.
Neticede yukarıda açıklanan gerekçelerle Şubat 2021 tarihinde davacının üretip sisteme verdiği elektrik karşılığı KDV dahil ödenmesi gereken 129.684,97 TL’nin dava ve ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki hüküm oluşturulmuştur.
KARAR :Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın Kabulüne,
129.684,97 TL’nin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Hükmedilen tutarın 100.000,00 TL’sine dava tarihinden, 29.684,97 TL’sine ıslah tarihi olan 29/04/2022 tarihinden itibaren değişen oranlı avans faizi işletilmesine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan 8.858,79 TL harçtan peşin alınan 1.707,75 TL harcın 510,00 TL ıslah harcın mahsubu ile bakiye 6.641,04 TL karar harcının davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı vekille temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 16.270,07 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 1.707,75 TL peşin, 510,00 TL ıslah harç olmak üzere toplam 2.277,05 TL harcın davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 123,50 TL posta masrafı, 1.700,00 TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.823,50 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-6325 Sayılı Kanunun 18/A-14 maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 arabuluculuk giderinin davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
7-HMK’nın 333.maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzüne karşı, davalı … vekilinin yokluğunda kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/06/2022