Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/460 Esas – 2023/452
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/460 Esas
KARAR NO : 2023/452

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/10/2017
KARAR TARİHİ : 15/06/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 13/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; taraflar arasındaki 23/02/2015 tarihli sözleşme ile davalının çok kapsamlı otopark yapım ve çevre düzenlemesi malzemesi alımı işini üstlendiğini, davalı tarafça yapılan çok kapsamlı otoparkın 22/06/2015 tarihinde davacıya teslim edildiğini, otoparkta meydana gelen maddi hasarlı kazalar ve bu kazalardan sonra …, …’nün inceleme raporu ile otopark sisteminin ayıplı olduğunun tespit edildiğini, tespit edilen ayıpların gizli ayıp niteliğinde olduğunu, talep edilmesine rağmen anılan iş için davalıya ödenen sözleşme bedelinin geri ödenmediğini ileri sürerek, otopark yapım işi için davalıya ödenen 6.256.360,00 TL’nin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL’sinin ödeme tarihinden işleyecek avans faiziyle tahsilini talep etmiş; 23/09/2022 tarihli dilekçesi ile dava değerini 6.256.360,00 TL olarak ıslah ederek eksik harcı ikmal etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasında imzalanan 23/02/2015 tarihli sözleşme gereğince davalının üstlendiği tüm edimleri eksiksiz yerine getirdiğini, çok katlı otopark sisteminin eksiksiz teslim alındığının, imzalanan tutanak ve davacı tarafça davalıya verilen iş bitirme belgesiyle sabit olduğunu, davacının davalının uyarılarına rağmen otopark sisteminin kullanılmasında gerekli özeni göstermediğini, davacının süresinde ayıp ihbarında bulunmadığını, davacı tarafça … …’ndan eserin incelenmesi talebinde bulunulmasına rağmen, … tarafından davalı şirkete verilen süre dikkate alınmadan iş bu davanın açıldığını, Bakanlıkça verilen sürede davalı tarafça eksiklerin giderildiğini ve güvenli hale getirildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesi uyarınca davalı yüklenici tarafından yapımı üstlenilen çok kapsamlı otopark sisteminin ayıplı olduğu iddiası ile ödenen bedelin iadesine ilişkindir.
Mahkememizin ….. sayılı davanın reddine dair kararına karşı davacı vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine, ….. sayılı ilamı ile “Mahkemece her ne kadar davacının ayıplı eser nedeni ile ücretsiz onarım hakkını seçtiği ve eserdeki ayıbın giderildiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de, dosya kapsamındaki mevcut belgelerden, davalının yaptığı iş ile ilgili olarak … müfettişlerinin tespitleri ve 09/09/2015 tarihinde düzenledikleri tutunak üzerine, … elemanlarınca yapılan işlemler olduğu, … yetkililerinin sistemin güvenli hale getirilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasını talep ettikleri, böylelikle iki yıla yakın bir süre sistemin güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için davalı ve … arasında yazışmalar yapıldığı, davacının bizzat kendisinin ücretsiz onarım hakkını tercih ettiğine ilişkin bir yazısının ya da talebinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkemenin davacının ücretsiz onarım seçimlik hakkını tercih ettiğine ilişkin kabulü isabetli olmamıştır. Mahkemece yapılacak iş; tarafların bildirdiği tanıkların ayıp ihbarı, ayıp, davalının yaptığı eserin durumu, sistemin çalışıp çalışmadığı hususlarında dinlenmesi, sonrasında davacının yaptığı işin aynen duruyor olması durumunda, keşif de yapılmak sureti ile davacının yaptığı eserin mevcut durumunu incelemek bu bağlamda sistemin çalışıp çalışmadığını belirlemek ve bilirkişi heyetinden ek rapor almak sureti ile eserde ayıp bulunup bulunmadığı, ayıp bulunuyorsa ayıbın derecesi, ayıbın mahiyeti, ayıbın davacıya sözleşmeden dönerek iş bedelini talep etme hakkı verip vermeyeceği, sözleşmeden dönme hakkını verecek ayıp bulunmaması durumunda, davacının TBK. 475 maddesinde düzenlenen hangi hakkı kullanabileceğini irdelemek ve hasıl olacak sonuca göre bir karar vermektir” gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kaldırma kararı sonrasında tarafların gösterdikleri tanıklar dinlenmiş, mahallinde keşif yapılmış ve bilirkişi kurulundan rapor alınmıştır.
Bilirkişi Kurulu 12/04/2022 tarihli kök raporunda özetle; taraflar arasında “ İdarenin ihtiyacı olan ve listede belirtilen ve teknik özellikleri teknik şartnamede düzenlenen …. Hizmet Birimlerinde kullanılmak üzere çok kapsamlı otopark ve çevre düzenleme malzemesi, ihale dokumanı ile bu sözleşmede belirlenen şartlar dahilinde Yüklenici tarafından temini ve İdareye teslimi işi”ne ilişkin 23.02.2015 tarihli sözleşmenin imzalandığı, Sözleşme kapsamındaki malzeme listesi 44. bölümünde “16’lı Çok Katlı Asansör Otopark” sisteminin 10 adet olduğu, ihale dosyasında belirtilen; her biri 16 araç kapasiteli 10 sistemden oluşan, dikey döner tip tam otomatik … kontrollü otopark sisteminin 7 bölmesinin kurulduğu, kalan 3 bölmesinin ise montaj edilmeden davacı kuruma teslim edildiği, 22.06.2015 tarihli tutanağa bağlandığı, … Sayılı 28.08.2015 tarih sayılı tutanak ile …; … Mer. Yap. İş. Yön. Ve Tem. Hiz. Peyz. İnş. Taah. San. Tic. A.Ş.’ne İş Bitirme Belgesi düzenllenerek 18.05.2015 tarihi itibari ile işin kesin kabulünün yapıldığı, 09.09.2015 tarihli tutanak ile; 16 araç kapasiteli dikey döner tip tam otomatik … kontrollü otoparkın 5,13 ve 14 numaralı taşıyıcıların yatak milinin yerinden çıkması nedeni ile otoparktaki araçların maddi hasar gördüğü, davalının otopark sistemini ilk kuruluş aşamasında kusurlu olarak davacıya teslim ettiği, kusurların ve güvensiz imalatın sonradan meydana gelen kaza olayları ile ortaya çıktığı, bu sebeple teslim edilen otopark sisteminin tasarımsal ve imalattan kaynaklı ayıplı/kusurlu olduğu, … firmasının raporunda; …’nin tespit etmiş olduğu kusurların giderildiğini belirtmiş olmasına rağmen heyetçe ilk ve son keşif çalışmaları sırasında otopark sisteminin çalışmadığı, 17/07/2018 tarihli keşif ve 21/02/2022 tarihli keşifte yapılan incelemede otopark sisteminde paslanma korozyonların başladığı, sistemin atıl halde çalışmadığı tespit edildiği bildirilmiştir.
Tarafların itirazı üzerine bilirkişi kuruluna nitelikli hesap uzmanı bilirkişi dahil edilerek ek rapor alınmış, bilirkişi kurulu 10/08/2022 tarihli ek raporunda özetle; …’nin otopark sistemindeki eksikliklerin giderildiği raporuna itibar edilip
edilmeyeceği, davacı İdare tarafından ayıbı ispat yükümlülüğü olup olmadığı ve inceleme için
otopark sistemini çalıştırması gerekip gerekmediği konusunda hukuki takdir ve
değerlendirme Mahkemeye ait olmak üzere otoparkın hali hazırda ağır kusurlu
olduğunun kabulüne veya teslim sırasındaki ayıpların onarımla giderildiğinin kabulüne göre
kademeli değerlendirme ve hesaplama yapıldığı, davalı tanık beyanları ile …’ e ve … firmasının raporuna göre kaza ile
ortaya çıkan gizli ayıpların davalı yüklenici tarafından onarılarak giderildiği ve bu onarımdan
otopark sisteminin davacıya çalışır bir şekilde ayıpsız ve eksiksiz teslim edildiği kabulü
halinde, davacı İdarenin gerekli periyodik bakımları yaptırmadığından otoparkın atıl
duruma geldiği ve kullanılmadığı, bu durumda kazadan sonra ortaya çıkan gizli ayıpların onarımla giderilebilecek
nitelikte olduğu, eserin tekrar yapımını gerektirecek boyutta olmadığı, davacı İdarenin
eserden beklediği faydayı sağlamasına engel olmayacağı, bu nedenle davacının süresinde
ayıbı ihbar etmesi koşulu ile TBK’nın 475/II maddesi uyarınca davalı yükleniciden otopark
sisteminin ücretsiz olarak onarılmasını veya ayıp nedeni ile bedelde indirim isteme seçimlik
haklarından birini kullanabileceği, ancak bu ayıpların … davalı yükleniciye onarım
yaptırılmak suretiyle düzelttirildiği, bu durumda davacı İdarenin, davalıya karşı TBK’nın
475/II maddesindeki onarım veya bedelden indirim seçimlik haklarını kullanamayacağının değerlendirildiği, Mahkeme tarafından kazadan sonra tespit edilen gizli ayıpları davalı yüklenicinin
onarımla gideremediğinin veya ayıpların giderilmesinin büyük harcamalar gerektireceğinin
ya da onarılsa bile kısa süreli kullanılacağı uzun vadede yine kullanılamayacak duruma
geleceğinin dolayısıyla eserden davacının beklenen faydayı sağlayamayacağının kabulü
halinde ise, ayıpların eserin tekrar yapımını gerektirecek nitelikte olduğu, ayıplı malı
halinde ise, ayıpların eserin tekrar yapımını gerektirecek nitelikte olduğu, ayıplı malı
davacı İdarenin kabul etmesinin kendisinden beklenemeyeceği ve kabule
zorlanamayacağı,
bu durumda davacı İdarenin TBK ‘nın 475/I maddesi gereğince süresinde ihbar
koşulunu yerine getirmesi halinde seçimlik haklarından sözleşmeden dönme hakkını
kullanarak, ödediği bedeli davalıdan talep edebileceğinin değerlendirildiği, davacı İdare tarafından, davalı yükleniciye 20.06.2017 tarihinde yazılı ayıp ihbarında
bulunulduğu, öncesinde ayıp ihbarında bulunduğuna dair dosyada bilgi ve belge bulunmadığı,
taraflarca sözleşmede garanti süresinin belirlenmediği, davalının sözleşmeye konu işi ayıplı teslim ettiği kabul edilse bile, davacı tarafından … işin ayıplı olduğunun 24.11.2016 tarihinde bildirilmesinden
yaklaşık 6 ay sonra 20.06.2017 tarihinde davalıya ayıp ihbarında bulunulduğu, bu nedenle
Mahkemece davacının TBK’nın 477 maddesi gereğince gecikmeksizin gizli ayıpları davalıya
bildirmediği kabul edildiğinde davacının TBK’nın 475/I maddesindeki seçimlik haklarını
kullanamayacağı ve davalıdan sözleşme bedelini talep edemeyeceği, Mahkemenin aksi kanaatte olması ve ayıpların süresinde davalıya ihbar edildiğinin
kabulü halinde ise, davacının sözleşmeden dönerek davalı yükleniciden talep edebileceği
bedelinin 5.302.000,00-TL olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
İddia ve savunma, toplanan deliller, … ‘nin kaldırma kararı, kaldırma kararı öncesinde ve sonrasında alınan bilirkişi kurulu kök ve ek raporları ile tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında 23/02/2015 tarihinde otopark yapımı ve çevre düzenlemesi konusunda sözleşme imzalandığı, davacının eldeki dava ile davalının yaptığı işin ayıplı olduğunu ileri sürerek ödenen iş bedelini talep ettiği, davalının ise eserin eksiksiz teslim edildiğini, işin ayıplı olmadığını ve davacının süresinde ayıp ihbarında bulunmadığını savunduğu, otopark sisteminin 22/06/20215 tarihinde davacıya teslim edilerek kesin kabulünün yapıldığı, 09/09/2015 tarihinde meydana gelen kaza üzerine dava konusu otopark sisteminin incelenmesi sonucu düzenlenen aynı tarihli tutanak ile 5,13 ve 14 numaralı taşıyıcıların yatak milinin yerinden çıktığının tespit edilerek davalı şirket Çalışanı … da hazır olmak suretiyle imza altına alındığı, dolayısıyla davalının süresinde ayıp ihbarında bulunduğunun kabulü gerektiği, davacının başvurusu üzerine ….
21.10.2016 tarih ve 127 sayılı kararı ile “ davacı yüklenici tarafından, davacı İdare için
üretilen otopark sisteminde yerinde yapılan inceleme sonucunda … Muayene
Merkezinin 18.08.2016 tarihli raporundaki eksiklikler nedeniyle mekanik( aracın
platformdan düşmesi, aşırı sallanma, kontrolsüz hareketler vb.) risk teşkil ettiğinden
“Makina Emniyet Yönetmeliğinin “ temel sağlık ve güvenlik kurallarını karşılamadığı,
dolayısıyla güvensiz olduğu” kanaatine varıldığı ve 31.10.2016 tarihli idari yaptırım kararı
alındığı, bu durumin davacıya 24.11.2016 tarihli yazı ile bildirildiği ve… davalı
yüklenicinin talebi üzerine bu idari yaptırım kararı gereğince sistemin Makine Emniyet
Yönetmeliğine uygun hale getirilmesi ve düzeltici işlemleri yapması için ek süre dahil
02.12.2017 tarihine kadar ek süre verildiği, diğer yandan 09.11.2016 tarihli yazı ile davacıya otopark sisteminin eksiklik giderilinceye kadar ve ürünün kullanılmasıyla ilgili ikinci bir bildirim gelene kadar kullanıma kapatılmasına karar verildiğinin bildirildiği, her ne kadar keşif sırasında dava konusu otopark sistemi çalıştırılamadığından ayıplı olup olmadığı yönünde bir inceleme yapılamamış ise de, otopark sisteminin 18.05.2015 tarihinde kesin kabulü yapıldıktan
sonra 09.09.2015 tarihinde meydana gelen kazaya kadar yaklaşık üç aylık kısa bir
süre davacı tarafından kullanıldığı, ….tarafından yapılan inceleme ile “Sözleşmeye göre davalı yüklenicinin 10 ünite
olarak teslim etmesi gereken çok katlı otoparkın 7 ünite olarak kullanıma hazır olarak teslim
ettiği, 3 ünitenin demonte olarak fabrika yerinde teslim alındığı, ekipmana ait periyodik bakım
ve kontrol dosyasının bulunmadığı, imalatçı tarafından düzenlenmiş bakım kılavuzunun
olmadığı, risk değerlendirme raporunun bulunmadığı, elektrik ve elektrik kontrol ünitesinin
uygunluk belgesinin olmadığı, aşırı hız tertibatının denetiminin uygun olmadığı, onaylanmış bir
kuruluş tarafından test edilip onaylanmadığı, platformda boşta ve yükte aşırı sarsıntı, sarsıntı ve
kontrolsüz hareket gösterdiği, otomatik park sisteminin uygunluk belgesinin olmadığı, araç
taşıma alanına girdikten sonra ikaz işaretlerinin hatalı olduğu, araç platform üzerindeki
geometrik sınırları kontrol eden bir sistemin bulunmadığı, araç çalışma alınan girdikten sonra
giriş kapısının otomatik kapanmadığı, araç depola alında insan olup olmadığını algılamadığı,
zincirlerin uygun olduğunu gösterir rapor bulunmadığı, taşıyıcıda araçların güveliğini
sağalacak teçhizat bulunmadığı, acil çıkış kapısının uygun olmadığı”nın tespit edildiği, 09.09.2015 tarihinde meydana gelen kaza sonrası tutulan Tutanakta ise 16 araç kapasiteli
dikey döner tip tam otomatik … kontrollü otoparkın 5, 13 ve 14 numaralı taşıyıcıların
yatak milinden çıkması nedeni ile otoparktaki araçların maddi hasara uğradığı tespitine yer verildiği, buna göre davacının otopark sisteminin ayıplı olduğu iddiasını ispat ettiği, mahkememizce alınan bilirkişi heyet raporu ile bu ayıpların imalat ve tasarımsal eksikliklerden kaynaklandığı, davacının kontrol ve muayene ekibi tarafından fark
edilmesinin mümkün olmadığının ve bu nedenle ayıpların gizli ayıp niteliğinde olduğunun belirlendiği, davalı vekilince …’nin belirlediği eksikliklerin giderildiği ve bu durumun
bağımsız bir kuruluş olan … firmasına kontrol ettirilerek kanıtlandığını savunulmuş ise de, … firmasının raporunda otopark sisteminin fiziksel ve belge bazında kontrol edildiği, bu firma tarafından …’nin belirttiği eksikliklerin giderildiğine dair yerinde yerinde inceleme yapıldığı kanıtlanamadığından söz konusu rapora itibar edilerek otopark sisteminin güvenli olduğunun kabul edilemeyeceği, ayıpların eserin tekrar yapılması gerektirecek nitelikte olduğu ve davacının malı kabul etmesinin kendisinden beklenemeyeceği, dolayısıyla davacının TBK’nın 475/1 maddesi uyarınca sözleşmeden dönerek iş bedelini talep edebileceğinin kabulü gerektiği, davacının 19/06/2015 tarihli faturaya dayalı olarak ödediği 5.302.000,00+KDV olmak üzere 6.256.360,00 TL iş bedelini davalıdan talepte haklı olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, davacının davalıya hitaben keşide ettiği 20/06/2017 tarihli ihtarname ile 30 gün içerisinde ayıplı malların teslim alınarak sistem bedeli olan KDV hariç 5.302.000,00 TL’nin ödenmesini talep ettiği, söz konusu ihtarnamenin davalıya tebliğine ilişkin dosyaya herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı, ancak davalı tarafından 23/06/2017 tarihinde söz konusu ihtarnameye cevap verildiği ve davalıya ihtarnamenin en geç bu tarihte tebliğ edildiğinin kabulü ile tanınan 30 günlük sürenin dolması ile davalının 24/07/2017 tarihinde temerrüde düştüğü anlaşılmakla bu tarihten ve tarafların sıfatı gözetilerek avans faizi işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Davanın KABULÜ ile,
6.256.360,00 TL’nin 24/07/2017 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,
-Dava konusu çok kapsamlı otopark sistemini oluşturan malzemelerin sökülmesi, nakliyesi vb. tüm giderler davalıya ait olmak üzere davalıya iadesine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 427.371,95 TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 1.707,75 TL ve 105.135,24 TL ıslah harcı toplamı ‭106.842,99‬ TL harçtan mahsubu ile bakiye ‭‬‭‭‭320.528,96 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan 6.750,00 TL bilirkişi ücreti ve 1.320,40 TL tebligat-posta masrafı toplamı 8.071,40 TL yargılama gideri ile 1.707,75 TL peşin harç ve 105.135,24 TL ıslah harcı olmak üzere toplam ‭114.914,39‬ TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 300.563,60 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-HMK 333. maddesi gereğince gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/06/2023

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …