Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/209 Esas – 2023/378
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
… 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/209 Esas
KARAR NO : 2023/378
HAKİM : ….
KATİP : …
DAVACI : …
VEKİLLERİ : Av….
Av. …
DAVALI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Alacak (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/03/2021
KARAR TARİHİ : 31/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 13/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: … A. Ş. ile … A. Ş. Arasında 24.07.2006 tarihinde… imzalandığını, davalı şirketin anılan sözleşme ve mevzuata aykırı olarak, mülkiyeti … ait olan taşınmaz ve tesislerden reklam bedeli ve baz istasyonu, telsiz, TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedel ve kira bedeli elde ettiğini, elde edilen bu bedellerden şimdilik 1.000 TL’nin sözleşme tarihi baz alınarak tahsil tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı tarafından talep edilen alacağın zamanaşımına uğradığını, …, … ve ilgili yönetmelikler kapsamında reklam gelirlerinin dağıtım şirketlerine ait olduğunu, … …’nün Ana Statüsünün, …’ın elektrik dağıtım varlıklarından reklam ve kira geliri elde etmesine izin vermediğini, …’ın mülkiyet hakkının… ile sınırlandırıldığını, Tesis ve Basılı Evrakta Reklam Amacıyla Yararlanma Esaslarını düzenleyen yönetmeliğin davacının alacak hakkına dayanak oluşturamayacağını ileri sürmekte ve davanın reddini talep etmiştir.
Dosya Nitelikli Hesap Uzmanı ve SMM bilirkişiye tevdi olunmuş bilirkişi heyet raporunda; Taraflar arasında yapılan sözleşmede malik …’ın yararlanma ve tasarruf yetkilerinin saklı tutulduğu, davalı şirkete sadece … ile sınırlı olarak kullanma yetkisinin devredildiği, davalı şirketin …’a ait olan taşınmaz ve tesislerden reklam bedeli, baz istasyonu, telsiz, TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedel ve kira bedeli elde edilmesinin elektrik enerjisinin dağıtımı, dolayısıyla davalının … ile bir ilgisi bulunmadığı, kira ve reklam gelirleri ile kurulum bedellerinin, Birinci ve İkinci Uygulama Dönemlerinde, davalı şirketin işletme giderlerinden düşülmek suretiyle tarifenin belirlenmesinin ve Üçüncü uygulama döneminde ise %75’inin davalı şirkete bırakılmasının ve kalanının işletme giderlerinden düşülmesinin Dördüncü uygulama döneminde ise %50’sinin davalı şirkete bırakılarak, kalanının işletme giderlerinden düşülmesinin yasal dayanağı bulunmadığı ve düzenlemenin … tarafından çıkarılan tebliğe dayandığı, bir idari işlem olan tebliğin kanuna aykırı olmaması gerekmekle birlikte, bu düzenleme idari yargı tarafından iptal edilmediği veya idarece kaldırılmadığı takdirde, bunun yürürlükte olduğunu ve buna/idareye güvenerek işlem tesis eden taraflar veya üçüncü kişilerin de bu nedenle mağdur edilemeyeceği, bu nedenle tüketiciye yansıtılan kısım için davacının herhangi bir talebi bulunmayacağı, davalı şirket bakımından ise aynı sonucun kabul edilemeyeceği, zira, davalı şirket ile davacı arasındaki hukuki ilişkinin taraflar arasındaki sözleşmeye dayandığı ve tarafların hak ve yetkilerinin sözleşme ile belirlendiği ve bu hususun her iki tarafin da bilgisi dahilinde olduğu, dolayısıyla Üçüncü uygulama döneminde davalı şirkete bırakılan %75 payın ve Dördüncü uygulama döneminde %50 payın iade edilmesi gerektiği, iade talebinin hukuki sebebinin sebepsiz zenginleşme veya vekaletsiz iş görme olacağı ve bu iki sebebin birbiri ile yarışacağı, alacak miktarının 1.810.848,63 TL olduğu tespit edilmiştir. Görüş ve kanaatine varılmıştır.
Davalı ticari defterlerinin incelenmesi için dosya talimat ile SMM bilirkişiye tevdi edilmiş talimat bilirkişi raporunda; Davalı … A.Ş.’ne ait yasal defterlerinin yerinde incelenmesi neticesinde, 2006-2012 dönemine ait ticari defterlerinin imha edildiğinin beyan edildiği, imha tutanağı sunulduğu (Ek-1) bu döneme ait kira ve reklam gelirlerinin
tespitinin bilgisayar ortamında kayıtlı arşiv kayıtlarından, 2013-2014 yıllarına ait bilgilerin kağıt
ortamında tutulan ticari defter muavin kayıtlarından, 2015-2021 dönemine ait bilgilerin bilgisayar
ortamında tutulan E-Defter kayıtlarından alınmıştır.
2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020-2021 ticari defterlerin tasdik işlemlerinin ve E-berat
onaylarının yasal süreleri içinde yapıldığı. Dava konusu davacı talebi olan 24.07.2006 sözleşme
tarihinden 29.03.2021 dava tarihine kadar olan dönemde kira ve reklam gelirleri net toplamının
4.525.140,46 TL olduğu davalı tarafından geçmiş yıllarda …’na bildirilen kira
ve reklam gelirleri toplamının 4.563.574,78 TL olduğu,(2006 yılında bildirildiğine dair dosya
kapsamında bilgi bulunmamaktadır) defterlerde kayıtlı gelirler ile …’na bildirilen gelirler arasında 2016 yılında 38.432,69 TL fark olduğu fark nedeninin; davalının bildirim aşamasında
sehven kira geliri satırının hemen altında bulunan ‘’Geçici Kabul Geliri’’ hesap tutarında kayıtlı
38.432,69 TL’nı da dahil ederek fazla tutar bildirdiği,(Dosya kapsamında Mizan ve yazışma
bulunmaktadır) Sonuç olarak 29.03.2021 dava tarihine kadar kira ve reklam gelirleri KDV hariç net
toplamının 4.525.140,46 TL olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRMELER;
Dava, Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki ihtilafın; Mülkiyeti davacıya ait olan taşınmaz ve tesislere ilişkin olarak… (…) ile işletme hakkını kullanan davalının elde etmiş olduğu reklam gelirlerinden, baz istasyonu telsiz ve tv hakları vb kurulumlardan ve taşınmazlarını kiraya verilmesinden elde edilen gelirlerden kaynaklı … ve ilgili mevzuat çerçevesinde mülkiyet hakı gereği davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarı varsa alacağın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktasında toplanmıştır.
Mahkememizce, reklam ve kira gelirlerine ilişkin tüm bilgi, belgeler ile … hisse satış sözleşmesi ile tüm bilgi, belgeler dosya arasına alınmış, taraflara uyuşmazlık konusu döneme ait tüm ticari defter ve kayıtlar ile belgelerin bulunduğu yer ile irtibat kurulacak kişiyi bildirilmeleri ile bilirkişi raporu düzenlenilmesine karar verilmiş, alınan bilirkişi raporunda alacak miktarının 1.810.848,63 TL olduğu tespit edildiği bildirilmiştir.
İhtilafın çözüm noktasında, taraflar arasında akdedilen 24/07/2006 tarihli … Devir Sözleşmesinin incelenmesi gerekmektedir.
Sözleşmenin “Amaç” başlıklı 1. maddesinde “… Anonim Şirketi (…) ile … Anonim Şirketi arasında imzalanan bu Sözleşme’nin amacı; …, … ve … illerinden oluşan …’nde yer alan ve … uhdesinde bulunan Dağıtım Sistemi’nin, …’nin ve …’nin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer taşınır ve taşınmazların, mülkiyet hakkı saklı kalmak koşuluyla … Şirketi’ne İşletme Hakkının devredilmesi ile …’nin ve gerekli diğer unsurların iyileştirilmesi, güçlendirilmesi ve yeni Dağıtım Tesisi yapımının esaslarını ve tabi olduğu hükümleri belirlemektir.” düzenlemesi bulunmaktadır. …’nin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 2. maddesinde; “…”;“Şirket’in, … ve …’nin işletilmesinde kullanılması gerekli diğer ilave unsurlar üzerinde bu sözleşme’de yer alan hükümlerle sınırları belirlenen hakkı ve bu hakkın tanınması nedeniyle yürürlükteki mevzuattan ve bu Sözleşme’den doğan bütün sorumlulukları” şeklinde … Devrinin; “… ve …’nin işletilmesinde kullanılması gerekli diğer ilave unsurlar üzerindeki …’nın bu sözleşme hükümleri kapsamında devrini” şeklinde tanımlanmıştır. “ Sözleşmenin Konusu” başlıklı 3. maddesi “Sözleşme’nin konusunu; sözleşme’de yer alan kapsam ve şartlar dahilinde, …’ndeki mevcut ve yeni yapılacak elektrik dağıtım sistemi’nin, …’nin ve …’nin işletilebilmesi için varlığı zorunlu diğer taşınır ve taşınmazların dağıtım faaliyeti için, bu tesislerin iyileştirilmesi ve güçlendirilmesi ile ihtiyaç duyulan yeni dağıtım hat ve tesislerinin yapımı ve Sözleşme’nin herhangi bir şekilde sona ermesinde söz konusu bütün tesislerin …’a veya …’ın belirleyeceği kuruluşa geri devredilmesi ile bu konularda Tarafların her türlü hak ve yükümlülüklerinin tespit edilmesi oluşturmaktadır.” hükmünün, “ Devir” başlıklı 5.1 maddesinde de “Devir, …’nde yer alan, mülkiyeti ve/veya kullanma hakkı …’a ait olan … ve Dağıtım Sistemi ile bunların üzerlerinde yer aldığı mülkiyetindeki ve/veya kullanımındaki taşınmazlar, bu taşınmazlar üzerindeki kullanım hakları, …’nin gereği gibi işletilebilmesi için varlığı zorunluluk arz eden taşınmaz, tesis, araç-gereç, iş makinaları, telsiz cihazları ve bunların mütemmim cüzlerinin mülkiyet hakları saklı kalmak kaydıyla, İşletme Haklarının halihazır fiili ve hukuki durumu ile Şirket’e devredilmesidir.” hükmünün düzenlendiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; hukuki nitelendirmenin mahkemeye ait olması nedeniyle bilirkişi raporları hükme esas alınmamış olup, ilgili mevzuat düzenlemeleri ve dosyaya kazandırılan bilgi, belgeler ile incelenmesi neticesinde; Davacı … ile davalı … A.Ş arasında imzalanan… niteliği itibari ile, özel hukuk sözleşmesi niteliğinde olup, bu Sözleşme ile bedeli mukabilinde davacı … tarafından davalı … A.Ş’ye ilgili dağıtım bölgesindeki dağıtım tesislerinin kullanılması ve işletilmesi haklarının devredildiği göz önünde bulundurulduğunda, davalının davacı … ‘tan Sözleşme ile almış olduğu işletme hakkının bir başkasına devretmesi söz konusu olmayıp, “İşletme hakkının” esasına müteallik olmayan “mülkiyeti davacıya ait olan taşınmaz ve tesisler üzerinden davalı tarafından elde edilen reklam bedellerinin, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. kurulumuna ilişkin bedellerinin ve taşınmazların kiraya verilmesinden elde edilen bedellerin” davacı … tarafından talep edilmesinin yerinde olmadığı, taraflar arasında imzalanan… uyarınca davalı şirketin elde etmiş olduğu reklam bedellerinin, baz istasyonu, telsiz ve TV aktarıcısı vb. Kuruluna ilişkin bedellerin ve taşınmazların kiraya verilmesinden elde edilen bedellerin, davalı … A.Ş’nin … tarafından düzenlenen gelir tarifesi içinde yer aldığı anlaşılmakla, davanın reddine karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcının 59,30 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 120,60 TL harcın davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-6325 Sayılı Kanunun 18/A-14 maddesi gereğince … bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
6-HMK 333. maddesi gereğince yatırılan gider/delil avansından artan kısmın karar kesinleştiğinden yatırana iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/05/2023
Katip …
E-imzalıdır
Hakim …
E-imzalıdır