Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/164 E. 2023/115 K. 02.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/164 Esas – 2023/115
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/164 Esas
KARAR NO : 2023/115

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 28/06/2018
KARAR TARİHİ : 02/03/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili banka müşterilerinden … Taahhüt Gıda İnşaat Medikal Sanayi ve Ticaret A.Ş ile akdedilen kredi sözleşmelerine istinaden … Taahhüt Gıda İnşaat Medikal Sanayi ve Ticaret A.Ş lehine 1.800.000,00 TL bedelille teminat mektubu düzenlendiğini, teminat mektubunun kesin ve 28/02/2018 vadeli olduğunu, teminat mektubunun muhatabının Denizli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği olduğunu, teminat mektubu ile ilgili taahhütleri devam ederken Denizli Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü Döner Sermaye Saymanlığı’nın kesin teminatın paraya çevrilmesine dair yazısında firmanın SGK’ya olan borçlarının 347.98,47 TL borçlu olduğunu bildirilmiş olmasına rağmen, firmanın SGK Denizli İl Müdürlüğü’ne olan borçlarına mahsup edilmek üzere teminatın paraya çevrilmesi ve tutarının Denizli İl Sağlık Müdürlüğü’nün banka hesabına yatırılmasının talep edildiğini kısmi tazmin talebi yerine getirilerek 347.918,47 TL ödeme yapıldığını ve mektubun bankaya iadesi ile ibraname verilmesinin talep edildiğini, yüklenicinin başkaca bir SGK borcu bulunmamasına rağmen koşulları oluşmadığı halde teminat mektubunun tamamının paraya çevrilmesinin talep edildiğini itirazlarına rağmen davalı idarece bakiye miktar olan 1.452.081,53 TL’nin tazmin edilmesi gerektiğini bildirmesi üzerine cebri icra tehdidi altında bakiye tazmin talebine konu edilen bedelin faizi ile birlikte 1.460.086,12 TL olarak ödemek zorunda kalındığını, davalı idarenin tazmin talebinin haksız ve yasal dayanaktan yoksul olduğunu yüklenicinin teminat mektubundan kaynaklanan tüm taahhütlerini yerine getirdiğini belirterek teminat mektubu sebebiyle 1.460.086,12 TL borçlu olunmadığının tespitine ihtirazi kayıt ile fazladan ödenen 1.460.086,12 TL’nin 20/03/2018 ödeme tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 2. maddesi hükmü gereğince işletilecek faiz ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; teminat mektubunun tarafı ve muhatabının müvekkili idare olmadığını, teminat konusu ihalenin Mülga Denizli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğince yapıldığını sözleşme ifa yerinin Denizli olduğunu yetki itirazında bulunduklarını, Mülga Genel Sekreterlikçe 20/12/2014 tarihli ihalenin “… Tem. Hiz. Taah. Yem. Yön. Dan. Rek. Cen. Bil. Hiz. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. –…. Hiz. Taah. Gıda İnş. Med. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı”na, 02/10/2014 tarihli ihalenin “… Tem. Hiz. Taah. Yemek Yön. San. Rek. Cenaze Bilg. Hizm. İnş. Mad. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. – … Tem. İlaç Müt. Pos. Dağ. Hizm. Turz. Teks. Deri Nak. Pet. Ür. Gıda İnş. Elektrik Elektronik Bil. Oto. Tar. Cen. Hiz. Özel Sağ. Hiz. Med. Mad. San. Tic. Ltd. Şti. ve …. Hiz. Taah. Gıda İnş. Med. San. ve Tic. A.Ş İş Ortaklığı”na ihale edildiğini, her iki hizmet alanının 31/12/2017 tarihinde sona erdiğini, Vergi Dairesi’ne yazılan müzekkereye verilen cevabi yazıda SGK borcunun bulunduğunun bildirildiğini, idarece borcun nakte çevrilen ve hesaplarda tutulan tutarda ödenmesinin talimatlandırıldığını, nakte çevrilen teminatın vergi borcu kesildikten sonra Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği’nin 11/06/2018 tarihli yazılarına istinaden kalan bakiyenin Konya 4. İcra Müdürlüğü’nün ilgili hesabına aktarılacağını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Mülga Denizli İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği’ne izafeten Sağlık Bakanlığı aleyhine HMK 6. maddesi gözetilerek ve TBK’nun 146. maddesinde öngörülen sürede dava açılmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre yetki, husumet ve zamanaşımı itirazları yerinde görülmemiştir.
Dava, tazmin olunan teminat mektubu nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ve istirdat istemine ilişkindir.
Mahkememizce davanın reddine dair verilen 27/12/2018 tarihli kararın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nin 2019/727 – 2020/1329 EK sayılı ve 16/12/2020 tarihli kararı ile kaldırılmasına karar verilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. HD’nin kaldırma ilamına uygun olarak dosya bilirkişi kuruluna tevdi olunmuş, bilirkişi kök raporunda özetle; Kamu İhale Kanunu’nun 13. maddesinde ihale ihale makamının işle ilgili her hangi bir eksiklik kalmadığında SGK kurumundan ilişkisizlik belgesi isteyeceği, SGK, Vergi v.b. kamuya ve çalışanlara olan borçlar ödendikten sonra teminatın iade edileceğinin öngörüldüğü, nitekim davalı idarenin SGK ve Vergi Daireleri ile yazışmalar yaptığı, oralardan gelen borçları teminat mektubundan ödediği, bu ödemelerden sonra kalan paranın iş ortaklığının 3. kişilere olan borçları dolasıyla Konya 4. İcra Müdürlüğüne neden aktarıldığına dair bir delil sunulmadığı, Konya 4. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2018/932 E. sayılı dosyada bu aktarımı reddettiği ve paranın geri gönderilmesine hükmettiği, teminat mektubunun 1.800.000,00 TL tutarında olduğu, davalının cevap dilekçesi ile 337.700,25 TL vergi ve SGK ödemesi yaptığını bildirdiği, teminat mektubundan bu tutarın mahsubu neticesinde 1.462.299,75 TL kaldığı, davacının da resmi kurumlara yapılan ödemelerden kalan 1.460.086,12 TL tutarın tahsilini talep ettiği, Denizli İl Sağlık Müdürlüğünün 21/03/2019 tarihli Ankara İl Sağlık Müdürlüğüne hitaben yazısında nakde çevrilen teminat mektubundan kalan 1.471.464,64 TL için tevdi mahalli talepli hukuki sürecin başlatıldığını bildirdiği, ancak davalının Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesinde tevdi mahalli belirlenmesi talebinde vergi ve SGK borcu olarak 462.233,34 TL ödendiğini bildirerek kalan 1.337.766,66 TL için tevdi mahalli talebinde bulunulduğu, buna göre davalının 124.533,09 TL’lik ödemeye dair açıklama yapması gerektiği yönünde görüş bildirilmiştir.
Davalı vekilince 14/09/2022 tarihli dilekçe ekinde SGK ve vergi borçlarına yapılan ödemelere ve tevdi mahalli tayini sonrası açılan hesaba yatırılan tutara ilişkin dekontlar ibraz edilmiş ve dosya tarafların beyan ve itirazları doğrultusunda ek rapor tanzimi için bilirkişi kuruluna tevdi olunmuş, bilirkişi kurulu ek raporunda; davalının teminat mektubundan dolayı vergi dairesi ve SGK’ya dava dışı şirketler adına yaptığı ödeme tutarının 462.233,30 TL olduğu, buna göre nakde çevrilen teminat mektubundan dolayı davacının alacağının 1.337.766,66 TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
İddia ve savunma, toplanan deliller, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. HD’nin kaldırma kararı, hüküm kurmaya ve denetime elverişli bulunan bilirkişi kök ve ek raporu ile tüm dosya kapsamına göre; işveren sıfatıyla davalı idare ile yüklenici sıfatıyla …..AŞ arasında imzalanan davalı idareye bağlı Sağlık Tesislerinin 2015-2016-2017 Yılları 36 Aylık Otomasyon Sistemine Yönelik Bilgisayar Kullanıcısı Toplu Hizmet Alımı işini taahhüt eden yüklenici … Hizmet Taahhüt Gıda İnşaat Medikal San. Ve Tic. A.Ş’nin 4734 sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kanun ile ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerini yerine getirmek üzere dava konusu kesin ve süresiz 14.11.2014 düzenleme tarihli ve 28.02.2018 vade tarihli teminat mektubunu davalı idareye verdiği, teminat mektubunda; “İdaremizce yapılan ihale sonucunda Birliğimize Bağlı Sağlık Tesislerinin 2015-2016-2017 Yılları 36 Aylık Otomasyon Sistemine Yönelik Bilgisayar Kullanıcısı Toplu Hizmet Alımı işini taahhüt eden yüklenici … Hizmet Taahhüt Gıda İnşaat Medikal San. Ve Tic. A.Ş’nin 4734 sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kanun ile ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerini yerine getirmek üzere vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı 1.800.000,00 (Yalnız BirMilyonSekizYüzBin Türk Lirası) TL … Bank AŞ garanti ettiğinden, yüklenici taahhüdünü anılan Kanunlar ile ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmediği takdirde Protesto çekmeye hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve … Hizmet Taahhüt Gıda İnşaat Medikal San. Ve Tic. A.Ş ile idareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine derhal ve gecikmeksizin idarenize nakden ve tamamen talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi … Bank AŞ’nin imza almaya yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla … Bank A.Ş ad ve hesabına taahhüt ve beyan ederiz” şeklinde davacı bankaca muhatap idareye taahhütte bulunulduğu, davalı idare tarafından 27/02/2018 tarihli talep yazısı ile lehtar firma olan … AŞ’nin, Denizli İl Sağlık Müdürlüğü’nün 23/02/2018 tarihli yazısına istinaden Denizli İl Sağlık Müdürlüğüne olan borçlarına mahsup edilmek üzere 14.11.2014 tarihli ve 1.800.000,00 TL tutarındaki kesin teminat mektubunun nakde çevrilmesinin talep edildiği, bunun üzerine davacı banka tarafından 28.02.2018 tarihinde 347.918,47 TL’nin tazmin edildiği ve aynı tarihli yazı ile davalı Denizli Valiliği Defterdarlık Kurumları Döner Sermaye Saymanlığına yazılan yazı ile SGK Denizli İl Müdürlüğü’nün davalı kuruma hitaben düzenlemiş olduğu 26.02.2018 tarihli yazı içeriğinde teminat mektubuna konu ihale kapsamında 28.02.2018 tarihi itibarıyla toplam 347.918,47 TL işsizlik prim ve damga vergisi borçlarından kaynaklanan borcu olduğunu bildirildiği ve söz konusu bedelin davalı idarenin hesabına gönderildiği, bu tutar üzerindeki talebini lehtar …..AŞ nin kurumunuza borcu olmadığı anlaşıldığından ve bu sebeple tazmin koşulları oluşmadığından itirazen ödenmeyen teminat mektubu aslı ile ibranamenin bankaya gönderilmesinin istenildiği, ancak davalı idare tarafından bu defa 06.03.2018 tarihli yazı ile teminat mektubunun tamamının hesaba aktarılması aksi halde takip başlatılacağı bildirilmesi üzerine davacı bankaca 20.03.2018 tarihinde bakiye 1.460.086,12 TL’nin davalının hesabına yatırıldığı, davalı vekilince sunulan ödeme dekontlarına göre davalı tarafından 462.233,30 TL SGK ve vergi ödemesi yapıldığı, bakiye 1.337.766,66 TL’nin Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2019/9 Değ. İş-2019/11 K. sayılı kararı ile tevdi mahalli olarak belirlenen banka hesabına yatırıldığı, buna göre davalının dava dışı şirketin üstlendiği ihale nedeniyle 462.233,30 TL risk oluşmasına rağmen teminat mektubunun tamamının nakde dönüştürülmesinin yerinde olmadığı anlaşılmakla, davalının nakde çevirmekte haksız olduğu 1.337.766,66 tutar yönünden borçlu olmadığının tespitine ve bu tutara ödeme tarihi 20/03/2018 tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine (kısa kararda maddi hata sonucu ödeme tarihi 02/03/2018 olarak geçtiğinden gerekçeli kararda düzeltilmiştir) karar verilerek davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulüne,
-Davacının 14/11/2014 tarih ve 1.800.000,00 TL bedelli teminat mektubundan dolayı davalıya 1.337.766,66 TL borçlu olmadığının tespitine,
-1.337.766,66 TL’nin 20/03/2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline,
-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 91.382,84 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 24.934,63 TL harcın mahsubu ile bakiye 66.448,21 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan 508,65 TL posta-müzekkere masrafı, 6.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.508,65 TL’nin kabul-red oranına göre hesaplanan 5.963,38 TL yargılama gideri ile 24.934,63 TL peşin harç toplamı ‭30.898,01‬ TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 155.021,33 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 19.347,92 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK 333 maddesi uyarınca yatırılan gider/delil avansında kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/03/2023