Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/469 Esas
KARAR NO : 2021/644
DAVA : Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
DAVA TARİHİ : 09/10/2020
KARAR TARİHİ : 07/10/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 18/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı kooperatif üyesi olduğunu, kooperatif tarafından keşide edilen iki ayrı ihtarname ile 1.017,840 TL borcun olduğunun bildirildiğini, ihtarnamelerde borcun hangi aylara ait olduğu, ana para ve faiz miktarının ne olduğunun belirtilmediğini, müvekkilinin borcunu ödemek istediğini ancak kooperatif tarafından mevzuata aykırı olarak tahakkuk ettirilmeye çalışılan aylık %4 gecikme cezasına itiraz ederek yapılacak hesaplama neticesinde belirlenecek rakamı ödeyeceğini, kooperatif yönetimine bu yönde yapılan müracaatta netice alınamadığını, bilirkişi aracılığıyla hesaplama yapılarak müvekkilinin ödemesi gereken aidat ve gecikme cezalarının belirlenmesi gerektiğini, davalı kooperatifin 18/08/2019 tarihinde yapılan genel kurulda alınan 6 ve 8 nolu kararın hukuka aykırı olduğunu belirterek müvekkilinin kooperatife olan borcunun tespitini, aylık %4 olarak uygulanan gecikme cezasının kanuni sınırlara indirilmesi, genel kurulun 6 nolu maddesinde alınan kararın 30/09/2020 tarihinde borcun defaten kapatılmasına ilişkin hükmü ile kapatılmaması halinde ekstra aylık %1,5 gecikme cezasına ilişkin hüküm ile aylık 20.000,00 TL aidat alınmasına ilişkin hükmün iptal edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının borcunun tespitini isteme talebinin yerinde olmadığını, kooperatiflerde en üst organ genel kurul olup davacının dava konusu ettiği maddeleri 13/08/2020 tarihli genel kurulda alınan ve bizzat davacının imzası ile onay verdiği mutabakat protokolününde görüşülüp onaylandığını, genel kurulca gecikme cezasının aylık %4 olarak uygulanması kararlaştırılmış ise de davacıya gönderilen ihtarlarda sadece ana para aidat borcunun ödenmesi istenmiş olup gecikme cezasının uygulanmadığını, davacı ihtarlarda bildirilen borcuna da herhangi bir itirazda bulunmadığını, davacı tüm üyelerin oy birliği ile kabul ettiği mutabakat protokolü yanında genel kurulun 6 maddesi içinde olumlu oy kullandığını, 8. maddeye ilişkin itirazı da haksız ve sonucu değiştirecek mahiyette olmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
Davacı vekilinin HMK’nın 31. maddesi kapsamında verdiği 02/03/2021 tarihli dilekçesinde; davalı kooperatifin 13/08/2020 tarihinde yapılan 2019 hesap yılı olağan genel kurul toplantısında 4. ve 8. maddede alınan aylık %4 gecikme cezası oranının TBK’nun 120/2. maddesi yerleşik Yargıtay İçtihatlarına aykırı olduğunu, müvekkilinin ihtarnamede belirtilen borcunun kooperatif ortaklığında ihraç edilme sebebi ile ihtirazı kayıtla ödemek zorunda kaldığını fakat bildirilen borcun ne kadarının gecikme cezası olduğunun belirtilmediğini, itirazı kayıtla yapılan ödemenin dikkate alınarak müvekkilinin gerçek ve mevzuata uygun borcunun tespitini talep ettiklerini, genel kurulun 6/2. maddesinde alınan ”kredi kullanılan bankaya ödenen faiz ve masrafa ilave olarak, aynı kredi borcu için davalı kooperatifi de mükerreren aylık %1,5 gecikme cezası ödenmesi’ yönündeki’ kararın iptalini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Dava, davacının kooperatife olan borcunun tespiti, 13/08/2020 tarihli davalı kooperatifin genel kurulunda belirlenen aylık %4 olarak uygulanan gecikme cezasının kanuni sınırlara indirilmesi ve aidat kararına ilişkin genel kurul kararının iptali istemine ilişkin olup 1 aylık hak düşürücü süreden sonra açılmıştır.
Deliller toplanmış, bilirkişi raporu alınmıştır.
Ankara Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün 04/11/2020 tarihli cevabi yazı ekinde gönderilen 13/08/2020 tarihli genel kurul kararı ve hazirun cetveli örneğinin incelenmesinde; davalı S S. … Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi’nin 2019 hesap yılı olağan genel kurul toplantısı yapılmak üzere 13/08/2020 tarihli belirlenen adreste Çevre ve Şehircilik Bakanlığı temsilcisi gözetiminde toplanıldığı, ortaklar listesine kayıtlı 8 ortaktan 7 kişinin asaleten 1 kişinin vekaleten hazır bulunduğu, genel kurulda alınıp iptali istenen,
Madde:4 ”Kooperatifin tüm üyelerinin asaleten katılımı ve oy birliği ile gerçekleştirilen 12/06/2020 tarihli Ankara … Notereliği’nin .. yevmiye numarasıyla kayıt altına alınan kura sonuçlarına göre şerefiye bedellerinin tahsil süreçleri müzakereye açılmıştır.”
Madde:6 ”Kooperatifin bankaya olan kredi borcunun 31/08/2020 tarihine kadar netleştirilen toplam kapatma bedelinin ortaklarca imzalanan ekteki mutabakat protokolü çerçevesinde ödenmesi, ödemeyen ortakların kalan borçtan mutabakat protokolünde açıklandığı şeklinde sorumlu olması oy birliği ile kabul edildi. Mutabakat protokolü kapsamında banka borcu kapatma bedelinin ortakların hissesine düşün kısmın tamamını 30/09/2020 tarihine kadar kapatılmasına, kapatılmayan borca mutabakat protokolü kapsamında yer alan faiz ve masrafa ilave olarak kooperatif adına tahakkuk etmek üzere aylık %1,5 gecikme cezası uygulanması oylamaya sunuldu 1 red oya karşılık çekimser oy kullanılmadan 7 kabul oya karşılık oy çokluğu ile kabul edildi red oyu kullanan … karara muhalefet şerhi düştü.”
Madde:8 ”Aylık aidat bedelinin Ağustos 2020 ayından itibaren bir sonraki genel kurula kadar hisse başına 20.000,00 TL aidat ödenmesine, aidatların her ayın son gününe kadar ödenmesine, ayın son günü hafta sonu yada resmi tatile gelirse takip eden ilk iş günü aidatların ödenmesine, zamanında ödenmeyen aidatlara %4 aylık gecikme cezası uygulanmasına, aidat bedellerinin kooperatifin … Bankası .. şubesi …hesabına yatırılmasına 1 red oya karşılık 7 kabul oy ile oy çokluğu ile karar verilmiştir.” şeklinde kararlar alındığı görülmüştür.
Dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, dosya kapsamı ve davalı kooperatif kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen 26/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda; 13/08/2020 tarihinde yapılan genel kurula davacının katıldığını, davanın genel kurul tarihinde itibaren 1 ay 26 gün sonra açıldığı, genel kurulda alınan 4, 6 ve 8 nolu kararların iptalinin istendiği, iptali istenilen kararlardan sadece 6 nolu kararda muhalif olduğunun tutanağa geçirildiği, genel kurulun 4 nolu maddesinde belirlenen şerefiye tutarının belirlenen zamanda ödenmemesi durumunda aylık %4 oranında, 8 nolu kararda aidatların zamanında ödenmemesi durumunda aylık %4 oranında gecikme faizi alınmasının kararlaştırıldığı, bu oranın yıllık %48 olduğunu, 6 nolu kararda ise bankaya ödenecek faizin dışında aylık %1,5 oranında ilave faiz uygulanmasının kararlaştırıldığı, TBK’nun 120/2. maddesinde yıllık temerrüt faiz oranı düzenlenmiş olup temerrüt faiz oranının faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuata göre belirlenen yasal faiz oranının %100 fazlasını aşamayacağı, 4 ve 8 nolu kararda belirlenen aylık %4 oranındaki gecikme faizi alınması kararının yasanın emredici hükmüne aykırı olduğu nedeniyle batıl karar olarak değerlendirilebileceği, 6 nolu kararda belirlenen aylık %1,5 oranında gecikme faizi alınması kararının davacının müktesep hakkının ihlali niteliği taşıdığı nedeniyle batıl karar olarak değerlendirilebileceği, yine 6 nolu kararda belirlenen banka borçlarının 30/09/2020 tarihine kadar kapatılması yönündeki kararın kanun, ana sözleşme ve iyi niyete aykırı bir yönü bulunmadığından iptaline ilişkin bir tespit yapılamadığı, yapılan hesaplamaya göre davacının 1.877.805,00 TL ana para, 88.168,68 TL faiz borcu olmak üzere toplam 1.965.973,68 TL olarak hesaplandığı beyan edilmiştir.
Bilirkişi raporundaki ayrıntılı inceleme yeterli görülmekle takdir ve münazarası Mahkemeye ait olmak üzere rapora yönelik itirazlar yerinde görülmemiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve kısmen iştirak edilen bilirkişi raporuna göre, Kooperatifler Kanunu’nun 53. maddesinde “Aşağıda yazılı kimseler kanuna, ana sözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiasıyla genel kurul kararı aleyhine toplantıyı kovalayan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilirler…” hükmüne yer verildiği, gerek TTK’da ve gerekse KK’da genel kurulun hangi kararlarının batıl olduğu yönünde açık hükümlerin bulunmadığı, TBK’nın 27. maddesinde “Kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı ve ya konusu imkansız olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür.” düzenlemesi ile hukuki işlem olan genel kurul kararları hakkında da uygulama alanı bulacağı, somut olayda 13/08/2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısına davacının katıldığı, davanın az yukarıda Yasa hükmünde belirtilen 1 aylık hak düşürücü süreden sonra açıldığı, TBK’nın 120/2. maddesi hükmüne göre temerrüt faiz oranının tespitinde esas alınacak faiz oranının yasal faiz oranı olup genel kurulda kararlaştırılan temerrüt faiz oranının yasal faizin %100 fazlasını aşamayacağından genel kurul tarihinde geçerli olan yasal faiz oranının yıllık %9 olması karşısında genel kurulun kararlaştırabileceğin üst sınırın yıllık %18 aylık %1.5 olması gerektiği, bu haliyle 4 ve 8 numaralı genel kurul kararlarında kararlaştırılan aylık %4’lük gecikme faizi belirlemesinin Yasa hükmüne aykırı olduğu, emredici hükümlere aykırı kararların baştan itibaren hüküm ifade etmeyeceğinden genel kurul kararlarının iptali istemli açılan davalarda genel kurulda muhalefette bulunulmamış olsa dahi 1 aylık hak düşürücü süre içinde açılmış olmalarının aranmayacağı, 8 numaralı kararda belirlenen 20.000,00 TL aidatın belirlenmesinde davalı kooperatifin gider bütçesinin değerlendirilmesinde ve yine ( kısa kararda sehven 4.madde olarak yazılan ) 6. maddedeki aylık %1.5 gecikme cezasının uygulanmasına ilişkin kararda da Yasa hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı bir durum tespit edilemediği, davacının eda davası açılacak yerde borcun tespiti isteminde bulunmasında hukuki yarar olmadığı anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile yerleşik içtihatlar da değerlendirilerek kooperatifin genel kurul toplantısında 4. ve 8. maddelerinde alınan %4 oranındaki aylık gecikme cezasının yasal faiz oranının 2 katını aşan kısmının yok hükmünde olduğunun tespitine, 6.maddeye yönelik iptal istemi 1 aylık süreden sonra talep edildiğinden hak düşürücü süre yönünden reddine, kooperatife olan borcun tespiti isteminin usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM ; Yukarıda açıklanan gerekçelerle ;
1-Davanın kısmen kabulüne,
-Davalı Kooperatifin 13/08/2020 tarihli genel kurul toplantısında gündemin 4.maddesi ile alınan “…zamanında şerefiye bedelini ödemeyen ortağın aylık %4 gecikme cezası uygulanması 7 kabul 1 ret oy ile oy çokluğuyla kabul edilmiştir.” ve 8.maddesi ile alınan “…zamanında ödenmeyen aidatlara %4 aylık gecikme cezası uygulanmasına… 1 red oya karşılık 7 kabul oy ile oy çokluğuyla karar verildi. ” şeklinde alınan kararlardaki “%4” oranındaki, yasal faiz oranının iki katını aşan kısmının yok hükmünde olduğunun tespitine,
-6.maddeye yönelik iptal isteminin hak düşürücü süre yönünden reddine,
-Kooperatife olan borcun tespiti isteminin usulden reddine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin yatırılan 54,40 TL ve 513,00 TL harç toplamı 567,40 TL harçtan mahsubu ile kalan 508,10 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan 45,00 TL posta-müzekkere masrafı, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.045,00 TL yargılama giderinden takdiren 522,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerinden bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-HMK’nın 333.maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/10/2021
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …