Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/37 E. 2022/770 K. 21.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/37 Esas – 2022/770
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/37 Esas
KARAR NO : 2022/770

DAVA : Rücuen Tazminat
DAVA TARİHİ : 17/01/2020
KARAR TARİHİ : 21/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/01/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Rücuen Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 1990 yılında …’in … ve … olmak üzere iki ayrı anonim şirkete dönüştüğü, tüm dağıtım müesseselerinin …’a devredildiğini, 25.11.1993 tarih ve 93/T-103 sayılı kararla …’a bağlı, … merkezli … Elektrik A.Ş’nin kurulduğunu, 02.04.2004 tarihli Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile şirketin özelleştirme kapsamına alınarak 30.10.2009 tarihli hisse satış sözleşmesi ile …’ın … …’deki %100 hissesinin … Enerji Dağıtım Perakende Satış Hizmetleri A.Ş’ye satılmak suretiyle şirketin özelleştirildiğini, bu özelleştirme işleminin temelinin, … ve … arasındaki 24.07.2006 tarihli işletme hakkı devir sözleşmesine dayandığını, sözleşmede, sözleşme tarihinden önceki işlemlerden dolayı bütün mesuliyetin …’a ait olduğunun kararlaştırıldığını. devirden önce, 29.12.2004 tarihinde meydana gelen iş kazası neticesi vefat eden …’ün eşi tarafından …’a karşı … 1. İş Mahkemesinin … E sayılı dosyasıyla açılan dava neticesinde maddi ve manevi tazminata hükmedildiğini, davanın …’a ihbar edildiğini, kararın … …İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasıyla icraya konu edildiğini, icra dosyasına 04.07.2009 tarihinde 79.045,50-TL ödeme yaptıklarını, ayrıca mahkeme dosyasına 232,22-TL gider avansı ve 3360,87-TL harç ödendiğini, 2016-2019 yılları arasında temyiz, karar, tehiri icra ve onama harçları ödendiğini, toplam ödenen tutarın 82.638,59-TL olduğunu, ödenen miktarın davalıdan rücuen tahsili hususunda arabuluculuğa başvurdukları ancak anlaşma sağlanamadığından bahisle 82.638,59.TL’nin 04.07.2019 ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Rücu davalarında zamanaşımının 2 yıl olduğunu, davaya konu alacağın zamanaşımına uğradığını, 4628 sayılı kanunla enerji sektöründeki özelleştirmelerin 4046 sayılı kanun hükümleri çerçevesinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştirileceği hükmünün getirildiğini, Yüksek Planlama Kurulunun 17.03.2004 tarih ve 2004/3 sayılı kararı ile kabul edilen Elektrik Enerjisi Reformu ve Özeleştirme Strateji belgesi çerçevesinde …’ın 02.04.2004 tarih, 2004/22 sayılı özelleştirme yüksek kurulu kararı ile özelleştirme kapsam ve programına alındığını, davacının da dahil olduğu 20 şirketin 01.03.2005 tarihi itibariyle sermayenin tamamı davalıya ait olmakla birlikte davalıdan ayrı birer tüzel kişilik olarak faaliyet göstermeye başladıklarını, Danıştay 1. Dairesinin … sayılı kararı ile dağıtım bölgelerinin mülkiyetinin devri dışında, işletme hakkının devri suretiyle özelleştirmenin mümkün bulunduğunun belirtilmesi üzerine dağıtım bölgesi sınırları içindeki hizmetleri görmek üzere bu şirkete 49 yıl süre ile dağıtım lisansı ve işletme hakkı verilmesini, dağıtım tesisleri dışında kalan duran varlıkların devredilmesini, bu şirket hisselerinin satışı suretiyle özelleştirmenin mümkün olup olmadığı konusunda, Danıştay 1. Dairesinin ılı kararında bahsedilen modelin uygulandığını, modele uygun olarak 4628 sayılı yasanın 14/2 maddesine istinaden gerekli işlemler yapıldıktan sonra … % 100 hisselerine sahip olduğu 20 elektrik dağıtım şirketi arasında işletme hakkı devir sözleşmesi imzaladığını, Özelleştirme Daire Başkanlığının 25.5.2006 tarih ve 5013 sayılı talimatı doğrultusunda 31.03.2006 tarihi baz alınarak taraflar arasındaki kısmi bölünme işlemleri gerçekleştirilip bilançonun yeniden yapılandırıldığını, yapılandırma neticesinde dağıtım şirketin aktifindeki bazı alacaklarla muhasebe kayıtlarındaki son ay faturası dışında kalan mülga … ve …’yle ilişkili olanların tedaşa devredildiği kalanların dağıtım şirketinin bilançosuna bırakıldığını, şirketlere ait taşınmazların …’a devredildiğini, işletme hakkı sözleşmelerinin 24.7.2006 tarihinde … yetkililerince imzalandığını, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının mali konulardaki talimatları doğrultusunda 30.09.2009 tarihinde … … tarafından düzenlenen ve beyan edilen devre esas mizan kayıtları esas alınarak devre esas bilanço düzenlemeleri yapılmak suretiyle geçmişe yönelik borç ve alacak işlemlerini kesinleştirildiğini, hisse devir sözleşmesi, ihale şartnamesi ve işletme hakkı devir sözleşmesi bir bütünlük arz ettiğinden üçünün birlikte yorumlanması gerektiğini, davacının davalıdan herhangi bir tatepte bulunamayacağını, diğer şirketlerce açıları rücu davalarının reddine karar verildiğini, taraflar arasında, takip edilen dosyalara ilişkin listeler hazırlanıp tespit tutanağı düzenlendiğini, tutanağın her iki şirket yönetim kurullarından geçerek kesinleştiğini, ihale aşamasında, … …’ın tüm dava ve icra dosyalarıyla ilgili bilgilere de yer verilerek katılımcıların bilgisine sunulduğunu, sözleşmenin 7. Maddesinde, daha sonra açılacak davaların kim tarafından yürütüleceği ile ilgili olduğunun belirlendiğini, hisse devri öncesi tamamlanan dosyaların bu kapsamda değerlendirilemeyeceğini, dava edilen tutarın, … …’nin / 100 hissesinin …’a ait olduğu dönemde gerçekleştirilmiş olup devre esas bilanço kayıtlarında, şirket lehine alacak olarak yer aldığını, davacının, kuruluş tarihi olan 17.02.2005’ten önce, faaliyet bölgesindeki elektrik dağıtım faaliyetlerinin davalıdan ayrı bir tüzel kişiliği olan şirketlerce gerçekleştirilirken özelleştirme kapsamına alındığını, 25.2.2005 tarihli yönetim kurulu toplantısında, dağıtımı müesseselerinin tüzel kişiliği sona erdirilip müesseselerin il müdürlüklerine dönüştürülerek tüm hak ve borçlarıyla … …’ye bağlandığını, bu tarihten öncesine ait sorumluluğun davalıya değil, ayrı bir tüzel kişiliği bulunan elektrik dağıtım müesseselerine ait olduğunu, talep edilen alacağın, iş kazasından kaynaklı olduğu, 7. Madde kapsamında değerlendirilemeyeceğini, maddede, üçüncü kişilerin hak iddialarının düzenlendiği,ni taşeron işçilerinin bu kapsamda olmadığını, 7. Maddeye göre sorumluluğun, dava konusu olayda 3. Kişinin zararının olup olmadığını ve olayın dağıtım faaliyetinin … tarafından yürütüldüğü dönemde meydana gelip gelmemesine göre belirlenebileceğini, olayda, davacı şirket ya da yüklenici firma işçisinin alacağı söz konusu olduğundan, üçüncü kişinin zararından bahsedilemeyeceğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte, ödeme tarihinden itibaren faiz istenemeyeceğini, davalıya bildirim yapılmadığından davaya ilişkin faizi ve icra dosyasına ilişkin giderlerin talep edilemeyeceğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte, yalnızca mahkeme kararında belirtilen tutardan sorumlu olacaklarını beyanla davanın reddini talep etmiştir.

DELİLLER
-… ile … arasındaki 24.07.2006 tarihli işletme hakkı devir sözleşmesi,
-… 1. İş Mahkemesinin … E sayılı dosyası,
-… …İcra Müdürlüğünün … E.,
-Bilirkişi raporunda özetle; Davacının davalıdan rücuen tahsilini talep edip edemeyeceği hususunda takdirin Mahkemeye ait olduğunu belirterek, … 1. İş Mahkemesinin… E sayılı dosyasından verilen kararın icrasına ilişkin … …İcra Müdürlüğünün … E sayılı takip dosyasına ödenen, … sorumluluğundaki miktar ve dava dosyasına yatırıları miktarların; 68.373,441.TL 04.07,2019 tarihinde icra dosyasına yapılan ödeme 1.167,55.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen bakiye karar harcı 150,00.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen delil avansı, 143,50.TL 23.02.2016 tarikinde ödenen temyiz yoluna başvurma harcı, 48,10.TL 98.08.2016 tarihinde ödenen tehir-i icra karar harcı, 468,60.TL 12.06.2018 tarihinde ödenen temyiz yoluna başvuru ve temyiz karar harcı, 1533,12.TL Onama harcı olmak üzere toplam 72.197,08.TL olduğunu, Yargıtay 21. H.D. 11.06.2019 tarihli kararı ile hükmedilen ödendiğine dair bahsedilen 18.06.2019 tarikli belgenin dosyada mevcut olmadığını, 1.533,12.TL’lik ödemeye dair belgenin dosyaya sunulmaması halinde, dosyada belgesi bulunan toplam ödeme tutarının 70.663,96,TL olduğunu belirtmiştir.
-Bilirkişi ek raporunda özetle; … 1. İş Mahkemesinin …E sayılı dosyasından verilen kararın icrasına ilişkin … …İcra Müdürlüğünün … E sayılı takip dosyasına ödenen, … sorumluluğundaki miktar ve dava dosyasına yatırılan miktarların; bozma öncesi ilama göre düzenlenen ilk icra emri toplam alacağına bozma sonrası yargılama giderinden kaynaklanan fark dahil edilerek hesaplama yapıldığında; 78.169,29.TL 04.07.2019 tarihinde icra dosyasına yapılan ödeme 1.167,55.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen bakiye karar harcı 150,00.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen delil avansı 143,50.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen temyiz yoluna başvurma harcı 48,10.TL 08.08.2016 tarihinde ödenen tehir-i icra karar harcı 468,60.TL 12.06.2018 tarihinde ödenen temyiz yoluna başvuru ve temyiz karar harcı 1.533,12.TL Onama harcı; olmak üzere toplam 81.417,68.TL olduğunu, Yargıtay 21. H.D. 11.06.2019 tarihli kararı ile hükmedilen ödendiğine dair bahsedilen 18.06.2019 tarihli belgenin dosyada mevcut olmadığı, 1.533,12.TL’lik ödemeye dair belgenin dosyaya sunulmaması halinde, dosyada belgesi bulunan toplam ödeme tutarının 80.147,04.TL olduğunu, bozma sonrası ilama göre yeniden düzenlenen icra emrine göre hesaplama yapıldığında; 77.369,76.TL 04.07.2019 tarihinde icra dosyasına yapılan ödeme 1.167,55.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen bakiye karar harcı, 150,00.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen delil avansı, 143,50.TL 23.02.2016 tarihinde ödenen temyiz yoluna başvurma harcı, 48,10.TL 08.08.2016 tarihinde ödenen tehir-i icra karar harcı, 468,60.TL 12.06.2018 tarihinde ödenen temyiz yoluna başvuru ve temyiz karar harcı, 1.533,12.TL Onama harcı olmak üzere toplam 81.193,43.TL olduğunu, Yargıtay 21. H.D. 11.06.2019 tarihli kararı ile hükmedilen ödendiğine dair bahsedilen 18.06.2019 tarihli belgenin dosyada mevcut olmadığı, 1.533,12.TL’Tik ödemeye dair belgenin dosyaya sunulmaması halinde, dosyada belgesi bulunan toplam ödeme tutarının 79.660,31.TL olduğu hususunda rapor tanzim edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ;
Dava, taraflar arasında akdedilen İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi hükümleri uyarınca davacının … 1. İş Mahkemesinin … E. sayılı dosyası gereğince ödediği meblağın davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Davalının kesin hüküm ve derdestlik itirazlarının dayanağı açıklanmadığından yerinde olmadığı gibi dava konusu alacağın taraflar arasında akdedilen 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesine dayandığı ve sözleşme tarihi itibariyle uygulanması gereken 818 sayılı Yasa’nın 125.maddesi gereğince 10 yıllık zaman aşımına tabi olduğu, 21/07/2016 dava tarihi itibariyle zaman aşımı süresinin dolmadığı anlaşılmakla davalının zaman aşımı itirazı da yerinde görülmemiştir.
… …İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasının ve davacının sunduğu ödeme belgelerinin incelenmesinde; Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’ nin bozma kararı sonrası … 1. İş Mahkemesinin ….. Karar sayılı ilamına dayalı olarak toplam 64.049,54-TL’nin tahsili için … Müessese Müdürlüğü aleyhine ilamlı icra takibi başlatıldığı, davacının takipteki alacaklılar vekilinin banka hesabına 04/07/2019 tarihinde toplam 79.045,50-TL ödeme yaptığı anlaşılmıştır.
Tarafların imzaladıkları 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7. maddesinde
7.1 maddesi “… sözleşmenin imza tarihinden önce başlamış idari ve hukuki ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bundan kaynaklanan her türlü sorumluluk … a aittir. ”
7.2 maddesi “.. Sözleşmenin imza tarihinden sonra çıkacak idari ve hukuki ihtilaflar şirket tarafından derhal …’a bildirilir..”
7.4 maddesi “…Dağıtım faaliyetinin … tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyetin yürütülmesi amacıyla gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğu …’a aittir. … tarafından yürütülmüş bulunan bu faaliyetler nedeniyle üçüncü kişiler tarafından ileri sürülebilecek her türlü talebin muhatabı …’dır. ..
7.5. maddesi “….Dağıtım faaliyetinin şirket tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet kapsamında gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğu şirkete aittir. ..”
7.6. maddesi “… sözleşmenin imza tarihinden önce dağıtım tesisleri ile dağıtım tesislerinin işletilmesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk …’a aittir.
7.7 maddesi “..Sözleşmenin imza tarihinden sonra dağıtım tesisleri ile dağıtım tesislerinin işletilmesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk şirkete aittir ..”
8.1. maddesi “Dağıtım tesislerine ve dağıtım tesislerinin işletilmesinde kullanılan unsurlara ilişkin sözleşme yapılmış yatırım projeleri şirket tarafından tamamlanır. Söz konusu projelerin bu sözleşmenin imzalandığı tarih itibariyle tamamlanmış kısmının mali sorumluluğu …’a aittir. Söz konusu yatırım projelerinin sözleşmenin imzalanmasından sonra gerçekleşecek kısımlarının her türlü mali sorumluluğu ise şirkete aittir.”
18.6. maddesinde ise, ” .. … hisselerinin kamuya ait olmasının başka bir kamu kurum veya kuruluşlarının fiillerinin …’a izafe edilmesi neticesini doğurmayacağını, kurum veya kurul kararlarından …’ın hiçbir şekilde sorumlu tutulamayacağını, .. gayrikabili rücu ve kayıtsız ve şartsız olarak kabul ve taahhüt eder.” hükümleri, yer almaktadır.
Hisse devir sözleşmesinin;
Alıcının taahhütleri başlıklı 9.4. maddesinde “Alıcı ihale konusu hisseleri devraldığı tarihten önceki döneme ilişkin olarak işletme hakkı devir sözleşmesindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla, Şirkette yapılmış olan her türlü işlemden kaynaklanan borç ve hükümlülüklerden, kayıtlara intikal etmemiş olsa dahi şirketin sorumlu olduğunu, bu hususlarda alınmış karar ve yapılmış sözleşmeler ile ilgili olarak kendisinin veya şirketin idareyi ve …’ı ilzam edebilecek hiçbir başvuru ve rücu hakkının bulunmadığını kabul ve taahhüt eder.”
Diğer hususlar başlıklı 22. maddesinin d bendinde “Alıcı basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle şirket ile ilgili gerekli gördüğü her türlü teknik, hukuki, finansal, vergisel ve diğer bütün incelemeleri yaparak ve şirketin hisse satış sözleşmesi tarihi itibariyle mevcut ve fiziki durumunu bilerek hisseleri devir ve teslim aldığını, şirket hakkında kendisine verilen bilgilerin gerçek durumu yansıtmadığını veya benzer iddiaları ileri süremeyeceğini, hisselerin devrinin gerçekleşmesinin ardından ayıba karşı tekeffül hükümleri başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında herhangi bir fiil veya hukuki nedene dayanarak idareden veya …’dan talepte bulunamayacağını kabul ve taahhüt eder,
f bendinde “Alıcı ihale konusu hisseleri devir aldığı tarihten önceki döneme ilişkin olarak işletme hakkı devir sözleşmesindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla şirkette yapılmış olan her türlü işlemden kaynaklanan borç ve yükümlülüklerden, kayıtlara intikal etmemiş olsa dahi şirketin sorumlu olduğunu, bu hususlarda alınmış karar ve yapılmış sözleşmeler ile ilgili olarak kendisinin veya şirketin idareyi ve …’ı ilzam edecek hiçbir başvuru ve rücu hakkının bulunmadığını kabul ve taahhüt eder.”,
p bendinde ise “Alıcı işletme hakkı devir sözleşmesinden doğan bütün yükümlülükleri şirketin zamanında ve gereği gibi yerine getireceğini kabul ve taahhüt eder.” hükümleri mevcuttur.
Mahkememizce toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına ve hüküm kurmaya elverişli olduğundan hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre, davalının işletme hakkı devir sözleşmesinin yukarıda ayrıntısına yer verilen 7.4. maddesi gereğince, davacı tarafından yukarıda sözü edilen mahkeme ilamı uyarınca ödediği tüm tutardan sorumlu olduğu, taraflar arasındaki işletme hakkı devir sözleşmesinin 7.2 maddesine göre dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak sözleşmenin imza tarihinden sonra ortaya çıkacak idari ve hukuki ihtilafların derhal ihbarı gerekli olup eldeki davanın dayanağı ihtilafın mülkiyetten kaynaklanmadığı gibi sözleşmenin imza tarihinden önceki bir olaya dayalı olup davanın zaten davalı aleyhine açıldığı, rücu hakkı başkasına ait bir borcu yerine getiren kişinin mal varlığında meydana gelen kaybı gidermeye yönelen tazminat niteliğinde bir talep hakkı olduğundan ve davacının mal varlığındaki eksilme ödeme tarihinde gerçekleştiğinden ödeme gününden itibaren avans faize hükmedilmesi gerektiği davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE,
80.974,70 TL rücuen alacağın 04/07/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 5.531,38 TL harçtan, dava açılışında alınan 1.411,27 TL peşin harçtan eksik 4.120,11 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvurma harcı, 1.206,00 TL posta/bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.260,40 TL yargılama giderinden kabul oranına göre hesaplanan 1.235,02 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına, 1.411,27 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 12.955,95 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 1.663,89 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- 6325 Sayılı Kanunun 18/A-14 maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 arabuluculuk giderinin kabul ve red oranı gözetilerek 1.293,42 TL’sinin davalıdan, 26,57 TL’sini davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına ,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemeleri’nde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/12/2022