Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/27 Esas
KARAR NO : 2021/482

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 23/01/2019
KARAR TARİHİ : 23/06/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Müvekkili davalı kooperatifin 167 numaralı üyesinin 2018/1 sayı nolu 1. İhtarname ile 10 gün içinde borcunu ödemesi aksi halde Kooperatifler Kanunu 16 ve 27 maddeleri ile kooperatif ana sözleşmesinin 14/2 maddesi hükümleri uyarınca kooperatif ortaklığından çıkarılacağının ihtar edildiğini, müvekkiline 2. İhtarname gönderilmemişten 2018/3 sayı uyarınca tebligatname gönderilerek 21/06/2018 tarihinde yollanılan 1.ihtarnameye ve 09/11/2018 tarihinde taraflarına yollanılan 2.ihtarnameye rağmen verilen süreler içinde söz konusu borcun ödenmediğinden Kooperatifler Kanunu 27 ve ana sözleşmenin 14 maddesi hükümleri uyarınca yönetim kurulunun 31/12/2018 günlü 2018/10 sayılı kararı ile kooperatif ortaklığından çıkarıldığının bildirildiğini, müvekkilinin kooperatif ortaklığından çıkarılma kararının hukuka aykırı olduğunu, davalı kooperatifin müvekkiline tebliğ edilmeyen 05/05/2018 tarihli 2017 yılı Olağan Genel Kurul toplantısının 2. gündem maddesinde “…iletişim eksikliği nedeni ile genel kurulca alman aidat ödemelerini de tahsil edememekteyiz. Bu durum devam ederse istemeyerek de olsa 1163 sayılı Kooperatifler Yasası, kooperatif ana sözleşmemiz ve genel kurullarımızın yönetimimize verdiği yetkiler ile kooperatif ortaklığından ihraç edeceğimizi düşünmekteyiz…” denildiğini, zikredilen şekil şartlarına uyulmadığını, müvekkiline 2.ihtarname tebliğ edilmediği gibi 2018/3 sayı uyarınca gönderilen tebligatnamede kararın onaylı örneği olmadığı gibi bu kararın müvekkile tebliğ için on gün içinde notere tevdi usulüne de aykırı davranıldığını, kooperatif ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı tarafından yapılan herhangi bir ödeme bulunması halinde bu ödemelerin de mahsubu sonrası davacıya keşide edilen ihtarnamelerde bildirilen miktarda gecikme faizi dahil borcunun bulunup bulunmadığının tespit edilerek ihraç kararının ve karara dayanak yapılan ihtarnamelerin usulüne uygun olup olmadıkları belirlendikten sonra müvekkilinin kooperatif ortaklığından çıkarılması kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
Dava; davacının davalı kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin yönetim kurulu kararının iptali istemine ilişkindir.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun ortaklıktan çıkarılma esasları ve itiraz başlıklı 16 Maddesinde, “Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.” hükmü bulunmaktadır.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun ortakların ödev ve sorumlulukları, süre ve ortaklığın yok olması başlıklı 27. Maddesinde, “Ortakların yüklendikleri paylar için ödeyebilecekleri para tutarını anasözleşme belirler. Kooperatif, sermaye yüklemlerinde borçlu veya sair ödemelerle yükümlü bulunan ortaklarından elden yazılı olarak veya taahhütlü mektupla, bu husus mümkün olmazsa ilanla ve münasip bir süre belirterek yükümlerini yerine getirmelerini ister. İlk isteğe uymayan ve ikinci istemeden sonra da bir ay içinde yükümlerini yerine getirmeyenlerin ortaklığı kendiliğinden düşer.” hükmü bulunmaktadır.
Davalı kooperatife ait Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda bulunan evraklar, ihtarnameler ve bilirkişi raporuna doğrultusunda yapılan yargılama neticesinde:
Davacının davalı kooperatife üye olduğu ve üyelikten ihraç edildiğine ilişkin hususlarda ihtilaf bulunmamaktadır. İhtilaf davacının ihracının haklı olup olmadığına ilişkindir.
Davalı usule uygun tebliğ edilen ibraz emrine rağmen kooperatif kayıtlarını dosyaya sunmamış olduğundan HMK’nın 220. maddesinde yer alan:
“Tarafın belgeyi ibraz etmemesi
MADDE 220- (1) İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir.
(2) Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir.
(3) Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.” hükmü uyarınca davacı beyanları ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kayıtları hükme esas alınmıştır.
Bakanlık nezdinde tutulan kooperatif kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle yapılan incelemede, Kooperatifin 2018 faaliyet yılı Çalışma Raporunda; 71 kişinin ortaklıktan çıkarıldıkları ve yerlerine ortak alınmadığı belirtilmiştir. Davacı … … ortaklıktan çıkarılanlar listesinde 28. Sırada yer almaktadır. Kooperatifin 2018 yılı faaliyetlerinin görüşüldüğü genel kurulu 31.05.2019 tarihinde yapılmış, ortaklıktan çıkarılanların hazırun listesinde adlan bulunmamaktadır. Genel Kurula sunulmuş yönetim Kurulu Çalışma Raporunda, kooperatifin tutması gereken yasal defterlerin tutulmuş olduğu bunlara ilişkin tasdik bilgileri yer almaktadır. Genel Kurula sunulmuş 31.12.2018 tarihli Bilançosunda, ortakların tümünün yaptığı ödemeler ve tümüne ait borçları yer alabilmektedir. Bilançoda ortaklardan alacaklar hesabında 1.380,00 TL olduğu, Ortaklara Borçlar hesabı bakiyesinin 2.350,00 TL olduğu görülmektedir.
Her bir ortağın borç durumunu gösterir belgeler, ortakların ihracıyla ilgili yönetim kurulu karan ve ortağa yapılmış ihtarlar Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden gönderilmiş belgeler arasında bulunmamakta, bu belgeler kooperatifçe tutulup muhafaza edilmesi gereken belgelerdendir. Davacı ortağın ortaklıktan çıkanlma gerekçesi olarak ortağın 30.04.2018 tarihi itibariyle 4.370,00 TL’lik borcu gösterilmiştir. Davacı ortakla birlikte ortaklıktan çıkanlanlann sayısının 71 olduğu göz önüne alındığında ortaklardan alacaklar hesabı bakiyesi 1.380,00 TL(tüm ortaklar için) ile davacının ortaklıktan çıkanlması gerekçesi çelişmektedir. Diğer yandan ortaklann yaptıklan ödentileri ifade etmesi gereken Ortaklara Borçlar hesabı bakiyesi 2.350,00 TL’nin de çıkanlmış ortaklar açısından ayrıntılı incelemeyi gerektirir bir durum göstermektedir.
Hal böyle olunca davacı yönetim kurulunun ihraç kararının hukuka aykırı olduğunu ispatlar tüm kayıtları sunamamışsa da davalı defter kayıtlarını sunmamış olduğundan HMK 220 uyarınca davacının iddiaları haklı kabul edilmekle davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KABULÜNE,
Davacının davalı kooperatiften ihracına ilişkin 31/12/2018 tarih 2018/10 sayılı kararının İPTALİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 14,90-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı vekil ile temsil olunduğundan …Ü.T. gereğince hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 44,40 TL başvuru harcı, tebligat-müzekkere ücreti bilirkişi masrafı 806,00-TL olmak üzere toplam 850,40-TL yargılama giderinin ve 44,40 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-HMK’nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
23/06/2021

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı