Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/557 Esas
KARAR NO : 2021/91

DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 27/07/2018
KARAR TARİHİ : 03/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle: …’nin Etimesgut ilçesinde 1995 yılından beri halen faaliyetine devam ettiğini, Kooperatif Yönetim Kurulu 2017 yılı kasım ayında üyeleri ile yaptığı bilgilendirme toplantısında mevcut olan boş üyeliklere yeni üye/ortak alınacağını duyurmuş olduğunu, davacıların üyelik başvurularının Kooperatif yönetim kurulunca …’m 20.12.2017 tarihindeki üyelik başvurusunun Kooperatif yönetim kurulu 05.03.2018 tarih ve 2018/8 sayılı karan ile …’m üyeliğini kabul etmiş ve 41 numaralı kayıt ile ortaklar pay defterine işlenmesine karar verilmiş olduğu, kabulün ve ödeme miktarı ve diğer şartların kendisini bildirilmiş olduğunu, … 10.12.2017 tarihindeki üyelik başvurusunun Kooperatif yönetim kurulu 05.03.2018 tarih ve 2018/9 sayılı sayılı kararı ile …’ın üyeliğini kabul etmiş ve 42 numaralı kayıt ile ortaklar pay defterine işlenmesine karar verilmiş olduğu, kabulün ve ödeme miktarı ve diğer şartların kendisini bildirilmiş olduğunu, 150.000,00 TL olarak belirlenmiş olduğu belirtilen Üyelik/Ortaklık arsa katılım bedelinin Nisan, Mayıs ve Haziran 2018 ayları içerisinde eşit taksitler halinde kooperatifin …. şubesindeki TR…. numaralı hesabına yatınlmasınm istendiği, yeni seçilen yönetim kurulu tarafından genel kurulda alınan karar gerekçe gösterilerek müvekkillerinin üyelikten çıkarılmalarına karar verildiğini, alınan kararın müvekkillerine mektupla yazılı olarak bildirmiş olduğunu, Genel Kurulda dava konusu ile ilgili alman karara karşı bir kısım üyeler tarafından dava açıldığını ve davanın devam ettiğini, müvekkillerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ayları içerisinde kooperatife ödenmesi gereken ödemeleri yaptıklarını, kanunda yazılı nedenler dışında sebeplerle ortakların çıkarılmasının mümkün olmayacağının belirtilmiş olduğunu, Kooperatif ana sözleşmesinde de kanunda sayılan beş madde ile üyelikten çıkarılma sebepleri sınırlandırılmış, bu şartlar haricinde üyelikten çıkarılma işleminin yapılmasının yasaklanmış olduğunu belirterek yönetim kurulunun açık bir şekilde yasalara aykırı olan üyelikten çıkarılma kararının iptalini ve müvekkillerinin tüm yasal haklarının verilmesini, yasalara aykırı karar ile müvekkillerini mağdur eden kooperatif yönetim kumlu ve kooperatife dava masrafları ve vekalet ücretinin yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacıların ortaklığa kabulüne dair Yönetim Kurulu kararlan 1163 sayılı Kooperatifler Kanuna, Kooperatif Ana sözleşmesine, Kooperatif Genel Kurul Kararlarına ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğundan, 29.04.2018 tarihli Genel Kurul toplantısında alınan 5 no.lu kararla iptal edilmiş olduğunu, Davacıların ortaklığa alınma kararlan Genel Kurul tarafından geçersiz kılınmış, durum Yönetim Kurulu tarafından Genel Kurul karan gereği kooperatifle ilişiklerinin kesildiğinin tebliğ edilmiş olduğunu, Dolayısıyla, ortada Yönetim Kurulu tarafından alınmış bir ihraç/çıkarma kararının bulunmadığı, davacıların ortaklığa alınmalanna dair Yönetim Kurulu kararlan 1163 sayılı Kooperatifler Kanuna, Kooperatif Ana sözleşmesine, Kooperatif Genel Kurul Kararlarına ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu, Zira, 1163 sayıh Kooperatifler Kanununun 8. maddesinde konut, işyeri ve ortak sayısı genel kurulca belirlenir. Yönetim Kurulu, genel kurulca kararlaştırılan savının üzerinde ortak kaydedemez ” hükmüne; 42. maddesinde kooperatif Genel Kurulunun Anasözleşmeyi değiştirmek, Yönetim Kurulu ve Denetçiler Kurulu üyeleriyle gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek, işletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak, Yönetim ve denetçiler kurullarını ibra etmek, kanun veya anasözleşme ile Genel Kunda tanınmış olan konular hakkında karar vermek, gayrimenkul alınlında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerine ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek, imalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek, Yapı kooperatiflerinde; kooperatifin ortak sayısı ve yapılacak konut veya işyeri sayısını tespit etmek” hususlarındaki yetkilerini devir ve terk edemeyeceğine, Ek 2. maddesinde “8 inci maddenin üçüncü fıkrasına … aykırı hareket eden kooperatif ve üst kuruluşlarının yönetim kurulu üyeleri ve memurları üç aydan iki yıla kadar hapis ve elli günden beşyüz güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılırlar.” hükmüne; Kooperatif Anasözleşmesinin 6. maddesinde “Kooperatifin amacı ortaklarının konut ihtiyacını karşılamaktır. Bu amaçla, kooperatif arsa ve arazi satın alır, birleştirir, imar planına uygun biçimde böldürerek altyapı, plan, proje ve maliyet hesapları hazırlar ve ortaklarına konut yaptırır. Yaptırılan konutların mülkiyetini bu anasözleşmede yazılı esaslara göre ortaklarına aktarır” hükmüne; 11. maddesinde “Ortaklığa kabul veya ret kararı ilgiliye 15 gün içinde yazı ile bildirilir, istekli ortaklığa alındığı takdirde, kararın kendisine bildirildiği tarihten itibaren bir ay içinde sermaye taahhüdünün diğer ortaklarca ödenmiş taksiti ile diğer ortakların her birinin o tarihe kadar ödemiş oldukları paralara eşit meblağı bir defada öder. 17. madde uyarınca devir yolu ile ortaklığa alınanlar hariç olmak üzere, daha sonra ortaklığa kabul edileceklerden, yukarıdaki fıkrada belirtilen meblağın üzerinde para talep edilmesi genel kurulun bu hususta karar alması halinde mümkündür. Yedek üye ve benzeri şekilde ortak kaydı yapılamaz. Bu amaçla para tahsil edilemez ” hükmüne: 12. maddesinde “Kooperatifin ortak sayısı en az 7 kişidir. Ortak sayısı arsa ve konut imkanlarına göre Genel Kurulca belirlenir. Yönetim Kurulu, Genel Kurulca kararlaştırılan sayının üstünde ortak kaydedemez” hükmüne; 23. maddesinde “En yetkili organ olan Genel Kurulun görev ve yetkileri şunlardır… kooperatifin ortak sayısı ile yapılacak konut sayısını tespit etmek … Genel Kurul yukarıdaki görev ve yetkilerini terk edemeyeceği gibi kooperatifin amaçları ile ilgili her türlü işler hakkında da karar verebilir” hükmüne; 58. maddesinde “Kooperatifçe konut inşaatlarının devamı sırasında veya tamamlanmasından sonra, değişik yer ve zamanlarda yeniden arsa alınması ve ortak kaydedilmesi şeklinde faaliyette bulunulamaz” hükmüne; 85. maddesinde ise “kooperatif Anasözleşmede gösterilen işlerin tamamlanması ve ferdi mülkiyete geçilip konutların ortaklar adına tescil edilmesiyle amacına ulaşmış sayılır ve dağılır” hükmüne yer verilmiş olduğunu, açıklanan hükümlerden, yapı kooperatifinin ortaklarına bir konut vermeyi amaçladığı, ortak sayısının Genel Kurul tarafından belirleneceği, bu yetkinin devredilemeyeceği, ortak sayısı ile konut sayısı arasında sıkı bir ilişki bulunduğu, imal edilecek konut sayısının ortak sayısından az olamayacağı, eşitlik ilkesinin sağlanması bakımından tüm ortaklardan aynı miktarda ödenti alınması gerektiği, mevcut ortaklardan kayda değer bir süre sonra ortak olarak alınacak kişilerden, paranın değer kaybı vs. sebeplerle fark ödenti alınacaksa bu miktarın Genel Kurul tarafından belirlenmesi gerektiği, inşaat çalışmalarının tamamlanmasından sonra ortak kaydı yapılamayacağının anlaşıldığını, davalı Kooperatifin 1995 yılında kurulmuş olduğunu, Ana sözleşmesinde yazılı amacı gerçekleştirmek üzere 1996 yılında Ankara Etimesgut Yapılacak …ada/parselde kayıtlı arsaları satın almış, Bunlardan ….dada bulunan arsa …eratife, 5370 m2’si ise dava dışı üç gerçek kişiye olduğunu, 48628 ve 48632 adalarda kayıtlı taşınmazlarda ise kooperatif tek pay sahibi olup bu arsalar dubleks inşaat alanları olduğunu, Kooperatifin 29.11.1995 tarihli Genel Kurul toplantısında alınan (9) no.lu karar ile Yönetim Kuruluna “kooperatifin mali yapısı ve üyelik talebindeki yoğunluk da dikkate alınarak belli bir tarihten sonra (inşaat çalışmalarının başlangıç tarihini aşılmamak esastır) üye kabullerinde alınacak meblağı döviz kuruna göre tespit ve tahsil etmek ve bu uygulamadan doğacak farkları kooperatifin genel gelir hesaplarına, kaydetmek” hususunda yetki verilmiş olduğunu, Buna göre, Kooperatifin 29.11.1995 tarihli Genel Kurul toplantısında inşaat çalışmalarının başlamasından sonra ortak alımının sınırlandırılmış olduğunu, Genel Kurul tarafından kabul edilen projeye göre kooperatife ait arsalar üzerinde yapılabilecek bağımsız bölüm sayısı toplam 30 olup, Ancak, Genel Kurul kararma istinaden bu arsalar üzerinde imara aykırı biçimde toplam 34 konut imal edilmiş, imara aykırılıklar yakın zamanda çıkan imar barışı kapsamında yapı kayıt belgesi alınmak suretiyle giderilmiş olduğunu, Kooperatifin 1996 yılında başlayan inşaat çalışmalarının 2006 yılında sona ermiş olduğunu, Bu süreçte müvekkili kooperatif, 48635 adadaki hisseli olan arsanın kendine ait kısmı üzerinde 10 kat X 2 daire = 20 dairelik bina, 48628 ve 48632 sayılı adalarda yer alam arsalar üzerinde ise 14 dubleks konut inşa ettirmiş olduğunu, Davacıların boş hisse olduğunu iddia ettikleri yer ise boş arsa olup, gelecekte hem çok katlı binaya hem de dublekslere hizmet verecek bir sosyal donatı yapılması amacıyla muhafaza edilmiş olduğunu, tüm bu bilgi ve belgelerden, kooperatif Genel Kurulunun ortak sayısını, imal edilen konut sayısına eşit biçimde olarak belirlediğinin anlaşıldığını, 29.04.2018 tarihli Genel Kurul toplantısının yapıldığı sırada kooperatifin 34 ortağı ve bu ortaklara verebileceği 34 adet konut bulunmakta olup, Bu toplantıda görevden azledilen Yönetim Kurulu üyeleri tarafından 05.03.2018 tarihli kararlarla ortaklığa kabul edilen 35.,36. …ye ortaklara verilecek bir konutun bulunmadığını, inşaatların tamamlanmasından 12 yıl sonra, boşta konut da bulunmadığı halde ortak kaydı yapılması, inşaat çalışmalarının başlamasından sonra ortak kaydedilemeyeceği yönündeki 29.11,1995 tarihli Genel Kurul karan ile yukarda açıklanan Kanun ve Ana sözleşme hükümlerine aykınlık teşkil etmekte olduğunu, azledilen Yönelim Kurulunun 05.03.2018 tarihli karanyla ortaklığa kabul edilen kişilerden arsa bedeli olarak 150.000,00 TL’nin üç taksitte alınmasına, inşaat maliyetlerinin yeni kabul edilen ortaklar tarafından karşılanmasına ve bu kişilerden aylık 100,00 TL aidat alınmasına karar verildiğini, Azledilen Yönetim Kurulu tarafından alman bu karar, her ne kadar kooperatif evrakında ortak kaydı olarak gösterilmiş ise de esasen kooperatif arsasının muvazaalı biçimde satışı mahiyetinde olduğunu, Kooperatifler Kanununun 42. maddesine göre, kooperatife ait gayrimenkullerin satılmasına ancak Genel Kurul tarafından karar verilebileceğinden, Yönetim Kurulu tarafından yapılan bu işlemin hukuka aykın olduğunu, azledilen Yönetim Kurulunun ortaklığa kabul kararı aldığı 05.03.2018 tarihi itibanyla bir dubleks hissesinin 23 yıl boyunca ödenmiş sermaye ve aidat toplamının nominal değeri 158.000,00 TL olduğunu, belirtilen nominal değerden arsa maliyetinin ve yeni kaydedilen ortaklara verilen arsaların altyapısı tamamlanmış olduğundan altyapı maliyetinin nominal değerlerinin aynştmlması ve bu şekilde bulunan arsa ve altyapı nominal değerlerine ilaveten, paranın değer kaybı, rant vs. sebeplerle ne kadar fark alınacağının Genel Kurul tarafından belirlenmesinin gerektiği, ortada böyle bir Genel Kurul kararı bulunmadığı, Kooperatif ortaklarının, azledilen Yönetim Kurulunun bu işleminden Genel Kurul toplantısından kısa süre önce haberdar olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.

DELİLLER
-… Ana Sözleşmesi
-Yönetim Kurulu ve Genel Kurul Kararları
-Kooperatif Ticari Defterleri
-Banka Dekontları
-Bilirkişi raporu; Davacılar vekili 27.07.2018 tarihli dava dilekçesinde Yönetim Kurulunun açık bir şekilde yasalara aykırı olan üyelikten çıkarılma kararının iptalini ve müvekkillerinin tüm yasal haklarının verilmesini talep etmiştir.
Kooperatif yönetim kurulunun, “16.02.2018 tarih ve 2018/4 sayılı kararında; “mevcut bulunan 6(altı) adet boş dubleks konut üyeliğinden 3(üç)adetine yeni üye alınması” kararına istinaden, yönetim kurulunca fiyat araştırması yapılarak tespit edilmiş 150.000,00 TL ödemeleri, maliyetlerini kendileri karşılamak üzere kooperatif tarafından dubleks konutların yaptırılacağı yönünde aldığı kararlarla … ve Muhammet Talha Demir’in 05.03.2018 tarihli ortaklık kabul kararının, 29.04.2018 tarihli Genel Kurulunun 5. Gündem maddesindeki kararıyla iptal edilmiş bulunmaktadır.
Davacıların kooperatif ortaklığına kabulü ile ilgili olarak Kooperatif Yönetim Kurulunun; İnşaatları tamamlanmış olan kooperatife ait arsada yeni konut yapımına ve üye kabulüne, Yeni üye kabulünde kendilerine tahsis edilecek arsa için ödeyecekleri tutan belirleme, Kooperatifin inşaat işlerinin yapmasına ve yöntemini belirleme, gibi genel kurulun devredemeyeceği yetkiler kullanılarak davacıların ortaklığa kabullerini gerçekleştirmiş olduğu, 
29.04.2018 tarihli Genel Kurul, 5. Gündem maddesinde ana sözleşmede tanınmış “Kanun, ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptal edilip edilmeyeceği konusunda karar vermek,” yetkisiyle yönetim kurulu kararını iptal etmiş olduğu görülmektedir.
Davacıların iptalini istedikleri ortaklıktan çıkarma kararının Genel Kurulca verilmiş olduğu; Genel Kurul Kararı dışında Yönetim Kurulunun üyelikten çıkarma yönünde ayrıca aldığı bir kararın bulunmadığı mütalaa olunmuştur.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava kooperatif yönetim kurulunun üyelikten çıkarma kararının iptali istemine ilişkindir.
Davacılar 05.03.2018 tarih ve 2018/9 ve 2018/8 sayılı sayılı yönetim kurulu kararları ile davalı kooperatifin 41 ve 42 nolu üyesi yapılmıştır. Yeni üyelerin villa yapacakları arsalar kura çekmek suretiyle belirlenmiş ve bedeli üyelerden karşılanmak üzere villaların kooperatifçe yaptırılması kararlaştırılmıştır.
Kooperatifin 29.01.1995 tarihli Kuruluş Genel Kurulu Tutanağında gündemin 4. maddesinde, “satın alınması düşünülen arsanın imarsız olduğu, yapılacak imar çalınmaları sonucunda kaç konutluk inşaat izin verilebileceğinin bu aşamada bilinmediği ve bu nedenle imar planının tespit edileceği kesin sonuca itibar edilmesi gerektiği hususlarında görüş birliğine varılarak, yapılacak imar planının belirleyeceği konut sayısının aynen üye sayısı olarak kabul edilmesi” nin kabul edildiği. Kooperatifin 1995 yılında kurulduğu 2006 yılında inşaatların bitirilmiş olduğu, 20 daire ve 14 dubleks konut yapılmış olduğu, kooperatifin 33 ortakla (bir ortak iki konutlu) devam etmiş olduğu görülmüştür.
Kooperatifler1163 sayılı Kooperatifler Kanunu hükümleri ve ana sözleşme hükümlerine göre yönetilen, ortaklarının eşit hak ve vecibelere sahip, her ortağın bir oya sahip olduğu kuruluşlardır
1163 Sayılı Kanunun:
8. maddesinde, “Yapı kooperatiflerinde konut. işyeri ve ortak sayısı genel kurulca belirlenir. Yönetim Kurulu, genel kurulca kararlaştırılan sayının üzerinde ortak kaydedemez,”
42. maddesinde (Genel Kurulun bütün ortakları temsil eden en yetkili organ olduğu ve devir ve terk edemeyeceği yetkileri;
1-Ana sözleşmeyi değiştirmek,
2-Yönetim Kurulu vc Denetçiler Kurulu üyeleriyle gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek,
3-İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak,
4-Yönetim vc denetçiler kurullarını ibra etmek.
5-Kanun veya ana sözleşme ile Genel Kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek
6-Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulun niteliğini, yerini ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek.
7-İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek.
8-Yapı kooperatiflerinde; kooperatifin ortak sayısı ile yapılacak konut veya işyeri sayısını tespit etmek.” şeklinde sıralanmıştır
23/5. maddesinde ise, Kanun. ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptal edilip edilmeyeceği konusunda karar vermek genel kurulun devir ve terk edemeyeceği görevler olarak sayılmıştır
Somut olayda davacıların yönetim kurulu kararı ile kooperatif üyesi yapıldıkları ve genel kurul kararı ile üyelikten çıkarılıp ödemelerinin iade edildiği sabittir. Kooperatifler Kanunu ve Yeşim Yuva Yapı Kooperatifinin ana sözleşmesi hükümler birlikte değerlendirildiğinde davacıların üye yapılmalarına ilişkin yönetim kurulu kararının hukuka uygun olmadığı, her ne kadar dava dilekçesi ile davacıların ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin yönetim kurulu kararlarının iptali istenilmişse de kararın Genel kurulca alındığı ve hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM;
1-Subut bulmayan davanın reddine,
2- 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan 59,30 TL harçtan, peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-AAÜT uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan her hangi bir yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6- HMK’nun 333.maddesi uyarınca taraflarca tarafından yatırılan gider ve delil avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/02/2021

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı