Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/654 E. 2021/156 K. 18.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/654 Esas – 2021/156
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/654 Esas
KARAR NO : 2021/156

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/09/2017
KARAR TARİHİ : 18/02/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı firmalar ile müvekkili şirket arasında çeşitli dönemlerde temizlik, yemek, servis ve dağıtım işlerine ilişkin sözleşmeler imzalandığını, davalı … Oto … Ltd. Şti’nin unvan değişikliğine giderek … Oto.. Ltd. Şti. olduğunu, davalı … … Ltd. Şti’nin unvan değişikliğine giderek … … Ltd. Şti. olduğunu, davalı şirketlerin çalışanlarının iş akdini feshini takiben … Mahkemesi’nin … E. ve … Mahkemesi’nin …. E. sayılı dosyaları ile işçilik alacaklarının tahsili istemi ile müvekkili aleyhine dava açtığını, Mahkeme’ce verilen kararın … Müdürlüğünün …. ve … Müdürlüğünün …. sayılı dosyaları ile takibe konulduğunu ve müvekkili tarafından icra dosyalarına ve vergi dairesine ödeme yapıldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 651.877,30 TL alacağın davalılardan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte sorumlu oldukları dönemler itibariyle rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; talep konusu alacağın zamanaşımına uğradığını, davacı şirket ile müvekkili şirket arasında temizlik, yemek, yapım, servis ve dağıtım hizmet işleri konusunda tip sözleşme imzalandığını, ancak sözleşmede işçinin ücret dışındaki işçilik alacaklarından sorumlu olduğuna dair bir hüküm bulunmadığını, bu sebeple işçilerin kıdem ve ihbar tazminat alacağından müvekkilinin sorumlu olmadığını, davacı şirketin asıl ve tek işveren konumunda olduğunu, hizmet alım ihalesini alan firmaların değişmesine rağmen işçilerin aynı işlerini yapmaya devam ettiğini, müvekkili şirket ile işçiler arasında hizmet akdi bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı … İlaçlama Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; işçilerin … iş yerinde ihaleyi alan firmalarda davacı şirketin işçisi olarak çalıştığını, bu sebeple … A.Ş. ile müvekkili şirket arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını, işçilerin emir ve talimatlarını davacı şirketten aldığını, bu sebeple müvekkili şirketin dava konusu alacaklardan sorumluluğunun bulunmadığını, işverenlerin değişmesine rağmen işçilerin değişmeyerek hizmetlerine devam ettiğini savunarak devanın reddini istemiştir.
Davalı … Yemek Üretim ve Hizmet A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; davacının işbu dosya ile farklı çalışanlara ait 17 dosyaya yaptığı ödemeleri rücuen talep etmekte olduğunu, ancak müvekkili şirketin bu dosyalardan 10 tanesinde işveren olarak yer almakta olduğunu, diğer dosyalardan kaynaklı rücu talebinin reddi gerektiğini, söz konusu davalann işçilik alacaklarına ilişkin olup müvekkili şirkete ihbar olunmadığını, dava dışı işçilerin müvekkili şirketten talep edebilecekleri bir alacaklarının bulunmadığını, tüm hak edişlerinin gereği gibi ödendiğini, davacı taraf gerekli savunmayı yapmadığından davaların aleyhe sonuçlanmış olduğunu, davacının asıl işveren konumunda olup dava dışı işçilere karşı sorumlu bulunduğunu, rücu talebine dayanak gösterdiği Ankara …İş Mahkemesinde görülen dosyalarda dava dışı işçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminat, yıllık izin ücreti ve fazla mesai ücreti talebinde bulunduklarını, ancak dosyalarda dava dışı işçilerin asıl işvereninin davacı kurum olduğu ve davacının sorumlu olacağının tespit edilmiş bulunduğunu, davacının üst işveren olarak kendi işyerinde çalışan ve müteselsil sorumlu olduğu dava dışı işçilere ödediği meblağı rücu etmek istediğini, davacının müvekkili şirkete rücu edebilmesi için rücuya konu meblağların işçiler tarafından müvekkili şirketten istenebilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin ödemekle yükümlü olmadığı bir meblağın müvekkili şirketten talep edilemeyeceğini, söz konusu İş Mahkemesi dosyalarında dava dışı işçilerin çalışma süresinin bir bütün olarak değerlendirilerek işyeri devri hükümlerinin uygulanmış olduğunu, İş Kanunun işyeri devri hükümleri uyannca fazla mesai ücreti bakımından müvekkilinin devir tarihinden itibaren 2 yıl süre geçtiğinden sorumluluğunun bulunmadığını, işyeri devri hükümlerinde kıdem ve ihbar tazminatına ilişkin bir düzenleme bulunmamakla birlikte konuya ilişkin Yüksek Yargı kararlannın sabit olduğunu, yıllık izin ücretinden sorumluluğun son işverene ait olacağını, işçilerin son işvereni müvekkili şirket olmadığından yıllık izin ücretinden sorumlu tutulamayacağını beyanla haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar usulüne uygun tebliğe rağmen davaya karşı beyanda bulunmamışlardır.
DELİLLER:
-Sözleşmeler,
-SGK kayıtları,
-Bilirkişi raporu.
DELİL DEĞERLENDİRME VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava, davalı şirketlerin çalışanı olduğu iddia edilen işçilere davacı tarafından mahkeme kararları ile ödenen kıdem ve ihbar tazminatı ile diğer ücretlerin tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının asıl ve tek işveren konumunda olup olmadığı, işçi ile davalı şirketler arasında hizmet ilişkisi bulunup bulunmadığı, davalı şirketlerin kıdem ve ihbar tazminatı ile diğer ücretlerden sorumlulukları olup olmadığı, sorumlu bulunmaları halinde hangi dönemler için ne miktarda sorumlu oldukları hususlarına ilişkindir.
Davalı vekili zamanaşımı def’inde bulunmuş ise de, taraflar arasındaki uyuşmazlık, sözleşmeden kaynaklanmış olması nazara alındığında TBK’nun 146. maddesinde düzenlenen zamanaşımı süresinin dava tarihi itibariyle gerçekleşmemiş olması nedeniyle davalı vekilinin zamanaşımı def’inin reddine karar verilmiştir.
Dosya arasına celp edilen iş mahkemesi dosyaları ile dava dışı işçilerin davalı şirketlerde çalıştıkları süreler belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinde işçilere işçilik hakları ile ilgili SSK mevzuatından doğan hakları ve fiili çalışmaları ile ilgili ödemelerin nasıl yapılacağı düzenlendiği halde, işçilerin iş akitlerinden doğacak tazminattan hangi tarafın ne oranda sorumlu olduğu hususunda bir düzenlemenin bulunmadığı görülmektedir. Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ve aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensipleri dikkate alındığında, tacir olan davalıların, çalıştırdıkları işçilerin fiili işçilik dışında sair tazminat haklarından sorumlu olduklarını bilecek durumda bulundukları ve dava konusu tazminatlar için, her bir yüklenicinin kendi dönemi ile sorumlu olduklarının kabulü gerekmektedir. Nitekim Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 25.12.201 tarih 2014/45983-5853 sayılı ilamı da aynı yöne ilişkindir.
Dosyaya mübrez:
İdari Şartnamenin incelenmesinden; İşçilerin iş akitlerinin feshi halinde doğacak işçilik alacaklarından alt yüklenicilerin sorumlu olacağına dair bir düzenlemenin yer almadığı görülmektedir.
Teknik Şartnamenin incelenmesinden ise; Teknik Şartnamenin “Çalıştınlacak Elemanlar İle ilgili Hususlar” başlığını taşıyan 10.(o). maddesinde: “4857sayılı İş Kanunun 2.maddesinin 6.paragrafında, belirtilen hükmü gereğince, …’un alt işveren ile birlikte sorumlu olması nedeniyle sözleşme süresi içinde firma .çalıştırdığı elemanları işten çıkartması durumunda işten çıkanlan elemanın tüm yasal haklarını ödemek zorundadır…”
10.(p). maddesinde; “Firma çalıştırdığı elemanlarına kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, izin parası vb alacaklarını ödememesi durumunda bu alacakların ilgililere ödenebilmesini teminen firmadan kati teminata ilave olarak kati teminat tutan kadar ilave teminat alınacaktır..”
“Yasal Sorumluluk” başlığını taşıyan 14.maddesinde; ” Şartnamenin konusu, işin ifası ve firmanın bu işle ilgili olarak çalıştıracağı eleman ve araçlar bakımından İş Kanunu, Vergi Kanunları, SSK Mevzuatı, Belediye Tüzükleri ile diğer ilgili kanun ve mevzuat hükümlerinin uygulanmasından doğacak her türlü hukuki ve cezai sorumluluk doğrudan firmaya aittir..” hükümlerinin düzenlenmiş olduğu ve böylece işçilerin iş akitlerinin feshi halinde doğacak işçilik alacaklarından davalı yüklenicilerin sorumlu olacağına ilişkin açık bir düzenlemeye yer verilmiş olduğu görülmektedir.
Dava konusu olayda davacı idare ile davalı yükleniciler arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, 4857 sayılı Yasa’nın 2/6.maddesine göre; davacı asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müteselsilen sorumludurlar.
Somut uyuşmazlıkla ilgili dava açıldıktan sonra yargılama esnasında 7166 sayılı Yasa’nın 11. maddesi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiği için, bu maddeyle değişiklik yapılan 4857 sayılı Yasa’nın 112/5 ve geçici 9. maddeleri de ortadan kalkmıştır .Bu nedenle tüm alacak yönünden 7166 sayılı Yasa’nın 11. maddesi ile getirilen düzenleme dikkate alınmaksızın değerlendirilme yapılması gerekmekte olup, somut uyuşmazlığın Anayasa Mahkemesinin iptal kararından önce yürürlükte olan ve taraflar arasındaki sözleşme yükümlülüklerine bağlı kalınarak çözümlenmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümünün teknik incelemeyi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi görevlendirilmek suretiyle rapor alınmıştır. Alınan kök ve ek rapor, usul ve yasaya uygun olup denetlemeye elverişli bulunması nedeniyle hükme esas alınmakla rapora yönelik itirazlar yerinde görülmemiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, bilirkişi kök ve ek raporuna göre; davacı, dava dışı işçiler tarafından iş mahkemelerinde açılan davalarda hüküm altına alınan işçilik alacaklarının icra takiplerine konu edilmesi üzerine ödenmek zorunda kalınan bedeli taraflar arasında akdedilmiş hizmet alım sözleşmesi ve sözleşme eki ihale dokümanları uyarınca davalı alt yüklenicilerin sorumluluğunda olduğu iddiasına dayalı olarak davalı yüklenicilerden sorumlu oldukları dönemler itibariyle rücuen tazminini talep etmekte olup iş mahkemeleri ve icra müdürlükleri dosyaları ile birlikte hizmet sözleşmeleri, teknik şartname değerlendirmek suretiyle yapılan hesaplamada toplam 590.029,14 TL rücu alacağının tespit edildiği, anlaşılmakla 86.285,68 TL’nin davalı … İlaçlama Dez. Tem. Gıd. İnş. Tur. Ltd. Şti’nden, 11.189,72 TL sinin davalı … Ank. Eğt. Mot. Arç. Tic. İth. A.Ş.’den, 6.439,03-TL’nin davalı … Müşavirlik San. Tic. Ltd. Şti’den, 213.983,24-TL’nin davalı … İlaç Sağ. Hizm. Ltd. Şti’den, 224.092,40-TL’nin davalı … Yemek Üretim Ve Hizmet AŞ’den, 48.039,07-TL’nin davalı … Grup Sosyal Hizmetler İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den ödeme tarihlerinden işleyecek faizleri ile birlikte tahsiline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın Kısmen Kabulüne
590.029,14-TL toplam rücu alacağından;
A-86.285,68-TL’nin (23.429,98TL’sine 01.03.2017 tarihinden, 59.232,96-TL ‘sine 08.03.2017 tarihinden, 3.622,74-TL’sine 28.02.2017 tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … İlaçlama Dez. Tem. Gıd. İnş. Tur. Ltd. Şti. ( Eski ünvan: … Otomotiv İnşaat Elektronik Gıda Ürünleri Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Temizlik Hizmetleri ve İlaç Sanayi Ticaret Ltd. Şti.)’den,
B-11.189,72-TL’nin (3.167,06TL’sine 01.03.2017 tarihinden, 7.723,60 TL’sine 08.03.2017 tarihinden, 299,06-TL’sine 28.02.2017 tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Ank. Eğt. Mot. Arç. Tic. İth. A.Ş.’den,
C-6.439,03-TL’nin (2.178,64 -TL’sine 01.03.2017 tarihinden, 3.679,26 TL’sine 08.03.2017 tarihinden, 581,13-TL’sine 28.02.2017 tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Müşavirlik San. Tic. Ltd. Şti’den,
D-213.983,24-TL’nin (85.843,65-TL’sine 01.03.2017 tarihinden, 89.344,05-TL’sine 08.03.2017 tarihinden, 25.624,27-TL’sine 28.02.2017 tarihinden,13.171,27-TL’sine 25.03.2016 tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … İlaç Sağ. Hizm. Ltd. Şti’den,
E-224.092,40-TL’nin (48.031,53-TL’sine 01.03.2017 tarihinden, 176.060,87-TL’sine 08.03.2017 tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Yemek Üretim Ve Hizmet AŞ’den,
F-48.039,07-TL’nin 08.03.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı … Grup Sosyal Hizmetler İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile davacıya verilmesine
-Fazlaya ilişkin talebin reddine.
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 40.304,69 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 11.132,44 TL harcın mahsubu ile bakiye 29.172,25 TL harcın ( 4.266,14 TL’sinden davalı … … Ltd. Şti, 553,24 TL sinden davalı …… A.Ş, 318,36 TL sinden davalı … Müşavirlik… Ltd. Şti, 10.579,77 TL’sinden davalı … İlaç.. Ltd. Şti, 11.079,59 TL’sinden davalı … Yemek… A.Ş, 2.375,15 TL’sinden davalı … Grup… Ltd. Şti sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 46.551,31 TL vekalet ücretinin ( 6.807,65 TL’sinden davalı … … Ltd. Şti, 882,83 TL sinden davalı …… A.Ş, 508,02 TL sinden davalı … Müşavirlik… Ltd. Şti, 16.882,55 TL’sinden davalı … İlaç.. Ltd. Şti, 17.680,13 TL’sinden davalı … Yemek… A.Ş, 3.790,13 TL’sinden davalı … Grup… Ltd. Şti sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 8.840,65 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile kendilerini vekille temsil ettiren davalılar davalı …… A.Ş, davalı … İlaç.. Ltd. Şti, davalı … Yemek… A.Ş’ye verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 420,30 TL posta-müzekkere, 2.000,00 TL bilirkişi ücreti toplamı 2.420,30 TL masrafının kabul – red oranına göre 2.190,66 TL ile 11.132,44 TL peşin harç olmak üzere toplam 13.323,10 TL’nin ( 1.948,36 TL’sinden davalı … … Ltd. Şti, 252,67 TL sinden davalı …… A.Ş, 145,40 TL sinden davalı … Müşavirlik… Ltd. Şti, 4.831,83 TL’sinden davalı … İlaç.. Ltd. Şti, 5.060,10 TL’sinden davalı … Yemek… A.Ş, 1.084,74 TL’sinden davalı … Grup… Ltd. Şti sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı … İlaç… Ltd. Şti tarafından yapılan 30,00 TL yargılama giderinin kabul-red oranına göre 2,85 TL’nin, davalı …… A.Ş tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinin kabul-red oranına göre 9,49 TL’nin, davalı … Yemek… A.Ş tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinin kabul-red oranına göre 9,49 TL’nin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
7-HMK 333 maddesi uyarınca yatırılan gider/delil avansında kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
Dair, Davacı vekili, Davalı ….. A.Ş vekili ve Davalı … Yemek… A.Ş vekilinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/02/2021