Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C….5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/548 Esas
KARAR NO : 2021/294

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/08/2017
KARAR TARİHİ : 31/03/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında “154 kV’luk Çift Devre 1272 MCM İletkenli 29,9 km ve Tek Devre 1272 MCM İletkenli 18,5 km Meydancık – Bayram HES Artvin 2 E.İ. Hattının Teklif Birim Fiyatlı Komple Tesis İşi’nin yapımı konusunda 6.451.487,00 Amerikan Doları bedelli 15.04.2015 tarihli yapım sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında kamulaştırma durumu ve kamulaştırması tamamlanmış direk yerlerinin kamulaştırma bilgilerinin Orman Genel Müdürlüğü ile yapılan protokollerin ve gerek direk yerleri ve gerek havai hat için izin alınmış ise bu izin belgelerinin güzergah hattında yer alan tarımsal nitelikteki araziler üzerinde gerekli tesislerin yapılması için Tarım İl Müdürlüğü’nden alınan izinlerin teslim tutanağının düzenlendiği tarihte müvekkil iş ortaklığına verilmediğinin açık olduğu, sözleşmenin feshedildiği tarihe kadar geçen süreye kadar herhangi bir kamulaştırma yapılmasının söz konusu olmadığı, davalı işveren şikayet veya vatandaş başvurusu olmadığı için kamulaştırma yapılmadan izinsiz olarak sahaya girilmesinin talep edildiği, sözleşmenin fesih tarihi itibariyle bile Orman İdaresinden gerekli olan izinlerin tamamı alınmadığı gibi izin alman kısımlarda da işin yapımı için gerekli olan ağaç kesimleri tamamlanmak suretiyle müvekkile imalatın yapılmasına uygun bir şekilde yer teslimi yapılmadığı, bu sebeple usulünce ve mevzuata uygun olarak bir yer tesliminden söz edilmesi imkanının bulunmadığı, usulünce yeri teslim etmemiş bulunan idarenin orman izinlerinin alınmaması ve kamulaştırma işlemlerinin yapılmamasmdan dolayı Bölge Müdürlüklerine ulaşan herhangi bir şikayet dilekçeyi ve şahıs engelinin olmadığı, yol izinlerinin alınmış olması nedeniyle de çalışmalara başlanılmasında herhangi bir engelin bulunmadığı halde çalışmalara başlanılmadığından bahisle sözleşmeyi feshetmesinin haksız ve hukuka aykırı bir fesih olduğunun tespitine karar verilmesinin talep edildiği, nitekim davalı idare noter kanalıyla orman izinlerinin alınmaması ve kamulaştırma işlemlerinin yapılmamasmdan dolayı Bölge Müdürlüklerine ulaşan herhangi bir şikayet dilekçesi ve şahıs engelinin olmadığı, yol izinlerinin alınmış olması nedeniyle de çalışmalara başlanmasında herhangi bir engelin bulunmadığı halde çalışmalara başlanılmadığı, 10 gün içerisinde işin tamamlanması için malzeme temini ve saha çalışmasına başlanılması gerektiği, aksi takdirde YİGŞ.nin 47. maddesi uyarınca sözleşmenin feshi yapılacağının bildirildiği, bu ihtara karşılık olarak orman izinlerinin alınmış olduğu bölgelerde herhangi bir şekilde kesim yapılmadığı, kesim yapılacak ağaçların damgalanmadığı, hatta gabari ölçümünün dahi yapılmadığı, fiilen herhangi bir şekilde çalışma yapılmasının mümkün olmadığının belirtildiği, ancak davalı idarenin sözleşmede kendisinin yükümlülüğünde olan kamulaştırma ve izin işlemlerini ikmal etmemiş olmasına rağmen Yönetim Kurul Kararı ile sözleşmenin feshine karar verildiği, 11.08.2016 tarihli ve 296201 sayılı yazı ile de müvekkil iş ortaklığına durumun bildirildiği, ayrıca fesih tarihi itibarıyla müvekkil ortaklıkça gerçekleştirilen işlerin mevcut durumunun tespit edilmesi amacıyla 15.08.2016 tarihinde hazır olunmasının da talep edildiği belirtilerek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiğinin tespitine, sözleşmenin feshi nedeniyle irat kaydedilen teminat mektuplarının bedelleri ile birlikte, ihale aşamasında yapılan masraflar ile icra, harç ve giderlerin, sözleşmenin yürürlükte olduğu süreçte şantiye kurma, mal ve malzeme alma, personel çalıştırma, SGK ve vergi ve diğer her türlü ödemeleri nedeniyle 50.000,00 TL’nin sözleşme başlangıç tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı idareden alınarak müvekkil iş ortaklığına ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacılardan oluşan iş ortaklığın söz konusu hattın tesis faaliyetlerine ilişkin olarak, sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi için müvekkil teşekkülün yetkili organları aracılığıyla ikisi noter kanalıyla olmak üzere defalarca uyarıldığı, ancak davacı ortaklığın gerekli hassasiyeti göstermemesi ve sahada hiçbir faaliyette bulunmaması üzerine sözleşmenin müvekkil kurum Yönetim Kurulu’nun 10.08.2016 tarihli ve 23-256 sayılı kararı ile hattın tamamlanması gerekli olan tarihten 50 gün sonra feshedildiği, davacı ortaklık tarafından herhangi bir itiraz olmadan 29.04.2015 tarihli tutanak ile yer tesliminin yapıldığı, davacı tarafından hazırlanan ve müvekkil teşekkülce onaylanan iş programına göre teminat mektubu karşılığında sözleşme bedelinin %10 oranı tutarı olan 645.148,70 USD iş avansı davacı ortaklığa ödendiği, sözleşmenin 6. maddesinde açıkça belirtildiği üzere, “el konulacak yerler işlemler tamamlandıkça iş programına uygun olarak kısım kısım yükleniciye teslim edilir ” hükmünün yer aldığı, aynca müvekkil kurumca yürütülen enerji iletim hatlarının tesis işlerinde hattın tamamında kamulaştırma işlemleri tamamlandıktan sonra saha çalışmalarına başlanılması yönünde herhangi bir şart ve hüküm bulunmadığını, davacı ortaklık ihale öncesi hattın kamulaştırma durumunu bilerek teklifin verildiği, Enerji İletim Hattının onaylı iş programına göre; direk malzemelerinin temini ve şantiye sevkinin bitim tarihinin 15.09.2015, alt montaj işlerinin bitiş tarihinin 01.11.2015, üst montaj işlerinin bitiş tarihinin 01.03.2016 ve tel çekim işlerinin bitiş tarihi ise 21.06.2016 olmasına rağmen hiçbir iş kaleminde davacı ortaklığın faaliyetlerinin olmadığının açıkça görüldüğü, orman izinlerinin alınmaması ve kamulaştırma işlemlerinin yapılmamasından dolayı hattın tesisinin yapılamadığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı, Kamu İhale Kanununun 62. maddesine göre “…baraj ve büyük sulama, içme suyu, isale hattı, enerji nakil hattı, trafo ve trafo merkezleri gibi toplumun tümünü ilgilendiren büyük ve acele projelerde arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması şartı aranmamaktadır.” hükmünün yer aldığı, ayrıca kamulaştırma işlemleri tamamlanan kısımlara ait kamulaştırma evraklarının da yükleniciye verileceğine dair herhangi bir hükmün de sözleşmede yer almadığı savunularak, davanın öncelikle zaman aşımı yönünden usulden, akabinde esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep etmiştir.
DELİLLER
– İhale Dosyası münderacatı,
-Noter İhtarnameleri
-Bilirkişi raporları: İnşaat mühendisi, Elektrik mühendisi ve Mali Müşavir bilirkişiden oluşan heyet raporunda:
Sözleşmenin haklı feshedildiğinin kabulü halinde;
a-Davacılar talebinin, fesihten dolayı oluşan müspet (olumlu) zararın tazminine yönelik alacak istemine ilişkin olduğu, Sözleşmesinin 26. maddesinin yollama yaptığı 4735 sayılı KİSK.nun 20/a ve YİGŞ.nin 47/2-a maddeleri gereğince, sözleşmenin feshedilmesinin haklı bir nedenle dayalı olarak davalı teşekkülce gerçekleştirildiği tespiti yapılabileceği, bu durum tespitinin takdirinin Sayın Mahkemeye ait olduğu, sözleşmenin feshedilmesinde davacılardan oluşan iş ortaklığının kusurlu olması nedeniyle müspet zararı talep edemeyeceği, bu nedenle davacıların 50.000,00 TL tutarlı alacak isteminde haklı olmadığı, Sözleşmenin haklı nedene dayanmadan feshinin kabulü halinde Davacı teminatının haksız irat kaydedilmiş olacağı, Davacının kar mahrumiyeti ve diğer zararlarının tespiti bakımından dosyaya gerekli belge ve bilgilerin sunulmamış olduğu, gerekli belgeler ve bilgilerin sunulması halinde müspet zarar hesaplanıp görüş belirtilebileceği, mütalaa olunmuştur.
Dosya ek rapor düzenlenmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup bilirkişi ek raporunda; Mahkemenin verdiği ek görev uyarınca, dava dosyasının muhteviyatı ile birlikte, davacılar vekilinin UYAP ortamında iletilen dört sayfalık 19.06.2019 havale tarihli itiraz dilekçesi ile davalı vekilinin UYAP ortamında iletilen beş sayfalık 24.06.2019 havale tarihli itiraz dilekçesi kapsamında yapılan tespit ve değerlendirme sonucunda;
1-Sözleşmenin haklı feshedildiğinin kabulü halinde; Davacılar talebinin, fesihten dolayı oluşan müspet (olumlu) zararın tazminine yönelik alacak istemine ilişkin olduğu, Dava konusu işin bünyesinde 116 adet direk bulunduğu, 26.11.2015 tarihi itibari ile 56 adet direk yerinin imalata hazır olması, sözleşme bedelinin %10 oranında avans verilmesi, yine 26.11.2015 tarihi itibari ile davacılardan oluşan iş ortaklığının hiçbir faaliyette (etüt ve proje kontrolünün yapılması, hat malzemelerinin temini, imalatı ve şantiyeye şevkinin yapılması, şantiye kuruluş çalışmaları, mobilizasyon ve nakliye işlemlerinin yapılması gibi işlerin) bulunmaması, yüklenici iş ortaklığınca 11.05.2015 onay tarihli iş programına aynen uyulmaması karşısında, sözleşmesinin 26. maddesinin yollama yaptığı 4735 davacılardan oluşan iş ortaklığının kusurlu bulunup bulunmadığının, müspet zararı talep edip edemeyeceğinin, bu nedenle davacıların 50.000,00 TL tutarlı alacak isteminin yerinde olup olmadığının takdiri Sayın Mahkemeye ait olduğu,
2-Sözleşmenin davalı teşekkülce haksız feshinin kabulü halinde; Dava konusu işin bünyesinde 116 adet direk bulunduğu, 26.11.2015 tarihi itibari ile 56 adet direk yerinin imalata hazır olduğu, sözleşme bedelinin %10 oranında avans verildiği, yine 26.11.2015 tarihi itibari ile davacılardan oluşan iş ortaklığının hiçbir faaliyette (etüt ve proje kontrolünün yapılması, hat malzemelerinin temini, imalatı ve şantiyeye şevkinin yapılması, şantiye kuruluş çalışmaları, mobilizasyon ve nakliye işlemlerinin yapılması gibi işlerin) bulunmadığı, 11.05.2015 onay tarihli iş programına aynen uyulmadığı anlaşılmakla beraber, geriye kalan 60 adet direk yerinin imalata hazır olmaması nedeniyle, 193 günlük ilave sürenin davalı teşekkülce verilmemesi karşısında, sözleşmenin feshedilmesinin haksız bir nedene dayalı olarak davalı teşekkülce gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin, müspet zararı talep edip edemeyeceğinin, bu nedenle davacıların davalıdan 2.230.337,73 TL tutarlı alacak isteminin yerinde olup olmadığının, ancak “Taleple bağlılık kuralı gereğince bu alacağın 50.000,00-TL ile sınırlı olup olmadığının, davacıların 50.000,00-TL tutarlı alacağına, 11.08.2016 fesih tarihinden itibaren avans faizi uygulanıp uygulanmayacağının takdiri mahkemeye ait olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE
Dava taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklanan haksız fesih nedeniyle uğranılan zararların tazmini istemine ilişkindir.
Davacı ile davalı arasında 15/04/2015 tarihli 6.451.487,00-USD bedelli elektrik iletim hattı yapım sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşme uyarınca yer tesliminin 29/04/2015 tarihinde yapıldığı, sözleşmenin bitiş tarihinin alt montaj işleri için 01/11/2015 tarihi, üst montaj bitiş tarihinin 01/03/2016 ve tel çekim işlerinin bitiş tarihinin 21/06/2016 olduğu görülmüştür. Davacı tarafından sözleşme konusu 60 adet direğin orman sahası içerisinde kalması nedeniyle yer tesliminin usule uygun olmadığına ilişkin iddiasının irdelenmesinde Kamulaştırma Kanunun 62. maddesi uyarınca enerji nakil hattı inşası niteliğindeki iş yönünden yer tesliminin usule uygun yapıldığı kabul edilmiştir.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20. maddesinde:
“Madde 20- Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi, (1)
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” denilmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşmenin feshi ve tasfiye durumları” başlıklı 47. maddesinde:
“Madde 47- Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
İdare aşağıda belirtilen hallerde sözleşmeyi fesheder:
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az yirmi gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanununun 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Davacının usule uygun yer teslimine rağmen sözleşme konusu iş ile ilgili hiçbir faaliyetinin bulunmadığı ve onaylı iş programına uymadığı anlaşıldığından davalı idarenin sözleşmenin feshinin zikredilen düzenlemeler ışığında süresinde ve hukuka uygun olduğunun kabulü ile sübut bulmayan davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2- 492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince hesaplanan 59,30 TL harçtan, peşin alınan 853,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 794,58 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-AAÜT uyarınca 7.300,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 11,00 TL yargılama giderinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa ödenmesine,
6- HMK’nun 333.maddesi uyarınca taraflarca tarafından yatırılan gider ve delil avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/03/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır