Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/458 E. 2022/468 K. 23.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/458 Esas
KARAR NO : 2022/468
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 13/05/2011
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 13/05/2011

KARAR TARİHİ : 23/06/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 21/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde; Taraflar arasında akdedilen 02.07.2009 tarihli protokolle davalı-borçlunun 350.000,00 USD’ı peşin olmak üzere 944.989,00 USD’a 83 jeneratör satmayı, müvekkilinin ise bu jeneratörleri satın almayı taahhüt ettiğini, ancak davalının sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmemesi sebebiyle noterden ihtar göndererek sözleşmeyi fesh ettiğini, akabinde bu sözleşmeye ek bir mutabakat zabtı ile kısmen tadil edildiğini ve davalının 1.000.000,00 USD $ bedelle 83 adet jeneratörü satmayı müvekkilinin ise satın almayı taahhüt ettiğini ancak davalının 05.10.2010 tarihli bir fesih yazısı ile müvekkilinin sözleşmeye aykırı davrandığını iddia ederek sözleşmeyi feshettiğini, sözleşme fesh edildiğinde davalının 339.989,00 USD’lık teslimat yaptığını, müvekkilinin ise 562.500,00 USD lık ödeme yaptığını, buna göre bu iki rakam arasındaki fark olan 222.511,00 USD’lık alacaklarının doğduğunu, bu alacağın tahsili için davalı aleyhine 17.03.2011 tarihinde Ankara …İcra Müdürlüğü nezdinde … esas sayılı takiple icra takibinde bulunduklarını, davalının haksız ve mesnetsiz itirazı ile bu takibin durduğunu ileri sürerek itirazın iptaline ve inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Asıl davada davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin davacı şirkete her hangi bir borcunun bulunmadığını, aksine alacaklı bulunduklarını, bu durumun (birleşen) Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesinde derdest … sayılı davada göründüğünü, beyanla birleşen davadaki iddialarına dayanarak asıl davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada Davacı … Makine Ltd.Şti. vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 83 adet jeneratörün satışı için sözleşme imzalandığını, sözleşmenin feshinden sonra tarafların nihai bir anlaşma ile jeneratörlerin 1.000.000,00 USD satışı için uzlaştıklarını, kendilerinin jeneratörleri ithal ederek hazır hale getirdiğini, ancak karşı tarafın sözleşmeye göre ödemelerini zamanında yerine getirmeyerek kendilerini zarara uğrattığını, davacı ile aralarında 02.07.2009 tarihli protokol bulunduğunu, ancak davacının yine edimlerini yerine getirmeyerek temerrüde düştüğünü, kendilerinin sözleşme ve mutabakat zaptında yer alan tarihlerde sipariş edilen jeneratörleri hazır hale getirdiğini ancak davacının sözleşmelerde taahhüt edilen ödemelerini zamanında yerine getirmediğini ve bu nedenle sözleşmelerde öngörülen biçimde gecikme zammı uyguladıklarını, buna göre 30.05.2010 tarihinde ödenmesi gereken 100.00,00 USD için 40.000,00 USD, 30.06.2010 tarihli ödeme için 33.750,00 USD, 30.08.2010 tarihli ödeme için 11.250,00 USD gecikme zammı uyguladıklarını, davacının iki ay ödemede temerrüde düşmesinden dolayı davacıya sözleşmeye göre 200.000,00 USD ceza kesip irat kaydettiklerini, buna göre davacının ödediği 350,000,00 USD dan indirilince 150.000,00 USD kalan tutarı davacının 261.738,94 USD hesaplanan borcundan düştüklerini buna göre davacının 111.738,94 USD borcu kaldığını, kalan borcun TL’ye çevrilmesi ile ortaya çıkan davacı borcunun, (30/05/2010 tarihli ödeminn gecikmesinden kaynaklı 40.000,00 USD, 30/06/2010 tarihli ödemenin gecikmesinden kaynaklı 33.750,00 USD, ve 30/08/2010 tarihli ödemenin geciktesimnedn kaynaklı 11.250,00 USD faiz, ile 350.000,000 USD ödemeden mahsup edilen 200.000,00 USD’nin mahsubu ile bulunan 111.738,94 USD karşılığı) 178.597,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı … Ltd.Şti. Vekili asıl davadaki iddialarını tekrarlayarak birleşen davanın asıl dava ile birleştirilerek reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce asıl davanın kısmen kabulü ile davalının Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasındaki itirazının 22.511,00 USD üzerinden iptaline, bu tutara takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/A maddesi gereğince faiz yürütülmesine, fazla istemin reddine, hükmedilen alacağın dava tarihindeki TL karşılığı üzerinden hesaplama 13.877,58 TL inkar tazminatının davalıdan tahsiline, birleşen davanın reddine dair verilen 06/05/2013 tarihli kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2016/5307-2017/309 EK sayılı ve 23/01/2017 günlü ilamı ile bozulmasına karar verildiği, bozma ilamında;
“Taraflar arasındaki uyuşmazlık, satış akdinin feshi nedeniyle davacı alıcının fazla ödemeyi geri isteme hakkı olup olmadığı ve alıcının temerrüdü nedeniyle satıcının cezai şart, kur farkı,kar kaybı talep edip edemeyeceği noktasındadır.
Bu durumda mahkemece taraflar arasındaki sözleşme çerçevesinde akdin feshinde kusurlu olan taraf belirlendikten sonra asıl ve birleşen davalardaki talepler incelenip alınacak bilirkişi raporu doğrultusunda uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmek gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesine değinilmiştir.
Yüksek Daire’nin bozma ilamının usul ve yasa hükümlerine uygun olduğu anlaşılmakla uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dosya bilirkişi kuruluna tevdi olunmuş, düzenlenen 02/05/2018 tarihli rapor Yargıtay bozma ilamı içeriğine ve dosya kapsamına uygun bulunmayarak yeni bir bilirkişi kuruluna tevdi olunmuş, alınan 02/12/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; satıcı … firması ile alıcı … firması arasında 02/07/2009 tarihli protokol ile satıcı … firması 350.000 USD peşin ödeme ile toplam 944.989 USD bedelli 83 adet jeneratör satmayı taahhüt ettiği, akabinde taraflar arasında imzalanan 05/05/2010 tarihli ek mutabakat zaptı ile sözleşmenin kısmen tadil edildiği ve satış tutarının 1.000.000,00 USD olarak revize edildiği, satıcı … firması tarafından 05/10/2010 tarihli alıcının ek mutabakat zaptında belirlenen ödeme takvimine uymaması nedeniyle sözleşmenin feshedildiği, fesih ihtarında ciro zararı ve teslim alınmayan mallar nedeniyle uğranılan zarara ilişkin somut bir talebin bulunmadığı, asıl dava yönünden alıcı … firması tarafından fesih tarihi itibariyle 562.500 USD ödeme yapıldığı, davacı … firmasının teslim ettiği jeneratör bedeli olan toplam 339.989 USD düşümü ile davacının 225.511 USD alacağının kaldığı, davalı tarafından sözleşmenin feshedildiği, feshin haklı olduğunun kabulü halinde davalının davacıdan talebinin menfi zararları olduğu, menfi zararların ayrıntılı açıklama yapılması halinde hesabının yapılabileceğinin, ifaya ekli cezanın ve diğer müspet zarar kalemlerinin takdirin mahkemeye ait olmak üzere istemi olanağının bulunmadığı bildirilmiştir.
Rapora yönelik itirazların karşılanması için alınan 15/04/2021 tarihli ek raporda; asıl dava açısından fesih tarihi itibariyle davacı alıcı … firması tarafından 562.500 USD ödeme yapıldığı, davalı/davacı … firmasının teslim ettiği jeneratör bedeli olan 339.989 USD düşümü ile davacının davalıdan 222.511 USD alacaklı olduğu, karşı dava açısından davalı tarafından sözleşmenin feshedildiği 05/10/2010 tarihi itibariyle feshin haklı olduğunun düşünülmesi halinde davalının talep edebileceği zararın menfi zarar olduğu ve 50.388,00 TL’ye tekamül ettiği, davacının edimini yerine getirmemiş olması nedeniyle sözleşmenin feshedildiği, ifaya ekli ceza ve diğer müspet kalemlerin talep edilip edilmeyeceği hususunun takdirinin mahkemeye ait olduğu beyan edilmiştir.
Rapora yönelik itirazlar ve özellikle 14/02/2019 tarihli duruşmanın ara kararı gereği asıl ve birleşen dava dosyalarında sözleşmenin feshi halinde tarafların ayrı ayrı kusurlu olduğuna ilişkin alternatifli olarak rapor tanzim edilmesi ayrıca kusur durumunda talep edilebilecek hususların da irdelenmesi yönünden dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi olunarak düzenlenen 15/02/2022 tarihli ek raporda; takdiri mahkemeye ait olmak üzere satıcı … firması tarafından yapılan feshin haksız olduğunun değerlendirmesi halinde fesih itibariyle asıl dava yönünden yapılan inceleme sonunda davacının davalıdan 222.511 USD alacağının kaldığı, karşı dava açısından fesih tarihi itibariyle davalının teslim edilen jeneratörlerinin bedelinin tahsil edildiği başkaca bir talepte bulunulup bulunulmayacağının takdirinin mahkemeye ait olduğu, mahkemece satıcı … firması tarafından yapılan feshin haklı olduğunun düşünülmesi halinde asıl dava açısından davacının davalıdan 222.511 USD alacaklı olduğu, karşı dava açısından talep edilebilecek zararın menfi zarar olduğu, menfi zarar kapsamında değerlendirilmesi gereken zarar kalemleri toplamının 50.388,00 TL olduğu, ifaya ekli cezanın ve diğer müspet zarar kalemlerinin talep edilip edilmeyeceği hususunun mahkemeye ait olduğu, taraflar arasındaki mutabakat zaptında kararlaştırılan cezai şartın, ifaya ekli cezai şart olduğunun düşünülmemesi halinde asıl dava açısından fesih tarihi itibariyle yapılan inceleme sonucunda davacı alıcı … firması tarafından 562.500 USD ödeme yapıldığı, davalı/davacı … firmasının teslim ettiği jeneratör bedeli olan toplam 339.989 USD ve 200.000 USD cezai şart düşümü ile davacının davalıdan 22.511 USD alacaklı olduğu, karşı dava açısından davalının talep edebileceği menfi zararın 50.388,00 TL olduğu beyan edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı toplanan deliller bilirkişi kök ve ek raporlarına göre; asıl davada davalı birleşen davada davacı … A.Ş ile asıl davada davacı birleşen davada davalı … Ltd. Şti arasında 02/07/2009 tarihinde 83 adet jeneratör satışına ilişkin sözleşme akdedildiği, satış bedelinin 05/05/2010 tarihli ek mutabakat zaptı ile 1.000.000,00 USD olarak belirlendiği, mutabakat tarihi itibariyle alıcı … firmasının teslim aldığı 25 adet jeneratör için avans olarak ödediği 350.000 USD dahil olmak üzere toplam 562.500 USD ödemede bulunduğu, satıcı … firması tarafından teslim edilen jenaratör bedelinin ise 339.989 USD olduğu, satıcı … firması tarafından 05/10/2010 tarihli ihtarname ile alıcı … firmasınca ek mutabakat zaptında belirlenen ödeme takvimine uymaması nedeniyle sözleşme feshedilmiş ise de; mutabakat zaptında öngörülen ödeme takvimine uyulmaksızın yapılan ödemeler ihtirazi kayıtsız kabul edildiği gibi fesih tarihi itibariyle yapılan ödemelerin satıcı firmanın teslim ettiği jenaratör bedelinden daha fazla olduğu, bu hali ile satıcı firmanın sözleşmeyi fesihte haksız ve alıcı firmanın fazla ödemeyi talep etmekte haklı olduğu anlaşılmakla icra takip talebinde TL bazındaki talebi gözetilerek ve taleple bağlı kalınarak asıl davanın kabulüne, alacak likit olmakla davalı aleyhine icra inkar tazminatına, sözleşmeyi haksız olarak fesheden satıcı … firmasının ifaya bağlı cezai şart ve menfi zararını talep edemeyeceğinden birleşen davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl davanın kabulü ile, davalının Ankara …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına vaki itirazının iptali ile takibin 351.567,38 TL asıl alacak üzerinden ve takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak üzere devamına,
-Hüküm altına alınan alacağın %40 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline,
1.a-492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 24.015,57 TL harçtan, dava açılışında alınan 3.533,00 TL peşin harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 20.482,57 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine (bozma öncesi düzenlenen harç tahsil müzekkeresinin gözetilmesine),
1.b-Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 18,40 TL başvurma harcı, 114,00 TL tebligat ücreti, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve bozma öncesi yapılan 537,00 TL giderler toplamı 3.669,40 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 3.669,31 TL’si ile dava açılışında alınan 3.533,00 TL peşin harç toplamından oluşan 7.202,31 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
1.c-Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 33.059,72 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
1.d-Davalının yargılama sırasında yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
2-Birleşen davanın reddine,
2.a-492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL harçtan, dava açılışında alınan 2.652,20 TL peşin harcın düşülmesi ile fazla yatırıldığı anlaşılan 2.571,50 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
2.b-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
2.c-Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 20.916,72 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-HMK’nın 333.maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının yatıran tarafa iadesine

Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/06/2022

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …