Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
… 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2011/340 Esas
KARAR NO : 2023/94

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 2- … –
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 3- … – …
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 24/05/2011
KARAR TARİHİ : 24/02/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 20/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılardan …. … Konut Yapı Kooperatifi ve … Konut Yapı Kooperatifi arsa maliki oldukları … İli … ada ve … parselde bulunan arsa üzerine inşaat yaptırmak üzere … Konut Yapı Kooperatifini kurduklarını, … Konut Yapı Kooperatifinin ekonomik gücü olmadığından kooperatife … adet alt kooperatifler kurdurarak … konut yapılmasının organizasyonunu yaptıklarını, üye kooperatiflerine tahsis edilen arsalar üzerine inşaat yapılmasına izin vererek mali kaynaklara … kooperatifle birlikte müvekkili kooperatiften sağlayarak arsalar üzerine inşaatların yapılmasana muvafakat ettiklerini, 2007 yılı sonu itibariyle inşaatların durduğunu, … ile arsa sahibi kooperatifler arasında … …’nin 2007/234 E. sayılı dosyasında Kat Karşılığı İnşaat Yapımı Sözleşmesinin fesih istemli dava açıldığının öğrenildiğini, her ne kadar … Kooperatifi ve … Kooperatifi ile … Kooperatifi arasında yapılan sözleşmeler gereğince inşaatların yapıldığı belgelerde ve sözleşmelerde görülse de aslında inşaatı yaptıranların üye kooperatifler olup … Kooperatifinin inşaatlarda bir hakkı ve katkısının bulunmadığını, müvekkili kooperatif tarafından … parsel üzerine malzeme bedellerinin tamamı ödenmek suretiyle 3 adet bloktan oluşan inşaat yaptırıldığını, inşaatların son aşamasında kuralar çekildiğini, davalı kooperatifler işin başından sonuna kadar birlikte hareket etmek suretiyle diğer üye kooperatiflerin aleyhine zenginleştiklerini, sözleşmenin fesih edilmesi sağlanarak kendi aralarında adi yazılı sözleşme ile kooperatiflerin yaptırdığı blokları paylaştıklarını, yaptırılan tespitte toplam yapı değerinin 5.494.862,00 TL, arsa payının değerinin ise 2.232.800,00 TL olarak tespit edildiğini belirterek müvekkili kooperatifin davalılara izni, muvafakatı ve tahsis onayı ile kendisine ait olacağını düşünerek yaptığı 3 blokun bedeli olan 5.494.862,00 TL inşaat bedelinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 20.000,00 TL inşaat bedelinin davalılardan faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …. … Konut Yapı Kooperatifi vekili cevap dilekçesinde; Müvekkilinin iştirak halinde maliki bulunduğu arsalar üzerinde inşaat yapılması için … Konut Yapı kooperatifleri Birliği ile sözleşme imzalandığını … Kooperatif Birliği tarafından sözleşme ile üstlenilen edimler ifa edilmediğinden … …’nin 2007/234 E. sayılı dosyasında verilen karar ile fesih edildiğini, … Kooperatifler Birliği’nin fesih tarihine kadar imal etmiş olduğu inşaatlar kadar zenginleşen müvekkilinin inşaatları sözleşmenin karşı tarafı olan … Kooperatifler Birliği’nden satın aldığını, müvekkilinin davacı ile … Kooperatifi arasında imzalanan sözleşmenin tarafı olmadığını, davacının müvekkili ile … Kooperatifi arasındaki inşaat yapım sözleşmesinden ve feshinden haberdar olduğunu, davacının imal ettiği inşaat ile ilgili talebinin muhatabının … Kooperatifi olduğunu bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı … Konut Yapı Kooperatifi vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili kooperatifin dava konusu taşınmazın hiS.S.eli maliki olduğunu, diğer hiS.S.enin malikinin davalı … Kooperatifi olduğunu, taşınmaz üzerine kat karşılığı inşaat yapılması için yüklenici sıfatıyla diğer davalı … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği arasında sözleşme akdedildiğini, davalı … Kooperatifler Birliği’nin(üst birlik), müvekkilinin de aralarında bulunduğu arsa sahibi kooperatifler tarafından kurulduğu iddiasının gerçek dışı olduğunu, davalı yüklenici ile yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin Mahkeme kararıyla fesih edildiğini, davalı arsa sahibi kooperatiflerinin muhatabının diğer davalı yüklenici … … birliği olduğunu, davacı ile birlik arasında geçerli bir tahsis sözleşmesinde bulunmadığını, dava konusu … parseldeki blokların ruhsatsız inşa edildiğini, müvekkili kooperatife kalan imalatların 2011 … birim fiyatları ile 10.185.000,00 TL olduğunu, bu rakamdan yüklenicinin bir kısım borçlarının mahsubu sonrasında müvekkili kooperatife ait … adadaki hiS.S.elerin … Üst Birliği’ne devredileceğini, bakiye kalan meblağ nakit olarak ödenmeye başlandığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
Davalı Tasfiye Halinde … Konut Yapı Kooperatifi Birliği usulüne uygun tebliğe rağmen yazılı beyanda bulunmamış, 06/05/2013 tarihli oturumda davalı vekili davacının üst birlik olarak teşkilatlanmış olan müvekkili kooperatifin üyesi olduğunu, inşaatların 14 üye kooperatifin vermiş olduğu paralarla havuz sistemiyle yapıldığını, üye olduklarına göre vermiş oldukları bedeli talep edeceklerinin, başka kooperatiflerin verdikleri paralarında inşaatlara harcandığının, henüz temeli atılmamış kooperatiflere ait yerlerinde olduğunu beyan etmiştir.
Davalı … Konut Yapı Kooperatifinin 23/01/2014 tarihinde ticaret sicilinden resen silindiği tescil edilmiş, … … Mahkemesi’nin 2015/836-267E.K sayılı ve 30/06/2015 günlü kararı ile ihyasına karar verilmiş,15/04/2016 tarihinde tescil edildiği … Gazetesi’nin 20 Nisan 2016 tarih ve 9058 sayılı nüshasında ilan edildiği anlaşılmıştır.
Dava, davalılar … … ile …. … …’ya ait arsa üzerine davacı tarafından yapılan inşaatta sarf ettiği giderlerin tüm davalılardan sebepsiz zenginleşmeye dayalı tahsili istemine ilişkindir.
Deliller toplanmış, bilirkişi kök ve ek raporları alınmıştır.
…. … Konut Yapı Kooperatifi ile … Konut Yapı Kooperatifleri arasında 19/09/1996 tarihli Düzenleme Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi akdedildiği, 4 Ekim 2000 tarihli Kat Karşılığı Ek İnşaat Sözleşmesi ile … no’lu parsellerde yer alan ve … no’lu parselasyon planı ile kesinleşen … no’lu parsellerde … Kooperatifi adına kayıtlı arsa üzerinde kat karşılığı inşaat yapımı için onay verilen projelere, sözleşme ve eklerine yapılacak konutların tesliminin kararlaştırıldığı, 30/06/2006 tarihinde ikinci ek sözleşmenin imzalandığı anlaşılmıştır.
… Kooperatifler Birliği ile davacı Kooperatif arasında akdedilen sözleşmelere gelince
… Kooperatifler Birliği ile davacı … arasında 17/07/2000 tarihinde Anahtar Teslimi Konut İnşaatı ve Ada İçi Altyapı İşine Ait İnşaat Sözleşmesi imzalandığı, tapuda … no’lu Ada … Parsellerden … Yapı Kooperatifler Birliği’ne isabet eden D Blok 40 daire, E Blok 40 daire bloktan müteşekkil 80 adet konut yapım işi olduğu iş bitirmenin 25/02/2005 olduğu;
5 Ocak 2004 tarihli ek sözleşmede … Parsel üzerinde yapılacak olan 40 konutluk E Blokun anahtar teslimi yapım bedeli bir konut için 25.000,00 TL olarak belirlendiği;
Davacı kooperatif ile davalı … Konut Yapı Kooperatifi Birliği arasında 13/12/2004 tarihli … parsel üzerine yapılacak olan F Blokun anahtar teslimi arsa tahsis ve inşaat yapı sözleşmesi imzalandığı;
20/12/2006 tarihli ek sözleşmede birlik tarafından tahsis edilen … Adada bulunan ve önceki sözleşmelerde anahtar teslimi kararlaştırılan 120 konutluk E Blok, D Blok ve F Blokların anahtar teslim yapım ve ödeme planının yeniden belirlendiği, toplam bedelin 4.020.000,00 TL olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
… … Mahkemesi’nin 2007/234-2009/665 E-K sayılı ve 17/12/2009 günlü kararın örneğinin incelenmesinde; …. … Konut Yapı Kooperatifi tarafından … Konut Yapı Kooperatifler Birliği aleyhine sözleşmenin feshi istemli dava açıldığı, birleşen … …’nin 2007/250 E. Sayılı dava dosyasında … Kooperatifi tarafından … Konut Yapı Kooperatifler Birliği aleyhine yapılan imalatların bedelinin tahsili istemli dava açıldığı, asıl davada sözleşmenin feshi davasının kabulü ile taraflar arasında imzalanan … …. Noterliği’nin 19/09/1996 tarih ve … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile bu sözleşmenin eki olan … … Noterliği’nin 04/10/2000 tarih ve 39793 yevmiye numaralı ve yine … …. Noterliğinin 30/06/2006 tarih ve … yevmiye numaralı ek sözleşmelerin geriye dönük olarak feshine birleşen davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
… Konut Yapı Kooperatifler Birliği ile …. … Konut Yapı Kooperatifi arasında … … Mahkemesi’nin az yukarıda belirtilen 2007/234 E. Sayılı dosyasında verilen karar sonucu sözleşmenin feshinin nedeni ile tarafların sözleşme sonucunda yapılan imalat ve arsaların belirlenen esaslar dahilinde ibralaşmak üzere 8 maddelik 08/06/2010 tarihli “…” akdedildiği, protokol kapsamında dava konusu … parsel üzerine konan ipotek, haciz gibi şerhlerin kaldırılarak … Konut Yapı Kooperatifine teslim edileceği … Kooperatifi tarafından … Kooperatif Birliği’ne yapılacak ödemelerin kararlaştırıldığı, incelenen protokol örneğinden anlaşılmıştır.
… Kooperatifler Birliği tarafından davacıya yazılan 28/09/2010 tarihli yazı içeriğinden 09/10/2000 tarihli Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi kapsamında konutlardan … Parsel, F ve E Bloktaki 40 konut üye konumunda olan kooperatife tahsis edildiği ancak yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmenin fesih edildiği, üyelerin özellikle … arsası üzerinde olanların dava sürecinde ve sonrasında duyarsız kaldıkları, üyelerin taahhütlerini yerine getirmedikleri, mahkemenin fesih kararı esas teşkil ettiğinden alacak davasının açmanın mümkün olmadığının bildirildiği anlaşılmaktadır.
… Müdürlüğü’nün 30/07/2012 tarihli cevabi yazı ekinde gönderilen tapu kayıt örneklerinden dava konusu … Parselde kayıtlı arsa niteliğindeki taşınmazın … … adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
… … Mahkemesi’nin 2010/661 D.iş sayılı dosyasında alınan 03/12/2010 tarihli bilirkişi kurulu raporunda davacı kooperatif tarafından … Kooperatifi ve … Kooperatifi aleyhine dava konusu parselde dahil inşa edilecek konutlardan 708 adetinin yüklenici sıfatıyla … Kooperatifine özgülendiği … Kooperatifinin Üst kooperatif arasında 17/07/2000 tarihli imzalanan sözleşmeye göre işin 25/05/2005 tarihinde bitirilmesi gerektiğini, tespit isteyen kooperatifin tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini ancak inşaatın tamamlanmadığı, inşaattaki gecikme sebebiyle arsa sahibinin inşaat sözleşmesini feshi talepli dava açtığı belirtilerek D, E ve F bloklarının inşaat seviyesinin ve bu seviyeye göre inşaat maliyetinin, inşaatın bulunduğu arsa değerinin tespiti yönünde yapılan inceleme sonucu … … … Ada/Parseldeki arsa üzerinde inşaatı devam eden bloklardan D ve E bloklarının %81,85, F blokun ise %12,63 olmak üzere ortalama %58,78 oranında tamamlandığı, tespit tarihi itibariyle yapılan imalatların maliyetinin 5.494.862,00 TL olarak hesaplandığı, tespit istemi isabet ettiği arsa değerinin ise 2.323.800,00 TL olabileceği bildirilmiştir.
Dosya bilirkişi kuruluna tevdi olunmuş, 04/11/2013 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; davacı ile davalı … Kooperatifler Birliği arasında 20/12/2006 tarihinde birlik tarafından tahsis edilen … Adada bulunan 120 konutluk E Blok(40 daire), D Blok(40 daire), F Blok(40 daire) anahtar teslim yapım ve ödeme planının yeniden belirlendiği toplam bedelin 4.020.000,00 TL olduğunun belirtildiği, söz konusu blokların seviye tespitinin … …’nin 2010/661 D.iş dosya kapsamındaki 03/12/2010 tarihli raporda bilirkişiler tarafından tespit edildiğini, D ve E Blokta gerçekleşme seviyesinin %81,85 ve F Blokta ise %12,63 olarak belirlendiğini, ortalama olarak ise %58,78 olarak hesaplandığını, yapının sınıfı 3/B olarak değerlendirilerek … Bakanlığı için yayınlanan Yapı Yaklaşık İnşaat Maliyetleri nazara alınarak toplam maliyetin 5.494.862,00 TL olarak değer tespiti yapıldığı, D, E , F bloklara isabet eden ortalama arsa miktarının 10.328 m2 olarak hesap edildiği, arsa değerinin 2.323.800,00 TL olarak tespit edildiğinin belirtildiği, davacı tarafça birliğe yatırılan paranın tespiti yönünde davacının defter ve belgelerinin incelenmesi neticesinde arsa için yapılan ödemelerin 109.577,50 TL, inşaat için yapılan ödemelerin 3.662.587,56 TL, 2010 yılı birim fiyatlarıyla talep edilebilecek toplam tutarın 6.043.030,74 TL olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi kök raporuna yönelik itirazların değerlendirilmesi yönünde 07/07/2014 ve 13/04/2015 havale tarihli ek raporlar alınmış, bilirkişiler kök rapordaki görüşlerini muhafaza ettiklerini beyan etmişlerdir.
Davacı vekili 26/09/2022 tarihli dilekçesinde 6.023.030,74 TL’lik ıslah talebinde bulunduğunu belirterek eksik harcı ikmal etmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, alınan bilirkişi kök ve ek raporlarına göre; davalılar …. … Konut Yapı Kooperatifi ile … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği arasında 19/09/1996 tarihli Düzenleme Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ile 04/10/2000 ve 30/06/2006 tarihli ek sözleşmeler imzalandığı, sözleşmeler doğrultusunda davacı ile davalı … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği arasında 17/07/2000 tarihinde Anahtar Teslimi Konut İnşaatı ve Ada İçi Altyapı İşine Ait İnşaat Sözleşmesi, 05/01/2004, 20/12/2006 ve 13/12/2004 tarihli ek sözleşmeler imzalandığı (dava dışı birçok kooperatifin farklı ada ve bloklara ait olmak üzere aynı mahiyette … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği ile sözleşmeler imzalandığı), sözleşmelerin … ili, … ilçesi, …Köyü’nde bulunan … ada ve … parselde bulunan arsa üzerine D, E, F blokları inşaat yapım işine ilişkin olduğu, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin … … Mahkemesinin 2007/234-2009/665 EK sayılı ve 17/12/2009 günlü kararı ile geriye dönük olarak feshine dair verilen karar sonrasında taraflar arasında yapılan imalat ve arsalarla ilgili belirlenen esaslar dahilinde ibralaşmak üzere 8 maddelik 08/06/2010 tarihli “…” akdedildiği, davacının sözleşme akidinin … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği olduğu, diğer davalılar ile arasında herhangi bir sözleşme akdedilmediği, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye dönük feshedilmesi nedeniyle davacıya davalı Birlik ile yaptığı sözleşme kapsamında blokların tesliminin mümkün olmadığı, Mahkeme marifetiyle yaptırılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda D ve E Blokta inşaat gerçekleşme seviyesinin %81,85, F Blokta ise %12,63, yapı maliyetinin 5.494.862,00 TL olarak tespitinin yapıldığı, davacı kooperatif üyeleri tarafından arsa ve inşaat için … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği’ne yapılan ödemelerin ticari defter ve kayıtlar üzerinde yapılan inceleme sonucu 2010 yılı birim fiyatları ile talep edilecek toplam tutarın 6.043.030,74 TL olduğunun hesaplandığı, davacı tarafın sözleşmelere güvenerek iyi niyetli yaptığı ödemeleri sebepsiz zenginleşme kapsamında davalılardan … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği’nden talep etmekte haklı olduğu, davacı ile diğer davalılar arasında düzenlenmiş sözleşme bulunmadığından husumet yöneltilemeyeceği anlaşılmakla davalı … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği hakkında açılan davanın kabulüne, diğer davalılar yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davalı … Konut Yapı Kooperatifleri Birliği aleyhine açılan davanın kabulü ile, 6.043.030,74 TL’nin 20.000,00 TL’sine 24/05/2011 dava tarihinden itibaren yasal faiz, 6.023.030,74 TL’sine 26/09/2022 ıslah tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Diğer davalılar …Konut Yapı Kooperatifi ve … … Konut Yapı Kooperatifi aleyhine açılan davanın reddine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 412.799,43 TL karar ve ilam harcının 297,00 TL peşin harç ve 102.858,31 TL ıslah harcı toplamı 103.155,31 TL harçtan mahsubu ile bakiye 309.644,12 TL harcın davalı … Konut Yapı Kooperatifi Birliği’nden tahsili ile Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 643,50 TL tebligat-müzekkere gideri ve 1.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.143,50 TL yargılama gideri ile 297,00 TL peşin harç ve 102.858,31 TL ıslah harcı toplamı ‬‬‭105.298,81‬ TL’nin davalı … Konut Yapı Kooperatifi Birliği’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve takdir olunan 298.430,31 TL vekalet ücretinin davalı … Konut Yapı Kooperatifi Birliği’nden tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 7. maddesi uyarınca takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile …Konut Yapı Kooperatifi ve … … Konut Yapı Kooperatifi’ne verilmesine,
8-HMK’nın 333. maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı … Yapı Koop vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/02/2023

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …