Emsal Mahkeme Kararı Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2010/436 E. 2021/523 K. 01.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2010/436 Esas
KARAR NO : 2021/523

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/07/2010
KARAR TARİHİ : 01/07/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 30/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ; Ankara Büyükşehir Belediyesi (İdare) tarafından gerçekleştirilen Ankara’nın muhtelif bulvar, cadde, genişliği 12 m ve üstü sokakların tretuvar ve bordürlerinin onarım ve tamamlanması işine dair ihalenin müvekkili şirket (yüklenici) tarafından kazanıldığını, müvekkili şirketin işin yapımı konusunda davalı şirketin de içerisinde bulunduğu alt yüklenici firmalarla anlaştığını, alt yüklenici davalı şirketin ihale kapsamında yapımı üstelenilen işin hangi kısmını yapacağının taraflar arasında akdedilen sözleşmede belirlendiğini, ticari iş ilişkisi devam ederken idare tarafından dava konusu işi de kapsayan dönemde yapılan işlerde bir takım usulsüzlükler olduğu, davalı firmanın da arasında bulunduğu alt yüklenici firmalara haketmedikleri halde fazladan paralar ödendiği, firmaların sözleşmeyle üstlendikleri işte eksik imalatlar yaptıklarının ihbar edildiğini, idare Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin müvekkili … A.Ş nin hakim ortağı olduğunu, müvekkili şirketin kamu yararı amacı güdülerek kurulmuş bir şirket olduğunu, ihbar üzerine ASKİ Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığı’nca alt yükleniciler tarafından gerçekleştirilen işlerin denetlenerek rapor düzenlendiğini, eksik yapılan işler ve yapılan fazla ödemelere ilişkin tespitler doğrultusunda alt yüklenicilere isabet eden fazla ödeme miktarları gözetildiğinde davalı alt yüklenici firmaya fazladan 907.300,90 TL ödeme yapıldığının anlaşıldığı, fazladan yapılan ödeme nedeniyle müvekkilinin elde edeceği kardan yoksun kaldığını belirterek davalı firmanın haksız olarak elde ettiği 907.300,90 TL nin, müvekkili şirketin davalı şirketin kusuru ile yoksun kaldığı kar karşılığında şimdilik 500,00 TL nin 28/08/2007 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ; davaya dayanak yapılan teftiş kurulu raporunu kabul etmediklerini, raporda yer alan eksik işler ve fazla ödemeler kısmında ” kesin hesaba esas Asbuilt projelerin henüz hazırlanmadığını gerekçe gösterdikleri”nin belirtildiği oysa Asbuilt proje sistemde olan değişiklik ve işletmeyi çalıştırabilmesi için ve arıza meydana geldiğinde çözüm üretmek için kullanıldığını, Asbuilt projenin işletme amaçlı projelerde uygulandığını, dava konusu iş olan tretuvar ve bordür işinde Asbuilt projelerinin nasıl uygulanacağına anlam verilemediğini, söz konusu raporda geçici kabul heyeti üyelerinin vermiş olduğu ifadelerde eski ve yeni imalatın ayırt edilmediğini, ancak işçilik hatalarına bakabildiklerini, kendilerine verilen sürede söz konusu imalatların teknik olarak ölçülmesinin imkansız olduğunu ifade ettiklerinden bahsedildiğini ve sonuç kısmında müfettişlerin aynı ifadeyi kullandıklarını, yine raporda bahsedilen ölçülerin eksik alındığına dair tespite katılmadıklarını, inceleme, metraj ve ataşmanların tamamının hakediş dosyalarında mevcut olduğunu, geçici kabul tutanağında geçici kabul komisyonu tarafından tamamı ölçümlenerek kabul yapıldığını, ayrıca yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğunun belirtildiği, ancak geçici kabul tutanağında eksik imalat ve işçilik hatalarından dolayı 30.000,00 TL nefaset kesintisinin kabul edilemeyeceğini bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Dava, taraflar arasındaki taşeronluk sözleşmesi kapsamında fazladan yapıldığı iddia olunan ödemenin ve yoksun kalınan kârın tahsili istemine ilişkindir.
Deliller toplanmış, bilirkişi raporu alınmıştır.
Taraflar arasında 09/10/2006 tarihinde ” Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme (Teklif Birim Fiyatlı İşler İçin) “nin imzalandığı, Sözleşmenin;
3. maddesinde, işin adı yapılma yeri ve niteliğinin belirlendiği, buna göre Keçiören, Yenimahalle, Mamak ilçelerinin bulvar, cadde, 12 m ve üstü sokaklarının tretuvar ve bordürlerinin onarım ve tamamlanması işi olduğu,
6.maddesinde, sözleşmenin birim fiyat sözleşme olup, 2.422.510,20 TL bedel üzerinden akdedildiği,
9.maddesinde; idari ihale dokümanının sözleşme eki ve ayrılmaz parçası olduğu, ihale dokümanı oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasına göre yapım işleri genel şartnamesi, idari şartname, sözleşme tasarısı, birim fiyat tarifleri ve cetveli, ön/kesin projeler
10.maddesinde; yer teslimine müteakip 31/12/2006 tarihinde taahhüdün yerine getirileceği kararlaştırılmış olup işin yer teslimi 11/10/2006 tarihinde gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.
23/12/2008 tarihli geçici kabul tutanağı örneğinin incelenmesinde, geçici kabulün 31/12/2006 tarihi itibariyle yapıldığı, yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı tespit edilmiş, ancak imalat mahallerde yapılan incelemede eksik imalatlar ve işçilik hatalarından dolayı 30.000,00 TL nefasetin hesaptan kesilmesine karar verildiği belirtilmiş olup tutanağın 24/12/2008 tarihinde genel müdür tarafından onaylandığı görülmüştür.
27/02/2009 tarihli “Ankara Muhtelif Bulvar Cadde Genişliği 12 m ve Üstü Sokakların Tretuvar ve Bordürlerinin Onarım ve Tamamlanması İşi-İnceleme Raporu” başlıklı idare personellerinden oluşan heyetçe düzenlenen raporda, dava konusu ihale ile ilgili davalı şirketin alt yüklenici olarak çalıştırılması hususunda idarenin olur verdiği, … A.Ş tarafından 6 alt yüklenici firmaya 10 ayrı iş olarak yaptırılan imalat kalemleri için toplam 16.467.280,43 TL ödenmiş olduğu, belirtilen işler için Fen İşleri Dairesi Başkanlığı’na 9 adet İdari Hakediş düzenlenerek toplam 18.358.609,98 TL tahakkuka bağlandığı, alt yüklenicilerin yaptıkları imalatların sözleşmelerine göre gerçekleşme oranlarının incelenmesinde imalat artışlarının %20 oranını geçtiği, ancak … A.Ş’nin yönetim kurulunun 10/03/2008 tarihli kararında alt yüklenici firmaların keşif artışı ile ilgili genel müdürlüğe yetki verildiği, … İnşaat Ltd. Şti’nin sözleşme kapsamında imalatı yapılan işlerin bedelinden noksan ve eksik imalata karşılık 196.825,82 TL kesinti yapıldığı, ayrıca … yükleniminde olan ve birçok alt yükleniciye yaptırılan yeni işler bazında da imalatların yerinde ölçülüp hakedişe dahil edilen miktarlarla mukayese edildiğinde gerçekleşme oranının %98,60 olarak belirlendiği, ölçülen değerlerin kabul edilebilir sınırlar içinde olduğu, komisyonca yerinde ölçümü yapılan andezit plak taşı miktarları arasında gerçekleşme oranının %69,96 olarak belirlendiği, yerinde yapılan ölçüm miktarları ile hakediş miktarlarının karşılaştırılması sonucu 79.610,61 m2 hakediş kapsamındaki imalatın 23.913,03 m2lik kısmının eksik olduğunun tespit edildiği, bunun 10.960,95 m2 kısmından davalının sorumlu olduğu, …’un 9 nolu hakedişindeki tüm imalatın 105.695 m2 olduğu nazara alındığında davalının eksik imalatının 14.565,19 m2 olarak hesaplandığı, parasal tutarının 1.104.126,32 TL olarak hesaplandığı, davalıdan bu tutarın 196.825,82 TL sinin tahsil edildiği, kalan 907.300,90 TL’nin kesin hakedişte dikkate alınması gerektiği, ölçüm sırasında mahallere ait fotoğraflar, tarih, sayfa no, bina kapı numaraları belirtilen ataşmanlar bulunmadığından komisyonun yaptığı ölçümlerin de kesin olarak doğru olduğunun söylenemeyeceği, kaldı ki imalatların da üzerinden uzunca bir süre geçtiği belirtilmiştir.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ASKİ Teftiş Kurulu Başkanlığı’nca düzenlenen 27/01/2010 tarihli ve 02 sayılı raporda; teftiş kurulu müfettişlerince hazırlanan 21/12/2009 tarihli soruşturma raporunda 2002 yılından bu yana … A.Ş tarafından yapılan alımların ve yapım işlerinin örnekleme usulü ile incelendiğinin belirtilmek suretiyle soruşturma raporundaki kanaatlere başkanlığında iştirak ettiği bildirilmiştir.
Mahkememizce bekletici mesele yapılan Ankara …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin (Ankara …. ATM … esasında açılan dava dosyasının önce Ankara .. ATM … Esasına ve Ankara …. ATM’nin … Esasına devri) …. Esas sayılı dava dosyasının incelenmesinde; davacı … A.Ş tarafından davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine davacı tarafından üstlenen Karşıyaka Mezarlığı sosyal tesisleri inşaatı, sosyal tesis ek inşaat, Ortaköy ve Karşıyaka mezarlıkları çevre düzenlemesi, Ankara mücavir alanlarında bordür ve tretuvar yapılması, Ankara’nın muhtelif bulvar, cadde, genişliği 12 m ve üzeri sokakların tretuvar ve bordürlerinin onarım ve tamamlanması işlerin ASKİ Teftiş Kurulu Müfettişleri tarafından yapılan incelemesinde bir kısım sorunlar bulunduğunu belirterek teftiş kurulu raporuna dayanarak davacının hakedişlerinden 1.658.680,00 TL kesildiği ve kesintinin devam edeceği, raporda belirtilen eksikleri davacıya atfedemeyeceği, işlerin sözleşme ve şartnameye uygun olarak yerine getirildiği, alt yükleniciler tarafından yapılan işlerden davacının sorumlu tutulamayacağı, alt yüklenicilerin kusurlu olduğu ileri sürülerek hakedişlerden kesilen 1.658.680,00 TL nin davalıdan tahsili isteminde bulunmuş, davalı ise cevap dilekçesinde, Ortaköy ve Karşıyaka mezarlığı çevre düzenlemesi işine ilişkin sehven 581.481,40 TL fazla ödendiği, davacının hakedişinden düşüldüğü, bu hususa davacının itiraz etmediği, yine diğer işlerde davacıya fazla ödenen tutarlara istinaden 528.634,84 TL ile 532.285,89 TL’nin de hukuka uygun olarak tahsil edildiği, davacının bu hususa da itiraz etmediği gibi tahsilatın 5 taksit ile yapılmasını istediği, alt yüklenicinin kusurundan davacının sorumlu olduğu bildirilerek davanın reddi talep edilmiş, mahkemece öncelikle ıslah edilen tutarın dava tarihinde kesilmediğinden ıslah talebinin reddine, davada iadesi talep edilen 581.481,40 TL’nin Ortaköy ve Karşıyaka mezarlıkları çevre düzenlemesi işindeki fazla ödemenin faizi olup davacının faize itiraz etmeden ödediği gerekçesiyle bu talebin reddine, diğer kesintilerin de Karşıyaka mezarlığı sosyal tesis inşaatı ile Ankara’nın muhtelif bulvar, cadde ve 12 m ve üzeri sokakların tretuvar ve bordür onarımı işine ilişkin fazla ödenen tutar ve işletilen faizi olduğu, bahse konu işlerin kesin hesaplarının henüz çıkartılmadığı, ancak tarafların fazla ödeme olduğu ve fazla ödenen tutarın faizi ile birlikte ödenmesi hususunda mutabık kaldıkları, davacının bunu 5 taksit ile geri ödemeyi kabul ettiği gerekçesiyle iade talebinin reddine dair verilen 28/12/2016 tarihli kararın istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’nin 11/06/2019 tarihli kararı ile davacının istinaf başvurusunun kabulüne, 28/12/2016 tarihli kararın kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile 581.481,40 TL’nin dava tarihinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, temyiz üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 10/07/2020 tarihli ilamı ile temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına kesin olmak üzere karar verildiği görülmüştür.
Dosya kül halinde bilirkişi kuruluna tevdi edilmiş, 24/12/2020 tarihli raporda; işbu davada ara hakedişlerle davalı alt yükleniciye fazla ödeme yapıldığının ileri sürüldüğü YİGŞ’nin 40.maddesi uyarınca ara hakedişlerin yüklenici yönünden kazanılmış hak sayılamayacağı, fazla ödemenin kanıtlanması halinde tespit edilen miktarın iadesinin istenilebileceği, davacının fazla ödemelere ilişkin kanıtlarını ( kesin hakediş raporu ile eklerini oluşturan metrajları, ataşmanları, krokileri, asbuilt proje vb.) sunmadığı, talebine dayanak olarak ASKİ Teftiş Kurulunca hazırlanan raporu sunduğu, incelemede de belirtildiği gibi andezit plak taşı onarım işi kesin metrajı, ataşman vesaire belgelere dayanılarak çıkartılmadığı, bölge esnafının geçmiş tarihli görgüleri ile yaklaşık olarak hesaplandığı, yine müteahhitler arasında imalat miktarına göre oranlama yapılarak, her bir alt yüklenicinin (davalı da dahil) payına isabet eden miktarın takdir edildiği, bahse konu yöntem ile hesaplama yapılmasının sözleşme eki YİGŞ hükümlerine uygun olmayacağı, Ankara …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılan davanın gerekçeli kararında da bahse konu işlerin kesin hesaplarının henüz çıkartılmadığı, ancak tarafların fazla ödeme olduğu ve fazla ödenen tutarın faizi ile birlikte ödenmesi hususunda mutabık kaldıkları, davacının 5 taksit ile geri ödemeyi kabul ettiği gerekçeleriyle iade talebinin reddedildiği, davacı şirketin dava dışı idareye yönelik kabul ve beyanının davalı alt yükleniciyi bağlamayacağı, davalının eksik yaptığı işler sebebiyle oluşan kar kaybı yönünden yapılan değerlendirmede ise dosya kapsamında davalının işi tamamladığı ve 31/12/2006 tarihi itibariyle 23/12/2008 tarihinde geçici kabulün yapıldığı ve eksik imalat bulunmadığı mütala olunmuştur.
Bilirkişi kurulu raporunun denetlemeye elverişli olması ve ayrıntılı incelemeyi içermesi nedeniyle davacı vekilinin rapora yönelik itirazlarında belirttiği ASKİ Teftiş Kurulu Raporu Mahkememizce değerlendirilebileceğinden ek rapor alınmasına gerek görülmemiştir.
Tüm dosya kapsamı, Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. E sayılı dava dosyası ve bilirkişi kurulu raporu içeriğine göre; davacının yükleniminde olan Ankara’nın muhtelif bulvar, cadde ve genişliği 12 m ve üzeri sokakların tretuvar ve bordürlerinin onarım ve tamamlanması işinin Keçiören-Mamak-Yenimahalle ilçelerindeki kısımının yapımı için davalı şirket ile alt yüklenici sözleşmesi imzalandığı, dava dışı işveren Ankara Büyükşehir Belediyesince fazla ödeme yapıldığı belirtilerek davacıdan yapılan kesinti miktarının 907.300,90 TL’sinden davalının sorumlu olduğunun belirtildiği, ayrıca davalının eksik bıraktığı işten kaynaklanan kar kaybına karşılık 500,00 TL’nin tahsilinin talep edildiği, Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde davacı şirketin işveren idareye açtığı davada kendisine fazla ödeme yapıldığını kabul ederek idareye geri ödemeye yönelik kabulü davalıyı bağlamayacak ise de fazla ödemeye ilişkin kanıtlama yükünün davacıda olduğu, kanıtlamaya yönelik bilgi ve belgelerin dosyaya kazandırılmadığı, talebinde ASKİ Teftiş Kurulunca düzenlenen raporlara dayandığı, kaldı ki inceleme raporunda da andezit plak taşı onarım işi, kesin metrajı, ataşman vesaire belgelere dayanılarak çıkartılmadığının belirtildiği, sözleşmeye konu işlerin davalı tarafından tamamlanarak 30.000,00 TL nefaset kesintisi de yapılmak suretiyle 23/12/2008 tarihinde teslim edildiği, nefaset kesintisi yapılarak ifa kabul edildiğinden teslimin eksiksiz ve kusursuz olarak gerçekleştirildiğinin kabulü gerektiği (Yargıtay 15. H.D. 2015/3119-6121 EK sayılı ilamı), işin eksik ve kusurlu yapılması nedeniyle fazla ödeme yapıldığının usulüne uygun delillerle kanıtlanamadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM ; Yukarıda açıklanan nedenlerle;

1-Davanın reddine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin yatırılan 13.480,85 TL harçtan mahsubu ile artan 13.421,55 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333.maddesi gereğince kararın kesinleşmesinden sonra yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/07/2021

Başkan …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Üye …
e-imzalı
Katip …
e-imzalı