Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/66 Esas – 2022/56

T.C. “TÜRK MİLLETİ ADINA”
ANKARA
4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR
HUKUK MAHKEMESİ K A R A R

ESAS NO : 2021/66
KARAR NO : 2022/56

HAKİM …
KATİP :…

DAVACI :…
DAVALI :…
DAVA :Tasarım … sayılı YİDK Kararı İptali – Hükümsüzlük
DAVA TARİHİ : 04/03/2021
KARAR TARİHİ : 21/02/2022 Yazım Tarihi:21/02/2022

İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde ÖZETLE:Davacı firmanın 1970 yılından bu yana sektörde ticari faaliyetlerde bulunmak ile birlikte; halihazırda Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde onlarca marka ve tasarım tesciline sahip basiretli bir tacir olduğunu, bugün 52 ülkede ürünleri tüketicilere erişmekte olup firma Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra ABD, Kanada; Japonya gibi dev pazarlara ürün sunmakla birlikte Türkiye’de 43 mağazası ile 6 bin noktada tüketicisiyle buluşmakta olduğunu belirtmiştir. Firma yalnızca porselen yemek takımlarıyla değil porselen obje ve sofra tasarım aksesuarlarını da satışa sunmaktadır. Bununla birlikte firma Türkiye Futbol Milli Takımlar Ana Sponsorudur. Davacı firma 2014/01376-3 kod ve sıra numaralı tasarımların firma adına 07-01 Locarno sınıflarında tescilli olduğunu, firmanın mesnet tasarımının başvuru tarihinin 01.04.2014 olduğu, hal böyle iken firmanın yaklaşık 8 yıldır kullanmakta olduğu tasarımlar ile birebir aynı tasarımların davalı tarafından tescil başvurusunda bulunulduğunu belirtmiştir. Davacı firma mesnet tasarımları ile davalı firma tasarımları arasında yapılacak ayniyet incelemesi neticesinde tasarımların aynı olduğu açıkça görülebilecektir. Davalı kurumun görselleri sunulan “…” tasarımı ile davacı firmanın “TABAK” tasarımları karşılaştırıldığında gerek tasarımların genel formu ,gerek tabakların kenar kısımlarının formu ve desenlerin birebir aynı mahiyette olduğunun ortada olduğu,Hal böyle iken davacı firmanın tasarımlarının aynısı davalı firma tarafından davalı kurum Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde başvuruda bulunulduğu ve davalı kurum nezdinde davacı firma tarafından yapılan itirazların da usul ve yasaya aykırı olarak reddedildiği belirtilmiştir. Davalı firma tarafından tescil müracaatına konu edilmiş olan 2020/02738-5 kod ve sıra numaralı tasarım; davacı firmanın 2014/01376-3 kod ve sıra numaralı tasarımları ile ayniyet derecesinde benzer olup dava konusu tasarımlar yenilik ve ayırt edicilik kriterlerine haiz olmadığından aksi yöndeki yöndeki … sayılı TPMK YİDK kararının iptali ve 2020/02738-5 kod ve sıra numaralı tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı kurum vekili dilekçe ve beyanında ÖZETLE: Alınan kararlar ve yapılan işlemlerin usule ve yasaya uygun olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı firma Vekili dilekçe ve beyanında ÖZETLE: Davalı firma faaliyetlerine 1973 yılında kare ve dikdörtgen paketli bal ambalajı üretimi ile Bergama, İzmir’de başladığını, 2013 yılında tasarım atölyesini kurup Türkiye’de ilk ve tek olan kendisinin geliştirdiği S.E.T sistemi ile müşterilerini rakipleri karşısında ileri taşıyacak yenilikçi tasarım değeri yüksek, işlevsel ambalaj çözümleri geliştirmeye başlamıştır. Davalı firma Türkiye’deki en önemli plastik ambalaj firması olarak sektörün gerektirdiği müşteri beklenti ve ihtiyaçlarını en iyi şekilde sağlamak amacıyla gerekli modern altyapı ve üretim ekipmanlarına sahip olduğunu ve günümüzde geliştirdiği yüksek kaliteli sağlıklı yaratıcı ve ekonomik ürünler ile sektörün gelişimine önemli katkıda bulunmaya devam ettiğini belirtmiştir. Davalı çok sayıda tescilli tasarımlarının Türk Patent ve Marka Kurumu sicilinde 6389088 sahip numarası ile korunmakta olduğunu belirtmiştir. Davalı firma davacı firma ile üretim yöntemleri ve faaliyetlerinin tamamen farklı olduğunu, Davalı firma tasarımının yeni olduğu ve tüketici nezdinde açıkça ayırt edici özellikler taşıdığını, üzerindeki küçük farkların bile yenilik için yeterli olduğunu, İltibasın söz konusu olmadığını, tasarımcının söz konusu tasarım ürününde özgürlüğünün sınırlı olması, emsal kararların da tasarımcı için sınırlı seçeneğin olduğunu doğrulaması ve Locarno sınıflarının farklı olması nedeniyle haksız ve mesnetsiz davanın reddini talep etmiştir.
MUHAKEME:HMK kapsamında “Yazılı Yargılama Usulü ” uygulanmıştır.
6769 sayılı SINAİ MÜLKİYET KANUNU”;( 10/01/2017 yürürlük )
Madde 55’te ( Tasarım ve ürün ) ; konusu düzenlenmiştir. Buna göre;
Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.
Tasarım konusu ürün, (bilgisayar programları hariç) endüstriyel (makineler ) yoluyla veya elle üretilen herhangi bir nesne , birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalaj gibi nesneler , birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterlerini ifade eder.
Birleşik ürün denildiğinde ise , sökülüp takılma yoluyla değiştirilebilen veya yenilenebilen parçalardan oluşan üründür.
Tasarım, bir ürün ya da ürün parçasının görünümüdür. Dolayısıyla görünmeyen bir ürünün tasarımının tescili olanaklı değildir.
Bir tasarımın elde edilmesinde harcanan dikkat, çaba, tecrübe aktarımı gibi hususların tek başına bir önemi bulunmamaktadır. Tasarımın korunması için, kaliteli, estetik, faydalı ya da işlevsel olması gerekmemektedir. Ancak, tasarım koruması talep edilen görünümün, fikri veya zihni bir emek ve çabanın ürünü olması gerekmektedir.
Tasarım düşüncesi, bir üründen bağımsız olarak hukukî korumadan yararlanamaz. Tasarımın koruma görmesi için mutlaka bir üründe tecessüm etmesi gerekir.
Madde 56 ‘da( Yenilik ve ayırt edicilik ); konusu düzenlenmiştir. Buna göre;
Tasarım, yeni ve ayırtedici ise kanun korumasından yararlanır.
Şayet birleşik parçalardan oluşan bir üründe, bir veya birkaç parça tasarım sözkonusu ise o parça ürüne takıldığında görünür halde ise , yenilikle beraber ayırtediciliği de varsa tasarım olarak korunması mümkün olur.
Bu maddede belirtilen normal kullanım; bakım, servis veya onarım işleri hariç olmak üzere, son kullanıcı tarafından kullanımı ifade eder.
Bir tasarım, diğer tasarımla mukayesesinde; Eğer mesnet alınan tesçilli tasarım ise onun başvuru veya rüçhan tarihinden daha önceki bir tarihte; Mesnet alınan tesçilsiz tasarım ise onun kamuya sunulduğu tarihten daha önceki bir tarihte kamuya sunulmamış ise YENİ kabul edilir.(Yenilik kriteri)
Tasarımlar bilgilenmiş kullanıcı açısından sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Bilgilenmiş kullanıcı tasarımı mukayese ederken ; tesçilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden daha önceki bir tarihte; tesçilsiz tasarım için kamuya ilk sunulduğu tarihten daha önceki bir tarihte kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarım AYIRTEDİCİ kabul edilir. ( Ayırtedicilik kriteri)
Yenilik kavramı daha çok fiili bir duruma ilişkin olup her bir somut olayda ve somut ürün yönünden ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir. Bununla birlikte yenilik unsurunun varlığı için önceden hiç bilinmeyen bir görünümün elde edilmesi veya bilinen bir görünümün değişik yorumlarla ve yaklaşımla yeniden tasarlanması olgusunun varlığı gerekir. Fikri mülkiyet hukukunda taklidin yasak, esinlenmenin ise serbest olduğu gözden uzak tutulmamalıdır. Bu olgu öğretide “yararlanma ve benzetme serbestisi ilkesi” olarak ifade edilir (Tekinalp, Fikri Mülkiyet, s.32).
Yenilik unsurunun tespitinde önemli olan tasarımın dış görünümdür. Görünmeyen unsurların tasarımın yeniliğine etkisi bulunmamaktadır.
Buradaki Bilgilenmiş kullanıcı; tasarımı kullanarak bilgi sahibi olmuş, tasarımı tanıyan, deneyim sahibi kullanıcı olarak tanımlanmaktadır. Öğretide ise bilgilenmiş kullanıcı bir uzman olmayıp, tasarım konusu ürünleri daha önce görmüş ve bu ürünlerin ne olduğunu bilebilecek bir ara veya nihai tüketici olarak anlaşılması gerektiği ifade edilir.
Bir tasarımın ayırt edici nitelikte olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenime göre belirlenir. Ayırt edicilik tespit edilirken ayrıntıya girilir ve detaylı inceleme yapılır. Bilgilenmiş kullanıcının nazarında, farklılığın belirgin olması aranır. Bu unsurun tespitinde dış görünüm esas alınır. Tasarım başvurusundaki tarifnamelerin bu anlamda önemi bulunmamaktadır. Zira tasarımda korunan işlevsellik değil görsel unsurdur. ” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda açıklanan izahatlardan hareketle; Türk Hukukunda koruma görecek olan bir tasarımda bulunması gereken olumlu şartlar ; a) Yenilik, b) Ayırt edici nitelik, c) Tasarlanan ya da Tasarımın uygulandığı Ürün ve/veya Ürün Parçası ve d) İnsan duyuları ile algılanabilen görünüm şeklinde sıralanabilir.

DELİLLER ve DEĞERLENDİRME:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın;davalı firmanın 2020/02738-5 sıra nolu tasarımının davacı tarafın mesnet tasarımı karşısında bilgilenmiş kullanıcı açısından yenilik ve ayırt edicilik niteliği sahip olup olmadığı, Türk Patent’in … sayılı YİDK kararının iptalinin davalı tasarımının da hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği noktasında olduğu anlaşılmıştır.
YİDK kararının 05/01/2021 tarihinde davacı tarafa tebliğ edildiği, davacının da 5000 sayılı TürkPatent Kanununun 15/C maddesinde öngörülen iki aylık süre içerisinde 04/03/2021 tarihinde ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 156.ncı maddesinde görevli ve yetkili mahkemeye dava açtığı anlaşılmıştır.
TÜRKPATENT YİDK’nun…. sayılı kararında;” 2020 02738/5 sıra numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edici niteliğe sahip olmadığı iddiasıyla itiraz edilmiştir.
Yapılan inceleme ve değerlendirmede; 2020 02738/5 sıra numaralı tasarım ile itiraza gerekçe gösterilen 2014 01376/3 sıra numaralı tasarım genel izlenim itibariyle farklı görülmüş olup itiraz konusu tasarım yenlik ve ayırt edici niteliğe sahip bulunmuştur . ” şeklinde ifade edilmiştir.
Uyuşmazlığın teknik bir boyutu da olduğundan mahkememizce uzman bilirkişi heyetinden alınan 21.12.2021 tarihli raporda ÖZETLE: “
Ortak Özellikler
• Taraf tasarımlarının kullanım amacının servis sunum ürünü yani bir Tabak olması,
• Taraf tasarımlarının genel formlarının dairesel olması,
• Taraf tasarımlarında kenar yapılarının dalgalı bir formda ilerlemesi,
• Taraf tasarımlarının kenar yüzeyleri üzerinde noktasal bir formda olmasıdır.
Farklılıklar
• Davalı taraf tasarımında iç çeper dairesel olup davacı taraf tasarımında köşeleri yuvarlatılmış altıgen bir formdadır.
• Davalı taraf tasarımında iç-dış çeper arası yapı düz olup davacı taraf tasarımında dilimler arası çukurdur.
• Desen formu davalı taraf tasarımında yatay çizgisel olup davacı taraf tasarımında köşeli noktasaldır.
• Desen alanı davalı taraf tasarımında belirli alanda olup davacı tasarımında aralıksız tüm alandadır.
• Davalı tarafın tasarımı düz bir servis sunum tabağı iken, davacı tarafın tasarımının çukur bir yapısı bulunmaktadır.
Yukarıda da belirtilmiş olan benzerlik ve farklılıklar doğrultusunda, tasarımcının sahip olduğu seçenek özgürlüğü de göz önünde bulundurularak, dava konusu tasarımın mesnet davacı tasarımı karşısında yenilik niteliklerini ve bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliklerini taşıdığı kanısı heyetimizde oluşmuştur.
SONUÇ; Davalı tarafın … sıra sayılı tasarımının, davacı tarafa ait … sıra sayılı tasarımı karşısında yenilik ve ayırt edicilik vasfı taşıdığı,
Dava konusu Türk Patent Enstitüsü Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun … Sayılı Kararının … sıra sayılı tasarım için iptali koşullarının oluşmadığı,
Dava konusu … sıra sayılı tasarımın hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı,” şeklinde ifade edilmiştir.
Bilirkişi heyet raporu UYAP’ta kayıtlı ilgili konularda uzmanlardan seçilip her iki tarafın iddia ve savunmasına, taraf delillerine, tasarım kapsamına , YİDK kararına uygun şekilde denetlenebilir, içeriği olumlu veya olumsuz mahkemece değerlendirilebilir nitelikte olduğundan davacı vekilinin yeni bir heyetten rapor veya aynı heyetten ek rapor alınması istemi HMK 30.ncu madde kapsamında reddedilmiştir.
GEREKÇE:
Tarafların iddia ve savunmaları, sunulan delil ve belgeler, YİDK kararı, dava konusu tasarım ve mesnet olan tasarım , bilirkişi heyet raporu birlikte değerlendirildiğinde;
Davalı firmanın 2020/02738-5 sıra nolu tasarımının davacı tarafın mesnet tasarımı (2014 01376/3 sıra numaralı ) karşısında bilgilenmiş kullanıcı açısından yenilik ve ayırt edicilik niteliği sahip olmadığı , haksız rekabet oluşturduğu iddia edilmiş ise de;
Teknik boyutu karşısında konunun uzmanlarından oluşan Uyap’ta kayıtlı bilirkişi heyetinin raporunda özet olarak ifade edildiği ve ayrıca ortak özellikler ile farklılıklar tabloda da gösterildiği şekilde ” Davalı tarafın … sıra sayılı tasarımının, davacı tarafa ait 2014 01376-3 sıra sayılı tasarımı karşısında yenilik ve ayırt edicilik vasfı taşıdığı,” şeklindeki görüşe aynı gerekçelerle iştirak edilerek dava konusu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı nezdinde yenilik ve ayırt edicilik vasfını taşıdığı kanaatine varılarak bu kapsamda alınan YİDK kararı doğru olduğundan davanın reddi gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcından peşin alınan 59,30 TL’nin düşümü ile bakiye 21,4 TL’nin davacıdan tahsiliyle Hazine’ye gelir kaydına,
3-AAÜT uyarınca 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsiliyle davalılara verilmesine,
4-Karar kesinleştiğinde arta kalan gider avansının taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalı kurum vekilinin yüzüne karşı davalı firma vekilinin yokluğunda , 6100 sayılı HMK 341 ila 345 inci maddesine göre tebliğden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememiz aracılığı ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar okunup açıklandı. 21/02/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza