Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

T.C. “TÜRK MİLLETİ ADINA”
ANKARA (Bozmaya Uyma)
4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR
HUKUK MAHKEMESİ

K A R A R
(Karşı dava yönünden)
ESAS NO : 2021/204
KARAR NO : 2022/26

HAKİM : … …
KATİP : … …

(KARŞI) DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…
(KARŞI ) DAVALI : … – …
(KARŞI ) DAVA : Faydalı Model Belgesi Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 24/05/2013
KARAR TARİHİ : 31/01/2022 Yazım Tarihi : 20/02/2022
İDDİA:
Karşı tarafa ait TR … Y sayılı faydalı model belgesinin tekniğin bilinen durumu itibariyle yenilik vasfını taşımadığından hükümsüzlüğü gerektiğini, müvekkiline ait incelenen aracın … Oto Makas Şase ve İmalat Sanayiine ait 16/04/2012 tarihli 370500 nolu faturanın ve 01/04/2012 tarihli araca ait uygunluk belgesinin davacıya ait başvurusu yapılan 21/06/2012 tarihinden önceye ait olduğunu,bu durumun aracın daha önce üretildiğinin kanıtı olduğunu, diğer yönden davacının da aracı üretim tarihinin 2010 senesine takabül ettiğini, davacı firmanın Baskod Basım Matbaacılık şirketine 17/05/2010, 04/08/2010 ve 20/01/2011 tarihli faturalara konu olan reklam tabelalı römorkların tamamının faydalı modele konu olan ürün olduğundan yenilik kriteri olmadığından faydalı modelin hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmesi talep ve dava etmiş duruşmada da dilekçesini tekrar etmiştir.
SAVUNMA: Müvekkiline ait ürünlerin faydalı modelin başvuru tarihinden sonra olduğunu, karşı taraf iddiasının birbiri ile çelişkili olduğunu, hiçbirisinde müvekkiline ait faydalı modelin ana isteminde yer alan unsurların varlığını gösterir teknik bir bilginin yer almadığını belirterek; davalı tarafın haksız ve somut gerekçelerden uzak hükümsüzlük iddiaları ve sair tüm taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT
551 nolu PATENT HAKLARININ KORUNMASI Hk. K.H.K.;(Dava tarihinde)
5.nci maddesinde “Yeni , tekniğin bilinen durumunu aşan ve sanayiye uygulanabilir  olan buluşlar, patent verilerek korunur.”,
7.nci maddesinde “Tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan buluş yenidir.
Tekniğin bilinen durumu, patent başvurusunun yapıldığı tarihten önce, buluş konusunda dünyanın herhangi bir yerinde toplumca erişilebilir yazılı veya sözlü tanıtım, kullanım veya bir başka yolla açıklanan bilgilerden oluşur.
Patent başvurusu tarihinde veya bu tarihten sonra yayınlanmış olan ve patent başvurusu tarihinden önceki tarihli Türk patent ve faydalı model belgesi başvurularının yayınlanan ilk metinleri tekniğin bilinen durumuna dahildir.”hükmü,
(KHK’nin 8. maddesinde buluşa patent verilmesini engellemeyen açıklamalar ( Bir buluşa patent verilmesini etkileyecek nitelikte olmakla birlikte, başvuru tarihinden önceki oniki ay içinde veya rüçhan hakkı talep edilmiş ise rüçhan hakkı tarihinden önceki oniki ay içinde buluş sahibi tarafından açıklama yapılmış olması buluşa patent verilmesini etkilemez)
9.ncu maddesinde “Buluş, ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş ise, tekniğin bilinen durumunun aşıldığı kabul edilir.”,
10.ncu maddesinde ” Buluş, tarım dahil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir nitelikte ise, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilir. “,
45.nci maddesinde “Patent başvurusu, sadece bir tek buluşu veya genel nitelikte bir ana buluş fikri etrafında gerçekleştirilmiş olan ve birbirlerine bu ana buluş fikri ile bağlı birden çok buluşu içerir.”, (Ana istem ve bağımlı istem)
46.ncı maddesinde “Tarifname buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte açık ve yeterli yazılır.”,
47.nci maddesinde “Başvuru bir veya birden çok istemi içerir. İstem veya istemler buluşun korunması istenilen unsurlarını tanımlar. Her istem açık ve öz olmalıdır. İstem veya istemlerin dayanağı tarifnamedir. İstem veya istemler tarifnamede tanımlanan buluşun kapsamını aşamaz.”,
83.ncü maddesinde ” Patent başvurusu veya patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler ile belirlenir. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır.  
İstem veya istemler, bir yandan patent başvurusu veya patent sahibine hakkı olan korumayı sağlayacak ve diğer yandan üçüncü kişilere de korumanın kapsamı açısından makul bir düzeyde kesinlik ifade edecek şekilde birlikte yorumlanır.”,
154.ncü maddesinde “Yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşlar faydalı model belgesi verilerek korunur.” ,
156.ncı maddesinde “Faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluş başvuru tarihinden önce, Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise, yeni değildir.
Faydalı model belgesi başvurusu sahibi veya selefleri tarafından başvuru tarihinden veya var ise rüçhan hakkı tarihinden, oniki ay önceki tarihten itibaren yayınlama veya bir başka yolla yapılan açıklama veya kullanma, başvuru konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırmaz.”,
164.ncü maddesinde “Patent sahibine tanınan koruma, faydalı model belgesi sahibine de aynen tanınır. ” ,
165.nci maddesinde “Aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir. ( Hükümsüzlük halleri )
a – Faydalı model belgesi konusunun, buKanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse,
b – Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse,
c – Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45 inci maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12 nci maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse,
d – Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse.
Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, zarar gören üçüncü kişiler veya Cumhuriyet Savcılığı vasıtasıyla ilgili resmi makamlar veya bu maddenin birinci fıkrasının (d) bendine göre, faydalı model belgesi isteme hakkına sahip kişiler tarafından talep edilebilir.
Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, koruma süresinin devamınca talep edilebilir.
Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesi hükmü uygulanır.
Hükümsüzlük nedenleri faydalı model belgesinin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
Kısmi hükümsüzlük sonucu, faydalı model belgesinin iptal edilmeyen istem veya istemleri, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci ila 7 nci maddesi hükümlerine uygun olması halinde, faydalı model belgesi, bu istem veya istemler için geçerli kalır.
Üçüncü kişilerin gerekçeli itirazlarının başvuru sahibi tarafından dikkate alınmaksızın faydalı model belgesinin verilmesi ve yapılan itirazla illiyeti nedeniyle, mahkeme tarafından bu maddeye göre faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde, itirazda bulunmuş olan zarar gören üçüncü kişilerin, hükümsüzlüğüne karar verilen faydalı model belgesi sahibinden tazminat talep etme hakkı doğar.
“,
166.ncı maddesinde “Faydalı model belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği takdirde, patentler için öngörülen hükümler, faydalı model belgeleri için de uygulanır.”hükmü yer almaktadır.
6769 sayılı SINAİ MÜLKİYET KANUNU (10.01.2017 yürürlük);
Madde 144″ (1)Aşağıdaki hâllerde faydalı modelin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir:
a) Faydalı model konusu, 142 nci maddede belirtilen şartları taşımıyorsa.
b) Buluş 92 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca yeterince açıklanmamışsa.
c) Faydalı model konusu, başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa veya faydalı modelin, 91 inci maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre yapılan bir başvuruya dayanması durumunda en önceki başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa.
ç) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı ispatlanmışsa.
(2) Menfaati olanlar, Cumhuriyet savcıları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları faydalı modelin hükümsüzlüğünü isteyebilir. Faydalı model sahibinin 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı nedeniyle faydalı modelin hükümsüzlüğü, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından istenebilir.
(3) Faydalı modelin hükümsüzlüğü davası, faydalı modelin koruma süresince veya hakkın sona ermesini izleyen beş yıl içinde, sicile faydalı model sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılabilir. Sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için bu kişilere ayrıca tebligat yapılır.
(4) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, 110 uncu madde hükümleri uygulanır.
(5) Hükümsüzlük nedenleri faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
(6) Kısmi hükümsüzlük sonucu, faydalı modelin iptal edilmeyen istem veya istemleri 142 nci madde hükümlerine uygun olması hâlinde faydalı model, bu istem veya istemler için geçerli kalır.” hükmü,
Geçici Madde 1/2 ” Bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış ulusal patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.” ,
Geçici Madde 1/4 ” Önceki mevzuat hükümlerine göre verilmiş patent ve faydalı modeller için 99 uncu, 138 inci ve 144 üncü maddeler ile 113 üncü maddenin beşinci fıkrası ve 121 inci maddenin sekizinci fıkrası hariç olmak üzere bu Kanun hükümleri uygulanır.”hükmü yer almaktadır.
Yukarıdaki hükümler karşısında bu davada dava konusu TR… Y sayılı Faydalı Modelin 21/06/2012 tarihli başvurusu nedeniyle hükümsüzlük konusunda 6769 sayılı Kanunun Geçici 1.nci madde 2 ve 4.ncü bendlerine göre de 551 sayılı KHK hükümleri uygulanmıştır.

ÖNCEKİ DEĞERLENDİRME;
Karşı davada ; taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalıya ait TR … nolu faydalı model belgesinin yenilik kriterini taşımadığı iddiasına bağlı hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediğine ilişkin olduğu saptanmıştır.
20/07/2016 havale (01/07/2016 tanzim) tarihli EK RAPORDA” Karşı dava yönünden … Y sayılı faydalı model belgesinin sunulan delil ve belgeler kapsamında…, davalı/karşı davacıya ait TR 2012 06921Y sayılı faydalı model belgesinde, davaya konu TR… Y sayılı faydalı model belgesinin 1 ve 39 nolu ana istemlerinde sınırları çizili reklam aracında bulunan “kauçuk torsiyon ve çift dingil”in bulunmadığı bu nedenle davalı karşı davacıya ait TR … Y sayılı faydalı model belgesinin davacı-karşı davalıya ait TR… Y sayılı faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı değerlendirmesi yapılmıştır.
“2.d Diğer Hususlar” bölümünde karşı dava açısından davalı karşı davacı tarafından sunulan faturalarda incelenmiş ve bu faturaların davaya konu faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.” şeklinde ifade edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda 23/05/2018 tarih ve 2013/67 esas, 2018/204 karar sayılı ilam ile ;” Teknik boyutu nedeniyle sonucu benimsenen 01/07/2016 tarihli bilirkişi raporunda ” karşı dava yönünden inceleme ayrı bir bölümde değil, kök raporun 2.c maddesinde 3 paragraf şeklinde verildiği tespit edilmiştir. Söz konusu incelemede, davalı/karşı davacıya ait TR 2012 06921Y sayılı faydalı model belgesinde, davaya konu TR… Y sayılı faydalı model belgesinin 1 ve 39 nolu ana istemlerinde sınırları çizili reklam aracında bulunan “kauçuk torsiyon ve çift dingil”in bulunmadığı bu nedenle davalı karşı davacıya ait TR … Y sayılı faydalı model belgesinin davacı-karşı davalıya ait TR… Y sayılı faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı ……. karşı davacı tarafından sunulan faturalarda incelenmiş ve bu faturaların davaya konu faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı … ” ifade edildiğinden bu görüşe mahkememizce de aynen iştirak edilerek TR… Y sayılı faydalı model belgesinin yenilik vasfı taşınmadığı ispat edilemediğinden karşı davanın ise reddine ” şeklinde karar verilmiştir.
Bu karar karşı davacı tarafca istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Ankara BAM …. Hukuk Dairesi’nce verilen 13.03.2020 tarih ve 2019/68 E. – 2020/362 K. sayılı kararın da Yargıtay’ca incelenmesi karşı davacı vekili tarafından istenmiş olmakla YARGITAY … HD.nin 02/06/2021 Tarih ve 2020/2339 Esas, . 2021/4681 Karar sayı ile ÖZETLE ; ” Karşı davacı, davacı-karşı davalıya ait TR… Y sayılı faydalı model belgesinde koruma altına alınan “kauçuk torsiyon” ve “çift dingil” istemlerinin tekniğin bilinen durumuna dahil olduğunu ve birçok araçta kullanıldığını ileri sürmüş, mahkemece alınan kök ve ek bilirkişi raporlarında davalı/karşı davacıya ait TR … Y sayılı faydalı model belgesinde, davaya konu TR… Y sayılı faydalı model belgesinin 1 ve 39 nolu ana istemlerinde sınırları çizili reklam aracında bulunan “kauçuk torsiyon ve çift dingil”in bulunmadığı bu nedenle davalı-karşı davacıya ait TR … Y sayılı faydalı model belgesinin davacı-karşı davalıya ait TR… Y sayılı faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı değerlendirmesi yapılmış, ancak karşı davacının iddia ettiği “kauçuk torsiyon” ve “çift dingil” istemlerinin tekniğin bilinen durumuna dahil olup olmadığı hususlarıyla ilgili teknik inceleme yapılmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda yapılması gereken karşı davalıya ait faydalı modelde yer alan istemlerin tek tek inceleme ve açıklamasının yapılarak bu istemlerden hareketle “kauçuk torsiyon” ve “çift dingil” istemlerinin tekniğin bilinen durumuna dahil olup olmadığı hususunda ek veya yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak mahkemece yukarıda özetlenen gerekçe ile karşı davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış kararın davalı-karşı davacı yararına bozulması gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre, davalı-karşı davacı vekilinin asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı vekilinin asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ” şeklindeki karar ile dosya yeniden mahkememize gönderilmiştir.
YENİDEN DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE ;
Taraf teşkilinden sonra bozma ilamına uyularak bozma gerekçesi doğrultusunda davaya konu faydalı model belgesi ile ilgili karşı davacının iddia ettiği “Kauçuk Torsiyon” ve “Çift Dingil” istemlerinin tekniğin bilinen durumuna dahil olup olmadığı konusunda önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyetinin sunduğu 01.12.2021
Tarihli EK raporda ÖZETLE ” – “Kauçuk Torsiyon” ve “Çift Dingil” özelliklerinin daha önceden araçlarda kullanılan bilinen özellikler olduğu,
– Ancak bu özelliklerin davaya konu TR… Y sayılı faydalı model belgesinde tanımlı gezici reklam römorklarında esas unsur olarak bulunmasının patent hukuku açısından buluşa yenilik vasfı kazandırdığı ” şeklinde ifade edilmiştir.
Buna göre ; karşı davalıya ait TR … nolu faydalı model belgesinin yenilik kriterini taşımadığı iddiasına bağlı hükümsüzlüğü talep edilmişse de;
GEREK, 20/07/2016 havale (01/07/2016 tanzim) tarihli EK RAPORDA’daki ” Karşı dava yönünden … Y sayılı faydalı model belgesinin sunulan delil ve belgeler kapsamında…, davalı/karşı davacıya ait TR 2012 06921Y sayılı faydalı model belgesinde, davaya konu TR… Y sayılı faydalı model belgesinin 1 ve 39 nolu ana istemlerinde sınırları çizili reklam aracında bulunan “kauçuk torsiyon ve çift dingil”in bulunmadığı bu nedenle davalı karşı davacıya ait TR … Y sayılı faydalı model belgesinin davacı-karşı davalıya ait TR… Y sayılı faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı değerlendirmesi yapılmıştır.
“2.d Diğer Hususlar” bölümünde karşı dava açısından davalı karşı davacı tarafından sunulan faturalarda incelenmiş ve bu faturaların davaya konu faydalı model belgesinin yenilik vasfını ortadan kaldırmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.” şeklinde ifade edilen görüş ile GEREKSE de bozmadan sonra 01.12.2021
tarihli ek rapordaki ” – “Kauçuk Torsiyon” ve “Çift Dingil” özelliklerinin daha önceden araçlarda kullanılan bilinen özellikler olduğu,
– Ancak bu özelliklerin davaya konu TR… Y sayılı faydalı model belgesinde tanımlı gezici reklam römorklarında esas unsur olarak bulunmasının patent hukuku açısından buluşa yenilik vasfı kazandırdığı ” şeklinde ifade edilen bilirkişi heyet görüşüne aynı gerekçelerle iştirak edilerek karşı davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Karşı davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcından peşin alınan 59,30 TL’nin düşümü ile bakiye 21,40 TL’nin davacıdan tahsiliyle Hazine’ye gelir kaydına,
3-AAÜT uyarınca 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine,
4-Karar kesinleştiğinde arta kalan gider avansının taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı-karşı davalı vekilinin yüzüne karşı, davalı-karşı davacı vekilinin yokluğunda, 6100 Sayılı HMK’nın Geçici 3/2 madde yollaması ile, HUMK 427 vd.m. uyarınca, tebliğden itibaren 15 günlük yasal süre içinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
31/01/2022

Katip … Hakim …
¸e-imza ¸e-imza