Emsal Mahkeme Kararı Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/301 E. 2021/65 K. 01.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

T.C. “Türk Milleti Adına”
ANKARA
4. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR
HUKUK MAHKEMESİ K A R A R

ESAS NO : 2018/301
KARAR NO : 2021/65

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI …
DAVALI : … -… …
DAVA : Marka Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 28/07/2018
KARAR TARİHİ : 01/03/2021 Yazım Tarihi : 01/04/2021
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde ÖZETLE: Müvekkilinin… markalarını 1980’li yıllardan itibaren yoğun ve fasılasız bir şekilde kullanmakta olduğunu, müvekkilinin ilk defa ilaç paketi tasarımı ile çakmak taşı paketlemesi yapan firma olduğunu, müvekkili şirketin kullanımları ile ilgili olarak 1990 yılı ve devamı yıllara ilişkin faturaları sunduklarını, ayrıca 2000 yılında 008197 başvuru numaralı halen kullandıkları ambalaj tasarımının tescili için başvuruda bulunduklarını, davalının kötü niyetli olarak öncelik ilkesinden faydalanarak … markasının tescilini sağladığını, bunun ardından da müvekkiline isterse markayı kendisine satabileceklerini ifade ettiklerini, davalının bununla kalmayıp müvekkilinin çakmak taşının taklidini üretmeye başladığını ve taklit ettiği ürünlerle tüketiciyi yanıltmaya yönelik olarak ürünleri piyasaya sunduğunu, müvekkilinin kullanmakta olduğu … … markasının tescili için yaptığı başvurunun davalı markasının tescili sebebiyle reddedildiğini, davalının kendi tescilli … markası yerine müvekkilinin kullanım yoluyla tanınmış hale getirdiği tasarım ve … … markasını kullandığını, davalının müvekkilinin markasının şöhretinden haksız kazanç sağlayarak piyasada haksız rekabete yol açtığını, SMK m. 25/1, 6/3 ve 6/9 gereğince davalının haksız ve kötü niyetli tescilinin iptalini talep ettiklerini, dava konusu 2015/22894 no ile tescilli … markasının ilk olarak … Elektronik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. lehine tescil edildiğini, daha sonra davalıya tam devir yapıldığını, dava dışı şirket ile davalının adresinin aynı olduğunu, aralarında organik bağ bulunduğunu, üçüncü kişilerin tekrar devrinin önlenmesi için marka üzerine ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini, iddia ederek; 2015/22894 tescil no ile tescilli … markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiş, duruşmada da dilekçesini aynen tekrar etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı şahıs vekili dilekçe ve beyanında ÖZETLE: Müvekkilinin devir aldığı ve davaya konu olan … ibareli 2015/22894 tescil numaralı markasını ilk olarak 34. sınıf emtialar için 2003/17827 tescil numarası ile 09.07.2003 tarihinden itibaren koruma altına aldığını, markanın ilk sahibi olan dava dışı … ELEKRONİK İNŞAAT SANAYİ TİCARET LTD.ŞTİ.’nin markanın üstün ve öncelikli hak sahibi olduğunu, … ELEKRONİK İNŞAAT SANAYİ TİCARET LTD.ŞTİ.’nin 2015/22894 ile … markasını tekrar tescil ettirdiğini, 12.04.2016 tarihli devir sözleşmesi ile müvekkiline devrettiğini, işbu davada marka üzerinde üstün ve öncelikli hak sahipliği, dava açılması için geçen hak düşürücü süreler ve sessiz kalma yoluyla hak sahipliği kaybı incelenirken 09.07.2003 tarihinin dikkate alınması gerektiğini, davacının müvekkilinin markası ile aynı olan … ibaresini tescil talebinin ilgili hükümlere uygun şekilde reddedildiğini, bu konudaki YİDK kararının iptali için Ankara 2. FSHHM’nin 2018/274 E. sayılı dosyası ile dava açıldığını, davacının 6769 sayılı Kanun’un 25. maddesine göre 5 yıllık süre içinde dava ikame etmediğini, davacının 2003 yılından beri tescilli markaya ve … ELEKRONİK İNŞAAT SANAYİ TİCARET LTD.ŞTİ.’nin kuruluşundan beri kullandığı ticaret unvanına 5 yıllık hak düşürücü süre içinde itirazda bulunmayarak hak kaybına uğradığını, davacının hak düşürücü süre içinde markanın hükümsüzlüğü ve ticaret unvanının terkini taleplerinde de bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MUHAKEME:HMK kapsamında “Yazılı Yargılama Usulü ” uygulanmıştır.
6769 sayılı SINAİ MÜLKİYET KANUNU (10/01/2017 yürürlük)
Madde 6 (Marka tescilinde nispi ret nedenleri)
“(3) Başvuru tarihinden veya varsa rüçhan tarihinden önce tescilsiz bir marka veya ticaret sırasında kullanılan bir başka işaret için hak elde edilmişse, bu işaret sahibinin itirazı üzerine, marka başvurusu reddedilir.
(6) Tescil başvurusu yapılan markanın başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını,fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi hâlinde hak sahibinin itirazı üzerine başvuru reddedilir.
(9)Kötüniyetle yapılan marka başvuruları itiraz üzerine reddedilir.”,
Madde 25 ” (1) 5 inci (mutlak red nedenleri ) veya 6 ncı ( nisbi red nedenleri ) maddede sayılan hâllerden birinin mevcut olması hâlinde mahkeme tarafından markanın hükümsüzlüğüne karar verilir. ” hükmü yer almaktadır.
SMK 6/3 maddesinin uygulanması için tescilsiz olarak kullanılan işaretin MARKASAL şekilde yani işlevine uygun , ayırt ediciliği sağlanmış olarak ticaret alanında kullanılması, bu kullanımın da Türkiye hudutları için olması gerekir. Üçüncü kişinin davaya konu tescil başvurusundan veya rüçhan hakkının doğumundan önce, bu işareti kullandığı , çevresinde belli bir oranda bu işaret üzerinde hak sahibi olarak bilinip tanındığının ispatı (tüm Türkiye genelinde değil) gerekir. Diğer bir anlatımla, öncelik hakkını ileri sürenin söz konusu ibarenin başkası tarafindan kullanımını veya tescilini engelleme hakkı verecek nitelik ve yoğunlukta bu işareti Türkiye hudutları içinde ticaret alanında kullandığını ispatlaması gerekir. Gerçekten, bir işareti ilk kullanan ve ona ayırt edici nitelik kazandıran kişi onun hak sahibi olarak kabul edilir ve bu halde gerçek hak sahipliği sözkonusudur.
Doktrin ve çeşitli yargı kararları dikkkate alınıp bakıldığında KÖTÜNİYET kriteri “Marka sahibinin, markasını tescil ederken, markanın kullanılış amacı ve fonksiyonlarına aykırı bir şekilde, iyi niyetli üçüncü kişileri baskı altında tutma, onlara şantaj yapma veya engelleme amacı gütmesi gibi hallerde, kötü niyetli marka tescilinden bahsedilir. Marka başvurusunun kötü niyetli bir başvuru olabilmesi için, marka başvurusu sırasında kötü niyetli olarak markanın amacı ve temel işlevi dışında bir amaçla kullanılması gerekir. Dolayısıyla kötü niyetin kabulü için, marka için başvuruda bulunan kişi, markanın temel işlevleri olan ürünün işletmeye aidiyetini sağlama ve diğer ürünler karşısında ayırt edicilik sağlama fonksiyonu dışında bir amaçla veya marka üzerindeki gerçek hak sahibinin markadan yararlanmasını engellemek veya markanın ün ve şöhretinden yararlanmak suretiyle haksız çıkar edinme gibi bir amaçla hareket etmelidir.” şeklinde görüşler yer almaktadır.
DELİLLER ve DEĞERLENDİRME:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı adına kayıtlı 2015/22894 tescil sayılı “…” ibareli 34. Sınıfta kayıtlı olan markanın davacı tarafın ileri sürdüğü marka ve tasarımları, önceki kullanımları, tescilli tasarım hakkı, kötü niyetli tescil iddialarına bağlı olarak 6769 sayılı SMK ve 556 sayılı KHK hükümleri çerçevesinde hükümsüzlüğü gerekip gerekmediği, davalı tarafın dava konusu markayı dava dışı firmadan devir alındığı, ticaret ünvanı ve önceki markaları nedeniyle davacı tarafın sessiz kalmak suretiyle hak kaybına uğrayıp uğramadığı iddiasının yerinde ve doğru olup olmadığı noktasında olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu 2015/22894 sayılı ” … ” ibareli 34.ncü sınıftaki markanın 17/03/2015 tarihinde dava dışı şirket … Elektronik inşaat San.ve Ticaret Ltd.Şti. tarafından başvurusu yapılıp 08/01/2016 tarihinde tescil edildiği, 12/04/2016 tarihinde de davalı şahsa devir edildiği,
Davacıya ait kutu ambalaj deseni tasarımının (tarifnamede çakmaktaşı muhafazası için kutu ürünü tanımı yapıldığı) 008197 no ile 13/04/2000 tarihinde tescilli olduğu,
Davacı şirketin 19/07/1977 yılında ticaret siciline tescil edildiği,
Dava dışı şirket olan … Elektronik inşaat San.ve Ticaret Ltd.Şti.nin 24/04/1998 tarihinde ticaret siciline kayıtlı olduğu, 2003/17827 sayılı 2005 yılında tescil edilen … ibareli markası olduğu hususları tespit edilmiştir.
Bilirkişiden alınan 06.03.2020 tarihli raporda ÖZETLE: “1)Somut uyuşmazlıkta, dava konusu yapılan 2015 22894 tescil numaralı ve … ibareli marka, 08.01.2016 yılında tescile bağlanmış olup 17.03.2015 tarihinden itibaren koruma altına alınmıştır. Davacının önceki tarihli kullanımlarına ilişkin sunduğu fatura örnekleri, 1992-2018 tarih aralığındadır. Belirtilen zaman dilimine dava konusu markanın başvuru tarihi olan 17.03.2015 tarihinden öncesi de dahildir. Başka bir ifadeyle önceki tarihli kullanım iddiasının ispatı için sunulan fatura örnekleri, dava konusu marka başvurusundan önceki 22 yıl (1992-2014) için geçerlidir. Kullanımlarla ilgili yoğunluk oranını da tespit edebilmek için III- 4. altında oluşturulan tabloda da görüldüğü üzere … ibaresini “blisterli çakmak taşı” için markasal olarak içeren fatura örnekleri 22 yıla ilişkin kullanımı gösterir niteliktedir.
Faturalarda yer alan ürün açıklamasında … marka ibaresinin yanında ürün cinsi durumunda olan “blisterli çakmak taşı” ifadesi yer almaktadır. Bu ürün cinsi içinde yer alan “blister”, İngilizce bir sözcük olup “kabartı, kabarcık” anlamlarına gelmektedir. Belirtilen sözcük, ürünlerin satışı sırasındaki paketlenme yöntemi ile ilgilidir ve sert plastik ile kaplı ve askılı olarak sergilenebilen ürünler için kullanılmaktadır. Benzer yöntem ilaç ambalajlarında da kullanılmaktadır ve “blisterli ilaç ambalajı” biçiminde bir ilaç ambalaj türü de bulunmaktadır. Davacının dosya kapsamına ibraz ettiği numune kutuların içindeki … da sert plastik kaplı ambalaj içinde bir araya getirilmiştir.
Dolayısıyla davacı tarafından önceki tarihli kullanımlarla ilgili olarak sunulan fatura örneklerinde “çakmak taşı” malları için … ibaresinin markasal olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir.
Tüm bu açıklamalar doğrultusunda davacının “…” malları için … ibaresi üzerinde dava konusu yapılan 2015 22894 tescil numaralı markadan öncesine dayanan hak sahipliğinin bulunduğu, başka bir ifadeyle davacının “…” malları için … ibaresi üzerinde gerçek hak sahipliğinin bulunduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Dosya kapsamına ibraz edilmiş olan (davacının dava dışı başvurusu, dava dışı üçüncü kişiye ait marka, dava tarihinden önce koruması sona ermiş, üzerinde hiçbir marka unsuru barındırmayan ve sadece dış kutu görünümüne ilişkin kutu ambalaj tasarımı, davacı tarafından orijinal ve taklit olarak nitelendirilmiş olan iki ayrı ürün örneği gibi) sair verilerin önceki hak sahipliği ile ilgili iddia bakımından dikkate alınabilmesi mümkün olmamıştır.

Dava konusu markanın tescil kapsamında bulunan “…” malları ile ilgili olarak … ibaresi üzerinde davacının önceki tarihli markasal kullanımlarından kaynaklanan öncelik hakkı bulunduğu,
2) Dava konusu marka ile davacının ticaret unvanı arasında herhangi bir benzerlik bulunmadığı,
3) Dava konusu markanın kötüniyetli tescil edildiğine ilişkin somut bir veriye dayanılmadığı ve bu konudaki nihai takdirin Sayın Mahkemeye ait olduğu,
4) Dava konusu yapılan 2015 22894 tescil numaralı ve … ibareli marka, 08.01.2016 yılında tescile bağlanmış olup 17.03.2015 tarihinden itibaren koruma altına alınmıştır. Huzurdaki davanın tarihi, 28.07.2018 olup dava tarihi itibariyle dava konusu yapılan marka, beş yıldır tescilli olmadığı gibi koruma süresinin üzerinden de beş yıl geçmemiştir. Ayrıca davalı tarafından koruma tarihinden önceye ilişkin bir bilme durumu ile ilgili herhangi bir delil de ibraz edilmemiştir.
Davalı savunmasında sessiz kalma yoluyla hak kaybına ilişkin istisna düzenlemesini dava dışı … Elektronik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına 34. sınıfta tescilli olan … ibaresine dayandırmaktadır. Dayanak olarak gösterilen bu markanın dava konusu olmaması ve davalıya ait olmaması karşısında üçüncü kişiye ait dava dışı marka nedeniyle huzurdaki dava konusu markanın hükümsüzlüğü talebi bakımından davacının sessiz kalma yoluyla hak kaybına uğradığından söz edilemeyeceği değerlendirilmiştir.
Davalının bir diğer savunma argümanı, dava konusu 2015 22894 tescil numaralı … markasını dava dışı şirketten devir almış olmasına ilişkindir. Devir, markanın aynî haklardan olması nedeniyle üzerinde serbest tasarruf ilkesinden kaynaklı olarak gerçekleştirilen işlemlerden birisidir. Devir ile markanın hak sahibi değişmektedir. Davalının, kendisinin taraf olduğu devir işleminin geçersizliği ile ilgili bir argümanı olmaması da dikkate alındığında marka devir işlemi nedeniyle de sessiz kalma yoluyla hak kaybından söz edilemeyecektir. Zira devir, marka ile ilgili olarak koruma süresini veya tescil kaydına ilişkin tarihi değiştirebilecek bir tasarruf işlemi değil sadece hak sahibini değiştiren bir işlemdir.
Dosya kapsamındaki olgular ve dava konusu markanın beş yıldır tescilli olmaması da göz önünde bulundurulduğunda dava konusu markanın hükümsüzlüğü bakımından sessiz kalma yoluyla hak kaybından söz edilemeyeceği kanaatine ulaşılmıştır.
Dava konusu markanın tescili üzerinden dava tarihi itibariyle beş yıl geçmemiş olması nedeniyle sessiz kalma yoluyla hak kaybından söz edilemeyeceği, ” şeklinde ifade edilmiştir.
GEREKÇE:
SMK 6/3 madde anlamında önceki tarihli tescilsiz markasal kullanımlar ile sonraki tarihli hükümsüzlüğe konu tescilli marka arasında iltibasa sebebiyet verebilecek derecede görsel, sescil ve anlamsal benzerlik olup olmadığının, her ikisinin ayırt edici ve baskın unsurları dikkate alınmakla beraber münferit unsurlardan ziyade bütünü itibariyle bıraktığı izlenimin nazara alınarak belirlenmesi gerektiğinden hareketle;
Davacının ” …” ibareli önceki tarihli tescilsiz markasal kullanımları ile davalının başkasından devir aldığı 2015/22894 sayılı … ibareli markası arasında ayniyet/iltibas düzeyinde benzerlik oluştuğu ;
Dosyaya yansıtılan 1992-2018 tarihlerine ait faturalarda davacı tarafın “…” malları açısından … ibareli markasal kullanımlarını kanıtladığı , bu kullanımların davalı tarafın 2015/22894 sayılı … ibareli markasının başvuru tarihinden çok önceki yıllara ilişkin olduğu, nitekim benimsenen bilirkişi raporunda ifade edildiği üzere ” davacının “…” malları için … ibaresi üzerinde dava konusu yapılan 2015 22894 tescil numaralı markadan öncesine dayanan hak sahipliğinin bulunduğu, başka bir ifadeyle davacının “…” malları için … ibaresi üzerinde gerçek hak sahipliğinin bulunduğu ” şeklindeki görüşe mahkemece aynen iştirak edilerek davacının davaya konu olan ibare üzerinde SMK 6/3 maddesi anlamında önceye dayalı kullanıma bağlı hak sahibi olduğunun bu şekilde kanıtlandığı , dolayısıyla SMK 25/1.nci maddesi kapsamında hükümsüzlük koşulu oluştuğundan bu kısımdan davanın kabulü gerektiği;
“…” malları dışında kalan emtialar açısından ise davacı tarafın önceye dayalı markasal kullanımları kanıtlanmadığından bu kısımlardan ise davanın reddi gerektiği;
Yine bilirkişi raporunda da ifade edildiği üzere ” Dava konusu yapılan 2015 22894 tescil numaralı ve … ibareli marka, 08.01.2016 yılında tescile bağlanmış olup 17.03.2015 tarihinden itibaren koruma altına alınmıştır. Huzurdaki davanın tarihi, 28.07.2018 olup dava tarihi itibariyle dava konusu yapılan marka, beş yıldır tescilli olmadığı gibi koruma süresinin üzerinden de beş yıl geçmediği … Davalı savunmasında sessiz kalma yoluyla hak kaybına ilişkin istisna düzenlemesini dava dışı … Elektronik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına 34. sınıfta tescilli olan … ibaresine dayandırmaktadır. Dayanak olarak gösterilen bu markanın dava konusu olmaması ve davalıya ait olmaması karşısında üçüncü kişiye ait dava dışı marka nedeniyle huzurdaki dava konusu markanın hükümsüzlüğü talebi bakımından davacının sessiz kalma yoluyla hak kaybına uğradığından söz edilemeyeceği …. dava konusu 2015 22894 tescil numaralı … markasını dava dışı şirketten devir almış olmasına ilişkindir. Devir, markanın aynî haklardan olması nedeniyle üzerinde serbest tasarruf ilkesinden kaynaklı olarak gerçekleştirilen işlemlerden birisidir. Devir ile markanın hak sahibi değişmektedir. Davalının, kendisinin taraf olduğu devir işleminin geçersizliği ile ilgili bir argümanı olmaması da dikkate alındığında marka devir işlemi nedeniyle de sessiz kalma yoluyla hak kaybından söz edilemeyecektir. Zira devir, marka ile ilgili olarak koruma süresini veya tescil kaydına ilişkin tarihi değiştirebilecek bir tasarruf işlemi değil sadece hak sahibini değiştiren bir işlemdir.
… dava konusu markanın hükümsüzlüğü bakımından sessiz kalma yoluyla hak kaybından söz edilemeyeceği ” görüşüne aynen iştirak edilerek davalı savunmasına iştirak da edilmediği;
Neticeden dava kısmen kabul edilip kısmen de reddedilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
2-Dava konusu 2015/22894 sayılı markanın kapsamında yer alan 34. Sınıftaki “…” malları yönünden markanın HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, bu mallar yönünden sicilden terkin edilmesine, karar kesinleştiğinde TÜRKPATENT’e müzekkere yazılmasına,
3-Kararın hüküm özetinin masrafı sonradan davalı taraftan tahsil edilmek üzere tirajı 100.000’in üzerinde olan Türkiye genelinde yayınlanan bir gazetede bir kez ilanına,
4-Diğer kısımlar yönünden davanın REDDİNE,
5-İhtiyati tedbir konusundaki İstinaf kararları kesin olduğundan davacı vekilinin 25/02/2021 havale tarihli dilekçesindeki ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE,
6-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 59,30 TL maktu karar harcından peşin alınan 35,90 TL’nin düşümü ile bakiye 23,40 TL’nin davalıdan tahsiliyle Hazine’ye gelir kaydına,
7-AAÜT uyarınca 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine,
8-AAÜT uyarınca 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıldan tahsiliyle davacıya verilmesine,
9-Davacının yaptığı (650,00 TL bilirkişi ücreti, 188,50 TL tebligat gideri) toplam 838,50 TL nin kabul ve red oranına göre takdiren 1/2 si olan 419,25 TL ile 35,90 TL ilk harç masrafının toplam 455,15 TL nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
10-Davalının yaptığı; 32,50 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre takdiren 1/2’si olan 16,25 TL yargılama giderinin davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine,
11-Karar kesinleştiğinde arta kalan gider avansının taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, 6100 sayılı HMK 341 ila 345 inci maddesine göre tebliğden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememiz aracılığı ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar okunup açıklandı. 01/03/2021

Katip … Hakim …
E İmzalıdır. E İmzalıdır.