Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
…
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/97 Esas
KARAR NO : 2023/113
HAKİM :… …
KATİP : … …
DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … …
DAVALILAR : 1- … – … …
2- … …
DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/03/2020
KARAR TARİHİ : 10/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 10/02/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan alacak davası (Ticari Satım Sözleşmesinden kaynaklanan) yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin tohumluk arpa, yem vb. zirai ürünler satışı yapan bir şirket olduğunu, müvekkilinin şirket tarafından davalıya 28.09.2018 tarihinde 20.000 kg, 03.10.2018 tarihinde 13.000 kg ve 08.10.2018 tarihinde 16.000 kg olmak üzere toplam 49.000 kg (49 ton) arpa 1500 TL/ ton fiyattan sevk edildiğini, davalı tarafça mal teslim alındığını, davalı taraf malları teslim almasına rağmen davacı müvekkil şirkete herhangi bir ödeme yapmadığını, davacı tarafından davalıya teslim edilen malların bedellerinin karşı taraftan tahsilini yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı cevap dilekçesinde özetle; davacının tarafına teslim edilen malların bedellerini ödemediği iddiasının asılsız olduğunu, belirttiği fiyatlar üzerinden teslim aldığı (29) ton arpanın bedelini ; ürünleri aldığım pazarlamacı/satış elemanı… isimli şahsabir kısmını elden nakit olarak bir kısmını da …/Balgat postanesine bu şahıs adına göndererek ödediğini bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava taraflar arasında ticari satım sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Davacı yanın dava dilekçesindeki talebi nitelik itibariyle alacak taleplerine ilişkindir. Eldeki dava 01.01.2019 tarihinden sonra açılmış olmakla, ticari bir dava olarak zorunlu arabuluculuğa tabi olup, arabulucuya başvurmak ve süreç tamamlandıktan sonra dava açılması hususu ve buna uyulmaması HMK’nin 114/2. maddesinde belirtilen “diğer dava şartlarına aykırılık” olarak davanın usulden reddi sebebidir.
Dava ilk olarak, …Asliye Hukuk Mahkemesinde 2020/91 esasında açılmış, anılan mahkemece açılan davada yetkisizlik kararı ile dosyanın … Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, … Asliye Hukuk mahkemesinin 09/08/2021 Tarih ve 2021/129-167 E.K. sayılı kararı ile yetkisizlik kararı verildiği, Yargıtay …Hukuk Dairesinin 14/02/2022 tarih ve 2022/625 Esas, 2022/2141 karar sayılı ilamı ile… Asliye Hukuk Mahkemesini yargı yeri olarak belirlediği, sonrasında… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/136 E-2022/337 K ile tarafların tacir olması sebebiyle görevsizlik kararı verilmiş, bu karar üzerine mahkememize tevzi olan dava dosyası yukarıda belirtilen esasa kaydolunarak yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkemenin davanın esası hakkında yargılama yapabilmesi için varlığı veya yokluğu gerekli olan hallere dava şartı denir. Dava şartları, dava açılabilmesi için değil, mahkemenin davanın esası hakkında inceleme yapabilmesi için gerekli olan şartlardır. Buna davanın dinlenebilmesi şartları da denilmektedir. Dava şartlarından biri olmadan açılan dava da açılmış (var) sayılır, yani derdesttir. Ancak mahkeme, dava şartlarından birinin bulunmadığını tespit edince, davanın esası hakkında inceleme yapamaz, bu durumda davayı dava şartı yokluğundan (usulden) reddetmekle yükümlüdür. Dava şartlarının bulunup bulunmadığı davada hakim tarafından re’sen gözetilir. Taraflar bir dava şartının noksan olduğu davanın görülmesine muvafakat etseler bile, hakim davayı usulden reddetmekle yükümlüdür.
6100 sayılı HMK’nın 114/1 maddesinin birinci fıkrasında, tüm davalar bakımından geçerlilik taşıyan dava şartlarının neler olduğu hususu açıkça hükme bağlanmış, HMK 114/2 maddesinde ise, diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümlerin ise saklı olduğu belirtilmiştir.
7155 Sayılı Kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenen ve 01/01/2019 tarihinde yürürlüğe giren 5/A maddesi ile getirilen “Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.” hükmü uyarınca konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkındaki ticari davalarda dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunlu hale gelmiş, yani arabuluculuğa başvurmak dava şartı haline getirilmiş bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen yasal mevzuat hükümleri doğrultusunda gerçekleşen somut olay değerlendirildiğinde;
Dava dilekçesi içeriğine göre, davacı, davalı ile arasındaki ticari satım ilişkisinden kaynaklanan alacağının tahsilini talep etmektedir. Davacının anılan talebi, kanunda düzenlenen alacak talebi kapsamından kalmakta olup, davanın 7155 Sayılı Kanun ile 6102 sayılı TTK’na eklenen 5/A maddesinin yürürlük tarihi olan 01/01/2019 tarihinden sonra açılmış olduğu ve dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmadığı, ayrıca ilk davanın açıldığı (…Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan 2020/265 Esas sayılı dava) tarih olan 04.03.2020 tarihi itibariyle de davacının zorunlu arabuluculuk yoluna başvurmadığı, bu eksikliği dava dosyasının mahkememize intikal ettiği süreçte de ikmal etmediği anlaşıldığından HMK 114/2 maddesi yollaması, TTK 5/A maddesi gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. … Bölge Adliye Mahkemesinin kararları da bu yöndedir. (… BAM … Hukuk Dairesinin 2019/1581 Esas, 2020/45 K. sayılı kararı, … BAM 22. Hukuk Dairesinin 2022/1567 Esas, 2022/2010 K. sayılı kararı)
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-HMK. 114/2. maddesi yollaması ile TTK 5/A maddesi gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine,
2-Harçlar kanunu 22.maddesi gereğince alınması gereken 179,90 TL harç giderinin davacı tarafından yatırılan 54,40 TL’den mahsubu ile eksik alınan 125,5 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmının HMK’nun 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde, davacıya iadesine,
Dair; tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinden karar verildi. 10/02/2023
Katip …
e-imzalıdır.
Hakim …
e-imzalıdır.