Emsal Mahkeme Kararı Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/843 E. 2023/365 K. 11.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/843 Esas – 2023/365
T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/843 Esas
KARAR NO : 2023/365

HAKİM : …
KATİP : ….

DAVACI : …
DAVALI :….

DAVA : İhalenin Feshi (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 13/04/2022
KARAR TARİHİ : 11/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin vermiş olduğu 13/04/2022 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalı …İdaresi Genel Müdürlüğü (…) Tesisler Dairesi Başkanlığınca “…Arşimet Burgulu Hes Bakım Onarım ve İşletmesi Hizmet Alım İşi” 02/07/2021 tarihinde ihale edilmiş olup, ihaleyi kazanan müvekkili anılan işe ait sözleşmenin 19/08/2021 tarihinde imzalandığını, müvekkiline yer tesliminin ise 23/08/2021 tarihinde yapıldığını, işin süresi işe başlama tarihinden itibaren 240 (İki Yüz Kırk) gün olarak belirlendiğini, sözleşme süresi bitmeden iş kalemlerinde yapılması gereken işlerin hiçbirinin yapılmadığı iddiası ile karşı taraf …Yönetim Kurulunun 24/02/2022 tarih ve 2022/70 Karar numaralı kararı ile anılan sözleşmenin feshedildiğini, fesih bildiriminin 09/03/2022 tarihinde yapıldığını, davalı kurum tarafından davacı müvekkiline E-29712157-755-100455 sayılı yazı ile çalışacak personele ait kimlik bilgilerinin ve araç plakalarının teslim edilmediği söz konusu tesiste yapılan kontrolde ihalede belirtilen işler listesinde hiçbir işin yapılmadığının gözlemlendiğinin bildirildiğini, müvekkili EKAP üzerinden davalı kuruma işleri tamamladığına ve kabul işlemlerinin yapılmasına ilişkin talep yazısını gönderdiğini, davalı kurum tarafından verilen cevapta ise yapılan incelemeler sonucu eksikliklerin olduğu çalışır duruma getirilmediği ve kabule hazır olmadığının tespit edildiğinin tutanak altına alındığının bildirildiğini, müvekkili şirket tarafından bu tutanakta belirtilen eksikliklerin tamamlandığı ve kabule hazır olduğu davalı kuruma bildirildiğini, davalı kurum tarafından ise 10/01/2022 tarihinde önceki tutanağın hemen hemen aynısının tanzim edildiğini, müvekkili şirket tarafından davalı kuruma verilen kabul talebi yazısı ile kontrol teşkilatının 12/01/2022 tarihinde müvekkiline muhatap yazı ile belirtilen eksiklikler ilgili sözleşme çerçevesinde tamamlanmış olup 7/24 saat çalışır durumda olduğu kabul işleminin tamamlanması için gereğinin yapılması gerektiği bildirildiğini, müvekkili şirket 22/02/2022 tarihli yazısı ile ızgaraların temizlenmemesi ve bu sebeple tıkanmasından dolayı tesis yeterince su alamadığından sistemi durdurmak zorunda kaldıklarını ızgaraların üstünden taşan suyun tesisin içine girdiğini ızgaraların ivedilikle temizlenmesini ve gerekli suyun sisteme verilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirketin talebi doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılmadığını ve 25/02/2022 tarihli yazı ile davalı kuruma ekibin sahaya giderek sistemi mesai saatleri içerisinde çalıştırdıkları ancak ızgaraların pislikle tıkanmış olduğu ve yeterince su alamadığı sistemi çalıştırmaya devam ettikleri takdirde çıkışta toplanan çamurdan dolayı motorların zorlanmakta olduğu ve kayışlarının koptuğu bu nedenle sistemin çalışmasının 25/02/2022 mesai saati başlangıcına kadar durdurulduğu bildirildiğini, davalı kurum tarafından 24/02/2022 tarihli karar ile “4735 sayılı Kamu İhale Kanunu Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ile sözleşme ve teknik şartnameye uygun hareket etmeyerek işi tamamlamayan yükümlülüklerini yerine getirmeyen yüklenici …İNŞ. TUR. TEKS. NAK. VE MOT. TAŞITLAR SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İle imzalanan ‘…arşimet burgulu hes bakım onarım ve işletmesi hizmet alım işi’ sözleşmesinin 4735 sayılı Kamu Sözleşmeleri Kanununun 20. maddesi ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 54. maddesi hükümlerine göre feshedilmesine” karar verildiğini, taraflar arasındaki sözleşme davalı kurum tarafından tek taraflı haksız ve hukuka aykırı olarak feshedilerek müvekkili şirketin ciddi zarara uğratıldığını, her ne kadar davalı kurum müvekkili yüklenicinin işi tamamlamadığı sözleşmeye uygun hareket etmediği iddiasında bulunmakta ise de … 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2022/20 D. İş sayılı dosyasında yaptırılan inceleme neticesinde bilirkişi raporu hazırlandığını, müvekkili hakkında Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 1 yıl süre ile tüm Kamu İhalelerinden yasaklanmasına karar verildiğini, müvekkili şirketin ticari itibarının zedelendiğini, maddi ve manevi olarak telafisi güç zararlara uğratıldığını, müvekkilinin ihale konusu işi tamamlamış olmasına rağmen davalı kurumun her seferinde kabulünü gerçekleştirmediğini ve ihale bitim süresinden önce sözleşmeyi tek taraflı olarak haksız bir şekilde feshettiğini belirterek, taraflar arasındaki sözleşmenin yürürlükte ve feshin haksız olduğunun tespiti ile kesin teminat mektubu irat kaydedildiğinden 132.000,00-TL’nin haksız fesih tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte iadesine ve hakediş bedelleri kapsamında şimdilik 10.000,00-TL’nin mahrum kalınan kâr kapsamında şimdilik 10.000,00-TL’nin ve ticari itibarı zedelendiğinden manevi tazminat kapsamında 25.000,00-TL’nin müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekilinin 28/04/2022 tarihinde vermiş olduğu cevap dilekçesi özetle: Huzurdaki dava görevsiz mahkemede açıldığını, idarece sözleşmenin haklı nedenlere dayalı olarak feshedildiğini, Yapı denetim sorumlularının yüklenicinin İdareye sunduğu raporda bilgi ve belgelerin eksik olduğu, teknik şartnamenin 5.1 maddesinde belirtilen debimetrenin kullanım kılavuzunda gösterildiği gibi usulüne uygun montajı, debi ölçümü için gerekli parametre ayarlarının yapılmadığı tespit edilmiş olup ölçülen değerler ile yüklenicinin teknik şartname 5.2. maddesinde taahhüt edilen enerjiyi üretemediği, ayrıca 20.01.2022 tarihinde Yüklenici 4 adet elektrik motorunun bakım ve onarımlarının… firmasının fabrikasında yapıldığına dair İdareye belge sunduğunu, ancak… Firmâsı’nın Yapı denetim sorumlularına sunduğu belgelerle uyuşmadığının tespit edildiğini, Yapı denetim sorumlularınca 11.02.2022 tarihinde sahaya durum tespiti yapmak üzere gidildiğinde Tesisin Çalışmadığı Elektrik Üretmediği ve 1 (bir) nolu Motorun Yapı Denetim Sorumlularına bilgi vermeden söküldüğü ve debimetre cihazının atıl bir durumda olduğu ve çalışmadığı Yapı Denetim sorumluları tarafından tutanak altına alındığını, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, Hizmet İşleri Genel şartnamesi ile sözleşme ve teknik şartnameye uygun hareket etmeyerek işi tamamlamayan yükümlülüklerini yerine getirmeyen yüklenici …İnş. Tur. Teks. Nak. Ve Mot. Taşıtlar Sân. Ve Tic. ile imzalanan …Arşimet Burgulu HES Bakım Onarım ve İşletmesi. Hizmet Alım işinin sözleşmesinin 4735 sayılı Kamu Sözleşmeleri Kanunu’nun 20. Maddesi ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 54. Maddesi hükümlerine göre feshedildiğini, sözleşme kapsamında taahhüt edilen işlerin eksik yapılması ihalenin bakım onarıma ilişkin kısmındaki işlerin vaktinde teslim edilmemesi, müvekkili İdarenin tesisine ait motorlardan birini sökmek ve yerine başka seri numaralı motor takmak suretiyle yüklenici tarafından 4735 sayılı kanun 25. Madde b bendinde düzenlenen “Sahte Belge Düzenlemek Kullanmak veya Bunlara Teşebbüs Etmek” şeklindeki yasak fiil ve davranışların tespit edilmesi sebebiyle haklı fesih yoluna gidildiğini belirterek, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın öncelikle usulden aksi halde esastan reddine, ve tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasında imzalanan “…Arşimet Burgulu Hes Bakım Onarım ve İşletmesi Hizmet Alım sözleşmesinin” davalı tarafından haksız feshedildiğinin tespiti, irat kaydedilen kesin teminat mektubu bedelinin faizi ile birlikte iadesi, ödenmeyen hakkediş bedeli alacağı, mahrum kalınan kar ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı vekili her ne kadar yetki itirazında bulunmuş ise de; taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinde…Mahkemelerinin yetkili olduğuna dair yetki şartının taraflar arasında kararlaştırılmış olması nedeniyle yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Taraf delilleri toplandıktan sonra alınan bilirkişi raporunda ise özetle; Davacı şirket ticari defter ve kayıtlarında, davalı …ile herhangi bir cari hareket bulunmadığı, Davacı yan tarafından verilen 132.000,00 TL’lik teminat mektubunun davalı …tarafından irat kaydedildiği, Dosyada bulunan tesise ilişkin fotoğraflar enerji üretimi ile ilgili çıktılar değerlendirildiğinde Teknik Şartnamede yüklenici tarafından taahhüt edilen enerjinin elde edilmediği, Teknik Şartnamede belirtilen iş listesindeki kalemlerin bakımı ve onarımında eksiklerin olduğu, iş listesinin tamamen tamamlanmadığı, Davalı tarafından sözleşmenin feshinin haklı ve geçerli olduğu, teminat mektubunun irat olarak kaydedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, ” … 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2022/20 Değişik İş sayılı dosyasında yaptırılan bilirkişi raporundaki hususlara heyet olarak katılmadıkları yönünde mütalaada bulunmuştur.
Taraflar arasında akdi ilişki ve sözleşmenin feshi çekişmesiz olup, Uyuşmazlık eser sözleşmesinin davalı tarafından feshinin haksız olup olmadığı, tarafların sözleşme kapsamında yükümlülüklerini tam ve gereği gibi yerine getirip getirmediği, davacının ödenmeyen hak ediş bedeli alacağı, kar mahrumiyeti alacağı ve manevi tazminat alacağının bulunup bulunmadığı, kesin teminat mektubu bedelinin irat kaydedilip edilemeyeceğinin tespiti noktalarında toplanmaktadır.
Ankara Büyükşehir Belediyesi …Genel Müdürlüğü Tesisler Dairesi Başkanlığı Enerji Verimliliği SCADA Şube Müdürlüğü ile …İnşaat Turizm Tekstil Nak. Ve Motorlu Taşıtlar Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. arasında “…Arşimet Burgulu HES Bakım Onarım ve İşletmesi Hizmet Alım İşi” sözleşmesi 02.07.2021 tarihinde ihale edildiği, sözleşmenin 19.08.2021 tarihinde imzalandığı ve ilgili şirkete 23.08.2021 tarihinde yer teslimi yapıldığı anlaşılmıştır.
İdari ve Teknik Şartnamede; işin süresi 240 takvim günü, ilgili şartnamenin 2-5 maddesinde: “ Yüklenici sözleşme imzalandıktan sonra en fazla 60 takvim günü içerisinde tesisin bakımlarını yaparak tesisi enerji üretmeye hazır hale getirecektir.” Denilmektedir. Bahse konu Teknik Şartnamede Arşimet Burgulu HES’da Yapılacak İşler Listesi’nde hangi işlerin yapılacağı tanımlanmıştır. Bu iş tanımına göre yüklenici idareye yapacağı işlerle ilgili bir iş Programını ve bu iş programına göre çalışan ve / veya çalışacak personelin kimlikleri ile araç plakalarının sözleşme gereğince idareye vermesi gerekir.
Yukarıda bahsedilen hususları yerine getirmediği için idare; 20.09.2021 tarih ve 29712157- 755-100455 sayı ile kurum ile yüklenici arasında imzalanan 2021/314213 ihale kayıt numaralı ” …Arşimet Burgulu HES bakım onarım ve işletmesi” işi ile ilgili tesiste yapılacak “ İş Programı”, çalışan ve/veya çalışacak personelin kimlik bilgileri ve araç plakalarının idareye teslim edilme dair yüklenici firmaya yazı yazılmıştır. Hizmet alımına ait sözleşmenin madde 15 de: “Bu işte alt Yüklenici çalıştırılamayacak ve işlerin tamamı yüklenicinin kendisi tarafından yapılacaktır.” denmesine rağmen özel sözleşme ile Yekeneng Ltd.Şti. ye yaptırmıştır.
Teknik Şartnamenin “Genel Şartlar” başlıklı madde 2-5 de: “ Yüklenici… En fazla 60 takvim günü içerisinde tesisin bakımlarını yaparak tesisi enerji üretmeye hazır hale getirecektir.” denilmesine rağmen yüklenici firmanın iş programına uymadığını ve işin idareye teslimini güçleştirdiği için 24.09.2021 tarihinde Yapı Denetim Sorumlularınca Teknik Şartnamede belirtilen yapılacak işler listesinde bulunan 11(onbir) kalem, işyerinde yapılan kontrollerde tamamının yapılmadığına dair tutanak tutulmuş ve ilgili firmanın yetkilisi tarafından da imzalanmıştır. Yüklenici firma 60 günlük bakım onarım süresini 41 ( Kırk bir) gün gecikme ile 02.12.2021 tarihinde vermiş olduğu dilekçede “.. Hizmet alımı işi tamamlanmış olup santral önü su gideri açıldığı takdirde sistem çalışacaktır.” denmesi üzerine Yapı Denetim Sorumluları tarafından yapılan incelemede 06.12.2021 tarihinde tutulan tutanakla; Teknik Şartnamede ve sözleşmede belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmediği, işin bitmediği, iş kalemlerinde eksikliklerin bulunduğu tespitleri yapılarak firma yetkilisinin de imzaladığı tutanak ( 9 sayfadan mürekkep) tutulmuştur.
İlgili Kurum tarafından yüklenici firmaya 09.12.2021 tarih ve 138352 sayılı yazı ile özetle; “… Bahse konu kontrol teşkilatı tarafından yapılan incelemeler sonucu eksikliklerin olduğu, çalışır duruma getirilmediği ve kabule hazır olmadığı tespit edilerek tutanak altına alınmıştır…” işin kısmi kabule hazır olmadığından sözleşme ve şartname yükümlülüklerine göre 10(on) gün ihtar yüklenici tarafa bildirilerek ivedi olarak gereğinin yapılması istenmiştir.
10.12.2021 tarihli EKAP ( Elektronik Kamu Alımları Platformu) ile yükleniciye eksikliklerin giderilmesi için 10(on) gün süreli ihtar bildirilerek işlerin ivedi olarak yapılması istenmiştir. Yüklenici 20.12.2021 tarihinde idarenin ilgili: 098.12.2021 tarih ve 138352 sayılı yazısına cevaben “..HES bakım onarım işine ait ilgi yazınızda belirtilen eksiklikler tamamlanmış olup kabule hazırdır.” demektedir.
23.12.2021 tarihinde Yapı Denetim Sorumluları tarafından yerinde yapılan incelemede; eksikliklerin hala giderilmediği, enerji takip sisteminde yapılan kontrolde de taahhüt edilen enerjinin üretilmediği, tespit edilerek 24.12.2021tarihinden 10.01.2022 tarihine kadar tesisin enerji üretimini SCADA sistemi üzerinden analiz edilerek yüklenici ile birlikte tutanak altına alınarak birlikte imzalanmıştır.
Yapı Deneti Sorumluları ile yüklenici birlikte 12.01.2022 tarihinde tuttukları ve imza altına aldıkları tutanakla özetle; “ Yükleniciye eksik kalemlerin tamamlanması, sistemin7/24 tam kapasite çalıştırılması, üretilen enerjiye ilişkin rapor sunması, Debimetre ve enerji ölçüm cihazlarının parametre ayarları ve kalibrasyon belgelerinin sunulması, bakım onarımı yapılan, yaptırılmış olan makine ve teçhizatları belgelendirilmesi” istenmiştir.
Yüklenici firma 20.01.2022 tarihli dilekçesinde özetle; “ işin eksikliklerini giderdiğini ve belgelerini sunduğunu”, 21.01.2022 tarihli dilekçesinde ise özetle; “Ek belge sunduğu” nu belirtmiştir. Ancak Yapı Denetim Sorumluları tarafından hazırlanan 20.01.2022 tarihli tutanakta belirtildiği üzere 12.01.2022 tarihinde yüklenici ile imza altına alınan eksikliklerin halen tamamlanmadığı, tam kapasite enerji üretim ( Saat, Gün, Hafta) verileri sunulmadığı, yüklenici ile birlikte imzalanarak tutanak altında alınmıştır.
“…Arşimet Burgulu HES bakım onarım ve işletmesi Hizmet Alımı İşinin” 1. Kısım olan Bakım onarım sürecinde işin tamamlanmadığı ve bitmesi gereken işin sonunda; Yapı Denetim Sorumlularının idareye sundukları raporda özetle; “.. Bilgi ve belgelerin eksik olduğu, Teknik Şartnamenin 5.1. maddesinde belirtilen Debimetrenin kullanım kılavuzunda belirtildiği gibi usulüne uygun montajının yapılmadığı, Teknik Şartnamenin 5.2. maddesinde belirtilen; ölçülen değerler ile yüklenicinin taahhüt edilen enerjiyi üretmediği, Yüklenicinin 4 adet elektrik motorunun bakım ve onarımlarını… firmasının fabrikasında yapılmadığına dair idareye sunduğu belgeler ile… firmasının Yapı Denetim Sorumlularına verdiği belgelerin tutmadığı/uyuşmadığı, Yapı Denetim Sorumluları 4735 Sayılı Kanunun ilgili maddesinde belirtilen “ sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek, yasaklı davranışında bulunduğu, eksikliklerini tamamlamadığı” için 25.01.2022 tarihinde tutanak tutarak kayıt altına almışlardır.
Yapı Denetim Sorumluları 11.02.2022 tarihinde sahaya durum tespiti yapmak üzere gittiklerinde; Tesisin çalışmadığı, Elektrik üretmediği, 1(bir) nolu motorun ilgililere haber vermeden söküldüğü, Debimetre cihazının atıl bir durumda olduğu ve çalışmadığı tespit edilerek 11.02.2022 tarihli tutanak tutulmuş firma yetkilisi “Motorda tarafımızdan ısınma tespit edildi bakım yapılıp yerine takıldı” şerhini düşerek tutanağı imzaladığı anlaşılmıştır.
Toplanan deliller, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre Dosya muhteviyatında bulunan bilgi ve belgeler, idari ve Teknik Şartname, iş listesi, Yapı Denetim Sorumluları tarafından tesisle ilgili çekilen fotoğraflar bir bütün olarak incelendiğinde; idare ile yüklenici arasındaki teknik konulara ilişkin yapılan işler tutanak altına alınarak karşılıklı imzalanmıştır. Dosyada bulunan tesise ilişkin fotoğraflar enerji üretimi ile ilgili çıktılar değerlendirildiğinde Teknik Şartnamede yüklenici tarafından taahhüt edilen enerjinin elde edilmediği, Teknik Şartnamede belirtilen iş listesindeki kalemlerin bakımı ve onarımında eksiklerin olduğu, iş listesinin tamamen tamamlanmadığı bu nedenle sözleşmenin davalı tarafından feshinin haklı olduğu kanaatine varılmıştır. Her ne kadar … 4. Sulh hukuk Mahkemesinin 2022/20 E değişik iş sayılı raporda davacının bir takım işler yaptığı tespit olunmuş ise de her iki tarafın imzalamış olduğu 24.09.2021- 06.12.2021 -23.12.2021-12.01.2022 – 20.01.2022-25.01.2022 -11.02.2022 tarihlerindeki 7 adet tutanakların hepsinde de eksik imalatların olduğunun her iki tarafça kabul edilmiş olması nedeniyle mahkememizce … 4. Sulh hukuk Mahkemesinin 2022/20 E değişik iş sayılı raporuna itibar edilmemiştir. Tüm bu nedenlerle davalı iş sahibinin taraflar arasındaki sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği ve davacının iddiasını ispatlayamadığı anlaşıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli karar ve ilam harcı maktu 179,90-TL olup davacı tarafından peşin yatırılan 3.022,72-TL harcın mahsubu ile geriye kalan 2.842,82-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde İADESİNE,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince maktu 27.550,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Arabuluculuk aşamasında harcanan 1.320,00 TL giderin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile…Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/05/2023

Katip…
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır