Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/802 Esas – 2023/424
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
…
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/802 Esas
KARAR NO : 2023/424

HAKİM : ….
KATİP….

DAVACI :…..
DAVALI :….

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/11/2022
KARAR TARİHİ : 01/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 01/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan alacak (Ticari Satım Sözleşmesinden) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Davacı ile Davalı “…Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü” arasında 16.07.2021 tarih ve 2.049.000,00 USD bedelli “Zirkonya Esaslı Refrakter Tuğla ve Harç Malzemeleri Alımına İlişkin Sözleşme” imzalandığını, davacı firmanın sözleşme içeriği malzemeleri davalı “…Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü” ne 10(On) konteyneri 15.03.2022 tarihinde, 2(İki) konteyneri ise 16.03.2021 tarihinde teslim ettiğini, teslim edilecek malzemelerin 01/02/2022 tarihine kadar yani 200 takvim günü içerisinde teslim edilmesi gerekirken sözleşmeye konu malların 43 gün gecikmeli olarak teslim edildiğini, davalı tarafın bu gecikmeli teslim nedeniyle müvekkilime ödemesi gereken 2.049.000,00 USD dan 264.321,00 USD kesinti yaparak eksik ödeme yapıldığını, gecikmenin Covid Salgınından kaynaklandığını bu durumun mücbir sebep kapsamında olduğunu beyan ederek ürünlerin tesliminde yaşanan gecikmenin mücbir sebep kapsamında değerlendirilerek sözleşme gereğince tarafımıza ödenmesi gereken meblağdan(Hakedişten) kesinti yapılmaması gerektiğinin tespitiyle, tarafımıza ödenmek gereken hakedişten ceza olarak kesilen 264.321,00 USD den şimdilik 10.000,00 USD nin faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: söz konusu sözleşmenin Covid 19 salgını devam etmekte iken imzalandığını, davacının basiretli tacir gibi davranması gerektiğini, malzemenin 43 gün gecikmeli teslim edilmesi nedeniyle 264.321,00 USD cezai işlem uygulandığını, bu durumun mücbir sebep sayılamayacağını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Zirkonya Esaslı Refrakter Tuğla ve Harç Malzemeleri Alımına İlişkin Sözleşme, yazışmalar, ticari defterler, bilirkişi raporu, fatura.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLME VE GEREKÇE
Dava taraflar arasında 16/07/2021 tarihinde imzalanan “Tuğla ve Harç Malzemeleri” alımına ilişkin sözleşmeden kaynaklanan ve davacının sözleşmeye konu malzemeleri geç teslim etmesi nedeniyle davalının hak edişinden kesilen ödenmeyen bakiye iş bedeline ilişkin alacak istemine ilişkindir.
Taraflar arasında sözleşme ilişkisinin varlığı, sözleşmeye konu malzemelerin teslimi ve geç teslim nedeniyle davacının hak edişinden kesinti yapıldığı çekişmesiz olup somut uyuşmazlığın öncelikle davacının sözleşmeye konu malzemeyi tesliminde gecikmesinin sözleşmenin 14. Maddesi kapsamında mücbir sebep sayılıp sayılamayacağı, davalının bu kapsamda gecikmeli teslim nedeniyle davacının hak edişinden kesinti yapıp yapamayacağı ve ne kadarlık hak edişten kesinti yapılabileceği, yine kesintinin haksız olması durumunda davacının davalıdan isteyebileceği hak ediş bedelinin bulunup bulunmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Taraf delilleri toplandıktan sonra alınan bilirkişi raporunda ise özetle; taraflar arasındaki ticarete ilişkin defter kayıtlarının birbirini doğrular nitelikte olduğu, 2022 yılı içerisinde yapılan dava konusu ticaret neticesinde taraflar arasında borç/alacak bakiyesinin bulunmadığı, Taraflara ait 2022 yılına ait ticari defterlerin e-defter olduğu, beratlarının alınmış olduğu, defterlerin usulüne uygun tutulmuş olduğu, defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine haiz olduğu, Taraflar arasındaki sözleşmeye göre sözleşme konusu malların teslim edilebileceği son tarihin 01.02.2022 olduğu, Davacı tarafından ilgili malların 15.03.2022 ve 16.03.2022 tarihlerinde Davalıya teslim edildiği, Davacı tarafından mal tesliminde 43 gün gecikildiği, Davacı tarafından mal tesliminde Covid 19 salgını (mücbir sebep) nedeniyle gecikildiğinin ileri sürüldüğü, taraflar arasındaki sözleşmenin 14.1. maddesi d bendinde genel salgın hastalıkların mücbir sebep olarak kabul edildiği, ancak dava konusu olayda mücbir sebep olduğu ileri sürülen Covid 19 pandemisinin mücbir sebebe ilişkin “öngörülmezlik” ve “kaçınılmazlık” unsurlarını taşımadığı, bu sebeple Davacının sözleşmeye konu malların tesliminde gecikmesinin sözleşmenin 14. maddesi kapsamında mücbir sebep olarak değerlendirilemeyeceği, Davalının 43 gün gecikmeli teslim nedeniyle sözleşme kapsamında davacının hak edişinden 264.321,00 USD kesinti yapabileceği, Davacının Davalıdan isteyebileceği hak ediş bedeline ilişkin asıl alacak ve ferileri hususunda herhangi bir hesaplama yapılmadığı mütalaa olunmuştur.
Taraflar arasında 16.07.2021 tarih ve “İKN: 2021/273276” numaralı 2.049.000,00 USD bedelli “Zirkonya Esaslı Refrakter Tuğla ve Harç Malzemeleri Alımına İlişkin Sözleşme” imzalanmıştır. Sözleşmenin 2. maddeye göre sözleşmenin konusunun, teknik şartnamede özellikleri belirtilen zirkonya esaslı refrakter tuğlalar ve harç malzemelerinin şartnameler ile sözleşme esasları dahilinde alınması işi olduğu, 6.1. maddeye göre ise; malın teslim süresinin sözleşmenin imzalanmasını müteakip teknik şartname kapsamındaki tüm malzemeler için bütün olarak 200 (ikiyüz) takvim günü olduğu kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda sözleşmenin imzalandığı 16.07.2021 tarihine 200 takvim eklendiğinde, sözleşme konusu malların teslim edilebileceği Son tarih 01.02.2022’dir. Dosyada mevcut belgelerden, sözleşme konusu malların davacı tarafından 15.03.2022 tarihinde 10 konteyner ve 16.03.2022 tarihinde 2 konteyner olmak üzere teslim edildiği görülmüştür. Sözleşme konusu malların teslim edilebileceği son tarih 01.02.2022 olmasına rağmen, ilgili malların 15.03.2022 ve 16.03.2022 tarihinde teslim edildiği anlaşılmıştır
Taraflar arasında teslimin geciktiğine ilişkin herhangi bir ihtilaf bulunmamakla beraber, uyuşmazlık gecikmenin mücbir sebepten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususundan doğmaktadır. Davacı söz konusu gecikmenin Covid-19 pandemisi sebebiyle limanlarda yaşanan bekleme ve rota değişikliğinden kaynaklandığını, ortada mücbir sebebin bulunduğunu iddia etmektedir. Davalı ise, sözleşmenin imzalandığı tarihte Covid 19 pandemisinin olduğunu, bu sebeple ortada mücbir bir sebebin bulunmadığını, mücbir sebep iddiasında bulunulsa bile sözleşme gereği yasal evrakların Davacı tarafından sunulmadığını iddia etmektedir.
Taraflar arasındaki 16.07.2021 tarihli “Zirkonya Esaslı Refrakter Tuğla ve Harç Malzemeleri Alımına İlişkin Sözleşme” incelendiğinde; 14.1. maddesinin d bendinde, mücbir sebep olarak kabul edilecek hallerden birinin de genel salgın hastalıklar olduğu belirtilmiştir. 14.2. maddesinde, mücbir sebeplerden bir veya birkaçının meydana gelmesi halinde, tarafların sözleşmede belirtilen hususları yerine getirememesi nedeniyle sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmesi için bu hallerin bitimine kadar süre tanınacağı, bu hallerin bir aydan fazla sürmesi halinde taraflardan birinin sözleşmeden dönme hakkına sahip olduğu ve bu durumda tarafların meydana gelebilecek zararı karşı taraftan isteyemeyeceği belirtilmiştir.
Dava konusu olayda mücbir sebep olduğu iddia edilen Covid-19 salgını, taraflar arasındaki sözleşmenin 14.1. maddesi d bendi gereğince mücbir sebep olarak kabul edilebilecek “genel salgın hastalık”tır. 22.03.2020 tarihli ve 31076 sayılı Resmi Gazeteyle yürürlüğe giren 2020/4 nolu Cumhurbaşkanlığı Genelgesine istinaden ülkemizde Covid 19 pandemi vakasının ilk görüldüğü tarih 11.03.2020 olup, sözleşme tarihi olan 16.07.2021 tarihi itibariyle Covid 19 pandemisi devam etmektedir. Bu çerçevede Covid 19 pandemisinin sözleşmenin imzalandığı tarih olan 16.07.2021 tarihi itibariyle biliniyor olması nedeniyle mücbir sebebin unsurlarından olan öngörülmezlik unsurunu ve kaçınılmazlık unsurunu taşımadığı, zira pandeminin varlığı bilindiğinden buna ilişkin önlemlerin alınabileceği, önlemler alınsa idi sözleşmenin ifasında gecikilmeyeceği kanaatine varılmıştır.
Bu açıklamalar çerçevesinde her ne kadar taraflar arasındaki sözleşmenin 14.1. maddesi d bendinde genel salgın hastalıklar mücbir sebep olarak kabul edilmişse de, dava konusu olayda mücbir sebep olduğu ileri sürülen Covid 19 pandemisi sözleşmenin yapıldığı tarih itibariyle taraflarca bilinmesi sebebiyle bu durumun mücbir sebep sayılamayacağı, davalının 43 gün gecikmeli teslim nedeniyle sözleşme kapsamında davacının hak edişinden 264.321,00 USD kesinti yapmakta haklı olduğu anlaşıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davanın REDDİNE
2-Alınması gerekli 179,90 TL harçtan peşin yatırılan 3.244,73 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 3.064,83-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3- Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 7/2 maddesi uyarınca hesaplanan 29.500,00- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk aşamasında harcanan 1.320,00 TL giderin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/06/2023

Katip….
¸e-imzalıdır

Hakim ….
¸e-imzalıdır