Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/398 Esas – 2022/947
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/398 Esas
KARAR NO : 2022/947

HAKİM :…
KATİP : ..

DAVACI : …
VEKİLİ : Av…

DAVALILAR : 1- …
2- …
3-…
VEKİLİ : Av. T…
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 19/08/2021
KARAR TARİHİ : 06/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili, Kurumlarının 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir Kamu İktisadi Teşebbüsü olup Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde, bina ve eklentilerinin güvenlik işi ihale yöntemiyle temin edildiğini, güvenlik işi ihalesini üstlenen her bir yüklenici, ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendileri belirlemekte ve söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluklar bu firmalara ait olduğunu, işin doğası gereği de; ihale makamı olan Kurumlarının hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bırakmakta ve bu firma da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti verdiğini, kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firmalar tarafından yerine getirilmesi gerekliğinin açık olduğunu, kurumlarının, dava dışı işçi …’ın çalıştığı işyerini de kapsayan ihale sonucu sözleşme yaptığı davalı şirketler aracılığı ile güvenlik hizmeti aldığını, Kurum ile davalı şirketler arasında akdedilen sözleşmelere göre; Davalı şirketler, çalıştırdığı özel güvenlik görevlilerinin her türlü özlük haklarım karşılamak ve ödemek zorunda olduklarını, bu konularda Kurumlarının hiçbir sorumluluğu bulunmadığını, dava dışı … işyerlerinde 01/02/2010-30/07/2013 tarihlerinde arasında 01.02.2010- 31.12.2010 tarihleri arasında …, 01/01/2011- 31.01.2011 tarihleri arasında …., 01.02.2011-31.12.2011 tarihleri arasında …, 01.01.2012-30.07.2013 tarihleri arasında … İş Ortaklığı’nda çalıştığını, Kurumlarının alınan ürünlerin depolandığı yerlerin korunması amacıyla özel güvenlik hizmeti almakta, daha sonra güvenliği sağlanan depolardaki ürünlerin satılması sonucu güvenlik ihtiyacı sona erdiği için durumu o sırada sözleşmenin tarafi olan firmaya bildirdiğini, güvenlik görevlisini başka bir işte çalıştırmak veya yasal haklarını ödeyerek iş akdine son vermek yetkisi firmaya ait olduğunu, dava dışı işçi …’ın iş akdi feshedildiğini, ancak sözleşmeler kapsamında her tür yükümlülük davalı şirketlerde olmasına karşın yasal hakları ödenmediğini, bu nedenle …, Kurumumuz aleyhine … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) … sayılı dosyası ile işçilik alacakları davası açmış, 2…K. sayılı, 05.06.2018 tarihli karar ile işçilik alacaklarının ödenmesine karar verildiğini, söz konusu karar ile Kurum aleyhine,…. sayılı dosyası ile icra takibine başlandığını, Kurumun ticari itibarı açısından herhangi bir icra işlemine maruz kalmamak için dosya borcu olarak 17.480,59-TL, 17.03.2021 tarihinde ödendiğini, yüklenici firmadan rücu edilecek Kurum alacağına işleyecek faiz oranı her sözleşmede farklı olup sözleşmelere göre uygulanacak faiz oranları 01.01.2010-31.12.2010 tarihli sözleşmeye göre yıllık 419 (36.2.5. Madde), 01/01/2011-31.01.2011 tarihli sözleşmeye göre yıllık 416 (36.2.5. Madde). 01.02.2011 —31,12.2011 tarihli sözleşmeye göre yıllık 416 (36.2.5. Madde), 01.01.2012 — 05.09.2013 tarihli sözleşmede işleyecek faiz oranı konusunda herhangi bir rakam belirlenmediği için söz konusu dönemlere ilişkin alacaklara ticari faiz talep edildiğini, Kurum, KİT (Kamu İktisadi Teşebbüsü) olup ticari faaliyet yaptığını, o nedenle ticari faiz talep edildiğini, davalı şirketler çalışanı dava dışı işçi …’…ödenen toplam 17.480,59-TL’nin ödeme günü olan 17.03.2021 tarihinden itibaren yukarıda sözleşmelere göre dökümü yapılan oranlarda, oran olmayanlarda işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalılar vekili, İş Kanunun 2. Maddesi uyarınca asıl işverenin alt işveren ile birlikte sorumlu olması nedeniyle dava dışı işçiye ödenen tazminatın müvekkillerine rücu edilemeyeceğini, davacının yaptığı ödemeden iş bu dava ile haberdar olduklarını ve davacının daha önce hiçbir ihbar ve bildirimde bulunmamasının dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, Müvekkili şirketlerin davacı Kurumdan ihale ile iş aldığını ve ihaleyi kazanan müvekkil şirketlerin mevcut işçilerle çalışmaya devam ettiğini, Davacı Kurumun, ihaleye çıktığı işçi sayısını zaman içerisinde düşürdüğünü. Örneğin başladıktan bir müddet sonra, depolarını kapatması nedeniyle işçilerin açıkta kaldığını, davacı tarafın, deponun kapatılacağını davalılara yalnızca bir gün önceden bildirmesi nedeniyle müvekkili şirketlerin işçilere bilgi verme, tutanak tutma, ihbar önelleri v.s için zamanının kalmadığını, yine bu depolar kapandığı için işçileri işe iade almanın da mümkün olmaması nedeniyle müvekkili şirketlerin işçilerin işten çıkarılması veyahut işe iade alınmasında herhangi bir kusurunun bulunmadığını, ayrıca asıl işverenin alt işverene rücu etmesine imkan veren bir kanun maddesinin de olmadığını, davacı Kurumun ilk başta ihale ettiği işçi sayısını, müvekkili şirketlere haber dahi vermeden depoları kapatmaları nedeniyle işçilerin açıkta kaldığını, depoların kapanacağının müvekkili kuruma bir gün önceden haber verilmesi nedeniyle işçilere bilgi verme, tutanak tutma ve ihbar önelleri için zaman kalmadığını, Müvekkili şirketlerin işçilerin işten çıkarılmasında veya işe alınmamasında kusurunun olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

DELİLLER :
1-) Dava konusu işçilik alacağı ödemesine ait belgeler ile dava dışı işçinin ….ve teknik şartname.
3-) Hesap bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, hizmet alım sözleşmesine istinaden doğan dava dışı işçiye yapılan ödemenin yüklenici şirketlerden rücuen tahsili istemidir.
Dosyanın mahkememize eldeki davanın davalılarının vekilinin yetkisizlik ilk itirazı sebebiyle Kocaeli 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/40 E. ve 2022/39 sayılı yetkisizlik kararı üzerine mahkememize geldiği anlaşılmıştır.
Dosyamızda taraf delilleri toplandıktan sonra dava dışı sigortalı işçiye ait sigorta hizmet kayıtları celp edildikten sonra dosyamızda nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişiden bilirkişi raporu aldırılmış bilirkişi raporunda özetle; davacı Kurum ile davalı firma ortaklığı arasında imzalanmış sözleşmelerde işçilik alacaklarından alt işverenlerin sorumlu olacağına ilişkin hüküm bulunması nedeniyle emsal yargı kararları ve TBK hükümlerine göre davalı firmalardan rücu edilebileceği, miktarın 7592,12 TL olacağı mütalaa olunmuştur.
Davacı kurum ile davalılar arasında düzenlenen 01/01/2012 ila 31/12/2013 tarihleri arasında yapılan sözleşmenin sorumlulukları” başlıklı 22. Maddesinde “yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup; yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmü düzenlenmekte olup, anılan maddenin atıf yaptığı …Genel Müdürlüğü 01.01.2012-31.12.2013 Dönemi Özel Güvenlik Hizmeti Satın Alımı İhalesine İşine Ait Teknik Şartnamenin “Yüklenici Özel Güvenlik Şirketinin Sağlayacağı Özel Güvenlik Hizmetine İlişkin Sorumluluk Esasları” başlıklı 15/S. Maddesinde “yüklenici İş sosyal güvenlik ve diğer ilgili mevzuat uyarınca yüklenici istihdam edilen hizmet personelinin işvereni olarak kabul edilecek ve mevzuattan doğan bütün borç ve yükümlülükler ile istihdam edilen tüm personelin özlük, yıllık ücretli izine ilişkin hakları ile ilgili Kanun ve bunlara ilişkin tüzük yönetmelik ve tebliğlerle belirlenmiş tüm yükümlülükler yüklenici tarafından yerine getirilecektir.” 15/6. Maddesinde “ İstihdam ve tahsis edeceği hizmet personelinin Hizmet personelinin maaşları, yol, yemek, ödül, ceza, maaş artışı ve buna benzer tüm sosyal hakları ile iş hukuku kanunlarında, yönetmelik ve tüzüklerde belirtilen her türlü sorumluluk vergi harcama ve ödeme, yüklenici tarafından yapılacak olup, takip ve kontrolü idare tarafından yapılacaktır” Şartnamenin “Yüklenici Özel Güvenlik Şirketi Yükümlülükleri” başlıklı 18. Maddesinde “Yüklenici hizmet yerlerinde Teknik Şartname eklerinde belirtilen sayıda eleman çalıştıracaktır. Hafta sonu ve özel tatil günlerinde de İdarenin belirlediği sayıdaki elemanla istenen şekilde hizmet verecek Koruma ve güvenlik hizmetleri işini aksatmayacaktır. Gözetim, denetim ve kontrol hizmetlerini yapacaktır.” Şartnamenin 18/5. Maddesinde “Yüklenici çalıştıracağı elemanların hertürlü özlük haklarını karşılamak ve ödemek zorundadır. Bu konuda idarenin hiçbir zorunluluğu yoktur.” hükümleri bulunmaktadır.
Bu doğrultuda, sözleşme süresince yüklenici şirket bünyesinde çalıştırdığı işçilerin işe alınması, işten çıkarılması neticesinde doğabilecek tüm yükümlülüklerin yüklenici şirketlere ait olacağının kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Kıdem tazminatı alacağı yerleşik Yargıtay kararları uyarınca (… K) her bir işverenin işçinin kendi çalıştırdığı döneme isabet eden miktarla sınırlı olarak sorumlu olup, son işveren ise yıllık izin ücreti alacağı ve fesih ihbar alacağından sorumludur. (… K). Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
Bahse konu hizmet alım sözleşmesinin ve eklerinin imza tarihi ile sözleşmede açıkça davalı yüklenici Şirketlerin işçilik alacaklarından hukuki sorumluluğu öngörülmesine göre, davacı kurum, davalı yüklenici Şirketlerden çalıştırdığı işçinin işçilik hakları bağlamında işçiye ödenmesi gereken kıdem tazminatı ile ilgili davalı yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
Her ne kadar mahkememizce alınan bilirkişi raporunda dava dışı işçiye kurum tarafından 17/03/2021 tarihinde 16789,30 TL ödeme yapıldığı belirtilmiş ve hesaplamalar da bu miktar dikkate alınarak yapılmışsa da, davacı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinin içeriği ve sunulan ekleri dikkate alındığında taraf vekalet ücreti dahil toplamda 17.480,59-TL ödeme yapıldığı anlaşılmış ve işçinin davalı şirketlerde çalıştığı zaman dilimi nazara alınarak mahkememizce re’sen hesaplama ve oranlamalar yapılmıştır. Buna göre davalı şirketlerin sorumlu olduğu miktarın 7592,12 TL olmadığı, sorumluluk miktarının 9190,69 TL olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu bağlamda, toplanan delillere göre açıklanan gerekçelerle; Mahkememiz’ce kısmen benimsenen bilirkişi raporunda yapılan hesaplamalar, davacı tarafından dava dışı işçiye yapılan tüm ödemeler, taraflar arasında yapılan sözleşme ve şartname hükümleri birlikte değerlendirilmiş ve davanın kabulüne karar verilerek, hesaplanan 9.190,69 TL alacağın davalılardan ödeme tarihi olan (talep gibi) 17/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davacının davalılar ……, aleyhine açmış olduğu davanın KABULÜ İLE, 9.190,69-TL rücuen alacağın 17/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile anılan davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 627,81-TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan alınarak Maliye Hazinesine gelir kaydına,
3-Arabulucu ücreti olarak yatırılan 1.320.00 TL ücretin davalılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT’nin 13/2 maddesi gereğince hesaplanan 9.190,69-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Bu dava kapsamında davacı tarafından yapılan 1.488,50 TL posta/tebligat/bilirkişi gideri olan yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalılar vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile…Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/12/2022

Katip…
e-imzalıdır.

Hakim…
e-imzalıdır.