Emsal Mahkeme Kararı Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/212 E. 2022/990 K. 15.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/212 Esas – 2022/990
T.C.
… TÜRK MİLLETİ ADINA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/212 Esas
KARAR NO : 2022/990

HAKİM :..
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … …
VEKİLİ : Av…

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/03/2022
KARAR TARİHİ : 15/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tespit ve alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dilekçesinde özetle; Davacı müvekkil… ile davalı şirket … Büyükşehir Belediyesi …… arasında, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu İstisnalar m.3 (g) kapsamında 06.11.2020 tarihli “Pidelik Un İstisna Mal Alımına Ait Sözleşme” akdedilmiş ve işbu sözleşme ile sözleşme eki olan İdari ve Teknik Şartname uyarınca, sözleşme konusu 10.000 Çuval Pidelik Unun sözleşmede belirtilen şartlar kapsamında teslimatının yapılacağı kararlaştırıldığını, Sözleşme süresi, anılan sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 240 (ikiyüzkırk) takvim günü olarak belirlenmiş ve bu doğrultuda sözleşmenin 3.1 ve 8.1 maddeleri uyarınca teslimatın imza tarihinden itibaren 240 (iki yüz kırk) takvim günü içerisinde yapılacağı kararlaştırılmıştır. İşbu sözleşme gereği davacı müvekkilce sözleşme süresi içerisinde termin planına uygun miktar ve tarihte un miktarı teslime hazır edilmiş ancak davalı şirket tarafından termin planındaki teslim tarihlerinde ya una ihtiyaçları olmadıkları ya da termin planında yazan un miktarından daha azına ihtiyaç duydukları hususları ifade edilerek sözleşmede belirtilen tarihlere ve alım miktarlarına uygun olarak sözleşme süresi içerisinde Pidelik Un alımı yapılmadığını, Bunun üzerine sözleşme süresi olarak kararlaştırılan 240 (ikiyüzkırk) takvim gününün fazlasıyla aşılması dolayısıyla taraflar arasında akdedilen 06.11.2020 tarihli sözleşmenin sona erdirilmesi gerektiği hususları 01.09.2021 tarih ve 1457 sayılı dilekçe ile davalıya bildirildiğini, davalı şirketçe bu yazıya idarenin teslim programını değiştirip değiştirmemekte ve programdaki teslim miktarını, üretim ve stok durumunu göz önünde bulundurarak arttırmak veya azaltmakta serbest olduğu şeklinde bir cevap verilerek 09.09.2021 tarihinde 1000 çuval, 13.09.2021 tarihinde ise 2000 çuval Pidelik Un talebinde bulunulmasına rağmen müvekkilce bahsi geçen unların gönderilmediği iddiasıyla işin bitirilmesi için 10 takvim gününe kadar süre verildiğini, davalı yan tarafından 91.200,00 TL tutarındaki teminat bedeli kesin teminat irat kaydedilmiş ve akabinde müvekkil şirket hakkında haksız ve hukuka aykırı olarak ihalelerden 1 yıl süre ile yasaklama kararı verildiğini beyan ederek taraflar arasındaki 06.11.2020 tarihli Pidelik Un İstisna Mal Alımına Ait Sözleşmesi’nin davalı tarafından haksız feshedildiğinin tespitine, davalı tarafından haksız olarak irat kaydedilen 91.200,00 TL teminat bedelinin müvekkilce sözleşmenin fesih tarihi olan 21/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı müvekkile verilmesine, müvekkilin mağdur edilerek ticari itibarının zarar görmesi nedeniyle 10.000 TL manevi tazminat bedelinin davalıdan tahsili ile davacı müvekkile verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı ile imzalanan sözleşmeye istinaden davacıya 10.12.2020 tarihinde bir termin planı gönderildiğini, Termin planına göre, un teslimatı 11.12.2020 tarihinde başlayacak ve belirli periyotlarla her bir alımda 500 çuval un alınmak suretiyle 30.03.2021 tarihinde sona ereceğini, davacı 10.000 çuval pidelik unu teslim etme yükümlülüğü altında iken müvekkil Şirket’e sadece 5.698 çuval un göndermiş, kalan 4.302 çuval unu teslim etmediğini, Sözleşme ile kendisine yüklenen edimini ifa etmeyen davacı, 01.09.2021 tarihli yazısında, sözleşme konusu unun tesliminin müvekkil Şirketçe sözleşme süresi sona ermesine rağmen talep edilmediğini, buğday hasadının olumsuz etkilenmesi nedeniyle maliyetlerin çok fazla yükseldiğini ve sözleşme birim fiyatı ile un tesliminin mümkün olmadığını iddia ederek sözleşmenin sonlandırılmasını talep ettiğini, müvekkil Şirket tarafından davacıya yazılan yazıda da müvekkil Şirket’in teslimat programını değiştirip değiştirmemekte serbest olduğu ifade edilmiş, daha önce 09.09.2021 tarihinde 1.000 çuval ve 13.09.2021 tarihinde 2.000 çuval talepte bulunulduğu ifade edilmiş ve sözleşmenin 10.1.a maddesinde yer alan; “Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, sözleşmede belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen…” hükmüne dayanılarak davacıya teslim etmediği unları teslim etmesi için 10 takvim günü ek süre verildiğini, ancak davacı, söz konusu taleplerin sözleşme süresi içinde olmadığını iddia ederek, talepleri karşılama yükümlülüğünün bulunmadığını, kalan unların süresi içinde talep edilmediğini, sözleşmenin tek taraflı olarak feshedildiğini ve teminatın iadesini ihtaren bildirildiğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Ticari defterler, pidelik un alımına ilişkin 06.11.2020 tarihinde sözleşme, bilirkişi raporu
GEREKÇE
Dava, taraflar arasında imzalanan “Pidelik Un İstisna Mal Alımına” ilişkin sözleşmesinin davalı tarafından haksız fesih edildiğinin tespiti, davacı tarafından sözleşme ilişkisi gereğince verilen nakit teminat bedelinin davalıdan tahsili ve davacının ticari itibarının zarar görmesi nedeniyle uğranılan zararın giderilmesine dayalı manevi tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 06.11.2020 tarihinde 2020/564964 İhale Kayıt Numaralı Pidelik Un İstisna Mal Alımına Ait Sözleşme imzalanmıştır.
Davacının ticari defterlerinin incelenmesi için alınan 24/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında akdedilmiş sözleşmede 10.000 çuval Pidelik Unun 240 (iki yüz kırk) takvim gününde davalı yana teslim edileceğinin kararlaştırılmış olduğu, sözleşme kapsamında davacı yanca davalı yana sözleşme imza tarihi ile 31.07.2021 tarihi arasında teslim edilen Pidelik Un miktarının 5.700 çuval olduğu, Davacı şirketin sözleşme kapsamında davalı şirkete 30.10.2020 ve 03.11.2020 tarihinde verdiği toplam 91.200,00 TL’lik nakit teminatın defterlerde kayıtlı olduğu mütalaa olunmuştur.
Davalının ticari defterlerinin davacının ticari defterleri ile birlikte incelenmesi için alınan bilirkişi raporunda özetle; Davacı şirketin 2020 ve 2021 yılında e defter mükellefi olduğu, defter beratlarının VUK ve GİB tarafından belirlenmiş tarihlerde GİB sistemine yüklenmiş olduğu, davalı … … ile sürdürdüğü ticari ilişkiye ait faturalar ile anılan faturalara mahsuben tahsil ettiği tutarları VUK ve TTK’da belirlenmiş sürede ticari defterlere kaydetmiş olduğu, davacı şirketin 2020 ve 2021 yıllarında Envanter Defterini tasdik ettirmemiş olması nedeniyle ticari defterlerin lehe delil niteliği taşımayacağını, Davalı şirketin 2020 ve 2021 yılında e defter mükellefi olduğu, defter beratlarının VUK ve GİB tarafından belirlenmiş tarihlerde GİB sistemine yüklenmiş olduğu, davacı …. ile sürdürdüğü ticari ilişki nedeniyle tarafına düzenlenmiş faturalar ile anılan faturalara mahsuben ödediği tutarları VUK ve TTK’da belirlenmiş sürede ticari defterlere kaydetmiş olduğu, davalı şirket ticari defterlerinin lehe delil niteliği taşıyacağı, Termin planına göre …. tarafından 11.12.2020-30.03.2021 tarihleri arası 10.000 çuval un teslim edilmesi gerekirken, … …. talebi üzerine 11.12.2020-31.07.2021 tarihleri arası 5.700 çuval un teslim edilmiş olduğu, Davalı ticari defterlerinin incelenmesinde, taraflar arasında akdedilmiş sözleşmenin teminatı olarak davalı yana 29.10.2020 tarihinde verilmiş olan 51.000,00 TL ve 03.11.2020 tarihinde verilmiş olan 40.200,00 TL nakit teminat tutarı 91.200,00 TL’nin Alınan Depozito Ve Teminatlar Hesabı’na (32601.02.E0019) … hesap koduna kaydedildiği ve teminat tutarı 91.200,00 TL’nin 26.10.2021 tarihinde irad kaydedilmiş olduğu, teminatın irat şartlarının oluşmadığı mütalaa olunmuştur.
Taraflar arasında 10.000 Çuval Pidelik Un alımına ilişkin 06.11.2020 tarihinde imzalanan sözleşmenin 3.1 maddesinde “Sözleşme Konusu İş; 4734 Sayılı Kamu ihale Kanunu İstisnalar 3-g md. kapsamıyla alımı yapılan 10.000 çuval Pidelik Un, idari ve Teknik Şartname ile beraber bu sözleşmede belirlenen şartlar dâhilinde Yüklenici tarafından sağlanması işidir. Sözleşmenin imzalanması ile Ekmeklik Tuz Teslimatı başlayacak olup, ortalama 240 (ikiyüzkırk) takvim günü içerisinde teslimat bitirilecektir.” Hükmü, aynı sözleşmenin 8.1. maddesinde ise” Pidelik Unun teslimi sözleşmenin imzalanmasını takiben İdare’nin belirleyeceği program dâhilinde ortalama 240 (İkiyüzkırk) takvim günü içerisinde yapılacaktır. İdare teslimat programını değiştirmekte serbesttir.” Hükmü, aynı sözleşmenin 8.2. maddesinde ise “İdare, programdaki teslim miktarını, üretim ve stok durumunu göz önünde bulundurarak artırmak ve azaltmakta serbesttir. Yüklenici bu değişime aynen uymak ve uygulamak zorundadır.” Hükmü yer almaktadır.
Dosya kapsamından, 240 (ikiyüzkırk) takvim günü olarak belirlenen sözleşme süresi içerisinde 10.000 çuval pidelik un alımı kararlaştırılmış ve davalı …. tarafından buna göre termin programı hazırlanmış olduğu anlaşılmaktadır. Hazırlanan bu termin programı gereğince davalı en son 30.03.2021 tarihine kadar 10.000 çuval pidelik un alımı yapacağı, 31.07.2021 tarihine kadar toplamda 5700 çuval pidelik un alımı yapıldığı ve sonrasında bir daha alım yapılmadığı gibi termin programında bir değişiklik önerisi de olmadığı anlaşılmaktadır.
Davacı 240 takvim günü olarak kararlaştırılan sözleşme süresi içerisinde termin planına uygun miktar ve tarihte unu teslime hazır ettiğini ancak davalı şirket tarafından termin planındaki teslim tarihlerine ve alım miktarlarına uygun olarak sözleşme süresi içerisinde Pidelik Un alımını yapmadığı iddia etmiş, davalı ise sözleşmenin ilgili maddeleri kapsamında idarenin teslim programını değiştirip değiştirmemekte ve programdaki teslim miktarını, üretim ve stok durumunu göz önünde bulundurarak arttırmak veya azaltmakta serbest olduğu beyan ederek davacının sözleşme hükümlerine uygun un teslimini gerçekleştirmemesini nedeniyle sözleşmenin feshedildiğini ve teminatın irat kaydedildiğini iddia etmiştir.
Toplan deliller ve tüm dosya kapsamından davalının 240 takvim günü olarak kararlaştırılan sözleşme süresi içerisinde termin planına uygun pidelik un alımı yapmadığı dosya kapsamında sabittir. Davalı her ne kadar sözleşmenin ilgili maddeleri kapsamında idarenin teslim programını değiştirip değiştirmemekte ve programdaki teslim miktarını, üretim ve stok durumunu göz önünde bulundurarak arttırmak veya azaltmakta serbest olduğu iddia etmiş ise de sözleşmenin bu hükümlerinin 240 takvim gününü geçecek şekilde un talebinde bulunulacağı şeklinde bir anlam çıkmayacağı, sadece termin programındaki teslim tarihlerinde değişiklik yapılabileceği ve yine 240 günlük sürede daha az veya daha çok ürün alımı yapılabileceği anlaşıldığından davalının sözleşmeyi haksız feshettiği tespit edilerek davalı tarafından irat kaydedilen 91.200,00 TL nakit teminat bedelinin 26/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Davacı şirket manevi tazminat da talep etmişse de manevi tazminat şartlarının oluşmadığı gözetilerek manevi tazminat açısından ise davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Açıklanan gerekçeye ve dosya kapsamına göre;
1-Davacının davasının Kısmen Kabulü ile,
a-Taraflar arasındaki sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedildiğinin TESPİTİNE,
b-Davalı tarafından irat kaydedilen 91.200,00 TL nakit teminat bedelinin 26/10/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
c-Manevi tazminat isteminin reddine,
2-Alınması gereken 6.228,96 TL harçtan peşin alınan 1.851,91 TL harçtan düşümü ile eksik alınan 4.377,05 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 1.851,91 TL Peşin harç, 11,50 TL vekalet harcı olarak alınan toplam 1.944,11 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan tebligat ve posta masrafı ile bilirkişi ücreti toplamı olan 3.745,00 TL yargılama giderinden haklılık oranına göre hesaplanan 3.374,94TL sinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nün maddi tazminat yönünden davacı vekili için taktir olunan 14.592,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Reddedilen manevi tazminat bakımından davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ uyarınca taktir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde YATIRANA İADESİNE,
8-Arabuluculuk aşamasında harcanan 1.320,00 TL giderin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararı tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/12/2022

Katip…
¸e-imzalıdır

Hakim…
¸e-imzalıdır