Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
… TÜRK MİLLETİ ADINA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/762 Esas
KARAR NO : 2022/470

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVA : Menfi Tespit (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/11/2016
KARAR TARİHİ : 09/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kooperatif üyelik aidatından kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
Dosya incelendi
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili Av. … müvekkilinin 2008’den bu yana davalı kooperatif üyesi olduğunu, şimdiye dek tüm aidatlarını ödediğini ve davalı ile herhangi bir husumetinin olmadığını, davalı kooperatif sözlü olarak yapmış oldukları görüşmede 55.000,00-TL’ye her şey dahil tamamlamayı taahhüt ettiğini, ancak daha sonra broşürle 2012 yılında 65.000,00-TL karşılığında tamamlanacağını bildirdiğini, ödenemeyen aidatlar için davalı kooperatifin fahiş faiz uygulaması kararı aldığını, her geciken dönem için %5 faiz uyguladığını, 65.000,00-TL’ ye taahhüt edilen rakamın 105.000,00-TL’ye çıktığını ve müvekkilinin 105.000,00-TL ödemesine rağmen ödenemeyen aidatlar nedeniyle gelen faiz borcunun 21.522,00-TL borcu kaldığından bahsedildiğini, müvekkilinin yaşamış olduğu maddi sıkıntı nedeniyle aidatlarını düzenli ödeyemediğini, davalı kooperatifin 08382 sayılı 01/07/2016 tarihli ihtarnamesi ile müvekkilinden 31.930,99-TL noter masrafı, aidat ücreti ve faiz talep ettiğini, bunun üzerine müvekkili bu faizleri kabul etmeyerek aidat borcunu ödediğini, daha sonra davalının ikinci bir ihtarname göndererek müvekkilinden 31.980,04-TL faiz ve noter tebligat gideri talep ettiğini, davalı kooperatifin müvekkilini 4 yıl boyunca her sene sonunda tamamlayacağı taahhüt edilerek oyaladığını noter masrafının talep edilmeyeceğini, müvekkilinin her ne kadar ödemediği aidatlar sebebiyle faiz borcu doğmuş olsa da davalının istemiş olduğu faizin fahiş ve yasaya aykırı olduğunu beyanla müvekkilinin davalıya belirtilen miktar kadar borcunun olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı vekili dilekçesinde özetle; Aynı konuda daha önceden … 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01.06.2021 T., 2016/958 E. Ve 2021/492 K. sayılı dosyasında bulunan bilirkişi raporu ile işbu mahkemede talep edilen aidat borcu ve gecikme faizleri hesap edilmiş olup buna göre davacının tekrar üyeliğe alınmasına karar verildiğini, söz konusu dosyada yaptırılan bilirkişi raporundaki husus gerek davalı gerekse davacı tarafından temyiz edilmeyerek mahkeme kararı ile kesinleştiğini, her ne kadar işbu dava borçlu bulunmadığının tespiti şeklinde açılmış ise de söz konusu mahkemede bu yönde tespit ve incelemeler yapılıp hüküm kesinleştiğine göre anılan davanın kesin hüküm itirazı nedeniyle reddine karar verilmesini talep ettiklerini, kesin hüküm itirazı kabul edilmese dahi davacının davasının esastan reddi gerektiği, davacı her ne kadar aidat borcunun bulunmadığını iddia etmişse de kendisine çekilen ihtarnameler ile temerrüde düştüğünü, 6098 sayılı TBK’nin 120/2. maddesi ile 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun 2/1. maddesine göre temerrüde düşen borçludan adi kanuni faizin %100 oranında fazladan faiz talep edilebileceği hükme bağlandığını, 3095 sayılı Yasa’da ise adi kanuni faiz oranının %9 olduğu belirlendiğini, dolayısıyla temerrüde düşen davacı genel kurul kararları doğrultusunda yıllık yasal faizin 2 katı olan %18 oranında faiz ödemek zorunda olduğunu, nitekim bu husus … 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/958 E. sayılı dosyasında alınan 01.02.2021 tarihli bilirkişi raporunda detaylı olarak irdelendiğini, davacı işbu davaya karşı çıkmamış ve kararın kesinleştiğini, … 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/958 E. sayılı dosyasında verilen kararın aynı konuda olması nedeniyle kesin hüküm itirazının kabulüne aksi takdirde esas hakkındaki beyanlar ile dosyaya kazandırılan deliller doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, kooperatif aidat alacağı ve giderleri nedeni ile menfi tespit istemine ilişkindir.
Davanın açıldığı … 25. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından davaya bakmaya … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş olup yasal süresinde vâki gönderme talebine istinaden dosya Mahkememize tevzien gönderilmekle Mahkememiz esasına kayden yargılamaya devam olunmuştur.
Davacı vekili duruşmada, … 11. ATM ‘nin dosyası ihraç kararının iptali ile ilgili olduğunu iş bu davanın konusu ile ilgili olmadığını davalının kesin hüküm itirazını bu nedenle kabul etmediklerini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili ise duruşmada, … 11. ATM’de alınan rapordaki bedeller üzerinden davacı ile anlaşmayı sağladıklarını, bu nedenle davacının bu davayı açmasında hukuki yararı bulunmadığını, öncelikle kesin hüküm itirazlarımızın değerlendirilmesini, mahkemeniz aksi kanatte ise hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraf delilleri toplandıktan sonra mahkememizce alınan bilirkişi raporunda özetle; Davacı …’a davalı kooperatif tarafından gönderilen 1. İhtarname tarihi olan 01.07.2016 tarihi itibariyle, 1.270,00-TL aidat, 30.507,00-TL gecikme faizi olmak üzere toplam 31.777,00-TL borcu olduğunun tebliğ edildiği, ancak bilirkişiliğimizce aynı tarih itibariyle davacının, 1.270,00-aidat, 17.402,40-TL gecikme faizi olmak üzere toplam 18.672,40-TL borcu olduğunun hesaplandığı mütalaa edilmiştir.
… 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin 01/06/2021 tarihli, 2016/958 E. ve 2021/492 K. Sayılı kararında davacının yönetim kurulunun 07.11.2016 tarihli kararı ile üyelikten ihraç edildiği, davacıya çıkarılan 1. ve 2. İhtarnamelerin usulüne uygun olduğu ancak ihtarnamelerde ödenmesi talep edilen aidat borcunun doğru olduğu ancak faiz borcunun kooperatifin 28.05.2016 tarihli genel kurul toplantısında alınan aylık %2 oranında gecikme cezası kararına göre hesaplandığı ve buna göre davacıdan 30.507,00TL gecikme cezası talep edildiği, oysa BK ‘nun 120. Maddesi gereğince aylık %1,5 ,yıllık %18 geçecek şekilde ceza talep edilemeyeceği bu nedenle ihtarnamelerin borç miktarı yönünden geçersiz olduğu belirtilerek davacının kooperatif üyeliğine son verilmesine ilişkin 7.11.2016 tarih 16 nolu ihraç kararının iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu açıklamalar ışığında davacı kooperatif üyesinin … 11. Asliye Ticaret Mahkemesinde aidat borcunu ödememesinden kaynaklı üyelikten ihraç kararının iptaline ilişkin davada yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verildiği, aynı dosyada davacının aidat borcu ile ilgili hesaplamanın yapıldığı, iş bu hükmün kesinleştiği, davacının … 11. Asliye Ticaret Mahkemesinde tespit olunan üyelik aidatı ile ilgili yeniden mahkememizde menfi tespit davasını açtığı gözetildiğinde; öncelikle üyelikten ihraç kararının iptaline ilişkin kararın eldeki dava açısından kesin hüküm olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Üyelikten ihraç kararının iptaline ilişkin kararın talep sonucunun ve mahkemece verilen hükmün eldeki dava açısından dava konularının farklı olması sebebiyle kesin hüküm oluşturmadığı anlaşılmıştır.
Bu defa davacının menfi tespit davası açmasında hukuki yararının bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bilindiği üzere; medeni usul hukukunda hukuki yarar gereği mahkemede bir davanın açılabilmesi için, davacının bu davayı açmakta ve mahkemeden hukuksal korunma istemekte bir çıkarının bulunması gerekir. Davacının davayı açtığı tarih itibariyle dava açmakta hukuk kuralları tarafından haklı bulunan (korunan) bir yararı olmalı, hakkını elde edebilmesi için mahkeme kararına ihtiyacı bulunmalıdır. Bu nedenle, hukuki yarar dava şartlarından olup 6100 sayılı HMK’nın 114. maddesine göre, davacının dava açmakta hukuken korunmaya değer bir yararının bulunması gerekir. Bu şart, dava konusuna ilişkin genel dava şartlarından biri olup, davanın esası hakkında inceleme yapılabilmesi ve esas hakkında hüküm verilebilmesi için varlığı gerekli olduğundan, olumlu dava şartları arasında sayılmaktadır.
Bu bilgiler ışığında toplanan deliller ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde ise; davacı kooperatif üyesinin üyelik aidat borcunun … … Ticaret Mahkemesinde yapılan yargılama esnasında belirlendiği, … 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’ndeki üyelikten ihraç kararının iptaline ilişkin davadaki hükmün kesinleşmesinden sonra mahkememizde aynı aidat dönemlerine ilişkin menfi tespit talebi ile dava açmasında hukuken korunmaya değer bir menfaati bulunmadığı anlaşılmaktadır. Zira, … … Ticaret Mahkemesinde verilen ihraç kararı inşai nitelikte bir dava olmakla birlikte gerekçesinde davacı kooperatif üyesinin aynı aidat dönemlerini içerir üyelik aidat borcuna ilişkin bir tespit de içermesi nedeniyle dosyamız yargılaması ile elde edilmek istenilen hukuki sonuca söz konusu dava ile ulaşılmıştır. Bu nedenle aynı taraflar arasında açılan menfi tespit davasında hukuki yarara ilişkin dava şartı bulunmadığından, davanın dinlenilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır
Açıklanan gerekçelerle; davanın aşamasında re’sen gözetilmesi gereken hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile davanın HMK 114/1-h m. delaleti ile 115/.m. gereğince usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) HMK 114/1-h.m. delaleti ile 115.m. gereğince hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın usulden REDDİNE,
2-Alınması karar ve ilam harcı maktu 80,70-TL olup davacı tarafından peşin yatırılan 80,70-TL harçtan mahsup edilmesine,
3-Davacı tarafından yatırılan giderlerin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükteki AAÜT gereğince maktu 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK 333.m. gereğince artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/06/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸