Emsal Mahkeme Kararı Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/572 E. 2021/642 K. 06.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ

T.C.
ANKARA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/572 Esas
KARAR NO : 2021/642

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 30/09/2021
KARAR TARİHİ : 06/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin müşterisinden almış olduğu ve hamili bulunduğu…. REKLAMCILIK VE YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET LTD ŞTİ tarafından düzenlenmiş olan, ….. Şubesi’ne ait, 8003957 çek numaralı 1.000.000,00-TL değerinde olan çek yaprağının kaybolduğunu belirterek çekin 3. kişilere ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi ve çekin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
YARGILAMA GEREKÇE :
Dava, lehtar tarafından açılan çek yaprağının zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir. (6102 Sayılı TTK M. 818/1-S bendi yollamasıyla TTK.757,759,760)
Bilindiği üzere; zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur. Yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çeki ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (…. , Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziya ve İptali, Ankara-2006, s.51).
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir.
6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi men eden kararında ayrıca muhataba vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdii etmeye izin verir ve tevdii yerini gösterir. TTK. 758 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi durumunda mahkeme dilekçe sahibine halinde iade davası için uygun bir süre verir. Verilen süre içinde dava açılmazsa mahkeme muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. TTK 759 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmemesi halinde poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında ve TTK m 778/1 fıkra (ı) bendi uyarınca bono hakkında da uygulanır.
Kıymetli evrak iptali veya çekin zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir. Ödemeyi yapması nedeniyle çek eline geçen keşideci yetkili hamil olarak kabul edilemez.
Ancak yerleşik yargısal içtihatlar da dikkate alındığında; zayi nedeniyle iptali istemine konu çekin yasal zorunlu unsurlarının mevcut olması gerekmektedir. Aksi takdirde çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi hukuken mümkün değildir. Dosyamızda isteme konu çekin yasal zorunlu unsur mahiyetindeki keşide tarihi mevcut bulunmadığından açıklanan gerekçelerle talebin reddine dair aşağıdaki şekilde reddine karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Talebin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30-TL maktu harç peşin alındığından ayrıca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana iadesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle tensiben karar verildi. 06/10/2021

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza